Lajmet

Tërheqja nga Afganistani acaron marrëdhëniet SHBA-Gjermani

Goditje në marrëdhëniet transatlantike.

Published

on

Tërheqja e SHBA nga Afganistani pas 20 vitesh i ka bërë vitet e çrregullta të Trump-it të duken më shumë se një copëz e njëanshmërisë amerikane. Marrëdhëniet gjermano-amerikane kanë histori ulje-ngritjesh.

Pasi talibanët morën Kabulin dhe afganët e dëshpëruar vërshuan në aeroport duke u përpjekur të iknin nga vendi, kancelarja në largim Angela Merkel shprehu shqetësimin e saj: “Zhvillimet janë të hidhura, dramatike dhe të tmerrshme,” tha ajo në një konferencë shtypi më 16 gusht. “Tani të duket sikur gjithçka ishte e kotë “.

Për Gjermaninë, ushtria e së cilës ka kaluar gati 20 vjet në Afganistan, kostoja njerëzore dhe financiare ka qenë e rëndësishme. Bundeswehr-i, ushtria gjermane, hyri në Afganistan për të mbështetur SHBA pas sulmeve të 11 shtatorit në 2001 – në atë që do të bëhej dislokimi më i madh dhe më i gjatë ushtarak gjermane jashtë vendit. Gjatë kësaj kohe, Gjermania u angazhua për projektin e ndërtimit të kombit. Tani ato shpresa janë shuar.

Kandidati për kancelar për kristjandemokratët e Merkelit, Armin Laschet, foli për një goditje të madhe në marrëdhëniet transatlantike dhe tronditje nga veprimet e Presidentit amerikan Joe Biden: “Unë u zhgënjeva nga njoftimi i tij në 14 Prill, se ai do të zbatonte urdhrin e tërheqjes së Donald Trump nga Afganistani një me një, pa përfshirë plotësisht aleatët në këtë vendim të rëndësishëm “, tha Laschet-i për gazetën Frankfurter Allgemeine Zeitung në mes të gushtit.

“Është një humbje e madhe e besimit. Në veçanti në kompetencën e Amerikës si fuqi ushtarake,” thotë analisti politik Stephan Bierling nga Universiteti Regensburg. “Pas katër vitesh katastrofike nën Trumpin, ne kishim një pikëpamje shumë pozitive për Joe Biden. Tani kjo gjendje shpirtërore po ndryshon.”

Një marrëdhënie e pabarabartë

Pas Luftës së Dytë Botërore, SHBA luajti rolin kryesor në krijimin e Gjermanisë Perëndimore si një demokraci liberale, krijimin e institucioneve demokratike dhe të një shtypi të lirë. SHBA garantoi më tej sigurinë gjatë Luftës së Ftohtë, që Gjermania Perëndimore të vazhdonte të ekzistonte së bashku me Gjermaninë Lindore komuniste.

“SHBA e mundi Gjermaninë në Luftën e Dytë Botërore dhe më pas si një fuqi pushtuese ishte pjesë e ristrukturimit të shoqërisë gjermane,” shpjegon Ruth Hatlapa, një historiane e specializuar në atë se si Gjermania i sheh SHBA.

Kishte një pro-amerikanizëm në shoqërinë gjermane perëndimore që mbështeste lidhje më të thella, thotë ajo, por edhe pakënaqësi – veçanërisht në lidhje me varësinë e sigurisë së Gjermanisë Perëndimore nga SHBA, duke krijuar një “marrëdhënie kontradiktore”, sipas Hatlapas.

Vietnami ishte ndryshe për Gjermaninë

Marrëdhënia ka parë momentet e saj të ulëta. Lufta e Vietnamit ishte një rast i tillë. 12.000 protestues kundër luftës dolën në rrugët e Berlinit Perëndimor në vitin 1968. Njëri prej tyre ishte autori Friedrich Christian Delius.

“Ky zhgënjim që amerikanët, të cilët ne i admironim, po hynin në një luftë që ishte, të themi, krejtësisht në kundërshtim me parimet e tyre, na nxiti dhe na shqetësoi, ashtu siç shqetësoi qindra mijëra studentë amerikanë në kohë, “i tha ai transmetuesit publik Deutschlandfunk, 50 vjet pasi u zhvilluan ngjarjet.

