Kulturë

Teatrot në betejë: Dramaturgë të të gjitha moshave luftojnë për të përballuar krizën e artit në Angli

Published

on

Në një industri që shpesh fokusohet te talentët e rinj debutues, kompanitë po përdorin metoda krijuese për të mbështetur dramaturgë të të gjitha moshave dhe përvojave.

“Është vërtet shumë e tmerrshme për dramaturgët për momentin”, thotë Hannah Tyrrell-Pinder, bashkëdrejtoreshë artistike e kompanisë së re të shkrimeve Box of Tricks.

Mes komisioneve në rënie dhe departamenteve letrare të kërcënuara, ka pasur një stuhi deklarimesh të tmerrshme rreth shkrimit të dramave, me një pjesë të madhe të diskutimit të fokusuar në Londër. Megjithatë, larg kryeqytetit, kompanitë më të vogla po gjejnë mënyra kreative për të mbështetur dramaturgët.

Në Mançester, Box of Tricks ka mbledhur qindra shkrimtarë veriorë përmes rrjetit të tij PlayMakers, i krijuar fillimisht si përgjigje ndaj pandemisë. Rrjeti ofron mbështetje, udhëzime, reagime dhe lidhje, si dhe ofron hapësirë ​​falas për shërbime dhe punëtori për anëtarët. Ai drejton skema të synuara për dramaturgët, më e fundit prej të cilave është Accelerate: një program zhvillimi nëntë-mujor për shkrimtarët mbi 35 vjeç, që do të kulmojnë me shfaqje në janar.

Sipas Tyrrell-Pinder, Accelerate u krijua për të trajtuar “rrugën e mesme të çuditshme” në të cilën gjenden shkrimtarët më të vjetër “ku e keni bërë për pak, por tani jeni shumë i vjetër për skemat e dramaturgëve të rinj”. Të dhënat e kompanisë treguan se kishte një rënie në angazhim dhe mundësi për ata mbi 35 vjeç. 12 të përzgjedhurit për programin kanë një gamë të gjerë eksperience: nga skenaristë me përvojë, interpretues që po kalojnë në shkrimin e dramave, deri te një grua që ka filluar të shkruajë drama për herë të parë në të 50-at e saj. Tyrrell-Pinder shpreson që iniciativa “të zhvendosë historitë që ne mendojmë se janë të vlefshme”.

Në Hull, kompania Middle Child është e apasionuar pas zhvillimit të ekosistemit teatror në qytet dhe frenimit të talentëve në kryeqytet, thotë drejtori artistik Paul Smith. Ka ofruar një sërë mundësish zhvillimi falas dhe me pagesë për dramaturgët, duke përfshirë netët e gërvishtjeve, hapësirën falas për shkrim dhe provë, si dhe mbështetje për punëtori. Këtë verë, ajo po rrit ambiciet e saj me Fresh Ink, një festival i ri i shkrimit të dramave që ndan histori nga, rreth dhe për njerëzit e Hull-it.

“Ne jemi të vetëdijshëm se sa e vështirë është të marrësh komisionin tënd të dytë ose të tretë, sepse shpesh teatrot kërkojnë emrin më të ri,” thotë Smith. Në qendër të festivalit janë gjashtë komisione të reja të përzgjedhura nga një thirrje e hapur. Këto skenare do të ndahen në një format “scratch”, me shpresën që ose Middle Child ose kompani të tjera t’i marrin ato për prodhime të plota. Krahas kësaj, festivali do të ofrojë mbështetje për shkrimtarët e të gjitha moshave dhe fazave të karrierës. Shpresa e Smith është që Fresh Ink “do të bëhet pjesë e kalendarit kulturor – jo vetëm në Hull, por në nivel kombëtar”.

