Lajmet
Tërheqja nga Afganistani acaron marrëdhëniet SHBA-Gjermani
Goditje në marrëdhëniet transatlantike.
Published
4 years agoon
By
Betim GashiTërheqja e SHBA nga Afganistani pas 20 vitesh i ka bërë vitet e çrregullta të Trump-it të duken më shumë se një copëz e njëanshmërisë amerikane. Marrëdhëniet gjermano-amerikane kanë histori ulje-ngritjesh.
Pasi talibanët morën Kabulin dhe afganët e dëshpëruar vërshuan në aeroport duke u përpjekur të iknin nga vendi, kancelarja në largim Angela Merkel shprehu shqetësimin e saj: “Zhvillimet janë të hidhura, dramatike dhe të tmerrshme,” tha ajo në një konferencë shtypi më 16 gusht. “Tani të duket sikur gjithçka ishte e kotë “.
Për Gjermaninë, ushtria e së cilës ka kaluar gati 20 vjet në Afganistan, kostoja njerëzore dhe financiare ka qenë e rëndësishme. Bundeswehr-i, ushtria gjermane, hyri në Afganistan për të mbështetur SHBA pas sulmeve të 11 shtatorit në 2001 – në atë që do të bëhej dislokimi më i madh dhe më i gjatë ushtarak gjermane jashtë vendit. Gjatë kësaj kohe, Gjermania u angazhua për projektin e ndërtimit të kombit. Tani ato shpresa janë shuar.
Kandidati për kancelar për kristjandemokratët e Merkelit, Armin Laschet, foli për një goditje të madhe në marrëdhëniet transatlantike dhe tronditje nga veprimet e Presidentit amerikan Joe Biden: “Unë u zhgënjeva nga njoftimi i tij në 14 Prill, se ai do të zbatonte urdhrin e tërheqjes së Donald Trump nga Afganistani një me një, pa përfshirë plotësisht aleatët në këtë vendim të rëndësishëm “, tha Laschet-i për gazetën Frankfurter Allgemeine Zeitung në mes të gushtit.
“Është një humbje e madhe e besimit. Në veçanti në kompetencën e Amerikës si fuqi ushtarake,” thotë analisti politik Stephan Bierling nga Universiteti Regensburg. “Pas katër vitesh katastrofike nën Trumpin, ne kishim një pikëpamje shumë pozitive për Joe Biden. Tani kjo gjendje shpirtërore po ndryshon.”
Një marrëdhënie e pabarabartë
Pas Luftës së Dytë Botërore, SHBA luajti rolin kryesor në krijimin e Gjermanisë Perëndimore si një demokraci liberale, krijimin e institucioneve demokratike dhe të një shtypi të lirë. SHBA garantoi më tej sigurinë gjatë Luftës së Ftohtë, që Gjermania Perëndimore të vazhdonte të ekzistonte së bashku me Gjermaninë Lindore komuniste.
“SHBA e mundi Gjermaninë në Luftën e Dytë Botërore dhe më pas si një fuqi pushtuese ishte pjesë e ristrukturimit të shoqërisë gjermane,” shpjegon Ruth Hatlapa, një historiane e specializuar në atë se si Gjermania i sheh SHBA.
Kishte një pro-amerikanizëm në shoqërinë gjermane perëndimore që mbështeste lidhje më të thella, thotë ajo, por edhe pakënaqësi – veçanërisht në lidhje me varësinë e sigurisë së Gjermanisë Perëndimore nga SHBA, duke krijuar një “marrëdhënie kontradiktore”, sipas Hatlapas.
Vietnami ishte ndryshe për Gjermaninë
Marrëdhënia ka parë momentet e saj të ulëta. Lufta e Vietnamit ishte një rast i tillë. 12.000 protestues kundër luftës dolën në rrugët e Berlinit Perëndimor në vitin 1968. Njëri prej tyre ishte autori Friedrich Christian Delius.
