

Teknologji
Sulmet kibernetike, në agjendën mes superfuqive
Si po u përgjigjen SHBA kërcënimeve kibernetike?
Published
4 years agoon
By
Betim GashiShtëpia e Bardhë thotë se sulmet kibernetike do të jenë një “temë e rëndësishme” në takimin mes presidentëve Biden dhe Putin.
Deri para pak vitesh, programe keqbërëse kompjuterike që përhapen përmes rrjeteve digjitale shiheshin si krim financiar dhe nuk mendohej që do të dilnin një ditë ndër temat kryesore në agjendën e një takimi mes udhëheqësve të dy fuqive botërore.
Por muajin e kaluar kjo temë doli në qendër të prioriteteve gjeopolitike pasi keqbërës digjitalë që besohet se vepronin nga Rusia, penetruan në rrjetin digjital të një kompanie amerikane që operon një tubacion të rëndësishëm nafte, si dhe në rrjetin e një gjigandi global për përpunimin e mishit duke u bërë presion kompanive t’u jepnin miliona dollarë shpërblim për të mos dëmtuar sistemet e tyre operuese.
Megjithëse zyrtarët amerikanë nuk e kanë akuzuar Rusinë për rol direkt në këto incidente, disa ligjvënës thonë se krminelët që operojnë në hapësirën digjitale shpesh veprojnë me dijeninë, në mos me miratimin e Kremlinit. Presidenti Biden ka qenë nën presion ta ngrejë këtë temë me të madhe në takimin me Presidentin Putin.
Në një sulm kibernetik, kriminelët tjetërsojnë informacionin digjital të një kompanie përmes një programi kompjuterik. Ata i kërkojnë kompanisë shpërblim për t’i kthyer të dhënat në funksionim të rregullt, që realizohet përmes një çelësi dixhital që e normalizon sistemin. Shpesh kriminelët e hapësirës digjitale i ofrojnë ndihmë një grupi konkurrent dhe ndajnë bashkë përfitimet. Kjo, thonë zyrtarët, ka çuar në shtim të numrit të ekspertëve të informatikës që përfshihen në këtë biznes të paligjshëm por shumë fitimprurës.
Në vijim, tre pyetje për rolin e Rusisë në këto sulme kibernetike:
Përse flasin rusisht shumë grupe kriminale të hapësirës digjitale?
Firmat e sigurisë kibernetike ndjekin aktivitetin e hakerëve në mbarë botën. Shumë prej tyre besohet se operojnë nga Rusia si dhe republika të tjera ish-sovjetike si Bjellorusia, Ukraina, Kazakistani dhe Letonia, sipas firmës “Recorded Future”.
Kjo kompani mbikqyr aktivitetin e afro 15 grupeve që flasin rusisht. Firma amerikano-izraelite “Check Point” ndjek shtatë grupe të tjera, ndër ta edhe grupe përgjegjëse për sulme të rënda gjatë viteve të fundit, si DarkSide dhe REvil që goditën përkatësisht tubacionin e naftës Colonial Pipeline dhe furnizuesin e mishit JBS në javët e fundit.
Këtë vit u zbulua edhe grupi Babuk, një tjetër rrjet me rusisht-folës, i cili ka sulmuar të paktën pesë entitete të rëndësishme.
Këto grupe rusisht-folëse ndjekin një rregull të pashkruar: Shmangin kompani e institucione në Rusi dhe republika ish-sovjetike gjë që u lë dorë të lirë të sulmojnë të tjerët pa u goditur nga autoritetet ruse. Një tjetër rregull: ata bashkëpunojnë vetëm me grupe të tjera rusisht-folëse.
A ka lidhje mes hakerëve dhe Kremlinit?
Qeveria ruse ka hedhur poshtë akuzat për rol në sulmet e fundit kibernetike në SHBA. Ndërkaq mbetet e paqartë se çfarë lidhjesh ekzistojnë mes Kremlinit dhe këtyre rrjeteve të shantazhit online.
Pas sulmit ndaj tubacionit Colonial Pipeline, Presidenti Biden tha se deri tani “nuk është parë ndonjë provë nga shërbimet e zbulimit për përfshirje nga Rusia, por ka prova se këta aktorë dhe programe të rrezikshme janë në Rusi”.
