Lajmet

Të rinjtë palestinezë në Liban ëndërrojnë për një të ardhme jashtë vendit

Shumica e popullsisë tani është në varfëri, sipas Kombeve të Bashkuara.

Published

on

Në kampet e varfëra të refugjatëve palestinezë të Libanit, të rinjtë thonë se ëndërrojnë të largohen nga vendi ku familjet e tyre u strehuan breza më parë dhe ku e ardhmja e tyre mbetet e zymtë.

Nirmeen Hazineh është një pasardhëse e të mbijetuarve të asaj që palestinezët e quajnë Nakba – “katastrofa” – kur më shumë se 760,000 palestinezë u larguan ose u detyruan të largoheshin nga shtëpitë e tyre nga lufta e vitit 1948 për krijimin e Izraelit.

Ajo me krenari e konsideron veten nga Jaffa, tani në jug të Tel Avivit.“Emigracioni është bërë zgjidhja kryesore për të rinjtë”, tha Hazineh, 25 vjeç.

“Me këdo që të flasësh, do të thonë “dua të iki”, qoftë legalisht apo ilegalisht, nuk ka rëndësi”.

Libani është përballur me një krizë shkatërruese ekonomike që nga fundi i vitit 2019.

Shumica e popullsisë tani është në varfëri, sipas Kombeve të Bashkuara, dhe shumë libanezë janë larguar nga vendi për perspektiva më të mira jashtë vendit.

Hazineh është e diplomuar në sociologji, por nuk lejohet të praktikojë në fushën e saj, pasi Libani i ndalon palestinezët të punojnë në 39 profesione, përfshirë si mjekë, avokatë dhe inxhinierë.

Në vend të kësaj, ajo ndihmon për të rritur ndërgjegjësimin për rreziqet e drogës, të cilat shtojnë mjerimin e përditshëm të Shatilës.

“Ka një lloj dëshpërimi mes të rinjve në kamp”, tha Hazineh, e cila pavarësisht vështirësive ruan një buzëqeshje rrezatuese.

Ajo tha se donte të jetonte “në një vend që më respekton, që më jep një shans, një punë”.

Tmerret e kampit
Libani i vogël pret rreth 250,000 refugjatë palestinezë, sipas UNRWA, agjencia e OKB-së për refugjatët palestinezë, ndërsa pothuajse dyfishi i këtij numri janë të regjistruar për shërbimet e organizatës.

Shumica e palestinezëve, përfshirë më shumë se 30,000 të cilët ikën nga lufta në Sirinë fqinje pas vitit 2011, jetojnë në një nga 12 kampet zyrtare të Libanit, tani rrethe urbane plot zhurmë por të varfër.

Shatila është një bandë e shtëpive të rrënuara ku kabllot e ngatërruara të energjisë elektrike kryqëzojnë rrugicat e ngushta, përcjell UBT News.

Dikur një bastion i Organizatës për Çlirimin e Palestinës të Yasser Arafat, Shatila u bë sinonim i tmerrit në shtator 1982, kur milicët e krishterë të lidhur me Izraelin masakruan midis 800 dhe 2000 palestinezë atje dhe në kampin fqinj Sabra.

PLO u zhvendos në Tunis atë vit, dhe më vonë në vitet 1980, milicitë pro-siriane zhvilluan luftë kundër mbështetësve të mbetur të liderit palestinez në kampe.

Portrete të Arafatit ende vijojnë rrugëve, së bashku me flamujt palestinezë dhe postera të militantëve të vrarë në dhunën në Bregun Perëndimor të pushtuar nga Izraeli.

Walid Othman, 33 vjeç, thotë se e kalon kohën e lirë në aktivizëm politik me Frontin Popullor për Çlirimin e Palestinës, i cili është i ndaluar në Izrael.

Gjyshërit e tij u larguan nga fshati Nahf, në rajonin e Akrës, 75 vjet më parë. Prindërit e tij më pas u dëbuan nga kampi i refugjatëve Tal al-Zaatar i Libanit, të cilin militantët e krishterë e rrafshuan në fillim të luftës civile të vendit 1975-1990.