“Ky zhgënjim që amerikanët, të cilët ne i admironim, po hynin në një luftë që ishte, të themi, krejtësisht në kundërshtim me parimet e tyre, na nxiti dhe na shqetësoi, ashtu siç shqetësoi qindra mijëra studentë amerikanë në kohë, “i tha ai transmetuesit publik Deutschlandfunk, 50 vjet pasi u zhvilluan ngjarjet.
Gjermania i kishte refuzuar thirrjet amerikane për të marrë pjesë ushtarakisht në Vietnam. Në vend të kësaj, ajo nisi një mision humanitar, duke dërguar një anije spitalore në zonën e luftës në vitin 1966, e koordinuar dhe e pajisur me personel nga Kryqi i Kuq Gjerman (DRK).
Ndarja gjermano-amerikane mbi Irakun
Një goditje tjetër ndaj imazhit amerikan në Gjermani erdhi në vitin 2003. Edhe pse SHBA, nën Presidentin George W. Bush i kërkoi qeverisë gjermane të merrte pjesë në luftën kundër regjimit të Sadam Huseinit në Irak, ministri i Jashtëm i atëhershëm Joschka Fischer nga Partia e Gjelbër iu përmbajt frazës së tij legjendare: “Unë nuk jam i bindur”.
Dyshimet se pushtimi i Irakut qe i justifikuar bazoheshin në përfundimet e kundërzbulimit gjerman. “Sipas informacioneve tona në atë kohë, arsyet që Colin Powell dha para Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara nuk qenë të bazuara, qenë në kundërshtim me tregimin e tij, dhe rezultuan të ishin të rreme,” i tha August Hanning, atëherë president i Shërbimit Informativ Federal(BND)gazetës Die Welt.
“Gabimet e bëra nga SHBA-të kanë ende sot një efekt: konflikti midis sunitëve dhe shiitëve, ngritja e organizatave terroriste al-Kaida dhe IS, paqëndrueshmëria politike,” i tha analisti i terrorizmit dhe sigurisë Rolf Tophoven i Institutit për Parandalimin e Krizave Iftus transmetuesit gjerman ntv, duke vështruar pas, pas 15 vjetësh. “Ne gjithashtu nuk do ta kishim problemin e refugjatëve, po të kishte paqe në rajon. Atëherë njerëzve nuk do t’u duhej të ikin në Evropë.”
Sidoqoftë, situata aktuale është pa precedent. “Dallimi kryesor është i qartë: në Afganistan ne kemi pasur ushtarë për aq kohë sa Amerika ka pasur ushtarë atje,” thotë historiani Klaus Schwabe, profesor në Universitetin RWTH Aachen.
Gjermania u pozicionua shumë pozitivisht ndaj Bidenit pas katër vitesh marrëdhënie të tendosura me Trumpin.
Goditje në marrëdhëniet transatlantike
“Afganistani është një kontakt me realitetin për ata që kishin plane të mëdha për një ringjallje të marrëdhënieve transatlantike,” thotë Bastian Giegerich nga Instituti Ndërkombëtar për Studime Strategjike.
“Përfshirja e drejtpërdrejtë e Gjermanisë i ka bërë ngjarjet e fundit shumë më të dhimbshme. Përzier ndjenjën e dështimit, zhgënjimit dhe poshtërimit,” thotë ai. “Rënia e Kabulit tregon qartë se Gjermania dhe fuqitë e tjera evropiane nuk kanë mjete për të ndjekur një strategji të pavarur.”
Pas ngjarjeve në Afganistan, thirrjet për pavarësi më të madhe ushtarake gjermane dhe evropiane po bëhen më të forta. “BE duhet të jetë në gjendje të veprojë pa partnerin e saj amerikan. Ne duhet të jemi në gjendje të sigurojmë vetë një aeroport si ai në Kabul,” tha Lascheti në intervistën e tij me Frankfurter Allgemeine Zeitung.
