Kreu i Qeverisë Ushtarake të Mianmarit, Gjenerali Min Aung Hlaing, ka shpallur një amnisti të gjerë me rastin e Vitit të Ri Tradicional, duke liruar rreth 4,900 të burgosur, përfshirë së paku 22 të burgosur politikë

Operacioni i lirimit ka përfshirë 19 autobusë që transportuan të burgosurit nga burgu famëkeq Insein në Jangon, ku familjarët e tyre prisnin me padurim jashtë mureve të burgut. Sipas Rrjetit të Mianmarit për të Burgosur Politikë – një organizatë e pavarur që monitoron situatën e të drejtave të njeriut – të paktën 22 të burgosur politikë janë liruar në kuadër të kësaj amnistie.

Gjenerali Min Aung Hlaing, i cili udhëheq Këshillin Ushtarak që mori pushtetin në vitin 2021, ka bërë të ditur se amnistia përfshin gjithsej 4,893 të burgosur, ndër ta edhe 13 shtetas të huaj, të cilët janë liruar dhe dëbuar nga vendi.

Megjithatë, personat e dënuar për vepra të rënda penale – si vrasje, përdhunim apo shkelje të sigurisë kombëtare – nuk janë përfshirë në këtë amnisti. Ndërkohë, për të tjerët që nuk janë liruar, është bërë ulje e dënimeve të tyre.

Autoritetet kanë paralajmëruar se të burgosurit e liruar janë të obliguar të respektojnë ligjin, përndryshe do të përballen me vuajtjen e pjesës së mbetur të dënimit, përveç ndonjë dënimi të ri në rast të shkeljeve të ardhshme.

Në Paris kanë nisur takimet mes përfaqësuesve të lartë amerikanë dhe evropianë, me fokus situatën në Ukrainë dhe sigurinë në rajon. I dërguari presidencial amerikan, Steve Witkoff, është takuar me zyrtarë francezë dhe këshilltarin e sigurisë kombëtare të Mbretërisë së Bashkuar, Jonathan Powell.

Kryeqyteti francez është bërë qendër e një sërë bisedimesh të rëndësishme, ku marrin pjesë sekretari amerikan i Shtetit, Marco Rubio, presidenti francez Emmanuel Macron, zyrtarë të lartë nga Ukraina, si dhe përfaqësues të tjerë nga vendet aleate. Rubio ka mbërritur në Paris në orët e para të mëngjesit të së enjtes.

Sipas zëdhënëses së Departamentit të Shtetit, Tammy Bruce, Rubio dhe Witkoff pritet të zhvillojnë bisedime me homologët e tyre evropianë për të avancuar objektivin e presidentit Donald Trump: ndërmjetësimin e një armëpushimi mes Rusisë dhe Ukrainës dhe dhënien fund të gjakderdhjes.

Këto takime zhvillohen në një kohë kur po rriten shqetësimet lidhur me qëndrimin e Trump-it ndaj Rusisë dhe qasjen e tij ndaj çështjeve globale. Përveç përpjekjeve për paqe në Ukrainë, vëmendje kanë tërhequr edhe politikat e administratës së tij mbi tarifat ndaj aleatëve, si dhe deklaratat për NATO-n dhe çështje të tjera si ajo e Grenlandës.

Policia turke ka zhvilluar një operacion të gjerë antidrogë mëngjesin e së enjtes në Ankara, duke çuar në arrestimin e 525 personave të dyshuar si tregtarë të lëndëve narkotike. Ky aksion, që përfshiu mbi 625 adresa të ndryshme në kryeqytet, është cilësuar nga Ministri i Brendshëm, Ali Yerlikaya, si “operacioni më i madh i narkotikëve në historinë e Turqisë”.

Operacioni u mbështet nga mijëra forca policore, qen të trajnuar, dronë dhe helikopterë, dhe u realizua pas një periudhe 6-mujore të hetimeve teknike dhe fizike. Gjatë kësaj kohe, autoritetet kanë mbikëqyrur aktivitetin e të dyshuarve, të cilët dyshohet se kanë shpërndarë lëndë narkotike përmes rrjeteve sociale dhe platformave online.

Sipas Yerlikaya, shumë prej të arrestuarve ishin të angazhuar në shpërndarjen e drogës në rrugë dhe lagje të ndryshme të qytetit. “Ky është një mesazh i qartë për të gjithë ata që operojnë në këtë sektor të errët: rrugët ku keni hyrë janë rrugë qorre,” u shpreh ai.

Ministria e Brendshme ka njoftuar se operacioni do të vazhdojë edhe në ditët në vijim, me qëllim çrrënjosjen e plotë të rrjeteve kriminale që veprojnë në kryeqytet.

Ndoshta nuk jemi ende në prag të një “Republike të pavarur të Kalifornisë”, por shteti më i pasur dhe më i populluar i SHBA-ve është bërë gjithashtu i pari që sfidon Donald Trump-in mbi tarifat doganore.

Kalifornia ngriti të mërkurën një padi duke kërkuar të bllokojë tarifat gjithëpërfshirëse të presidentit amerikan Donald Trump ndaj partnerëve të huaj tregtarë, duke e akuzuar atë për abuzim me pushtetin e tij dhe për shkaktimin e dëmeve financiare ndaj shtetit dhe kombit.

Ishin Guvernatori Gavin Newsom dhe Prokurori i Përgjithshëm Rob Bonta ata që ngritën këtë padi në Gjykatën e Qarkut të SHBA-së për Distriktin Verior, duke argumentuar se Presidenti nuk ka autoritetin për të vendosur tarifat në mënyrë të njëanshme.

