Shëndeti

Tetë arsyet përse duhet të hani hurma gjatë gjithë vitit

Hurmat janë vërtet një rezervë shëruese, veçanërisht kur bëhet fjalë për agjërimin.

Published

on

Nga forcimi i sistemit nervor deri në promovimin e shëndetit të zemrës dhe syve, hurmat kanë një mori përfitimesh të provuara.

Andaj në vend që të kufizoni konsumin tuaj të frutave vetëm në Ramazan, provoni t’i hani ato gjatë gjithë vitit.

Sipas Daily Sabah, hurmat, një simbol i bollëkut dhe një burim i pasur i fibrave, kaliumit dhe kalciumit, kanë qenë ushqimi kryesor i tryezave të Ramazanit qysh kur Profeti Muhamed i këshilloi shokët myslimanë që të prisnin agjërimet e tyre me frutin e shenjtë.

Në vendet e Lindjes së Mesme dhe klimat tropikale dhe të shkretëtira, hurmat janë të shumëllojshme.

Dhe përveç që janë të shijshme, hurmat janë vërtet një rezervë shëruese, veçanërisht kur bëhet fjalë për agjërimin.

Falë përmbajtjes së tyre të lartë të karbohidrateve që mbajnë shumë energji në një vëllim kaq të vogël, “shtypin” dëshirat e sheqerit dhe kështu ju ndihmojnë të kontrolloni oreksin tuaj gjatë gjithë ditës.

Me aminoacide për ndërtimin e trupit, vitaminat A, B dhe C, si dhe shumë minerale si kaliumi, magnezi, kalciumi, natriumi, hekuri, zinku, bakri dhe seleni, hurmat janë me të vërtetë një energji ushqyese.

Sidoqoftë, ato gjithashtu përbëhen kryesisht nga karbohidrate të thjeshta, kryesisht glukozë dhe fruktozë, prandaj si të gjitha ushqimet, moderimi është thelbësor.

Kështu, specialistja e të ushqyerit dhe distikëve, Demet Cerit, nga Spitali Acıbadem Atakent tha që konsumimi i tepërt i frutave të ëmbla mund të çojë në shtim në peshë dhe prishje të balancës së sheqerit në gjak.

Megjithatë, ajo ka sjellë disa arsye pse duhet të hamë hurma rregullisht:.

Ju ndihmon të ndjeheni të ngopur

Hurmat janë fruta të pasura me fibra dietale të tretshme, veçanërisht pektinë.

Pra, si e zgjasin ato ngopjen?

Epo, këto fije, të cilat tërheqin ujin, rrisin rrjedhshmërinë e përmbajtjes së stomakut, prandaj zgjasin kohën që kalon në stomak dhe sigurojnë një ndjenjë të ngopjes, tha Cerit.

Duke përfshirë ushqime të pasura me fibra, siç janë hurmat në iftaret dhe syfyret tuaj dhe dietën e përgjithshme, si dhe mbështesni këtë konsum të fibrave duke konsumuar edhe më shumë ujë, do të keni një kontroll më të madh mbi oreksin tuaj dhe do të jeni më të ngopur për më gjatë, shtoi ajo.

Mbështesin imunitetin

Studimet tregojnë se hurmat mund të kenë një efekt stimulues në sistemin imunitar.

Ky efekt shoqërohet me përmbajtjen e tyre beta-glukane, që është një polisakarid, lloji më i mirë dhe më kompleks i karbohidrateve që mjekët këshillojnë që duhet të konsumojmë.

Përveç kësaj, hurmat përmbajnë gjithashtu sasi të larta të komponimeve fenolike dhe karotenoide (të dyja kanë veti të shkëlqyera për luftimin e kancerit), si dhe vitamina, të gjitha këto mendohet se luajnë një rol në mbështetjen e sistemit imunitar – falë efekteve të tyre antimikrobike dhe vetive antioksiduese.

Jo më të lakmuarit të sheqerit

Pas periudhave të zgjatura të urisë ose agjërimit, trupi ynë na drejton drejt burimeve me karbohidrate të larta, përkatësisht ushqimeve të ëmbla, në mënyrë që sheqeri në gjak të mund të kthehet me shpejtësi në nivelet e tij normale.