Gjermania i kishte refuzuar thirrjet amerikane për të marrë pjesë ushtarakisht në Vietnam. Në vend të kësaj, ajo nisi një mision humanitar, duke dërguar një anije spitalore në zonën e luftës në vitin 1966, e koordinuar dhe e pajisur me personel nga Kryqi i Kuq Gjerman (DRK).

Ndarja gjermano-amerikane mbi Irakun

Një goditje tjetër ndaj imazhit amerikan në Gjermani erdhi në vitin 2003. Edhe pse SHBA, nën Presidentin George W. Bush i kërkoi qeverisë gjermane të merrte pjesë në luftën kundër regjimit të Sadam Huseinit në Irak, ministri i Jashtëm i atëhershëm Joschka Fischer nga Partia e Gjelbër iu përmbajt frazës së tij legjendare: “Unë nuk jam i bindur”.

Dyshimet se pushtimi i Irakut qe i justifikuar bazoheshin në përfundimet e kundërzbulimit gjerman. “Sipas informacioneve tona në atë kohë, arsyet që Colin Powell dha para Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara nuk qenë të bazuara, qenë në kundërshtim me tregimin e tij, dhe rezultuan të ishin të rreme,” i tha August Hanning, atëherë president i Shërbimit Informativ Federal(BND)gazetës Die Welt.

“Gabimet e bëra nga SHBA-të kanë ende sot një efekt: konflikti midis sunitëve dhe shiitëve, ngritja e organizatave terroriste al-Kaida dhe IS, paqëndrueshmëria politike,” i tha analisti i terrorizmit dhe sigurisë Rolf Tophoven i Institutit për Parandalimin e Krizave Iftus transmetuesit gjerman ntv, duke vështruar pas, pas 15 vjetësh. “Ne gjithashtu nuk do ta kishim problemin e refugjatëve, po të kishte paqe në rajon. Atëherë njerëzve nuk do t’u duhej të ikin në Evropë.”

Sidoqoftë, situata aktuale është pa precedent. “Dallimi kryesor është i qartë: në Afganistan ne kemi pasur ushtarë për aq kohë sa Amerika ka pasur ushtarë atje,” thotë historiani Klaus Schwabe, profesor në Universitetin RWTH Aachen.

Gjermania u pozicionua shumë pozitivisht ndaj Bidenit pas katër vitesh marrëdhënie të tendosura me Trumpin.

Goditje në marrëdhëniet transatlantike

“Afganistani është një kontakt me realitetin për ata që kishin plane të mëdha për një ringjallje të marrëdhënieve transatlantike,” thotë Bastian Giegerich nga Instituti Ndërkombëtar për Studime Strategjike.

“Përfshirja e drejtpërdrejtë e Gjermanisë i ka bërë ngjarjet e fundit shumë më të dhimbshme. Përzier ndjenjën e dështimit, zhgënjimit dhe poshtërimit,” thotë ai. “Rënia e Kabulit tregon qartë se Gjermania dhe fuqitë e tjera evropiane nuk kanë mjete për të ndjekur një strategji të pavarur.”

Pas ngjarjeve në Afganistan, thirrjet për pavarësi më të madhe ushtarake gjermane dhe evropiane po bëhen më të forta. “BE duhet të jetë në gjendje të veprojë pa partnerin e saj amerikan. Ne duhet të jemi në gjendje të sigurojmë vetë një aeroport si ai në Kabul,” tha Lascheti në intervistën e tij me Frankfurter Allgemeine Zeitung.

Kur administrata e Biden-it nisi mandatin, ajo i bëri thirrje Gjermanisë dhe partnerëve të tjerë evropianë që të marrin qëndrime më të ashpra ndaj Kinës dhe Rusisë, duke shpresuar të mobilizojnë BE për të marrë një qëndrim më të fortë në mbrojtjen e demokracive liberale.