Drejtori i FBI-së Christopher Wray tha gjatë një seance me dëshmi në Kongres se nuk mund të fliste për lidhjet mes Kremlinit dhe këtyre grupeve, po shtoi se “këta hakerë janë individë që ndoshta jo rastësisht godasin viktima që flasin anglisht”.
Ligjvënësit e kanë akuzuar haptazi Rusinë duke thënë se sulme të tilla nuk mund të ndodhin së paku pa miratimin e heshtur të Kremlinit.
Vija ndarëse mes keqbërësve dixhitalë dhe entiteteve shtetërore mbetet e paqartë. Shumë hakerë që veprojnë në Rusi mund të jenë në shërbim të zbulimit rus gjatë ditës dhe në “kohën e lirë” kryejnë sulme kibernetike për përfitim personal, tha ligjvënësi demokrat Marc Warner.
Si po u përgjigjen SHBA kërcënimeve kibernetike?
Pasi sulmet kibernetike janë deklaruar gjerësisht si një kërcënim i ri për sigurinë kombëtare, disa ligjvënës dhe ekspertë të sigurisë po bëjnë thirrje për një përgjigje më agresive nga ana e SHBA. Departamenti i Drejtësisë krijoi kohët e fundit një grup pune të përqëndruar tek programet keqbërëse dixhitale. Ky grup pune arriti të bllokojë pjesën më të madhe të shumës prej 5 milionë dollarësh që kompania Colonial Pipeline u kishte paguar hakerëve për të kthyer në funksionim sistemin. Por ligjvënësit duan rezultate më konkrete në këto përpjekje.
“Duhet të fillojmë të analizojmë mundësinë e hedhjes në sulm dhe t’i godasim këto rrjete,” tha ligjvënësi republikan Michael McCaul gjatë një seance dëgjimore në Komisionin e Sigurisë Kombëtare të Dhomës së Përfaqësuesve.
Ekspertët e mbështesin idenë e një qëndrimi më agresiv.
Para takimit Biden-Putin, udhëheqësi rus pat ngritur idenë e një marrëveshjeje dypalëshe për të shkëmbyer dhe ekstraduar kriminelët e hapësirës dixhitale mes SHBA dhe Rusisë. Në takimin e G-7, Presidenti Biden tha se ishte i hapur ndaj idesë së homologut rus.
Më pas, këshilltari i presidentit amerikan për sigurinë kombëtare, Jake Sullivan ofroi shpjegime lidhur me deklaratën e zotit Biden, duke thënë se presidenti “nuk po thotë se do të shkëmbejë kriminelë të hapësirës dixhitale me Rusinë,” por se është dakord me idenë se këta individë keqbërës duhet të mbahen përgjegjës në të dy vendet.
Teknologji
Funksioni i ri i Inteligjencës Artificiale i Google ju lejon të provoni rrobat virtualisht
Published
2 days agoon
July 25, 2025By
UBT News
Google ka lansuar një funksion të ri me Inteligjencë Artificiale që u lejon përdoruesve të provojnë rroba virtualisht duke ngarkuar një foto të plotë të trupit të tyre.
Ky shërbim është tashmë i disponueshëm në Shtetet e Bashkuara dhe mund të përdoret përmes Google Search, Google Shopping dhe Google Images.
Pasi të përzgjidhet një produkt, mjafton të shtypet ikona “try it on” për të nisur provën virtuale.
Përdoruesit mund të ruajnë pamjet dhe t’i ndajnë me miqtë. Ky funksion shënon një hap para nga versionet e mëparshme që shfaqnin rrobat vetëm në modele të ndryshëm.
Paralelisht, Google po teston edhe aplikacionin eksperimental Doppl, që krijon video AI për të paraqitur se si duket një veshje në lëvizje.
Një veçori tjetër që pritet këtë vjeshtë do të ofrojë ide për kombinime veshjesh apo dizajn dhomash përmes teknologjisë gjeneruese vizuale.
Teknologji
Lamborghini prezanton veturën e re për gara
Published
3 days agoon
July 24, 2025By
UBT News
Gama e Lamborghinit nuk është kurrë e plotë pa një përzgjedhje vetura garash dhe marka ka prezantuar të parën të bazuar në Temerarion e re.