“Megjithatë, për të parandaluar shtimin në peshë dhe për të shmangur parregullsitë që lidhen me sheqerin në gjak, duke përdorur përmbajtjen natyrale të sheqerit në fruta (në vend të ëmbëlsirave artificiale) për të përmbushur nevojat tona për diçka të ëmbël. Me shijen e tyre të veçantë dhe ëmbëlsinë e pasur, hurmat mund të jenë një zgjedhje e mirë për të gjitha nevojat tuaja për ëmbëlsirë”, tha Cerit.

Lehtësim i kapsllëkut

Ushqime të tilla si hurma me fibra dietike të larta duhet të kenë një pjesë të rëndësishme në një dietë të shëndetshme.

Për të mbajtur gjithçka që funksionon pa probleme, dietologët rekomandojnë të konsumoni të paktën 20-30 gram fibra në ditë.

Studimet kanë treguar që rritja e marrjes së fibrave dietike rrit vëllimin e jashtëqitjes dhe shkurton kohën e saj të tranzicionit në zorrë, duke ndihmuar kështu në parandalimin e kapsllëkut të frikshëm.

Në Ramazan, ju gjithashtu mund të përfitoni nga përmbajtja e pasur e fibrave të hurmave për të ndihmuar tretjen.

Të mira për zemrën

Hurmat njihen si një burim i shkëlqyeshëm i kaliumit, një mineral thelbësor përgjegjës për ruajtjen e ekuilibrit të lëngjeve dhe elektroliteve në trup, përcjell Telegrafi.

Kaliumi është i përfshirë në sigurimin e përcjelljes nervore, rregullimin e pulsit dhe presionit të gjakut.

Hulumtimet zbulojnë se një dietë e pasur me kalium ndihmon në uljen e presionit të gjakut, ruajtjen e shëndetit kardiovaskular dhe zvogëlon rrezikun e goditjes në tru.

Mbron nga sëmundjet e syrit

Hurmat gjithashtu përmbajnë komponime që ndihmojnë në ndalimin e sëmundjeve të syrit të lidhura me moshën.

Studimet kanë treguar që ato janë një burim i fortë i zeaxanthin dhe lutein, të cilat janë llojet e karotenoideve të pranishme në indet e syve dhe kanë veti antioksiduese.

Prandaj, këto komponime mendohet se janë të dobishme në parandalimin e zhvillimit të kataraktit dhe degjenerimit makular (makula: pjesa qendrore e retinës) tek individët e moshuar.

Sistemi nervor dhe energjia

Hurmat, të cilat përmbajnë nivele të moderuara të B1, vitaminë B2 dhe niacin (B3), si dhe vitaminë B6, na ndihmojnë të plotësojmë nevojat tona ditore për vitaminë B.

Vitamina B e lartpërmendur është e përfshirë në metabolizimin e karbohidrateve, proteinave dhe yndyrave, domethënë duke marrë energji nga këto lëndë ushqyese.

Ato gjithashtu luajnë një rol të rëndësishëm në funksionimin e shëndetshëm të sistemit nervor.

Kur jeni në nivel jo të mjaftueshëm në këto vitamina, me shumë mundësi do të ankoheni për luhatje dhe ulje të nivelit të energjisë, dobësi, lodhje dhe probleme të përqendrimit.

Kjo është më e rëndësishmja kur agjëroni kur “mjegulla e trurit” është një sfidë e vërtetë.

Çelësi për kocka të forta

Kur bëhet fjalë për shëndetin e kockave, minerali i parë që ju vjen në mend është kalciumi. Cerit tha se thithja e kalciumit është po aq e rëndësishme sa edhe marrja e tij.

Kalciumi dhe fosfori janë dy minerale që punojnë së bashku për të mbrojtur shëndetin e kockave dhe përthithja e tyre rritet kur merren së bashku.

Konsumimi i hurmave, të cilat përmbajnë minerale si kalcium, magnez dhe zink, si dhe fosfor, çdo ditë na ndihmojnë në përmirësimin e shëndetit të kockave dhe parandalimin e kushteve të tilla si osteoporoza, tha Cerit.