Othman tha se do të kishte dashur të studionte shkenca politike dhe t’i kushtonte jetën e tij “mbrojtjes së çështjes palestineze në nivel ndërkombëtar”.

Por atij iu desh të ndërpresë studimet për shkak të “situatës së vështirë ekonomike” dhe në vend të kësaj u bë farkëtar.

‘Nuk ka perspektivë’
Në Liban, “e drejta e mohuar e palestinezëve për të poseduar pronë… ndërlikon më tej punësimin dhe aktivitetet e gjenerimit të të ardhurave”, tha Dorothee Klaus, drejtoreshë e çështjeve të UNRWA për Libanin.

Libani thotë se kufizimet ndaj palestinezëve justifikohen me të drejtën e tyre për t’u kthyer në vendin e tyre.

Në Sirinë fqinje, rreth 400,000 palestinezë janë të regjistruar në UNRWA, ku ata kanë akses në tregun e punës.

Në Jordani, më shumë se gjysma e rreth 10 milionë popullsisë është me origjinë palestineze, ndërsa rreth 2.3 milionë palestinezë janë të regjistruar në UNRWA, por kanë të njëjtat të drejta si jordanezët.

“Pa asnjë perspektivë për të ardhmen kuptimplotë”, refugjatët palestinezë në Liban “kanë tentuar të migrojnë sa herë që është e mundur”, tha Klaus.

Por dokumentet e tyre të udhëtimit “mund të mos njihen” dhe mund t’u “kërkohet të paraqesin viza në lidhje me personat pa shtetësi”, shtoi ajo.

Mohammad Abdel Hafiz, familja e të cilit gjithashtu vjen nga afër Acre, u ankua se palestinezët në Liban “nuk gëzojnë as të drejtat më elementare”.

“Të gjithë lindin në një vend, ndërsa ne lindim aty ku është zemra jonë”, tha 29-vjeçari, i cili është vullnetar për mbrojtjen civile palestineze në Shatila.

Ndërsa kalon me zinxhir nëpër rrugica me motoçikletën e tij, ai ëndërron të largohet, por shanset e tij për të marrë një vizë në një vend perëndimor janë të pakta.

Dhe ai është i përhumbur nga kujtimi i tre banorëve të kampit që u mbytën kur një varkë që transportonte emigrantë u fundos në brigjet libaneze vitin e kaluar.

“Ata vdiqën sepse donin të kishin një të ardhme”, tha Abdel Hafiz.

“Këtu, qëllimi ynë është vetëm të mbijetojmë”./france24.com/UBTNews/

Lajmet

​OpenAI mposht Grok-in e Elon Musk në turneun e shahut me AI

Published

on

OpenAI, krijuesi i ChatGPT, ka mundur Grok-in e Elon Musk-ut në finalen e një turneu për të shpallur lojtarin më të mirë të shahut me inteligjencë artificiale (AI).

Historikisht, kompanitë teknologjike shpesh kanë përdorur shahun për të vlerësuar përparimin dhe aftësitë e një kompjuteri, me makinat moderne të shahut që janë praktikisht të pamposhtura edhe nga lojtarët më të mirë njerëzorë, raporton BBC.

Por kjo garë nuk përfshinte kompjuterë të dizajnuar posaçërisht për shah ai u zhvillua mes programeve të AI që janë krijuar për përdorim të përditshëm.

Modeli o3 i OpenAI doli fitues pa humbje në turne dhe mundi në finale modelin Grok 4 të xAI, duke shtuar tensionin në rivalitetin në vazhdim mes dy kompanive. Musk dhe Sam Altman, të dy bashkëthemelues të OpenAI, pretendojnë se modelet e tyre të fundit janë më të zgjuarat në botë.

Modeli Gemini i Google mori vendin e tretë në turne, pasi mundi një model tjetër të OpenAI.