Ngjarjet e fundit në Afganistan mund të kenë qenë kundërproduktive, thotë analisti politik Giegerich. “Afganistani ishte një mision që nga pikëpamja gjermane dhe evropiane u ndërmor nga solidariteti me SHBA. Shumë këtu do të ndiejnë se”ne e bëmë këtë për SHBA dhe shikojmë se si përfundoi”./ DW

Continue Reading

Lajmet

Organizatat ndërkombëtare bëjnë thirrje që LVV-ja të mos i bojkotojë disa media

Published

on

By

Trembëdhjetë organizata botërore dhe rajonale, që merren me lirinë e medias, kanë thënë se janë të shqetësuara lidhur me vendimin e fundit të partisë në pushtet në Kosovë, Lëvizja Vetëvendosje, për të bojkotuar disa kanale televizive gjatë fushatës zgjedhore për zgjedhjet parlamentare, që nis më vonë gjatë kësaj jave.

Këto organizata kërkuan që Kurti dhe partia e tij, Lëvizja Vetëvendosje të heqin dorë nga vendimi për të bojktuar disa media në Kosovë.

Ne e kuptojmë se asnjë arsyetim formal nuk është dhënë ndaj këtyre televizioneve për këtë vendim”, u tha në letrën e hapur dërguar kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, njëherësh kreu i LVV-së, nga 13 organizata.

Një ditë më herët, Asociacioni i Gazetarëve të Kosovës e cilësoi këtë vendim si përpjekje për të “minuar rolin e gazetarëve dhe mediave” për ta mbajtur përgjegjëse Lëvizjen e Kurtit “për politikat e saj”.

Gjatë katër vjetëve të fundit, si Reagim i Shpejtë për Lirinë e Medias [MFRR] kemi monitoruar nga afër zhvillimet sa i përket lirisë së mediave dhe kemi qenë dëshmitarë të rënies së lirisë së medias në Kosovë. Më 2022, Platforma për Siguri të Gazetarëve i Këshillit të Evropës ka vizituar Kosovën për të vlerësuar gjendjen e lirisë së medias dhe mbrojtjen e gazetarëve. Përderisa është vërejtur pak progres, misioni erdhi në përfundim se ‘retorika toksike dhe fushatat e shpifjeje kundër mediave, financimi joadekuat i transmetuesit publik dhe mungesa e transparencës minojnë progresin’”, u tha në letrën drejtuar Kurtit.

Organizatat kërkuan që LVV-ja të sigurohet që t’u japë atyre qasje të barabartë në informacionin publik. Ato thanë se të gjithë gazetarët duhet të jenë në gjendje që të raportojnë lirshëm dhe drejtë gjatë periudhës zgjedhore.

Duke bojkotuar televizionet tradicionale, minohet e drejta e publikut për t’u informuar dhe roli thelbësor i gazetarëve për të promovuar transparencë dhe llogaridhënie”, u tha në letër./REL/

Continue Reading

Lajmet

​Policia e Kosovës shpalos planin për zgjedhjet parlamentare

Published

on

By

Policia e Kosovës ka hartuar urdhrin operativ policor dhe ka bërë të gjitha planifikimet për zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit.

Plani operativ ka katër faza – periudha parazgjedhore apo përgatitore vlerësuese,

angazhimi në ofrimin e sigurisë gjatë fushatës zgjedhore, garantimi i sigurisë në fazën kyçe të ditës së zgjedhjeve dita (Z), periudha pas zgjedhjeve që parasheh transportin nën përcjellje dhe siguri të PK-së, të materialit sensitiv e deri në përfundim të procesit.

Ndërsa faza e parë pothuajse është realizuar, policia është në fillim të zbatimit të fazës së dytë – krijimi i një klime të qetë dhe të sigurt para-gjatë dhe pas procesit të zgjedhjeve, sigurimi i qendrave të votimit, këshillave komunale të zgjedhjeve, depove komunale, qendrës së numërimit të rezultateve dhe depove qendrore, përcjellja e sigurt dhe sigurimi i gjithë materialit sensitiv zgjedhor nga të gjitha destinacionet e parapara sipas planit të sigurisë deri në përfundimin e operacionit policor, që ndërlidhet me procesin zgjedhor.