Të freskëta ose të thata, hani gjatë gjithë vitit

Megjithëse vlera ushqyese e hurmave varet nga lloji i tyre, pavarësisht nëse ato janë të freskëta ose të thata, shkalla e pjekurisë dhe kushtet e tyre të rritjes, ato janë super ushqyes.

Falë jetëgjatësisë së gjatë, ato konsumohen kryesisht kur piqen dhe pastaj thahen.

Duke thënë se ndërsa ato të freskëta janë më të pasura me proteina dhe komponime fenolike, ato humbasin paksa disa antioksidantë dhe kanë një përmbajtje më të lartë të karbohidrateve kur piqen dhe thahen.

Gjithsesi Cerit thotë se ato janë akoma shumë të dobishme për shëndetin tonë të përgjithshëm dhe humbja është e vogël.

Pra konsumoni këtë frut “jo vetëm në Ramazan, por edhe gjatë gjithë vitit, të freskët dhe të thatë”, ka rekomanduar ajo.

Bota

Shpallen fituesit e çmimit Nobel në mjekësi

Published

on

Çmimi Nobel në mjekësi për vitin 2024 u dha për zbulimin e mikroRNA, një avancim kyç në biologjinë molekulare. Fituesit janë Victor Ambros dhe Gary Ruvkun, të cilët kontribuan në kuptimin e rregullimit të aktivitetit të gjeneve, me pasoja të mëdha për zhvillimin dhe funksionimin e organizmave. Zbulimi i tyre hap mundësi të reja për hulumtime dhe ka implikime për trajtimin e sëmundjeve si kanceri.

Victor Ambros ka kryer kërkimin e tij në Harvard dhe tani është profesor në Universitetin e Massachusetts, ndërsa Gary Ruvkun vazhdon punën në Spitalin e Përgjithshëm të Massachusetts dhe në Harvard. Viti i kaluar çmimi iu dha Katalin Karikó dhe Drew Weissman për punën e tyre mbi vaksinat mRNA./UBTNews/

Continue Reading

Bota

OBSH i hap dritën jeshile testeve të ‘mpox’

Published

on

Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) ka dhënë për herë të parë miratimin urgjent për një test të ri që diagnostikon virusin mpox, i njohur më parë si lija e majmunit. Ky test, i prodhuar nga kompania amerikane Abbott Molecular, do t’i lejojë agjencitë e OKB-së të blejnë dhe shpërndajnë materialin në vendet dhe rajonet më të prekura.

OBSH nënvizon se testi do të lejojë zbulesën më të shpejtë dhe më të lehtë të virusit. “Nëse më shumë njerëz testohen për virusin, masat për të frenuar përhapjen e tij mund të zbatohen më shpejt,” theksohet në një deklaratë nga organizata.

Derisa më shumë se 30,000 raste të dyshuara të mpox janë raportuar në Afrikë këtë vit, shumica e tyre në Kongo, numri i rasteve ka filluar të rritet edhe në vende fqinje si Burundi. Aktualisht, vetëm një në tre raste përfundon në dërgimin e një kampioni në një laborator për konfirmim.

Në gusht, OBSH shpalli mpox-in si një “urgjencë të shëndetit publik me shqetësim ndërkombëtar” (PHEIC), në përpjekje për të rritur ndërgjegjësimin dhe për të mobilizuar më shumë burime në luftën kundër përhapjes së sëmundjes.

Ndërkohë, në Evropë, ku shpërthimet ishin kontrolluar mirë në vitin 2022, rreziku i përhapjes përsëri të mpox konsiderohet i ulët. Megjithatë, OBSH vazhdon të monitorojë situatën me kujdes, ndërsa tri kompani të tjera kanë aplikuar për miratimin urgjent të testeve të tyre.

Ky hap i OBSH-së është një zhvillim kritik në përpjekjet për të kontrolluar dhe frenuar përhapjen e virusit, duke ofruar shpresë për një përgjigje më efektive ndaj këtij problemi shëndetësor./UBTNews/

 

 

Continue Reading

Shëndeti

​Historia e përdorimit të eterit si anestezi në mjekësi

Published

on

By

178 vjet më parë, më 30 shtator 1846, eteri u përdor për herë të parë si anestezi në mjekësi.

