

Ekonomi
Thellohet kriza ekonomike në Pakistan, inflacioni arriti në nivelin më të lartë në 50 vite
FMN ka paraqitur një sërë kërkesash për lirimin e një kësti prej 1.1 miliardë dollarësh.
Published
2 years agoon
By
UBT newsNjë vajzë të sëmurë, shumë borxh dhe inflacion në nivel rekord – përballë një situate të tillë, Sakina Bibi duhej të merrte disa vendime të vështira.
“Vajza ime Sana së fundmi u diagnostikua me kancer. Nuk kam para të mjaftueshme për ta trajtuar atë si dhe për ta dërguar djalin tim Ali në shkollë. Kështu që e largova [djalin] nga shkolla dhe tani ai qëndron në shtëpi dhe kujdeset për motrën e tij, ndërsa unë bëj gjithçka që mundem”, tha 52-vjeçarja, mirëmbajtëse në Islamabad.
Nëna e tre fëmijëve punon në tre shtëpi të ndryshme në përpjekje për të përballuar jetesën, duke fituar 30,000 rupi në muaj (107 dollarë) – pak më shumë se paga minimale e Pakistanit prej 90 dollarë.
“Ali është 14 vjeç, ai mund të shkojë në shkollë më vonë. Ai ndoshta mund të mësojë të bëjë diçka. Por nuk mund ta humbas të fëmijën tim të parë”, tha Bibi, e cila është ndarë nga bashkëshorti. “Unë jam në borxh prej 200,000 rupi (717 dollarë) për shkak të trajtimit të saj, por unë do të bëj çfarë mundem si nënë për ta shpëtuar atë”.
Ashtu si Bibi, Ghulam Murtaza Abbasi gjithashtu duhej të bënte thirrje të vështira pasi Pakistani përballet me një nga krizat më të këqija ekonomike të historisë së tij.
59-vjeçari ka qenë punëtor në qytetin e tij të lindjes, Murree. Por atij iu desh të zhvendosej në Islamabad katër muaj më parë për të punuar si roje sigurie për të vazhduar mbështetjen e gruas dhe pesë fëmijëve të tij.
Ai gjeti një punë në një pikë karburanti, një post që ai pranon se e mori vetëm me ndihmën e një të njohuri. “Përndryshe, kush do t’i jepte punë një plaku të dobët”, thotë ai.
Abbasi punon shtatë ditë në javë dhe fiton një pagë mujore prej 28,000 rupi (100 dollarë), 70 për qind të së cilës ia dërgon familjes së tij në Murree. Ai tha se nuk do të shkonte në shtëpi për Fitër Bajram – festën myslimane që shënon fundin e muajit të ardhshëm të agjërimit të Ramazanit – për të vazhduar të fitojë para për familjen e tij.
“Nuk ka ditë pushimi për ne”, tha ai.
“Jam me fat që kompania na ofron strehim, përndryshe do të mbetesha pa asgjë. Edhe tani, vetëm tre nga fëmijët e mi shkojnë në shkollë, sepse unë nuk kam mundësi t’i dërgoj dy të tjerët”.
Vetëm dy javë para fillimit të Ramazanit, Bibi dhe Abbasi janë në mesin e miliona pakistanezëve që mundohen të vendosin ushqim në tryezë në mes të një krize të thelluar të kostos së jetesës që ka goditur vendin.
Duke luftuar për të mbajtur ekonominë në këmbë, qeveria ka qenë e dëshpëruar për të arritur një marrëveshje me Fondin Monetar Ndërkombëtar (FMN) për të rifilluar një program kredie prej 6.5 miliardë dollarësh që është pezulluar që nga nëntori i kaluar. FMN ka paraqitur një sërë kërkesash për lirimin e një kësti prej 1.1 miliardë dollarësh që përfshin liberalizimin e kursit të këmbimit, heqjen e subvencioneve në sektorë të ndryshëm dhe rritjen e taksave.
Të dy palët zhvilluan negociata zyrtare për 10 ditë në fillim të shkurtit dhe qeveria ka përmbushur gradualisht shumicën e kushteve të vendosura nga fondi. Megjithatë, në një vend ku rreth një e katërta e popullsisë jetonte nën kufirin e varfërisë edhe para krizës aktuale, shumë prej tyre po luftojnë për të përmbushur nevojat e tyre themelore.
Inflacioni muajin e kaluar u rrit në 31.5 për qind, niveli i tij më i lartë që nga viti 1974, sipas shifrave të fundit të publikuara nga Byroja e Statistikave të Pakistanit më 1 mars.
Lajmi bëri që rupia të binte të nesërmen, me monedhën që humbi më shumë se 6 për qind të vlerës së saj kundrejt dollarit amerikan në një ditë të vetme.
Gjithashtu më 2 mars, banka qendrore rriti normat e interesit në 20 përqind, një nivel më i lartë gati tre dekadash, në një përpjekje për të frenuar inflacionin në rritje të shpejtë.
Ekonomisti Ammar Habib Khan paralajmëroi për ditë të vështira përpara për shkak të zhvlerësimit të rupisë dhe rritjes së kërkesës që do të ndodhë gjatë Ramazanit, kur agjërimi nga agimi deri në perëndim të diellit është zakonisht një periudhë festimi.
Ayesha Khan, drejtoresha rajonale për Acumen Fund, një organizatë jofitimprurëse globale, tha se ajo priste që çmimet e ushqimeve të rriteshin edhe më shumë me afrimin e muajit të agjërimit./AlJazeera/UBTNews/