Kur administrata e Biden-it nisi mandatin, ajo i bëri thirrje Gjermanisë dhe partnerëve të tjerë evropianë që të marrin qëndrime më të ashpra ndaj Kinës dhe Rusisë, duke shpresuar të mobilizojnë BE për të marrë një qëndrim më të fortë në mbrojtjen e demokracive liberale.
Ngjarjet e fundit në Afganistan mund të kenë qenë kundërproduktive, thotë analisti politik Giegerich. “Afganistani ishte një mision që nga pikëpamja gjermane dhe evropiane u ndërmor nga solidariteti me SHBA. Shumë këtu do të ndiejnë se”ne e bëmë këtë për SHBA dhe shikojmë se si përfundoi”./ DW
You may like
Rajoni
Rektori Hajrizi mori pjesë në Konferencën CIGRE Kosova mbi “Formësimin e fuqisë punëtore të së ardhmes: Perspektiva e universitetit mbi tregun e punës”
Published
5 hours agoon
October 23, 2025By
Driton Iseni
Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, mori pjesë në konferencën e organizuar nga CIGRE Kosova, me temën “Formësimi i fuqisë punëtore të së ardhmes: Perspektiva e universitetit mbi tregun e punës në sektorin e energjisë”. Në këtë ngjarje u bashkuan ekspertë të energjisë, akademikë dhe përfaqësues të industrisë, për të diskutuar ndikimin e transformimeve teknologjike në zhvillimin e kapaciteteve profesionale dhe krijimin e vendeve të reja të punës.

Në fjalën e tij, Rektori Hajrizi theksoi se universitetet duhet të kenë një rol udhëheqës në përgatitjen e fuqisë punëtore të digjitalizuar, duke ndërtuar ura bashkëpunimi midis arsimit, inovacionit dhe industrisë. Ai nënvizoi rëndësinë e edukimit ndërdisiplinar dhe zhvillimin e programeve studimore që përfshijnë fusha si energjia e zgjuar, inteligjenca artificiale, teknologjia 5G dhe menaxhimi i qëndrueshëm i burimeve.
Rektori Hajrizi po ashtu theksoi rëndësinë e studimeve të doktoratës dhe akreditimit të programeve në këtë nivel, si domosdoshmëri për zhvillimin e kërkimit shkencor të avancuar dhe përgatitjen e ekspertëve të nivelit të lartë që i nevojiten tregut të punës. Ai potencoi se akreditimi i doktoraturave në fushat e energjisë, teknologjisë dhe inovacionit është një hap i rëndësishëm për të forcuar lidhjen mes universiteteve dhe industrisë, si dhe për të krijuar një bazë të qëndrueshme të zhvillimit akademik dhe profesional.
Gjithashtu, Rektori prezantoi arritjet e UBT Smart City, e cila ka integruar teknologjinë 5G dhe sistemet e mençura të energjisë, duke e bërë UBT-në një ndër institucionet e para në rajon që po e zbatojnë në praktikë konceptin e qytetit të mençur (Smart City). Këto zhvillime lidhin drejtpërdrejt kërkimin shkencor me nevojat e ekonomisë moderne dhe krijojnë terren të përshtatshëm për përfshirjen e studentëve dhe stafit akademik në projekte të avancuara.
Rektori theksoi se sektori i energjisë është ndër më dinamikët në procesin e digjitalizimit dhe zhvillimit të qyteteve të mençura, duke hapur mundësi të reja për bashkëpunim ndërmjet universiteteve dhe industrisë, si dhe për krijimin e vendeve të punës të orientuara drejt inovacionit, qëndrueshmërisë dhe kërkimit shkencor të avancuar.
Konferenca CIGRE Kosova shërbeu si një platformë e rëndësishme për shkëmbimin e ideve, nxitjen e kërkimit shkencor dhe forcimin e partneriteteve ndërmjet akademisë dhe sektorit energjetik, në funksion të përgatitjes së brezave të rinj për tregun dinamik të punës së së ardhmes.