Atë ditë Eben Frost shkoi në zyrën e dentistit William Morton në Boston Massachusetts. Frostit kishte dhimbje në dhëmb. Ai u tmerrua teksa mendonte se kjo dhimbje do të ishte edhe më e madhe pasi t’i hiqej dhëmbi.

Frost iu lut doktor Mortonit që ta hipnotizonte për të mos ndjerë dhimbjen. Por kjo nuk ishte e nevojshme. Doktor Mortoni kishte disa kohë që eksperimentonte me eter. Ai e kishte bërë provë te qeni i tij, macja edhe te vetja, megjithatë asnjëherë te një pacient. Dentisti i tha Frost se ai mund t’i ofronte diçka më të mirë se hipnoza, nëse Frost do ta pranonte.

Frost ra dakord, dentisti Mortoni njomi një shami me eter dhe e udhëzoi pacientin të merrte frymë thellë. Frost humbi ndërgjegjen pothuajse menjëherë, dhe në këtë gjendje dentisti Mortoni i hoqi atij dhëmbin.

Disa javë më vonë, mjekët në Spitalin e Përgjithshëm në Massachusetts, filluan të përdorin eter gjatë operacioneve./UBTnews/

Continue Reading

Shëndeti

Ngërçet e këmbës, shkaqet e mundshme dhe parandalimi

Published

on

By

Tkurrjet muskulore në pulpën e këmbës shkaktojnë shumë dhimbje të forta, veçanërisht kur ato shfaqen gjatë natës. Këto ngërçe zakonisht prekin pjesën e pulpës së këmbës, shputën e këmbës madje edhe tendinët.

Ato janë më të shpeshta pas moshës 40-50 vjeçare. Deri më tani, shkencëtarët nuk kanë arritur të përcaktojnë një shkaktar të saktë të tkurrjeve muskulore, por teoritë janë të shumta.

Shkaqet e mundshme të ngërçit të këmbës

Disa shkencëtarë janë të mendimit se stili modern i jetesës është një nga shkaktarët e mundshëm të tkurrjeve të muskujve të këmbës. Nëse më parë, njerëzit kalonin shumë kohë duke ecur, duke u ulur dhe ngritur në këmbë, tani shtendosjes së tendinëve të këmbës i kushtohet më pak kohë. Ekspertë të tjerë thonë se gjatë gjumit, këmba është në pozicion të njëjtë për disa orë dhe çdo lëvizje e vogël shkakton kontraktim.

Ngërçet e këmbës shfaqen më shumë në verë se në dimër, transmeton AgroWeb. Sipas të dhënave gjatë verës, rritja dhe riparimi i nervave është më intensiv.

Trupi prodhon vitaminë D nga ekspozimi i diellit, dhe trupi përshpejton riparimin e nervave. Sipas teorive të tjera, gjatë verës njerëzit ushtrohen dhe djersijnë më shumë duke u dehidratuar rregullisht. Dehidratimi është identifikuar si shkaktar i mundshëm i ngërçeve muskulore.

Këto të fundit shfaqen më shumë në rastet e shtatzënisë, depresionit, artritit dhe tensionit të lartë.

Si të parandaloni ngërçet e këmbës

Ekspertët thonë se njerëzit që kryejnë shtendosje të rregullta të gjymtyrëve përpara gjumit pësojnë më pak kontraktime. Për më tepër, sipas informacioneve, konsumi i shumë ushqimeve me magnez është i këshillueshëm kundër ngërçeve.

Ushqime të pasura me magnez janë fasulet, arrorët, drithërat e plota dhe barishtet. Përpos ushqimeve, duhet të siguroheni që të pini shumë ujë gjatë ditës dhe të merrni edhe vitamina B.

E fundit, por jo për nga rëndësia, kur ngërçi kaplon këmbën, sigurohuni që ta shtendosni atë sa më shumë shtrirë ose në këmbë.

Continue Reading

Të kërkuara