Tregu global i artit ka shënuar një rënie prej 12% në vitin 2024, duke arritur në një vlerë prej 57.5 miliardë dollarësh, sipas raportit të publikuar nga banka zvicerane UBS dhe Art Basel.
Kjo rënie vjen pas një uljeje prej 4% të regjistruar në vitin 2023.
Raporti ia atribuon këtë tkurrje pasigurisë ekonomike globale dhe tensioneve në rritje gjeopolitike.
Kina, dikur kishte rol të fuqishëm në tregtinë ndërkombëtare të artit, ka pësuar rënien më të madhe, me një ulje prej 31% në shitjet vjetore.
Tashmë, Kina ka zbritur në vendin e tretë, pas Britanisë së Madhe, e njohur për shtëpitë e saj të ankandeve prestigjioze si Sotheby’s dhe Christie’s, transmeton albinfo.ch.
Shtetet e Bashkuara mbeten udhëheqësja dominuese, me 43% të pjesës së tregut botëror të artit.
Pas tyre renditet Britania e Madhe me 18%, ndërsa Kina ka rënë në 15%.
Ekonomi
Diaspora për dy muaj solli rreth 175 milionë euro në Kosovë
Published
3 days agoon
April 7, 2025
Banka Qendrore e Kosovës njoftoi se remitancat, si kategoria kryesore në kuadër të ardhurave dytësore, arritën vlerën 86.14 milionë euro në janar 2025, një vlerë afërsisht të njëjtë me periudhën e njëjtë të vitit 2024.
Sipas vlerësimeve preliminare, remitancat për shkurt 2025 arritën në 88.12 milionë euro, duke sjellë një total prej 174.26 milionë euro (preliminare) për dy muajt e parë të vitit 2025.
“Sipas vlerësimeve preliminare remitancat për shkurt 2025 ishin rreth 88.12 milionë euro, duke arritur vlerën 174.26 milion euro (preliminare) për dy muajt e parë të 2025. Prurjet më të mëdha edhe gjatë shkurtit 2025 kanë qenë përmes IFJB-ve me 62.65%, bankave komerciale me 16.45% dhe kanaleve tjera me 20.90%”, thuhet në raportin për statistikat e Sektorit të Jashtëm për tremujorin e katër 2024 dhe Bilancit të Pagesave për muajin janar 2025.
Sipas BQK-së, bilanci i pagesave në fund të janarit 2025 u karakterizua me deficit të llogarisë rrjedhëse në vlerë prej 21.36 milionë euro, i cili tregon thellim të deficitit krahasuar me periudhën e njëjtë të vitit të kaluar kur llogaria rrjedhëse kishte suficit prej 6.78 milionë euro.
Shkaktari kryesor i këtij deficiti është rritja e deficitit në bilancin tregtar. Investimet direkte në Kosovë për janar 2025 arritën në 90.96 milionë euro, duke shënuar një rritje prej 12.19% krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar, përderisa investimet direkte jashtë Kosovës arritën në 16.19 milionë euro, me një rritje prej 19.12% krahasuar me janar 2024.
“Asetet rezervë deri janar 2025 janë rritur për 45.95 milionë euro, kurse në periudhën e njëjtë të vitit paraprak ishin 15.21 milionë euro. Rritjes së aseteve rezervë i ka kontribuar rritja e depozitave për 45.95 milionë euro, nuk ka pas investime në letra me vlerë gjatë muajit janar 2025”, njofton tutje BQK-ja.

