Lajmet

Studimi hedh poshtë një nga idetë kryesore për inteligjencën

Published

on

Është një besim i përhapur se aftësia për të zgjidhur detyrat shpejt është një shenjë e inteligjencës së lartë, domethënë se rezultatet më të larta të inteligjencës shoqërohen me përpunim më të shpejtë të informacionit. Një nga pasojat e një mendimi të tillë është se njerëzit me aftësi më të ulëta njohëse shpesh quhen të ngadaltë.

Megjithatë, një studim i kryer në Gjermani dhe i botuar në revistën “Nature Communications” sfidoi këtë besim pasi tregoi se njerëzve me aftësi më të larta njohëse u duhet më shumë kohë për të zgjidhur detyra komplekse.

Studimi zbuloi gjithashtu se ekziston një lidhje midis aftësisë për zgjidhjen e problemeve dhe dallimeve në lidhjen e trurit dhe sinkronizimin midis lobeve frontale dhe parietale të trurit.

Së fundi, gjetjet sugjerojnë se ka një farë shkëmbimi midis shpejtësisë dhe saktësisë në proceset njohëse dhe theksojnë rëndësinë e të menduarit më të ngadaltë dhe më të mundimshëm për zgjidhjen e problemeve të vështira dhe marrjen e vendimeve më të mira.

Kritika e testeve të inteligjencës

Psikologët janë marrë me inteligjencën për më shumë se një shekull, por ata ende nuk kanë arritur një konsensus të qartë se çfarë është dhe si të matet më mirë. Për më tepër, disa madje vënë në dyshim vlefshmërinë e testeve të krijuara për ta matur atë.

Disa nga kundërshtimet kryesore ndaj testeve të standardizuara të inteligjencës përfshijnë:

Rëndësia: Disa kritikë vënë në dyshim nëse testet e IQ janë treguesit më të mirë të aftësisë për të përballuar në botën reale.

Besueshmëria: Është treguar se rezultatet e testit të IQ mund të kenë gabime dhe mund të ndryshojnë në varësi të ditës, kushteve të testimit dhe madje edhe marrëdhënies me testuesit. Megjithatë, psikologët theksojnë se testet e mira të inteligjencës janë ndër më të besueshmet në psikologji me një faktor 0.9 (në një shkallë nga 0 në 1). Ata besojnë se bëhet fjalë për cilësinë e analizave.

Paragjykimi: Që nga fillimet e testimit të IQ-së, kritikët i kanë rezistuar aplikimit të testeve për popullata të ndryshme nga ato për të cilat testet janë zhvilluar dhe standardizuar. Për shembull, Robert Sternberg, një psikolog amerikan i njohur për teoritë e tij mbi dashurinë, inteligjencën dhe krijimtarinë, tregoi se njohja varet nga kultura dhe se përkufizimet e sjelljes inteligjente në testet moderne të IQ kanë një paragjykim të nënkuptuar perëndimor.

Shpejtësia si masë konstante

Pavarësisht nga këto mosmarrëveshje, një ide rreth inteligjencës – që rezultatet më të mira në testet e inteligjencës lidhen me përpunimin më të shpejtë të informacionit ose “shpejtësinë mendore” – u shfaq shumë herët dhe ka vazhduar për një kohë shumë të gjatë, pjesërisht falë studimeve të shumta që e kanë mbështetur atë. Megjithatë, një studim i ri ka treguar se edhe kjo ide ka shumë të ngjarë të mos jetë plotësisht e saktë ose se ka përjashtime shumë domethënëse nga ky rregull.

Çfarë treguan rezultatet e studimit?

Studimi gjerman zbuloi se njerëzit me rezultate përgjithësisht më të larta në testet e inteligjencës kanë nevojë për më shumë kohë për të zgjidhur problemet komplekse, pasi ata kanë më pak gjasa të shpejtojnë në përfundime.

Një ekip shkencor nga Spitali Universitar Charité-Universitätsmedizin Berlin, një institucion prestigjioz që krenohet me më shumë se gjysmën e të gjithë fituesve gjermanë të çmimit Nobel në fiziologji ose mjekësi, ekzaminoi të dhënat nga 1.176 pjesëmarrës në Projektin Human Connectome, duke analizuar marrëdhënien midis rezultateve të inteligjencës dhe reagimit – koha në testin e arsyetimit të matricës Penn, i cili përbëhet nga një grup detyrash gjithnjë e më të vështira për përputhjen e modeleve.

Rezultatet treguan se njerëzit me rezultate më të larta të inteligjencës, nga njëra anë, i zgjidhnin më shpejt problemet e thjeshta, ndërsa nga ana tjetër, u duhej më shumë kohë për të zgjidhur detyra të vështira.

Autorët besojnë se ata shpenzuan më shumë kohë duke hulumtuar rregullat e fshehura në detyra përpara se të arrinin në zgjidhjen e duhur.

Lajmet

Arrestohet i dyshuari për sulm seksual ndaj një gruaje në Vushtrri

Published

on

By

Një person është arrestuar nga Policia e Kosovës nën dyshimin për kryerjen e një vepre penale ndaj një gruaje kosovare.