Temerario GT3 heq dorë nga sistemi hibrid, për shkak të rregulloreve dhe paraqet një shumëllojshmëri përmirësimesh që e shndërrojnë atë në një veturë garash më të fortë.
Një motor V8 4.0 litra me dy turbo vazhdon të fuqizojë veturën, por prodhon 550 kuaj fuqi në vend të 800 që jep në veturën rrugore.
Riparueshmëria është një nga karakteristikat përcaktuese të veturës. Lamborghini e projektoi atë për të lejuar mekanikët të zëvendësojnë shpejt një shumëllojshmëri panelesh karrocerie, pjesësh pezullimi dhe komponentësh të tjerë.
Prodhuesi i automjeteve e thjeshtoi dizajnin, me pjesën e pasme të projektuar për të akomoduar transmisionin e ri me gjashtë shpejtësi.
Teknologji
Një tjetër prodhues veturash heq dorë nga Apple CarPlay Ultra
Published
3 days agoon
July 24, 2025By
UBT News
General Motors hoqi dorë nga Apple CarPlay dhe tani prodhuesit e automjeteve po kundërshtojnë CarPlay Ultra, përpjekjen e fundit të Apple për të kontrolluar më shumë përvojën në veturë.
BMW është markë e tillë. Prodhuesi gjerman i automjeteve konfirmoi se “aktualisht nuk ka plane” për të ofruar CarPlay Ultra në automjetet e saj.
Ka investuar shumë në sistemin e vet të infotainment të quajtur iDrive, i cili kontrollon një gamë funksionesh të automjetit për shkak të integrimit të tij të thellë. BMW i bashkohet Audi, Mercedes-Benz, Polestar dhe Volvo midis prodhuesve që nuk kanë plane për të ofruar teknologjinë, pavarësisht se Apple fillimisht tha se do ta bënin.
Kanë kaluar tre vjet që kur Apple prezantoi për herë të parë versionin e përmirësuar të CarPlay, duke renditur disa marka pjesëmarrëse, por industria vazhdon të evoluojë.
Teknologji
Zvicra ndërpret prodhimin e 65 pajisjeve elektrike
Published
3 days agoon
July 24, 2025By
UBT News
Në vitin 2024, Inspektorati Federal për Instalime të Punës së Rëndë shqyrtoi mbi 1,000 pajisje elektrike. Rezultati: një e pesta e tyre ishin të rrezikshme. Agjencia federale madje lëshoi një ndalim shitjeje për 65 pajisje.
Elektriciteti është i rrezikshëm, veçanërisht nëse pajisja elektrike që do të përdorni nuk është e sigurt. Kjo është arsyeja pse Inspektorati Federal për Instalime të Rënda inspekton pajisjet elektrike për përputhshmëri dhe siguri çdo vit.
Në vitin 2024, u inspektuan 1,026 pajisje të tilla, njoftoi agjencia federale të martën.
Rezultati: 65 produkte u pezulluan. Megjithatë, 28 përqind, ose 291 produkte, kishin defekte.
Nga këto, 213 pajisje ishin madje të rrezikshme, siç njoftoi Inspektorati Federal për Instalime të Rënda në raportin e tij vjetor të vitit 2024. Ato kërcënonin blerësit me goditje elektrike, djegie, tym ose zjarr.

Dështimi i 53-të, deputetët mblidhen sonte prapë në orën 22:00

Zemaj: Nuk pres të ketë diçka as pas dy javësh

Limaj: S’po shoh ndonjë mundësi për ndryshim sot

Murati: Nuk është problem që të sigurohen votat për të tejkaluar këtë ngërç

Bogujevci: Presim që deputetët do të votojnë

Temperaturat e larta, Kuvendi nuk i lë mediat te hyrja kryesore

Zjarret në Shqipëri, gjatë 24 orëve janë evidentuar 29 vatra zjarri, 13 vatra ende aktive

Trump thotë ‘është mirë që jam në Skoci’, zbarkon për një udhëtim katër-ditor

Kurti bën homazhe pranë varrit të veprimtarit Adem Demaçi në shtatëvjetorin e vdekjes së tij
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT3 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore