Aleatët evropianë të Shteteve të Bashkuara po përgatiten për një të ardhme të pasigurt, pavarësisht se kush do të fitojë zgjedhjet presidenciale në SHBA. Kjo situatë vjen në kontekstin e një ndjenje të rritjes së distancës nga politika amerikane, që ndjehet veçanërisht pas sulmit të Rusisë ndaj Ukrainës.

Zgjedhjet vijnë në një moment kritik, pas një periudhe ku Uashingtoni ka ofruar mbështetje të madhe për Ukrainën. Megjithatë, nëse Donald Trump kthehet në Shtëpinë e Bardhë, është e mundur që ndihma për Ukrainën dhe angazhimi ndaj NATO-s të vihen në pikëpyetje. Kjo është një shqetësim i madh për evropianët, të cilët e shohin luftën në Ukrainë si një sfidë ekzistenciale.

Në rastin e një fitorjeje të Kamala Harris, vazhdimësia e politikës aktuale do të ishte më e mundshme, megjithatë, shqetësimi për lodhjen e publikut amerikan me luftën në Ukrainë është i pranishëm. Evropa ndjen se mbështetja amerikane mund të zbehet, përveç se po përballet me shqetësime të tjera, si rritja e ngadaltë ekonomike.

Ministri i Mbrojtjes i Gjermanisë, Boris Pistorius, theksoi se Shtetet e Bashkuara mund të fokusohen më shumë në rajonin e Indo-Paqësorit, duke lënë Evropën në një pozicion të paqartë. Ian Lesser, ekspert për marrëdhëniet ndërkombëtare, shprehu shqetësimin se çdo administratë amerikane e ardhshme do të përballet me prioritete të ndryshme, duke rritur rrezikun e përçarjes në politikën transatlantike, veçanërisht nëse Trump kthehet në Shtëpinë e Bardhë.

Shpenzimet e pamjaftueshme në mbrojtje kanë qenë një shqetësim për SHBA-në, dhe Trump, gjatë mandatit të tij të mëparshëm, kërcënoi të braktiste vendet që nuk përmbushnin detyrimet e tyre financiare. Kjo ka krijuar tensione, sidomos me vendet kufitare me Rusinë, si Estonia dhe Polonia.

Edhe nëse Harris fiton, diskutimet mbi strategjitë pas luftës në Ukrainë do të jenë të pranishme. Presidenti Biden ka theksuar rëndësinë e vazhdimit të mbështetjes për Ukrainën, duke nënvizuar se demokracia dhe aleancat janë thelbësore për sigurinë globale.

Ndërkohë, presidenti gjerman Frank-Walter Steinmeier shpreson që amerikanët do të kuptojnë rëndësinë e partneritetit me evropianët. Pavarësisht se kush fiton zgjedhjet, vitet e ardhshme premtojnë të jenë të trazuara, duke lënë Evropën përballë një Amerikë potencialisht më të polarizuar dhe kaotike.

Pronari i X dhe Tesla, Elon Musk, ka shpallur se Wikipedia është në “kolaps”, duke u përgjigjur ndaj akuzave që enciklopedia online lejon artikuj që e cilësojnë kandidatin republikan për president, Donald Trump, si “fashist”. Komentet e Musk vijnë pas publikimit të një artikulli nga shkrimtarja Ashley Rindsberg në Pirate Wires, i titulluar “Redaktorët e Wikipedia zyrtarisht e konsiderojnë Trumpin fashist”.

Musk, i cili ka shprehur mbështetje të plotë për ish-presidentin para zgjedhjeve të nëntorit, theksoi përmbajtjen e disa artikujve në Wikipedia, duke përfshirë “Trumpizmin”, “Pikëpamjet racore të Donald Trump” dhe “Donald Trump dhe fashizmi”. Artikulli “Donald Trump dhe fashizmi” u botua në të njëjtën ditë kur The Guardian publikoi një ese të gjatë mbi këtë temë, duke sugjeruar se ka një përputhje të konsiderueshme mes të dyja.

Faqja e Wikipedia-s “Donald Trump dhe fashizmi” përmban krahasime mes sulmit të 6 janarit në Capitol Hill nga mbështetësit e Trumpit dhe Beer Hall Putsch, një grusht shteti të dështuar nga Adolf Hitler në vitin 1923. Rindsberg thekson se përmbajtja e artikujve ka tendenca për të portretizuar ideologjinë e Trumpit si autoritare dhe nacional-populiste, bazuar në burime që gjithashtu përshkruajnë të kundërtën.

Musk, në një postim në X, e quajti Wikipedia-n si një platformë që “kontrollohet nga aktivistët e majtë” dhe u bëri thirrje njerëzve që të ndalin dhuratat për këtë shërbim. Kritikat e tij vijnë pas një raporti nga Instituti Manhattan, i cili zbuloi se artikujt në gjuhën angleze shpesh lidhin liderët e krahut të djathtë me fjalë negative si “zemërim” dhe “neveri”. Këto tendenca, sipas studiuesve, po ndikojnë në përgjigjet e modeleve të gjuhës së inteligjencës artificiale./UBTNews/

Presidenti gjerman, Frank-Walter Steinmeier, mori pjesë sot në një ngjarje përkujtimore në fshatin Kandanos të Hania-s, duke shënuar viktimat e mizorive naziste të kryera nga trupat gjermane gjatë Luftës së Dytë Botërore. Në këtë ceremoni, ai shprehu një kërkesë të sinqertë për falje për krimet e rënda të bëra nga Wehrmachti.