Aktualitet
Studim i përbashkët UBT – Universiteti i Mynhenit publikohet në revistë ndërkombëtare shkencore
Published
5 hours agoon
October 23, 2025By
Driton Iseni
Një bashkëpunim i rëndësishëm ndërmjet UBT-së dhe Universitetit Teknik të Mynhenit (Technical University of Munich) ka rezultuar me publikimin e një punimi shkencor në një revistë prestigjioze ndërkombëtare të indeksuar në Scopus dhe Web of Science, me faktor impakti 2.2.
Punimi me titull “Microbiological Analysis of Traditional Sausage in Prishtina, Republic of Kosovo, During Production and Storage”, është publikuar në revistën Microbiological Research (MDPI) dhe përfaqëson një nga studimet e para të këtij lloji në Kosovë, duke analizuar aspektet mikrobiologjike dhe të sigurisë ushqimore të suxhukut tradicionalë kosovarë gjatë prodhimit dhe ruajtjes.
Studimi është realizuar nga një ekip ndërdisiplinar studiuesish, përfshirë:
Prof. Dr. Flutura C. Ajazi – UBT, autore e parë dhe correspondent e punimit
Prof. ass. Veton Haziri-UBT, autorë correspondent
Bashkëautorët: Rreze M. Gecaj, Sarah Shaqiri, Idriz Vehapi, Namik Durmishi, Xhavit Bytyçi dhe Violeta Lajqi-Makolli, në bashkëpunim me Prof. Dr. Matthias A. Ehrmann nga Universiteti Teknik i Mynhenit, Gjermani.
Qëllimi i studimit ka qenë vlerësimi i ndryshimeve mikrobiologjike gjatë fazave të fermentimit dhe ruajtjes së suxhukut tradicional të prodhuar në Prishtinë, me fokus në bakteret e acidit laktik (LAB) dhe familjen Micrococcaceae, të cilat kanë rol kyç në sigurinë dhe cilësinë e produktit.
Rezultatet treguan se gjatë procesit të ruajtjes ndodh një ulje e ndjeshme e baktereve patogjene si Enterobacteriaceae, ndërsa bakteret e dobishme (LAB) dhe Micrococcaceae mbeten stabile, duke dëshmuar se produktet tradicionale të prodhuara sipas metodave lokale ruajnë cilësi dhe siguri të lartë mikrobiologjike.
Gjetjet e këtij studimi ofrojnë dokumentacion të vlefshëm të praktikave lokale që mund të ndikojnë në cilësinë e produktit dhe afatin e ruajtjes. Në kontekstin e këtij studimi, autoret bejne thirrje tek autoritetet e sigurisë ushqimore të Kosovës qe të zbatojnë programe ndërgjegjësimi për prodhuesit e produkteve tradicionale të mishit, për të promovuar praktikat më të mira dhe për të siguruar prodhimin e produkteve të sigurta dhe me cilësi të lartë. Kjo është e nevojshme për të rritur cilësinë e suxhukut dhe produkteve të tjera të mishit të prodhuara me metoda tradicionale, përmes përmirësimit të parametrave të tyre higjienikë, etiketimit dhe paketimit, të cilat mund të ndikojnë në rritjen e eksportit dhe të vlerës së produktit.
Punimi është pranuar më 26 gusht 2025 dhe publikuar më 3 shtator 2025, nën redaktimin akademik të Prof. Dr. Beniamino T. Cenci-Goga.
Rajoni
UBT organizon ligjëratë ndërkombëtare dhe hap Panairin e Materialeve në Arkitekturë dhe Konstruksione
Published
5 hours agoon
October 23, 2025By
Driton Iseni
UBT njofton se të premten, më 24 tetor 2025, duke filluar nga ora 09:00, në Kampusin Inovativ të UBT-së në Lipjan (Objekti I), do të mbahet një ligjëratë tematike ndërkombëtare me titull: “Environmental Sustainability of Concrete Structures”, që do të udhëhiqet nga Prof. Bruno Dal Lago nga Universiteti i Insubrias dhe Politekniku i Milanos, Itali.
