Kuriozitete

Toka tani ka 8 miliardë njerëz

“Është një moment historik i rëndësishëm për njerëzimin,” u tha gazetarëve Natalia Kanem.

Published

on

Kombet e Bashkuara e shpallën 15 nëntorin 2022 si “Ditën e Tetë Miliardë Banorëve” për të shënuar vlerësimin e saj se njerëzimi ka arritur një tjetër miliard historik.

“Është një moment historik i rëndësishëm për njerëzimin”, u tha gazetarëve muajin e kaluar Natalia Kanem, drejtore ekzekutive e Fondit të Popullsisë së OKB-së (UNFPA).

“Disa shprehin shqetësime se bota jonë është e mbipopulluar me shumë njerëz dhe burime të pamjaftueshme për të mbajtur jetën e tyre. Unë jam këtu për të thënë qartë se numri i madh i jetëve njerëzore nuk është shkak për frikë”.

Popullsia e Tokës thuhet se është dyfishuar që nga viti 1974.

U deshën 12 vjet që popullsia globale të rritet nga 7 miliardë në 8 miliardë, sipas OKB-së. “Ne nuk do të arrijmë në 9 miliardë për rreth 15 vjet”.

Gjysma e popullsisë ende jeton në vetëm 7 vende: Kinë, Indi, ShBA, Indonezi, Pakistan, Nigeri dhe Brazil. Popullsia e Indisë mund të kalojë çdo ditë atë të Kinës.

“Shekulli i kaluar ishte një nga një rritje eksponenciale e popullsisë”, i tha Axios Jennifer Sciubba, studiuese e Qendrës Wilson dhe autore e “8 Billion and Counting”. Ajo tha se ky shekull karakterizohet më shumë nga tendenca të ndryshme demografike. “Ne shohim hendek të gjerë në lindje, vdekje dhe madje edhe migrim në mbarë botën”.

Në shumë mënyra, tendencat demografike globalisht tregojnë se jeta po përmirësohet. “Ne po jetojmë më gjatë, falë rënies së vdekshmërisë së fëmijëve dhe nënave, kurave për sëmundjet vdekjeprurëse, përmirësimit të kujdesit shëndetësor dhe faktorëve të tjerë”.

Varfëria ekstreme ka rënë dhe pabarazia e të ardhurave midis vendeve është zvogëluar kryesisht gjatë 25 viteve të fundit, sipas OKB-së.

Pjesa e njerëzve që jetojnë në varfëri ekstreme – më pak se 2 dollarë në ditë – ka rënë nga 44% në 1974 në 10%, sipas të dhënave nga GapMinder.

Ndryshimet klimatike vazhdojnë të përbëjnë një nga kërcënimet më të mëdha për njerëzimin, sipas OKB-së dhe përparimet në pjesët me të ardhura më të ulëta të botës mund të komplikojnë përpjekjet globale për të zvogëluar ndikimin e tij./klankosova.tv

Kuriozitete

Fotoja e vitit: Portreti i një djali palestinez të plagosur shpallet fitues i “World Press Photo”

Published

on

Një portret i mahnitshëm i një djali të ri palestinez, Mahmoud Ajjour, i cili humbi të dy duar në një sulm ajror izraelit në qytetin e Gazës, ka fituar titullin e fotos më të mirë të “World Press Photo”.

Fotografja Samar Abu Elouf, gjithashtu nga Gaza, takoi nëntëvjeçarin Mahmoud pas tre muajsh, kur ai dhe familja e tij u evakuan në Doha, Katar, për trajtim mjekësor. Ajjour kishte pësuar dëmtime të rënda nga shpërthimi që ia këputi njërin krah dhe ia gjymtoi tjetrin.

Në shënime Abu Elouf tregon për momentin kur nëna e Mahmudit i shpjegoi se fjalët e para pas operacionit ishin: “Si do të jem në gjendje të të përqafoj?”

Foto e publikuar në “The New York Times”, është pasqyrë e dhimbshme e pasojave të luftës në Gaza, e cila ka shkaktuar dhjetëra mijëra të vdekur.

Kjo foto përfaqëson më shumë se një histori personale; ajo tregon një luftë të gjerë që ka pasoja të thella për brezat. Gjyqtarët e “World Press Photo” ishin tërhequr nga kontrastet mes dritës dhe errësirës, bukurisë dhe dhimbjes në imazhin fitues.