Ali Pritchard, drejtor artistik në largim i teatrit Alphabetti në Newcastle, shpreson të lërë një shenjë të ngjashme kombëtare. Që nga themelimi i saj në 2012, Alphabetti ka qenë një fuqi e zhvillimit të talenteve lokale. Pritchard thotë se “artistët e verilindjes mbështeten në Alphabetti” si një terren prove për punën që më pas ushqehet në teatro më të mëdhenj. Një nga tiparet më dalluese të modelit të programimit të teatrit është modeli i tij i shfaqjeve tre-javore për shfaqjet kryesore – diçka pothuajse e padëgjuar në këtë shkallë jashtë kufirit të Edinburgut. Siç shpjegon Pritchard, këto vrapime më të gjata kanë përfitime të shumta: hapësirë ​​për frymëmarrje për artistët, më shumë kohë për të zhvilluar audiencën dhe aftësinë për të investuar në masat e aksesit si përshkrimi dhe përshkrimi audio.

Modeli nuk është pa sfida. Ndërsa disa shfaqje kanë pasur një kapacitet mesatar të audiencës prej 85-90%, të tjerat kanë mbetur në vetëm 20%, gjë që Pritchard pranon se është “shumë zemërthyese si artist”.

Gjatë javës së parë të shfaqjes kryesore, dramaturgët ftohen të shohin shfaqjen dhe të shkruajnë një dramë të shkurtër si përgjigje. Nga këta skenarë të dorëzuar, një zgjidhet për një javë zhvillimi me pagesë me një shkrimtar dhe një aktor dhe më pas shfaqet si një perde më afër në javën e fundit të shfaqjes. Në shumë raste, kjo mundësi e parë çon në hapa të mëtejshëm zhvillimi./UBTNews/

Nga Guardian, në përkthim të D.E.

Kulturë

Kurt Kola, i përndjekuri i regjimit komunist që rezistoi me dekada në burgje dhe internim

Published

on

Muzeu Kombëtar “Shtëpia me Gjethe” kujtoi sot të dënuarin politik dhe ish-kryetarin e “Shoqatës Kombëtare të ish-të Përndjekurve Politikë të Shqipërisë”, Kurt Kola (6 maj 1937 – 29 janar 2022).

Kola lindi më 6 maj 1937 në fshatin Macukull të Burrelit. Për shkak të aktivitetit politik të të atit, Bilal Kurti, i cili ishte përfaqësues i lartë i “Lëvizjes së Legalitetit” dhe kishte bashkëpunuar me misionarët ushtarakë britanikë, ai dhe familja e tij u internuan. Ata fillimisht u dërguan në Peshkopi dhe më pas në Berat, ku jetuan në kazermat e djegura nga lufta deri në prillin e vitit 1949.

Kur mbushi moshën 16-vjeçare, Kurt Kola u arrestua dhe u dënua me burg në Gjirokastër. Ky do të ishte fillimi i një kalvari dënimesh që do të zgjaste për dekada, duke përfunduar vetëm në 10 janar 1990, me rënien e regjimit komunist.

Në vitin 1993, ai u zgjodh kryetar i Shoqatës Kombëtare të ish-të Burgosurve Politikë të Shqipërisë. Dy vjet më vonë, ai u përzgjodh kryetar i “Lidhjes së Djathtë” dhe, nga 1998 deri në 2002, drejtoi Institutin e Integrimit të ish-të Përndjekurve Politikë.

Kurt Kola ishte gjithashtu një autor i njohur, duke shkruar dhe botuar disa libra me poezi dhe romane, ku trajtonte jetën si i përndjekur politik dhe historinë e familjes së tij. Disa nga librat më të njohur të tij janë “Ëndrra Burgu” dhe “Në Shqipërinë burg”./UBTNews/

Continue Reading

Kulturë

Bashkia e Tiranës nis punën për vendosjen e statujës së Skënderbeut në Paris

Published

on

Bashkia e Tiranës ka nisur zbatimin e nismës për vendosjen e statujës së Heroit Kombëtar, Gjergj Kastrioti Skënderbeu, në sheshin që mban të njëjtin emër në lagjen 19 të kryeqytetit francez, Paris.

Ky projekt, i realizuar falë bashkëpunimit të frytshëm me kryetaren e Bashkisë së Parisit, Anne Hidalgo, synon forcimin e lidhjeve kulturore ndërmjet dy vendeve dhe promovimin e vlerave historike të kombit shqiptar në arenën ndërkombëtare.