Sipas raportit të Policisë, i dyshuari është intervistuar dhe me vendim të prokurorit është dërguar në mbajtje, ndërsa viktima është dërguar për ekzaminime mjeko-ligjore në Institutin e Mjekësisë Ligjore.

Është arrestuar i dyshuari kosovar nën dyshimin se i njëjti e kishte kryer veprën e lartcekur ndaj viktimës femër kosovare. Viktima është dërguar për ekzaminime mjeko-ligjore në IML, ndërsa i dyshuari pas intervistimit me vendim të prokurorit është dërguar në mbajtje”, thuhet në raportin zyrtar të Policisë së Kosovës./betimipërdrejtësi

Continue Reading

Lajmet

Ujësjellësi nis aksionin e shkyçjeve ndaj borxhlinjëve që kanë mbi 3000 euro borxh

Published

on

By

Kompania Rajonale e Ujësjellësit “Prishtina” ka nisur aksionin për shkyçjen e konsumatorëve që kanë borxhe të akumuluara mbi 3000 euro. Me moton “Pa pagesë, pa ujë!”, KRU Prishtina njofton se shkyçjet do të jenë të menjëhershme për të gjithë debitorët që nuk kanë bërë pagesat e nevojshme.

Sipas njoftimit, janë realizuar disa shkyçje në rrugën “Nikollë Ivanaj” në Prishtinë, ndërsa aksionet do të vazhdojnë edhe në ditët në vijim në zona të tjera të kryeqytetit dhe rajonit që mbulon kompania.

Përgjegjësia është e secilit. Të gjithë ata që nuk e përmbushin obligimin për pagesën e shërbimeve të ujit, do të përballen me ndërprerje të furnizimit. Borxhet mbi 3000 euro nuk do të tolerohen më”, thuhet në njoftimin e KRU Prishtina.

Kompania u bën thirrje konsumatorëve që të kryejnë pagesat në kohë për të shmangur masa të tilla./betimipërdrejtësi

Continue Reading

Lajmet

Naim Murseli i akuzuar për vrasjen e bashkëshortes, dërgohet në Klinikën e Psikiatrisë në QKUK

Published

on

By

Naim Murseli, i akuzuar për vrasjen e bashkëshortes së tij, Liridona Ademaj, ndodhet prej shtatë ditësh në Klinikën e Psikiatrisë, ka bërë të ditur drejtori i Institutit të Psikiatrisë Forenzike, Shpend Haxhibeqiri. Ai theksoi se Murseli do të qëndrojë aty deri në përfundimin e ekzaminimit të plotë dhe deri sa mjekët ta vlerësojnë të nevojshëm qëndrimin e tij.

Mëngjesin e së premtes, nën përcjelljen e Policisë, Murseli u dërgua në Klinikën e Neurologjisë në Qendrën Klinike Universitare të Kosovës, dhe më pas u kthye në Institutin e Psikiatrisë Forenzike.

Më 4 qershor, trupi gjykues miratoi kërkesën e mbrojtjes së tij për të kryer ekzaminimin psikiatrik. Avokatja e tij, Teuta Zhinipotoku, argumentoi se Murseli ka shfaqur shenja të një gjendjeje psikiatrike të paqëndrueshme.

Gjykata Themelore në Prishtinë më 9 qershor lëshoi urdhëresë zyrtare që Instituti të kryejë ekzaminimin psikiatrik të të akuzuarit.

Në seancën gjyqësore, Murseli është deklaruar i pafajshëm. Sipas aktakuzës, ai dyshohet se ka organizuar vrasjen e bashkëshortes së tij për motive hakmarrjeje dhe përfitim financiar nga një sigurim jetësor në Suedi, me vlerë rreth 260 mijë euro.

Aktakuzës i shtohet se vrasjen e ka planifikuar bashkë me Kushtrim Kokallën dhe Granit Plavën, të cilëve u ka porositur kryerjen e veprës kundrejt pagesës prej 30 mijë eurosh.

Në ditën e ngjarjes, sipas aktakuzës, Murseli ka siguruar armën me 20 fishekë nga Tom Dodaj për 280 euro. Dodaj ka pranuar fajësinë dhe është dënuar me 5 vjet burg dhe një gjobë prej 5 mijë eurosh.

Liridona Ademaj u vra më 29 nëntor 2023 në rrugën “Dalip Alshiqi” në Prishtinë, ndërsa fillimisht rasti u raportua si vrasje gjatë grabitjes.

Continue Reading

Lajmet

Arrestohet një zyrtare në Prizren për keqpërdorim të pozitës zyrtare

Published

on

By

Në Prizren, është arrestuar një femër kosovare nën dyshimin se ka keqpërdorur detyrën zyrtare gjatë ushtrimit të punës, me qëllim përfitimi të dobive pasurore për vete ose për persona të tjerë.

Pas intervistimit, ajo është dërguar në mbajtje me aktvendim të prokurorit kujdestar.

Autoritetet vazhdojnë hetimet për këtë rast.

Continue Reading

Të kërkuara