Film & TV

“The Godfather”, një kryevepër e brutalitetit dhe poezisë

Për herë të parë aspekti njerëzor i mafiozit e bëri këtë të fundit një hero “pozitiv”.

Published

on

Nga Eusebio Ciccotti

Për herë të parë mafia po u tregohej njerëzve me një seriozitet historik dhe antropologjik.

Për herë të parë aspekti njerëzor i mafiozit e bëri këtë të fundit një hero “pozitiv”. Skenat e dhunës brutale alternoheshin me momente poezie, duke e trazuar psikikën e spektatorit, dhe duke konkurruar me përsosmërinë stilistike.

Kjo ishte tronditja që shkaktoi dalja në kinema e filmit “The Godfather” (Kumbari) në vitin 1972 me regjinë e Francis Ford Coppola, dhe skenar të Mario Puzo, bazuar në romanin e njohur me të njëjtin titull, botuar për herë të parë në vitin 1969.

Të gjithë e mbajnë mend fillimin e filmit me siçilianin Bonasera (Salvatore Corsitto) që i kërkon Don Vito Corleones (i interpretuar nga një Marlon Brando tejet i zhytur në të thella), për të vrarë 2 të rinj amerikanë, që ishin fajtorë për çnderimin e vajzës së tij.

Vito e kundërshton duke i thënë se ai ka qenë gjithmonë asnjanës, se nuk ka pranuar mbrojtje në të kaluarën, dhe tani “ti më kërkon të vras 2 njerëz, dhe nuk më quan as “Kumbar”.

Bonasera e kupton situatën, ulet në gjunjë i puth dorën dhe e thërret “Kumbar”, si një rit besnikërie dhe nënshtrimi. Ajo skenë zhvillohet e gjitha nën dritën e zbehtë të studios së DonVitos, dhe dëshmitarë ishin vetëm bashkëpunëtorët e tij më të afërt. Në atë ditë të vitit 1946, po kremtohej në kopshtin e madh të shtëpisë dasma e së bijës.

Tonalitetet e gjysmë errësirës në atë skenë justifikohen objektivisht nga drita verbuese e një dite vere që vjen nga jashtë. Por në fakt, Francis Ford Coppola shtoi enkas tonalitet e errëta për arsye semantike. Ai i kërkoi drejtorit të fotografisë, Gordon Willis, të shmangë reflektimin e dritave të brendshme në bebëzat e syve të protagonistëve, për t’i bërë fytyrat e tyre më dramatike, më të ngurta dhe pa emocione.

Simpatia e spektatorin për “mafiozin” në filmin “Kumbari” lind kur djali më i vogël i DonVitos, Michael (Al Pacino, që interpreton një vrasës-filozof me fytyrë intelektuali), u rikthye në shtëpi i dekoruar nga lufta dhe u fejua me May (interpretuar nga Diane Keaton), edhe pse nuk kishte lidhje me aferat kriminale të familjes, detyrohet që të marrë pjesë në to. Në fakt Don Vito synonte ta mbante atë “jashtë biznesit familjar. Por kur bie pre e një atentati që gati i mori jetën të kryer nga familjet rivale mafioze në Nju Jork, i riu Michael e gjen veten në qendër të botës së krimit.

Për të gjithçka fillon kur rastësisht shkon në spital për të vizituar të atin, që ishte shtruar atje pas atentatit. Çuditërisht, spitali ishte i shkretë, i gjithë stafi kishte ikur. Infermierët kishin lënë bukën në mes. Në hyrje nuk kishte asnjë polic.

Edhe pse ende jo një mafioz, si një oficer i dekoruar i ushtrisë Michael e kupton, se pacienti është lënë qëllimisht vetëm. Ai i kërkon infermieres së vetme që ndodhej në spital që ta ndihmojë: “Ti e di kush është babai im. Ata po vijnë që ta vrasin. Ju lutem më ndihmoni ta çoj në një dhomë tjetër”.