Statuja do të jetë një riprodhim i veprës ikonike të skulptorit të njohur shqiptar, Odhise Paskali, e cila u përurua për herë të parë në janar të vitit 1968 për të shënuar 500-vjetorin e vdekjes së Skënderbeut. Bashkia Tiranë, përmes ekipit të Qendrës së Realizimit të Veprave të Artit, është duke punuar për ta sjellë këtë kryevepër në formën më të përsosur, duke ruajtur autenticitetin dhe fuqinë artistike që ajo përfaqëson.

Ky projekt është pjesë e një strategjie afatgjatë për të promovuar artin dhe historinë shqiptare në botë. Në vitet e fundit, Bashkia e Tiranës ka realizuar projekte të ngjashme, si vendosja e statujës së Skënderbeut në Budapest, Hungari, ku ajo qëndron përballë statujës së heroit hungarez, Janosh Huniadi.

Ceremonia e përurimit të statujës pritet të zhvillohet së shpejti, me pjesëmarrjen e personaliteteve të njohura nga Shqipëria dhe Franca, si dhe përfaqësuesve të diasporës shqiptare në Evropë./UBTNews/

 

Continue Reading

Magazinë

Lady Gaga së shpejti lanson albumin e shtatë

Published

on

Këngëtarja dhe aktorja fituese e Grammy, Lady Gaga ka njoftuar se do të publikojë albumin e saj të shtatë.

Data e lansimit final mendohet se do të jetë më 7 mars.

Ky album i shtatë i artistes, pritet të eksplorojë “temat e kaosit dhe transformimit”.

Krijimi artistik me 14 këngë do të titullohet “Mayhem” dhe fansat e Lady mezi po e presin. /UBT News/

 

 

Continue Reading

Magazinë

Kjo ishte dëshira e fundit e Sinéad O’Connor para se të vdiste

Published

on

Këngëtarja irlandeze, Sinéad O’Connor, ndërroi jetë më 26 korrik 2023, në moshën 56 vjeçare, teksa shkaku i vdekjes së saj u zbulua më vonë. Astma dhe sëmundja pulmonare obstruktive kronike (COPD) nuk e lanë atë të jetonte më gjatë. 

Ajo u varros në një ceremoni në qytetin irlandez të Bray gushtin e kaluar, me Bob Geldof dhe Bono në mesin e atyre që bënë homazhe në funeralin e saj.

Këngëtarja e “Nothing Compares 2 U” thuhet se nënshkroi një dokument që kërkonte të vishej me rroba prifti në arkivolin e saj vite përpara se të konvertohej në Islam në vitin 2018 dhe të varrosej me një Bibël hebraike së bashku me albumin e saj, “Theology”, raporton “The Sun”.

Nëna e katër fëmijëve ka shitur 6.2 milionë albume në mbarë botën, të cilat ajo shpresonte se do mjaftonin për të siguruar të ardhura për fëmijët e saj edhe kur ajo të mos ishte më. Sipas të dhënave të verifikimit irlandez të siguruara nga “The Sun”, O’Connor i la familjes së saj 1.4 milion £ (rreth 20 milion €) në testamentin e saj, me ish-bashkëshortin e saj, producentin muzikor John Reynolds, të emëruar si ekzekutues të pasurisë:

“Fëmijët e mi mund ta shpërndajnë hirin tim sipas dëshirës”. Unë dekretoj që pas vdekjes sime dhe sipas gjykimit të çdo fëmije të mi që atëherë është mbi 18 vjeç, albumet e mia do të shiten për aq sa vlejnë”.

Ajo kishte planifikuar që sendet fetare të shkonin në Shane, ndërsa fëmijës më të vogël, Jesua Bonadio, do t’i jepej koleksioni e kitarave. Ish-burri i O’Connor, producenti John Reynolds, është emëruar ekzekutuesi i pasurisë së saj. Çifti u martuan më 1987, por u divorcuan më 1991.

Continue Reading

Të kërkuara