Sipas La Repubblica ata kërkuan nga gjykata që t’i bllokojë menjëherë këto tarifa, me arsyetimin se po shkaktojnë dëme të mëdha dhe të pariparueshme.

Kjo përfaqëson një sfidë të drejtpërdrejtë ndaj gjithë strategjisë tarifore të Trump-it, dhe nëse padia do të ketë sukses, do të ndalojë zbatimin e këtyre tarifave në të gjithë vendin. Për pasojë, do të përfitonin edhe shtetet e tjera që janë prekur nga këto masa.

Kalifornia, shteti më i fuqishëm liberal së bashku me Nju Jorkun, është në qendër të kësaj beteje, dhe guvernatori Newsom nuk e ka fshehur aspak ambicien për të kandiduar për president në vitin 2028.

“Donald Trump – ka shkruar guvernatori në platformën X – nuk ka autoritetin për të vendosur në mënyrë të njëanshme rritjen më të madhe të taksave të kohës sonë me tarifat e tij shkatërruese. Do ta çojmë në gjyq.” Më tej shtoi: “Tarifat e paligjshme të Presidentit Trump po krijojnë kaos për familjet, bizneset dhe ekonominë tonë kaliforniane, duke rritur çmimet dhe duke rrezikuar vendet e punës. Po mbrojmë familjet amerikane që nuk mund të përballojnë këtë kaos.”

Prokurori i Përgjithshëm Bonta e sqaroi veprimin me këto fjalë: “Zbatimi kaotik dhe i rastësishëm i tarifave nga Presidenti nuk është vetëm shqetësues, por edhe i paligjshëm. Si ekonomia e pestë më e madhe në botë, Kalifornia e kupton se politika tregtare globale nuk është një lojë.”

Padia argumenton se Trump nuk mund të përdorë Ligjin për Fuqitë Ekonomike Emergjente të vitit 1977 për të vendosur tarifa, duke pretenduar se trafiku i Fentanylit nga Kina apo deficiti tregtar përbëjnë kërcënim për sigurinë kombëtare. Sipas Kushtetutës, është Kongresi ai që ka autoritetin për të vendosur tarifat, dhe ligji i përmendur nga Shtëpia e Bardhë nuk i përfshin tarifat si një masë emergjente që Presidenti mund të ndërmarrë. Prandaj, kjo praktikë konsiderohet e paligjshme dhe kërkohet të ndalet menjëherë për shkak të dëmeve që tashmë ka shkaktuar.

Nga ana e saj, Shtëpia e Bardhë u përgjigj përmes zëdhënësit Kush Desai: “Në vend që të merret me kriminalitetin në rritje, me problemet e të pastrehëve dhe vështirësitë ekonomike në Kaliforni, Gavin Newsom po humb kohën duke u përpjekur të bllokojë përpjekjet historike të Presidentit Trump për të trajtuar emergjencën kombëtare që përbën deficiti tregtar. Administrata jonë mbetet e përkushtuar për të mbrojtur industritë amerikane dhe punëtorët tanë, me çdo mjet në dispozicion — nga tarifat te negociatat.”

Kalifornia, nëse do të ishte një shtet i pavarur, do të ishte pjesë e G7. Kjo tregon peshën e saj jetike për ekonominë amerikane — që nga Silicon Valley dhe veraria, deri te bujqësia, mbrojtja dhe industria hapësinore. Edhe pse Elon Musk ka zhvendosur disa prej fabrikave të Tesla-s në Teksas për arsye politike, ai është detyruar të mbajë qendrat e kërkimit në Kaliforni. Që nga koha e “Summer of Love” dhe lagjja Haight-Ashbury në San Francisko, Kalifornia ka qenë gjithmonë në pararojë të liberalizmit — krahas Nju Jorkut dhe Massachusetts — dhe është një nga shtetet më të prekura nga ndryshimet klimatike. Për këtë arsye, ndarja kulturore dhe politike me Trump-in dhe bazën e tij elektorale është më e thellë.

Nga ana praktike, Meksika, Kanadaja dhe Kina janë tre partnerët kryesorë tregtarë të Kalifornisë. Vetëm gjatë vitit të kaluar, shteti eksportoi mallra me vlerë 183 miliardë dollarë dhe importoi 491 miliardë. Krahasuar me këtë, edhe Italia duket e vogël. Tarifat e reja po dëmtojnë rëndë ekonominë lokale, duke e bërë më të vështirë rimëkëmbjen e Los Anxhelosit pas zjarreve të janarit, të cilët shkatërruan zona të tëra si Pacific Palisades dhe Altadena, me një kosto që ka arritur të paktën dy miliardë dollarë. Përveç kësaj, dëmet janë të mëdha edhe në sektorë të rëndësishëm si turizmi.

Gjatë muajve të fundit, Newsom është përpjekur të ripozicionohet politikisht me disa vendime më të moderuara, për shembull për pjesëmarrjen e personave transgjinorë në garat sportive për femra, dhe madje ka dialoguar edhe me ish-këshilltarin e Trump-it, Steve Bannon.

Ai beson se kjo mund ta bëjë më të pranueshëm në zgjedhjet presidenciale të vitit 2028. Megjithatë, për sa i përket tarifave, ai ka vendosur të mos tërhiqet — jo vetëm për shkak të dëmeve që po i shkaktohen Kalifornisë dhe gjithë vendit, por edhe sepse i sheh ato si një gabim ekonomik që mund të dëmtojë seriozisht Trump-in tek votuesit.

Për këtë arsye, Kalifornia është pozicionuar si flamurtarja e rezistencës.