Michael dhe infermierja e shtyjnë shtratin përmes një korridori derisa sa mbërrijnë në një bodrum. Më pas, aty shfaqet një i njohur i babait të tij, luleshitësi i lagjes, që mbante në dorë një buqetë me lule. Michael e dërgon në shkallët e spitalit, përpara derës së përparme të godinës.

Pasi e fshehur të atin, Michael i bashkohet luleshitësit duke pozuar si një mafioz.

Ai ngre jakën e palltos, dhe e fut dorën në njërën anë të gjoksit, si për të lënë të kuptohet se është i armatosur. Michael bën të njëjtën gjë. Është një leksion i vërtetë regjisure. Pak sekonda më vonë para spitalit mbërrin një krye–mafioz.

Ata i shohin të dy burrat në krye të shkallëve të spitalit. Mendojnë se janë 2 truproja të armatosur, ndaj largohen menjëherë. Kjo skenë është prova e parë e shkëlqyer, në të gjithë trilogjinë (The Godfather II 1974, The Godfather III në vitin 1990), i një sërë skenash të paharrueshme që Al Pacino do t’i sjellë në kujtesën e spektatorit.

Në atë moment shohim metamorfozën e Michael, nga një hero lufte në një vrasës, për të “shpëtuar” jetën e babait të tij, dhe për të “ndëshkuar” policinë e korruptuar: vrasjen në restorant të mafiozit Sollozzo dhe shefit të policisë Mccluskey që kishte miratuar atentatin ndaj Don Vitos, dhe që u përpoq ta eleminonte në spital.

Skena, e ndërtuar me një suspansë të atillë që të lë pa frymë, shkakton ende sot shumë emocione. Michael shkon në tualet duke i lënë që të dy në tavolinë, pasi u kontrollua për armë nga Sollozzo. Në tualet, ai kërkon me ankth armën e fshehur. Më pas rikthehet në tryezë.

Është shumë i tensionuar. Qëndron në një formë që krijon përshtypjen sikur nuk do të mundet ta realizojë hakmarrjen e tij. Kështu mendon spektatori. Më pas, si një gjarpër që bën sikur është në gjumë, nxjerr befas armën. Në fillim qëllon mbi Sollozzo-n dhe më pas mbi kapitenin e policisë. Që të dy i godet në mes të ballit.

Por Coppola është edhe një mësues poezie. Këtë e shohim tek joshja, sipas traditës në Italianë e Jugut, që i bën Michael Apollonias në Siçili, ku fshihet pas vrasjes së dyfishtë. Apo kortezhi i dasmës, midis shtëpive të qytetit, përgjatë urës së gurtë, një “fjongo e bardhë” pafajësie në mesin e një serie krimesh.

Një rindërtim filologjik i traditave popullore deri në detaje: skena përfundon me kremtimin e ceremonisë së përbetimit në latinisht. Kur bëhen bashkë Coppola dhe Puzo janë të paarritshëm, veçanërisht në shkrirjen e kundërtave të jetës.

Besimit të krishterë dhe mëkatit vdekjeprurës; lindjes dhe masakrës; të mirës dhe së keqes; Parajsës dhe Ferrit. Gjatë pagëzimit të nipit, djalit të motrës Connie dhe bashkëshortit të saj Carlo Rizzi (i cili shpesh e rreh atë), Michael ekzekuton të gjithë krerët e tjerë të familjes rivale të Nju Jorkut, duke përfshirë Tession, një ish-besnik të Don Vitos, që më pas i bashkohet bandës rivale.

Kohët e fundit, në një artikull të botuar në faqen e internetit të BBC-së, Nicholas Barber, kundërshtoi një shkrim të ekzagjeruar mbi filmin, që sipas tij ishte parë në mënyrë “feministe”, duke argumentuar se “nuk është e saktë të thuhet se gratë injorohen” nga Coppola.

Në fakt siç e kujton edhe Barber filmi fillon me historinë e një vajze të çnderuar (vajza e Bonaseras). Unë do të shtoja edhe skena të tjera jo më pak të rëndësishme: nuses së tij të re Apollonia, Michael i kushton kohë duke e mësuar të ngasë makinën (jemi në vitin 1947!).