Policia paralajmëron se do të ketë procedim të çdo vepre penale kundër të drejtës së votimit në koordinim dhe bashkëpunim me Prokurorinë e Shtetit, ku janë caktuar zyrtarë/hetues në të gjitha drejtoritë rajonale për trajtimin e çdo rasti të mundshëm.

Po ashtu janë caktuar koordinatorë të Policisë me KQZ-në si dhe janë dhënë udhëzime për zyrtarët policorë lidhur me detyrat dhe përgjegjësitë e tyre ligjore gjatë procesit zgjedhor.

Policia fton qytetarët të raportojnë çdo rast të kundërligjshëm që ndërlidhet me sigurinë dhe procesin zgjedhor në numrat e telefonit 192, 038 550 999, adresa elektronike [email protected] ose në stacionet më të afërta policore.

Continue Reading

Lajmet

Kurti takohet me Verma, ankohet për mos zbatim të marrëveshjes bazë nga Serbia

Published

on

By

Kryeministri Albin Kurti ka pritur sot në takim zëvendës sekretarin e Shteteve të Bashkuara të Amerikës për Menaxhimin dhe Resurset, Richard Verma, me të cilin ka diskutuar mbi avancimin e raporteve ndërshtetërore dhe procesin e dialogut për normalizimin e marrëdhënieve me Serbinë.

I pari i qeverisë vuri theksin te shkeljet e vazhdueshme të Serbisë ndaj Marrëveshjes bazike, që vijnë si rezultat edhe i mos nënshkrimit të saj dhe aneksit të zbatimit, si dhe mosdorëzimin e terroristit Milan Radoiçiq dhe grupit të tij përgjegjës për sulmin terrorist në Banjska.

Kurti shprehu mirënjohjen për mbështetjen e palëkundur të SHBA-së dhe partneritetin mes dy vendeve në etapat e shtet-ndërtimit si aleati kryesor dhe strategjik për Kosovën.

Në takim u diskutua edhe mbi veprimet e shpejta të ndërmarra nga Kosova për strehimin e refugjatëve afganë dhe rreshtimin me Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Bashkimin Evropian në dënimin dhe sanksionimin e agresionit ushtarak të Rusisë ndaj Ukrainës.

Kurti ka folur edhe mbi zhvillimin dhe progresin e Kosovës në katër vjetët e fundit, orientimin strategjik për anëtarësim në NATO dhe BE.

Me rritjen ekonomike në njërën anë dhe progresin demokratik në anën tjetër, Kosova ka dëshmuar që zhvillimi ekonomik dhe përparimi demokratik shkojnë krah për krah”, u shpreh ai.

Kujtojmë, gjatë ditës zëvendës sekretari i Shtetit amerikan për Menaxhimin dhe Resurset, Richard Verma është pritur në takim edhe nga presidentja e Kosovës Vjosa Osmani.

Continue Reading

Lajmet

Lista Serbe e akuzon KQZ-në se po ia mohon të drejtën për vëzhgim e kontroll në ditën e zgjedhjeve

Published

on

By

Lista Serbe, partia më e madhe e serbëve në Kosovë, ka shprehur pakënaqësi për përbërjen e komisioneve zgjedhore për numërimin e votave për zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit në vendvotime dhe në qendrat e numërimit të votave.

Ajo e ka akuzuar Komisionin Qendror të Zgjedhjeve (KQZ) se e ka dëmtuar atë, pasi në shumë komuna, Lista Serbe nuk ka anëtarë të vet për të “kontrolluar ligjshmërinë, legjitimitetin dhe karakterin demokratik të zgjedhjeve”.

Zyrtari i kësaj partie, Igor Simiq, tha në një konferencë për media se partia e Nenad Rashiqit, Partia për Liri, Drejtësi dhe Mbijetesë, është “favorizuar” dhe se, në disa raste, ka më shumë anëtarë në komisionet zgjedhore, edhe pse, sipas tij, në zgjedhjet e vitit 2021 kjo parti mori dukshëm më pak vota.

