Lajmet

Studimi: Shtresa e ozonit po shërohet, nevojiten 43 vjet për rregullim të plotë

Një vlerësim shkencor një herë në katër vjet zbuloi rimëkëmbjen në progres.

Published

on

Shtresa mbrojtëse e ozonit e Tokës po shërohet ngadalë, por dukshëm me një ritëm që do ta rregullonte plotësisht vrimën mbi Antarktidë në rreth 43 vjet, thotë një raport i ri i Kombeve të Bashkuara.

Një vlerësim shkencor një herë në katër vjet zbuloi rimëkëmbjen në progres, më shumë se 35 vjet pasi çdo komb në botë ra dakord të ndalonte prodhimin e kimikateve që godasin shtresën e ozonit në atmosferën e Tokës që mbron planetin nga rrezatimi i dëmshëm i lidhur me kancerin e lëkurës, kataraktet dhe dëmtimin e të korrave.

“Në stratosferën e sipërme dhe në vrimën e ozonit ne shohim se gjërat po përmirësohen” tha Paul Newman, përcjell UBT News.

Përparimi është i ngadalshëm, sipas raportit të paraqitur në konventën e Shoqatës Amerikane Meteorologjike në Denver. Sasia mesatare globale e ozonit 18 milje (30 kilometra) e lartë në atmosferë nuk do të kthehet në nivelet para hollimit të vitit 1980 deri rreth vitit 2040, thuhet në raport. Dhe nuk do të kthehet në normalitet në Arktik deri në vitin 2045.

Antarktida nuk do të rregullohet plotësisht deri në vitin 2066, thuhet në raport.

Shkencëtarët dhe mbrojtësit e mjedisit në të gjithë botën kanë përshëndetur prej kohësh përpjekjet për të shëruar vrimën e ozonit – që buron nga një marrëveshje e vitit 1987.

“Veprimi i ozonit krijon një precedent për veprimin klimatik. Suksesi ynë në heqjen graduale të kimikateve që hanë ozonin na tregon se çfarë mund dhe duhet të bëhet – si një çështje urgjente – për t’u larguar nga lëndët djegëse fosile, për të reduktuar gazrat serrë dhe për të kufizuar rritjen e temperaturës” tha Sekretari i Përgjithshëm i Organizatës Botërore Meteorologjike, Petteri Taalas.

Shenjat e shërimit u raportuan katër vjet më parë, por ishin të lehta. “Këto numra të rikuperimit janë forcuar shumë” tha Newman.

Dy kimikatet kryesore që përtypin ozonin janë në nivele më të ulëta në atmosferë, tha Newman, shkencëtari kryesor i Tokës në Qendrën e Fluturimeve Hapësinore Goddard të NASA-s. Nivelet e klorit janë ulur me 11.5% që kur arritën kulmin në 1993 dhe bromi, i cili është më efikas për të ngrënë ozonin, por është në nivele më të ulëta në ajër, ra 14.5% që nga kulmi i tij në 1999, thuhet në raport.

Që nivelet e bromit dhe klorit “ndaluan së rrituri dhe po zbresin është një dëshmi e vërtetë për efektivitetin e Protokollit të Montrealit”, tha Newman.

Modelet natyrore të motit në Antarktik ndikojnë gjithashtu në nivelet e vrimave të ozonit, të cilat arrijnë kulmin në vjeshtë. Dhe dy vitet e fundit, vrimat kanë qenë pak më të mëdha për shkak të kësaj, por tendenca e përgjithshme është ajo e shërimit, tha Newman.

Kjo po “shpëton 2 milionë njerëz çdo vit nga kanceri i lëkurës”, tha drejtoresha e Programit të Mjedisit të Kombeve të Bashkuara, Inger Andersen, për Associated Press në fillim të këtij viti në një email.

Raporti paralajmëroi gjithashtu se përpjekjet për të ftohur artificialisht planetin duke vendosur aerosole në atmosferë për të reflektuar rrezet e diellit do të hollonin shtresën e ozonit deri në 20% në Antarktidë./UBTNews/

Lajmet

​Ronaldo: Së shpejti do të tërhiqem nga futbolli

Published

on

Cristiano Ronaldo ka pranuar se po i afrohet fundit të karrierës së tij futbollistike, duke zbuluar se pensionimi është shumë afër. Në një intervistë me gazetarin anglez Piers Morgan, sulmuesi 40-vjeçar i Al-Nassr foli me sinqeritet për fundin e rrugëtimit të tij në futboll dhe krahasimin e përjetshëm me Lionel Messin.

“Kur do të dal në pension? Së shpejti, por mendoj se do të jem gati,” tha Ronaldo. “Sigurisht, do të jetë shumë e vështirë dhe ndoshta do të qaj. Por jam përgatitur për të ardhmen time që kur isha 25 vjeç, kështu që besoj se do ta përballoj mirë. Asgjë nuk krahasohet me adrenalinën që ndien kur shënon një gol, por gjithçka ka një fillim dhe një fund. Kam pasione të tjera dhe do të kem më shumë kohë për veten dhe familjen time.”, tha ai.

Ndërkohë, i pyetur për Lionel Messin, Ronaldo ishte i prerë.