Po ashtu, Santino mbron motrën e tij kur ajo rrihet nga i shoqi Carlo. Infermierja mund të ikte ose të refuzonte ta ndihmonte Michael të shpëtonte Don Viton. Kay e verbuar nga dashuria për Michael, nuk e sheh se si jetojnë ata njerëz, por do të ndërgjegjësohet në “The GodfatherII”.

Duke marrë parasysh mjedisin patriarkal në familjen Corleone, të rënduar nga konteksti mafioz dhe periudha historike, nuk na duket se skenari u jep personazheve femra vetëm rolet e grave të nënshtruara dhe pasive.

Juristë, gjyqtarë, pedagogë, sociologë e psikologë pyesin veten prej vitesh nëse një film, me një regji që nuk ka asnjë mangësi, me një skenar novator, dhe një kujdes të përsosur ndaj mjedisit historiko-sociologjik, me një kolonë zanore të rafinuar të Nino Rota, pa përmendur mjeshtërinë e madhe të aktorëve (Marlon Brando, Al Pacino, Diane Keaton, Robert Duvall, James Caan, Al Lettieri etj), ka të drejtë t’i kthejë atentatorët në heronj “pozitivë”.

Për këtë arsye, shikimi i kryeveprave të cilat mund të frymëzojnë admirim tek adoleshentët, edhe në aspektet etike negative, duhet të udhëhiqet nga edukatorë ekspertë. Duke iu shmangur leximit sipërfaqësor dhe imitimeve të lehta emocionale, dhe duke bërë dallimin midis realitetit dhe trillimit, midis ligjit dhe krimit, ai që mbetet është arti i kinemasë.  Ashtu si tek “Kumbari”. / “Formiche.net” – Bota.al

Continue Reading

Art

Rikthimi i ‘Squid Game’: Çfarë pritet nga sezoni i dytë!?

Published

on

Sezoni i parë i “Squid Game” ka rezultuar shumë i suksesshëm, dhe sot për adhuruesit e filmave kemi një lajm të rëndësishëm.

Pavarësisht largimeve të shumë personazheve të preferuar gjatë këtij sezoni, krijuesi dhe regjisor Hwang Dong-hyuk ka zbuluar se cilët lojtarë do të kthehen.

“U deshën 12 vjet për të sjellë në jetë sezonin e parë të “Squid Game”, por u deshën 12 ditë që “Squid Game” të bëhej seriali më i popullarizuar i Netflix-it ndonjëherë,” tha Hwang në një deklaratë.

Ai shtoi: “Si shkrimtar, regjisor dhe producent i “Squid Game”, kam një thirrje të madhe për fansat në mbarë botën. Faleminderit që e shikoni dhe e doni shfaqjen tonë.”

Këtu është gjithçka që dimë deri tani për sezonin e dytë të “Squid Game”: Cila do të jetë historia e sezonit të dytë?

Para konfirmimit të këtij sezoni, Hwang përmendi se seriali mund të kishte përfunduar edhe me një sezon, duke sugjeruar se “u mbyll me fund të hapur.” Megjithëse nuk zbuloi detaje specifike, ai konfirmoi një pikë të rëndësishme të komplotit që sezoni i dytë do të eksplorojë.

“Seong Gi-hun është bërë një person i ri deri në fund të sezonit të parë, kështu që i dyti do të përqendrohet në atë çfarë bën Gi-hun i ri, si shpalosen ngjarjet me këtë lloj personazhi,” zbuloi ai.

A ka një trailer për sezonin e dytë të “Squid Game”?

Në muajin e kaluar, Netflix publikoi trailer-in për sezonin 2, që hapet me Gi-hun, i cili është kthyer me kostumin e tij të gjelbër 456 dhe është i rrethuar nga të gjithë lojtarët e rinj. Ata të gjithë bëjnë rrugën e tyre drejt dritës së kuqe, arenës së dritës jeshile, ku ai paralajmëron turmën të qëndrojë plotësisht e qetë./UBTNews/

Continue Reading

AI

Drejtori i “Titanic”, James Cameron i bashkohet bordit të Stability AI

Published

on

By

Stability AI njoftoi të martën se James Cameron, regjisori i filmave “Titanic” dhe “The Terminator”, i është bashkuar bordit të startup-it të inteligjencës artificiale.