Si shembull për pretendimet e tij, Simiq e mori komunën e Istogut, ku në zgjedhjet e vitit 2021 Lista Serbe mori 259 vota, por nuk ka asnjë kryesues apo anëtar në komisionin zgjedhor, në qendrën komunale të numërimit të votave ose në vendet për votimin me kusht.

Simiq theksoi se Lista Serbe, edhe pse parlamentare, ka më pak anëtarë në komisionet zgjedhore, madje edhe në komunat me shumicë serbe.

Në komunën e Mitrovicës së Veriut, Lista Serbe si parti parlamentare ka 18 përfaqësues në vendvotime, përfshirë vetëm tre kryesues nga gjithsej 24 vendvotime dhe 15 anëtarë. Si rrjedhojë, mund të llogaritni vetë – në gjashtë vende ne nuk kemi përfaqësuesit tanë, që do të thotë se në gjashtë klasa me potencialisht 6.000 votues, nuk kemi kontroll mbi procesin zgjedhor, pasi nuk kemi anëtarë të cilët mund ta mbikëqyrin procesin”, tha Simiq.

Ai gjithashtu theksoi përpjekjet e Lëvizjes Vetëvendosje në pushtet për të penguar Listën Serbe që të marrë pjesë në zgjedhje, duke deklaruar se kjo parti është “mburoja e mbrojtjes së interesave të serbëve dhe Serbisë në Kosovë”.

Radio Evropa e Lirë iu drejtua Komisionit Qendror të Zgjedhjeve në lidhje me akuzat e Listës Serbe për “shkeljen e rregullave zgjedhore”, por deri në publikimin e lajmit nuk ka marrë përgjigje.

Lista Serbe paraqiti ankesë në Panelin Zgjedhor për Ankesa dhe Parashtresa (PZAP) kundër vendimit të KQZ-së për përbërjen e komisioneve zgjedhore.

Anëtarët e KQZ-së thanë gjatë një takimi të premten pasdite se nuk kanë shkelur ligjin duke zgjedhur përbërjet e komisioneve dhe shtuan se do ta presin vendimin e PZAP-së.

Ndërkohë, Lëvizja Vetëvendosje bëri përpjekje ta ndalonte pjesëmarrjen e Listës Serbe në zgjedhjet e 9 shkurtit duke kërkuar moscertifikimin e saj, por Paneli Zgjedhor për Ankesa dhe Parashtresa në dy raste mori vendime në favor të Listës Serbe.

Përfaqësuesit e partisë në pushtet e kanë arsyetuar kundërshtimin e certifikimit të Listës Serbe duke thënë se kjo parti nuk e njeh shtetin e Kosovës dhe vazhdon ta quajë atë provincë autonome të Serbisë, “Kosova dhe Metohia”.

Ndër arsyet e kundërshtimit të pjesëmarrjes së Listës Serbe në zgjedhje nga Vetëvendosja është edhe fakti se partia serbe nuk është distancuar nga ish-nënkryetari i saj Millan Radoiçiq, i cili ka marrë përgjegjësinë për sulmin e armatosur në Banjskë, ku u vra një polic kosovar.

Ndërkohë, kryetari i Listës Serbe, Zllatan Ellek, deklaroi se kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, po përpiqet të pengojë pjesëmarrjen e kësaj partie në zgjedhje, pasi e konsideron atë “kundërshtarin më të madh”.

Lista Serbe u themelua në vitin 2013 me mbështetjen e Beogradit zyrtar dhe që atëherë ka pasur mbështetje për të marrë pjesë në institucionet e Kosovës.

Deri më tani, në të gjitha proceset zgjedhore ku ka marrë pjesë, kjo parti ka fituar mbi 90 për qind të votave të komunitetit serb, por Misioni Vëzhgues i BE-së, në raportin e saj të vitit 2021, ka përfunduar se Lista Serbe ka “monopolizuar jetën politike ndërmjet serbëve të Kosovës” dhe janë shënuar raste të frikësimit dhe presionit ndaj votuesve nga kandidatët dhe aktivistët e kësaj partie./REL/

Continue Reading

Të kërkuara