Megjithatë, këto AI, edhe pse të talentuara në shumë detyra të përditshme, janë ende duke u përmirësuar në shah – me Grok që bëri disa gabime gjatë ndeshjeve të fundit, përfshirë humbjen e herë pas hershme të mbretëreshës së tij.

“Derisa arriti në gjysmëfinale, dukej sikur asgjë nuk do ta ndalë Grok 4 drejt fitimit të ngjarjes”, tha Pedro Pinhata, një gazetar i Chess.com, në mbulimin e tij.

“Pavarësisht disa momenteve të dobësisë, AI e X dukej larg më e fortë si lojtar shahu… Por iluzioni u shemb në ditën e fundit të turneut”.

Ai tha se loja “e pakonceptueshme” dhe “gabimet” e Grok i mundësuan o3 që të merrte një sërë fitoreve të bindshme.

“Grok bëri shumë gabime në këto ndeshje, por OpenAI jo”, tha mjeshtri i madh i shahut Hikaru Nakamura gjatë transmetimit të tij live në finalen.

Para finales së të enjtes, Musk kishte thënë në një postim në X se suksesi paraprak i xAI-së në turne ishte një “efekt anësor” dhe se ata “nuk kanë shpenzuar pothuajse aspak përpjekje për shah”.

Continue Reading

Aktualitet

Vendimi i gjykatës: Popoviq dëbohet nga Kosova

Published

on

By

Igor Popoviq është shpallur fajtor dhe është dënuar nga Gjykata Themelore në Prishtinë me gjobë prej 3 mijë eurosh dhe me masën plotësuese të dëbimit nga territori i Kosovës për një periudhë dyvjeçare, pas arritjes së marrëveshjes për pranimin e fajësisë me Prokurorinë Speciale të Republikës së Kosovës.

Sipas aktakuzës së ngritur më 4 gusht 2025 nga PSRK-ja , Igor Popoviq, ndihmësdrejtor në të ashtuquajturën Zyrë për Kosovën në Qeverinë e Serbisë, me dashje dhe me qëllim ka nxitur dhe përhapur publikisht urrejtje dhe mos durim midis grupeve etnike.

Në atë mënyrë që i njëjti me datën 18 korrik 2025, rreth orës 12:00 në Rahovec ka mbajtur një fjalim publik me të cilin i është drejtuar një mase të gjerë të qytetarëve, ku mes tjerash ka përdorur gjuhë me përmbajtje nxitëse dhe urrejtëse.

Kryetari i trupit gjykues, gjyqtari Kujtim Krasniqi, tha se i akuzuari Igor Popoviq, me është shpallur fajtor për veprën penale “nxitja e përçarjes dhe mosdurimit” nga neni 141, paragrafi 1 i Kodit Penal të Republikës së Kosovës.

Sipas tij, gjykata, në përputhje me dispozitat penale dhe procedurale, e ka dënuar Popoviqin me 6 muaj burgim, dënim i cili, me pëlqimin e të akuzuarit, zëvendësohet me gjobë në shumën prej 3 mijë eurosh.

Krasniqi tha se gjykata ka shqiptuar edhe dënim plotësues, dëbimin e Popoviqit nga territori i Republikës së Kosovës dhe ndalimin e hyrjes së tij për një periudhë prej dy vitesh.

I akuzuari Igor Popoviq me shënime personale si në shkresë të lëndës është fajtor për veprën penale nxitja e përqarjes dhe mos durimit nga neni 141, paragrafi 1 i kodit penal të Republikës së Kosovës. Andaj gjykata konform dispozitave penale dhe procedurale të njëjtin e gjykon me dënim me burgim me kohëzgjatje prej 6 muajve, i cili dënim me pëlqimin e të akuzuarit zëvendësohet me dënim me gjobë në shumën prej 3 mijë eurove… Koha e kaluar në masën e paraburgimet nga data 18.07.2025 deri më datën 08.08.2025 i llogaritet në dënimin me burgim të shqiptuar. Po ashtu, Gjykata i shqipton edhe dënim plotësues. Urdhërohet dëbimi i të pandehurit Igor Popoviq nga territori i Republikës së Kosovës dhe i ndalohet hyrja për dy vite”, tha Krasniqi.