Në një klimë globale gjithnjë e më të paqëndrueshme ekonomikisht dhe ambientalisht, çmimet e produkteve ushqimore kanë filluar të shfaqin një tendencë të qëndrueshme në rritje gjatë vitit 2024, me projeksione që sugjerojnë një vazhdimësi të kësaj rritjeje edhe në 2025.
Burime të ndryshme, si “The Wall Street Journal”, “Reuters” dhe raportet nga bursat ndërkombëtare sinjalizojnë se kjo nuk është një lëvizje e përkohshme, por pjesë e një cikli më të gjerë me shkaqe të shumta.
Kafeja në fokus: Arabica dhe Robusta në çmime të reja rekorde
Ndër produktet më të ndjeshme ndaj kësaj rritjeje është kafeja – si Arabica, e cila tregtohet në New York Stock Exchange (NYSE), ashtu edhe Robusta, e cila ndjek bursën e Londrës. Të dhënat e fundit nga tregjet tregojnë një ngjitje të fortë të çmimeve:
Arabica: nga rreth 3,637 dollarë/ton në janar 2024 në mbi 6,062 dollarë/ton në mars 2025, një rritje mbi 60%
Robusta: nga 2400 dollarë/ton në mbi 3500 dollarë/ton, një rritje mbi 45% në të njëjtën periudhë.
Grafiku më sipër tregon qartë se si kjo lëvizje është përshpejtuar në muajt e fundit, duke reflektuar ndikimet e faktorëve të jashtëm, si: thatësira në Brazil, reshjet e dendura në Vietnam, ndërprerjet në zinxhirët e furnizimit dhe rritja e kostove të punës dhe energjisë.
Produkte të tjera në rritje të çmimit:
Kafeja nuk është rasti i vetëm. Tregjet globale kanë shënuar rritje çmimesh edhe për:
Drithërat (gruri, orizi) – të ndikuar nga luftërat dhe kufizimet në eksport
Qumështi dhe produktet e tij – për shkak të kostove më të larta të transportit dhe ushqimit për bagëtitë
Yndyrat bimore (vaj luledielli, vaj palme) – të ndikuara nga krizat klimatike në vendet prodhuese.
Sipas raportimeve të fundit të “Bloomberg”, çmimet e këtyre produkteve pritet të vazhdojnë të jenë në nivele të larta për pjesën e parë të vitit 2025, me disa sinjale që kjo mund të jetë “normalja e re” në tregun global.

Banka Qendrore e Republikës së Kosovës (BQK), njofton se parashikimet e saj sugjerojnë se norma e përgjithshme e inflacionit pritet të jetë rreth 1.8% në vitin 2025.
“Presionet inflacioniste në çmimet e ushqimit në tregun vendor mbeten një nga faktorët kryesorë përcaktues të ecurisë së inflacionit; megjithëse, rënia e parashikuar e çmimeve të ushqimeve në tregjet ndërkombëtare mund të ushtrojë presion për rishikim të inflacionit për poshtë”, thuhet në raportin e BQK-së për vlerësimin tremujor të ekonomisë.
Sipas raportit, përkundër kësaj, ecuria e inflacionit vazhdon të minohet kryesisht nga goditjet potenciale si pasojë e tensioneve gjeopolitike, kufizimeve tregtare dhe kushteve klimatike.

Shembja e çatisë së një klubi nate domenikane, numri i viktimave arrin në 200

“Koalicioni i Vullnetit” mblidhet në Bruksel për Ukrainën, zbardhen diskutimet

Kaja Kallas: Ukraina kërkon paqe, por Rusia ende jo

Kina kërkon aleanca, Pekini synon ngritjen e një fronti kundër Shteteve të Bashkuara

Merz në vizitë zyrtare në Uashington mes tensioneve tregtare SHBA-Evropë

Sudani akuzon Emiratet e Bashkuara Arabe për “bashkëfajësi në gjenocid”

Lëvizja Vetëvendosje pretendon se i ka numrat për formimin e qeverisë së re

Aksionet evropiane shënojnë rritje pasi Trump njofton pezullimin e tarifave

Rexhep Qosja shpallet fituesi i çmimit “Lumo Skëndo”
Të kërkuara
-
Bota2 months ago
Marrëveshja për pranimin e pakufizuar të emigrantëve, Shtëpia e Bardhë tërhiqet nga tarifat ndaj Kolumbisë
-
Bota3 months ago
Fluturimet e dëbimit kanë filluar, thotë Shtëpia e Bardhë
-
Bota2 months ago
Shtëpia e Bardhë: Armëpushimi në Liban do të zgjatet deri më 18 shkurt
-
Bota3 months ago
Trump zbulon listën e zezë të Shtëpisë së Bardhë