Rritja meteorike e inteligjencës artificiale gjeneruese ka tërhequr vëmendjen e Hollivudit në një kohë kur kostot e prodhimit janë rritur. Drejtuesit dhe agjentët e Hollivudit u takuan me kompaninë për të diskutuar përdorimet e mundshme të teknologjisë, thonë burimet e brendshme të industrisë.

Emërimi i Cameron e afron Stability AI më afër qëllimit të saj për të “transformuar median vizuale” duke u ofruar krijuesve një portofol të plotë të mjeteve të AI, tha CEO Prem Akkaraju.

Stability AI që ndodhet në Londër, e cila mblodhi rreth 80 milionë dollarë fonde në fillim të këtij viti, prodhon një mjet për gjenerimin e imazheve të inteligjencës artificiale që rivalizon ato të prodhuara nga Alphabet’s./UBTNews/

Continue Reading

Film & TV

Filmi “Back to Black” e rikthen Amy Winehouse në ekranin e madh

Published

on

Regjisorja Sam Taylor-Johnson nuk deshi që drama e saj biografike për këngëtaren dhe tekstshkruesen e ndjerë, Amy Winehouse, të jetë e ngjashme sikurse dokumentari fitues i Oscarit që u realizua nga Asif Kapadia.

“Ndjeva se duhet të realizoja diçka ndryshe nga ai dokumentar. Doja ta realizoja nga një këndvështrim tjetër dhe këndvështrimi më i mirë ishte që ta realizoja rrëfimin përmes muzikës së saj”, deklaroi regjisorja për filmin “Back to Black”.

Filmi i shpërndarë nga Focus Features, flet për edukimin e Winehouse në një familje hebreje, karrierën e saj, romancat – dhe varësinë që do të çonte në vdekjen e saj.

Derisa kritikat e filmit kanë qenë jashtëzakonisht negative në Mbretërinë e Bashkuar dhe Irlandë deri më tani, shumë besojnë se aktorja kryesore Marisa Abela, e cila portretizon Winehouse, dha një performancë të suksesshme.

“Ka momente kur Abela zhduket dhe Winehouse shpërthen në ekran, si një pamje magjike e syrit që vezullohet kalimthi në fokus”, shkroi kritikja Wendy Ide e The Guardian.

“Por filmi është jashtëzakonisht i pabarabartë dhe i prirur për gjykime të gabuara katastrofike”, shtoi ajo.

Aktorja kryesore kaloi 12 muaj duke tentuar të kapte çdo aspekt të Winehouse.

“Ka kaq shumë versione të ndryshme të Amyt, dhe kjo është pothuajse sikur, sa më shumë të dini, aq më pak dini, sepse ajo është artiste aq e madhe dhe gjithëpërfshirëse”, tha Abela./UBTNews/

Continue Reading

Film & TV

Aventura kinematografike: Një pasqyrë e filmit në Kanë 2024

Ky njoftim krijoi shumë interes për spektatorët dhe kritikët e kinematografisë.

Published

on

Në një konferencë shtypi të organizuar në ditën e enjtes, u njoftua se filma të drejtuar nga personalitete të njohura si  në Kanë këtë vit. Ky njoftim krijoi shumë interes për spektatorët dhe kritikët e kinematografisë. Së bashku me këta regjisorë të njohur, edhe filma të rinj nga Jacques Audiard, Paul Schrader dhe Andrea Arnold do të shfaqen në konkurrencë në këtë edicion të 77-të të festivalit, i cili fillon më 14 maj dhe përfundon më 25 maj.

Në këtë linjë, filmi më i pritur me padurim është “Megalopolis” i Coppola, i cili është i pari i tij pas më shumë se 10 vjetësh. Kjo është një kthim i madh për regjisorin e famshëm, dhe shumë pritet nga ky projekt.