Mëngjesin e sotëm, më 8 gusht, Prokuroria Speciale i propozoi gjykatës që ndaj Popoviqit të shqiptohet i njëjtit dënim, sipas marrëveshjes, për veprën penale për të cilën akuzohet, gjashtë muaj burgim, i cili të zëvendësohet me gjobë në shumën prej 3 mijë eurosh.

Sot, prokurorja e rastit, Fikrije Krasniqi-Zejnullahu i propozoi gjykatës që ndaj Popoviqit të shqiptohet edhe dënimi plotësues – dëbimi nga territori i Kosovës për një afat prej dy vitesh, për çka palët janë pajtuar.

Avokati i Popoviq, Millosh Delliviq tha se i qëndrojnë mbrapa marrëveshjes së arritur me Prokurorinë Speciale.

Kujtojmë se arrestimi i Popoviq ndodhi pas mbajtjes së një fjalimi në Hoçë të Madhe të Rahovecit, ku ai u shpreh kundër Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.

Prokuroria vlerësoi se përmes këtyre deklaratave, Popoviq ka ndikuar negativisht në marrëdhëniet ndërmjet komuniteteve, duke nxitur mosbesim dhe tensione ndëretnike, dhe duke rrezikuar bashkëjetesën në shoqërinë kosovare.

Continue Reading

Aktualitet

​Qeveria në detyrë merr këto vendime në mbledhjen e radhës

Published

on

By

Qeveria në detyrë e Kosovës ka mbajtur sot mbledhje elektronike në të cilën ka marrë disa vendime.

Kabineti qeveritar në detyrë ka miratuar vendimin për shqyrtim të mëtejmë të kërkesës me vetiniciativë për shpronësim për interes publik të pronave të paluajtshme të cilat janë të nevojshme për realizimin e Projektit Infrastrukturor për Interes Publik- Ndërtimi i Urës mbi lumin Ibër që lidh Mitrovicën e veriut dhe Mitrovicën e jugut.

Po ashtu, janë caktuar zonat e shërbimit për ofruesit e shërbimeve të ujit në Kosovë, si dhe është miratuar ndryshimin e Statutit të Kompanisë Rajonale të Ujësjellësit “Mitrovica” sipas vendimit të bordit të drejtorëve.

Continue Reading

Aktualitet

​Kurti takoi ambasadorët e QUINT-it dhe shefin e Zyrës së BE-së në Kosovë

Published

on

Kryeministri në detyrë Albin Kurti ka pritur në takim ambasadorët dhe përfaqësuesit diplomatikë të shteteve të QUINT-it dhe shefin e Zyrës së Bashkimit Evropian në Kosovë.

Aty u diskutua mbi rrugën e integrimit të vendit tonë në BE, mos konstituimin e Kuvendit dhe arrestimet e qytetarëve të Kosovës nga Serbia.

Kurti informoi ambasadorët dhe përfaqësuesit diplomatikë për performancën ekonomike të vendit dhe rezultatet e politikave të qeverisë përgjatë pjesës së parë të këtij viti.

Ai tha se qarkullimi i bizneseve për gjashtë muajt e parë të vitit ka arritur vlerën 10.7 miliardë euro, duke shënuar një rritje 10.3%. Shpenzimet kapitale të qeverisë gjatë këtyre gjashtë muajve të parë janë 24% më të larta sesa në gjysmën e parë 2024.

Në çerekun e parë 2025, ekonomia është rritur për 3.61% të Bruto Produktit Vendor, tha ai.

Kurti ka folur edhe mbi numrin e bizneseve të reja të regjistruara këtë vit, si dhe veçoi të dhënat e fundit nga skema e punësimit “Qeveria për Familjet”, anëtarësimin e Kosovës në Regjistrin Evropian për Cilësi të Arsimit të Lartë dhe në Aleancën Evropiane për Praktikën Profesionale.

Continue Reading

Të kërkuara