Nga më shumë se 60,000 aplikime nga 3,778 fotografë në mbi 140 shtete, ky imazh u zgjodh si më i miri.

Dy vepra të tjera janë nderuar si nënkampione, duke përfshirë një imazh të emigrantëve kinezë që ngrohen nga një zjarr pas kalimit të kufirit SHBA-Meksikë dhe një fotografi tronditëse e një të riu që kalon një shtrat lumi të shkretëtiruar në Amazonë.

Imazhet fituese janë ekspozuar në Amsterdam dhe do të shfaqen gjithashtu në Londër, Sidnej, Xhakartë dhe Mexico City.

Continue Reading

Kuriozitete

Teleskopi gjen shenja jete në planetin e largët

Published

on

Shkencëtarët kanë gjetur prova të reja, por paraprake, se një botë e largët që rrotullohet rreth një ylli tjetër mund të jetë shtëpia e jetës.

Një ekip i Kembrixhit që studion atmosferën e planetit të quajtur K2-18b ka zbuluar shenja të molekulave që në Tokë prodhohen nga organizma të thjeshtë.

Rezultatet janë pikasur nga teleskopi hapësinor James Webb i NASA-s, por ekipi dhe astronomët e pavarur theksojnë se nevojiten më shumë të dhëna për të konfirmuar këtë gjë.

Studiuesi, Prof Nikku Madhusudhan, tha në laboratorin e tij në Institutin e Astronomisë të Universitetit të Kembrixhit se shpreson të marrë provat kryesore.

“Kjo është prova më e fortë. Ende që ka gjasa të ketë jetë atje. Mund të them realisht se ne mund ta konfirmojmë këtë sinjal brenda dy vitesh”.

K2-18b është dy herë e gjysmë më i madh se Toka dhe është shtatëqind trilionë milje larg nesh.

 

Continue Reading

Kuriozitete

Studimi: Fëmijët e dytë kanë më shumë gjasa të shfaqin probleme sjelljeje

Published

on

Një studim nga MIT zbuloi se fëmijët e dytë të familjes – veçanërisht djemtë kanë më shumë gjasa të shfaqin sjellje problematike krahasuar me vëllezërit apo motrat më të mëdha.

Duke analizuar të dhëna nga familje në SHBA dhe Danimarkë, studiuesit zbuluan se djemtë e lindur të dytë kanë 20% deri në 40% më shumë gjasa të kenë probleme në shkollë apo me ligjin.

Një nga arsyet mund të jetë fakti që fëmijët e parë përfitojnë vëmendje të plotë nga prindërit dhe kanë si shembull modele më të pjekura, ndërsa fëmijët e dytë shpesh marrin si shembull vëllezërit e motrat e tyre që janë ende duke u zhvilluar.

Megjithatë, kjo nuk është një rregull që vlen për të gjithë, pasi sjellja ndikohet edhe nga mënyra e rritjes, dinamika familjare dhe personaliteti i fëmijës.

 

Continue Reading

Kuriozitete

Diamanti blu ne ankand/ Guri i çmuar, pjesë e trashëgimisë mbretërore të Indisë

Published

on

Një diamant blu i rrallë nga Golconda mbi 23 karat do të dalë në ankand në Christie’s.

Guri i çmuar dikur zotërohej nga Maharajt e Indorit ëdhe është diamanti blu më i rëndësishëm që është nxjerrë ndonjëherë në ankand.


Diamanti u zbulua në minierat legjendare Golconda në Indinë jug-qendrore, e njohur për prodhimin e disa prej diamanteve më të famshëm në botë, duke përfshirë Diamantin Hope.

Ajo që është unike është se guri nuk ka ndryshuar në më shumë se 100 vjet, 23.24 karat dhe nuk ka ndryshuar formë, peshë apo madhësi.

Grui i çmuar ishte një pjesë e trashëgimisë mbretërore të Indisë dhe dikur zotërohej nga Maharajt e Indorit.  Diamantet Golconda janë gurët më të mirë transparentë dhe të rrallë në botë.

Shitja pritet të shënojë një rekord. Vlerësimet shkojnë nga 35 deri në 50 milionë dollarë.

Me 45,52 karat, Diamanti Hope është diamanti më i madh blu që është zbuluar ndonjëherë.

 

Continue Reading

Të kërkuara