Ligjërata do të trajtojë praktikat bashkëkohore të qëndrueshmërisë mjedisore në ndërtimet prej betoni, duke sjellë njohuri shkencore dhe përvoja profesionale nga universitetet më prestigjioze evropiane.
Pas ligjëratës, nga ora 10:00, do të zhvillohet Ceremonia e Hapjes së “Panairit të Materialeve”, që do të mbahet në hollin e Objektit I, dhe do të vazhdojë deri në ora 14:00.
Ky panair do të prezantojë materiale dhe teknologji inovative në fushën e arkitekturës, inxhinierisë dhe ndërtimtarisë, si dhe do të shërbejë si platformë për ndërveprim ndërmjet studentëve, profesorëve dhe kompanive bashkëpunëtore.
Gjithashtu, në të njëjtën ditë, nga ora 12:40, do të mbahet prezantimi i kompanisë ndërkombëtare “PENETRON”, e cila do të paraqesë materiale inovative që lidhen me ndërtimet prej betoni, arkitekturën dhe qëndrueshmërinë strukturore.
Ky prezantim do të zhvillohet po ashtu në Objektin I të Kampusit të UBT-së në Lipjan.
Ligjërata është obligative për studentët e programeve “Materialet në Arkitekturë” dhe “Konstruksionet e Betonit” (niveli Bachelor), ndërsa janë të ftuar të marrin pjesë edhe studentët e lëndës “Bazat e Konstruksioneve të Betonit” në Arkitekturë dhe të gjithë studentët e interesuar nga vitet tjera të studimeve.
Kjo ngjarje përfaqëson një mundësi unike për studentët dhe profesionistët e rinj që të njihen nga afër me risitë bashkëkohore të qëndrueshmërisë në ndërtim, materialet inteligjente dhe zhvillimet më të fundit teknologjike në këtë fushë.
Lajmet
Përfundon rinumërimi i 16 kutive të votimit nga 12 vendvotime
Published
6 hours agoon
October 23, 2025By
UBTnews
Në Qendrën e Numërimit dhe Rezultateve është përmbyllur procesi i rinumërimit të kutive të votimit, për rinumërimin e të cilave mori vendim Komisioni Qendror Zgjedhor (KQZ) në mbledhjen e ditës së mërkurë, raporton KosovaPress.
Nga pasditja e ditës së mërkurë dhe deri në orën 15:30 të ditës së enjte, janë rinumëruar 16 kuti të votimit.
Rezultatet nga rinumërimi pasqyrohen platformën https://resultslocal2025.kqz-ks.org/, në rubrikën “Rezultatet QNR – Rinumëruara”.
Gara e balotazhit në Kosovë për kryetar të komunave ku në raundin e parë nuk kishte fitues mbahen më 9 nëntor./KP
Rektori Hajrizi mori pjesë në Konferencën CIGRE Kosova mbi “Formësimin e fuqisë punëtore të së ardhmes: Perspektiva e universitetit mbi tregun e punës”
Studim i përbashkët UBT – Universiteti i Mynhenit publikohet në revistë ndërkombëtare shkencore
UBT organizon ligjëratë ndërkombëtare dhe hap Panairin e Materialeve në Arkitekturë dhe Konstruksione
Brigitte Bardot reagon ndaj raportimeve të rreme për vdekjen e saj
Kina dhe ShBA do zhvillojnë bisedime në Malajzi
Britani e Madhe: Arrestohen tre të dyshuar për ndihmë ndaj shërbimit rus të inteligjencës
Përfundon rinumërimi i 16 kutive të votimit nga 12 vendvotime
Studimi: Njerëzit inteligjentë vuajnë më shumë nga dhimbjet e kokës!
Thierry Henry kritikon Juventusin
Të kërkuara
-
Lajmet2 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Rajoni4 weeks agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Lajmet nga UBT2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
-
Rajoni2 months agoProfesori i UBT-së fiton grant prestigjioz kërkimor në Universitetin Çarls të Pragës