Gjatë konferencës së shtypit, Thierry Frémaux, drejtori artistik i Festivalit të Kanës, dha disa detaje të vogla rreth fabulës së filmit, duke rritur kuriozitetin e publikut. Coppola gjithashtu shprehu dëshirën e tij për të realizuar këtë film për shumë vite, duke e përshkruar si një projekt për të ardhmen, një eksperiment për të ndërtuar një shoqëri utopike në mes të qytetit të New York-ut.

Francis Ford Coppola, që tashmë është 85 vjeç, ka fituar Palmën e Artë dy herë më parë në karrierën e tij, për “The Conversation” në vitin 1974 dhe për “Apocalypse Now” në vitin 1979.

Në aspektin tjetër, regjisori grek Yorgos Lanthimos do të prezantojë filmin “Kinds of Kindness”, i cili do të sjellë në ekran një kombinim të fuqishëm aktorësh si Emma Stone dhe Willem Dafoe, të cilët kanë punuar së bashku edhe më parë në filmat e tjerë të Lanthimos, duke përfshirë “Poor Things”. David Cronenberg, me origjinë kanadeze dhe njohur për filmat horror, do të sjellë në premierë “The Shrouds”, një eksplorim i misterit që ndërton një makinë për të lidhur me të vdekurit. Fotografitë e publikuara nga ngjarja tregojnë Yorgos Lanthimos dhe Emma Stone në një atmosferë festive, të përcjellur nga logot e BAFTA Film Awards, duke shtuar ende më shumë përparësi interesit për këtë projekt emocionues.

Në vitin 2024, Festivali i Filmit në Cannes do të prezantojë një gamë të gjerë filmash për çdo shije. Disa nga filmat në garë për Palmën e Artë janë: “Emilia Perez” e Audiard – një komedi muzikore kriminale e vendosur në botën e karteleve meksikane të drogës, me Selena Gomez në një rol kryesor, shkruan  The New York Times.

“The Apprentice” i Ali Abbasit, fokusohet në karrierën e hershme të biznesit të Donald J. Trump.

“Zogu” i Andrea Arnold-it, një portret i një vajze 12-vjeçare që jeton në varfëri në Angli.

“Limonov: Balada” i Kirill Serebrennikov, një portret i poetit rus që jeton në Nju Jork.

“Parthenope” i Paolo Sorrentino,  një film për një grua të bukur që shpreson të të jetë e njohur për diçka tjetër përveç pamjes së saj.

“Oh Canada” i Paul Schrader, një komedi për njerëzit e moshuar që shikojnë prapa në jetën dhe gabimet e tyre, me Uma Thurman dhe Richard Gere.

“The Substance” i Coralie Fargeat, një trup horror me Demi Moore në rol kryesor.

Ndërkohë, disa filma të profilizuar jashtë konkurrencës përfshijnë: “Furiosa: A Mad Max Saga” i George Miller-it, pjesa e fundit në serinë e aksionit Mad Max.

“Horizont: një Saga Amerikane” i Kevin Costner, e vendosur në kufirin perëndimor gjatë Luftës Civile Amerikane. Edhe pse ka pasur disa vështirësi për shkak të grevave në industri, kinemaja amerikane pritet të jetë e përfaqësuar në festivalin e këtij viti.

Festivali i Filmit në Cannes është një nga ngjarjet më prestigjioze në botën e filmit. Organizohet çdo vit në qytetin e Cannes në Francë, ku prezantohen produksione të filmit nga e gjithë bota.

Festivali ka një histori të gjatë dhe ka shërbyer si një platformë për promovimin e filmit artistik dhe eksperimental. Çdo vit, regjisorë, aktorë, dhe profesionistë të industrisë së filmit mblidhen në Cannes për të shijuar premierat e filmave, sesione të pyetjeve dhe përgjigjeje, si dhe për të zhvilluar kontakte profesionale./UBTNews/

Përmbledhi: Dionesa Ebibi

 

Continue Reading

Të kërkuara