“Fitimi i Kupës së Botës nuk është një ëndërr për mua, sepse nuk më përcakton si futbollist. Fitimi i një turneu në 6 ose 7 ndeshje nuk mjafton për t’u bërë një nga më të mirët në histori. Numrat nuk gënjejnë, e di vlerën time dhe jam në krye të listës së rekordeve. A është Messi më i mirë se unë? Nuk pajtohem, nuk dua të jem modest.”

Ronaldo, aktualisht pjesë e klubit Al-Nassr në Arabinë Saudite, është golashënuesi më i mirë në historinë e futbollit me mbi 870 gola në karrierë dhe një nga emrat më të mëdhenj të të gjitha kohërave./S.K/KP/

Continue Reading

Lajmet

Raporti i Komisionit Evropian për Serbinë 2025: Nuk respektohen të drejtat e shqiptarëve

Published

on

Pasivizimi i adresave në Luginën e Preshevës është përfshi edhe në Raportin e Komisionit Evropian për Serbinë 2025, ku theksohet se kjo është një praktikë diskriminuese, duke shtuar edhe se aty nuk ka përfaqësim të shqiptarëve në administratë, polici dhe drejtësi.

Për këtë Kryetari i Këshillit Kombëtar Shqiptar, Enkel Rexhepi ka thënë se do të kërkojnë zbatim të plotë të rekomandimeve të Këshillit të Evropës dhe të Komisionit Evropian, duke theksuar se dinjiteti dhe barazia nuk mund të jenë premtime, por standarde.

Postimi i plotë i Rexhepit:

Raporti i Komisionit Evropian për Serbinë 2025 konfirmon atë që flet Lugina:

Të drejtat e shqiptarëve në Luginën e Preshevës nuk respektohen në mënyrë të barabartë. Në dokument theksohen qartë:

Pasivizimi i adresave si praktikë diskriminuese,

Nën-përfaqësimi i shqiptarëve në administratë, polici dhe drejtësi,

Vonesa në zbatimin e planit të veprimit për pakicat kombëtare,

Mungesa e qasjes së barabartë në arsim dhe në përdorimin zyrtar të gjuhës shqipe.

Këto janë fakte që kërkojnë zgjidhje institucionale, jo vetëm konstatime periodike.

Këshilli Kombëtar Shqiptar do të vazhdojë të kërkojë zbatim të plotë të rekomandimeve të Këshillit të Evropës dhe të Komisionit Evropian, sepse dinjiteti dhe barazia nuk mund të jenë premtime por standarde.

Shqiptarët e Luginës nuk kërkojnë as më shumë, as më pak se të jenë qytetarë të barabartë në shtetin ku jetojnë./S.K/EO/

Continue Reading

Lajmet

Një shtetas i huaj theret me thikë në Gjakovë, dërgohet për mjekim në QKUK

Published

on

Policia e Kosovës ka bërë të ditur se një shtetas i huaj ka kërkuar ndihmë mjekësore në Qendrën Kryesore të Mjekësisë Familjare në Gjakovë, pasi dyshohet se ishte therur me thikë.

Në raportin 24-orësh të policisë thuhet se rasti ka ndodhur gjatë mbrëmjes të së martës, teksa viktima dyshohet se ka pasur dy plagë kur ka pranuar trajtim mjekësor.

Viktima me udhëzim të mjekut kujdestar është dërguar në QKUK teksa Policia ka nisur hetimet për rastin./S.K/PK/

Continue Reading

Lajmet

Njëmbëdhjetë të vdekur dhe mbi 30 të lënduar nga zjarri në shtëpinë e pleqve në Tuzlla

Published

on

Njëmbëdhjetë njerëz e kanë humbur jetë dhe më shumë se 30 të tjerë janë lënduar si pasojë e një zjarri që shpërtheu në katin e shtatë të një shtëpie pleqsh në Tuzlla mbrëmjen e së martës, njoftuan të mërkurën autoritetet në kantonin e Tuzllës në Bosnje.

Sipas të dhënave të fundit të pakonfirmuara, 30 persona janë shtruar në spital në Qendrën Klinike Universitare në Tuzlla, ndërsa numri i të lënduarve që deri më tani kanë kërkuar ndihmë mjekësore është më i lartë.

Viktimat janë banorë të shtëpisë dhe trupat e tyre do të dërgohen për identifikim dhe autopsi, sipas autoriteteve.

Nuk është e qartë se çfarë e shkaktoi zjarrin.

Kryetari i Bashkisë së Tuzllës, Zijad Llugaviq, thirri takim të jashtëzakonshëm mëngjesin e së mërkurës, në të cilin do të paraqiten të dhëna rreth shkaqeve të zjarrit, numrit të viktimave dhe gjendjes së të lënduarve.

Në një njoftim zyrtar disa orë pas zjarrit, shtëpia e pleqve konfirmoi numrin e të vdekurve dhe të lënduarve, dhe shtoi se të lënduarit po trajtohen në Qendrën Klinike Universitare të Tuzllës.

Sipas saj, mes të lënduarve ka edhe oficerë policie, zjarrfikës, punonjës mjekësorë dhe punonjës të shtëpisë së pleqve në Tuzlla./S.K/EO/

Continue Reading

Të kërkuara