Në një fjalim emocionues, Steinmeier tha: “Brutaliteti, egërsia dhe përbuzja për jetën njerëzore e treguar nga pushtuesit gjermanë edhe sot më merr frymën.” Ai foli në greqisht, një gjest që nënvizoi përkushtimin e tij për të njohur dhe respektuar dhimbjen e popullit grek.

“Unë do të doja të kërkoja faljen tuaj sot në emër të Gjermanisë,” theksoi ai. Ai u drejtua për veçanti ndaj të mbijetuarve dhe pasardhësve, duke kërkuar falje për krimet e tmerrshme të kryera në këtë rajon. “Kërkoj falje për faktin që gjatë shumë dekadave vendi im nuk i ndëshkoi këto krime. Që pas luftës, ai heshti,” shtoi ai.

Steinmeier pranoi se vuajtjet e shkaktuara nuk mund të zhbëhen dhe se nuk ka kompensim të mjaftueshëm për krimet e kryera. “Por, ne duhet ta mbajmë të gjallë kujtimin për të siguruar që ajo që ka ndodhur dikur të mos ndodhë më. Pa kujtim, nuk ka të ardhme,” theksoi ai.

Ai theksoi rëndësinë e ruajtjes së kujtimit për këto mizori, duke përmendur se tmerri i plotë i këtyre ngjarjeve nuk mund të përshkruhet as nga fotografitë më të mira. “Është thelbësore që njerëzimi të mos përjetojë më kurrë momente të tilla,” u shpreh ai.

Në përfundim, Steinmeier falënderoi banorët e Kandanos për bujarinë e tyre në pritjen e tij, duke pranuar se ishte e vështirë për një president gjerman të vizitonte këtë fshat, një nga të parët e shkatërruar nga ushtarët gjermanë.

Më herët gjatë vizitës, ai vendosi një kurorë në nder të të rënëve dhe bisedoi me të mbijetuarit e mizorive, të cilët ngritën sërish çështjen e dëmshpërblimeve, duke kërkuar drejtësi për krimet naziste në fshat. Kjo ngjarje shënon një hap të rëndësishëm në procesin e përballjes me të kaluarën dhe ndihmon në ruajtjen e kujtimit të atyre që vuajtën./UBTNews/

Pesë njerëz janë vrarë në jug të Izraelit të enjten si pasojë e raketave të hedhura nga territori i Libanit. Katër prej të vrarëve janë punëtorë të huaj, njoftuan autoritetet izraelite.

Grupi militant Hezbollah ka kryer sulme me dronë dhe raketa nga Libani në Izrael prej se Hamasi – grupi i shpallur terrorist nga SHBA dhe BE – e kreu një sulm në Izrael më 7 tetor 2023. Sulmi i Hamasit e nxiti luftën në Gazë.

Hezbollahu, i cili e kontrollon Libanin jugor, është shpallur organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara, ndërsa Bashkimi Evropian e ka vendosur në listën e zezë krahun e tij të armatosur, por jo edhe partinë e tij politike.

Hezbollahu dhe Hamasi janë aleatë të mbështetur nga Irani.

Konflikti përgjatë kufirit mes Hezbollahut dhe Izraeli u përshkallëzua në luftë të përgjithshme muajin e kaluar, kur Izraeli nisi një valë bombardimesh në të gjithë Libanin dhe vrau udhëheqësin kryesor të Hezbollahut, Hassan Nasrallah, dhe shumicën e zëvendësve të tij. Forcat tokësore izraelite depërtuan në Liban në fillim të tetorit.

Këshilli rajonal i Metulës njoftoi për sulmin e së enjtes, pa dhënë hollësi mbi numrin ose llojin e raketave të përdorura. Po ashtu, ende nuk dihet se nga cilat shtete vijnë punëtorët e vrarë.

Metula, qyteti verior i Izraelit, i rrethuar nga Libani në tri anë, ka pësuar dëme të mëdha nga raketat. Banorët e qytetit u evakuuan në tetor 2023, dhe vetëm zyrtarë të sigurisë dhe bujq kanë mbetur atje.

Udhëheqësi i sapoemëruar i Hezbollahut, Naim Qassem, tha se grupi militant do ta vazhdojë luftën me Izraelin derisa t’i plotësohen kushtet për një armëpushim që ai i vlerëson të pranueshëm.

Rreth 1.2 milion njerëz janë zhvendosur si pasojë e konfliktit në Liban, sipas vlerësimeve të qeverisë. Ministria e Shëndetësisë e Libanit tha se më shumë se 2.800 njerëz janë vrarë dhe 12.900 janë plagosur që nga 8 tetori 2023, kur Hezbollahu filloi të hidhte raketa në Izrael, duke nxitur hakmarrje.

Forcat tokësore izraelite pushtuan Libanin jugor në fillim të tetorit.

Numri i të vdekurve si pasojë e luftës mbi njëvjeçare mes Izraelit dhe Hamasit në Gazë e ka kaluar shifrën prej 43.000, raportuan zyrtarët palestinezë të hënën. Lufta filloi pasi militantë të udhëhequr nga Hamas sulmuan Izraelin më 7 tetor 2023, duke vrarë rreth 1.200 njerëz — kryesisht civilë — dhe duke rrëmbyer 250 të tjerë./REL/