Lajmet

Studim: Arsyet psikologjike përse njerëzit përfshihen në zënka!

Një studim amerikan i postuar në Business Insider, është munduar të zbuloi çfarë na shtyn drejt konfliktit.

Published

on

Zënkat nuk janë asnjëherë të këndshme. Pavarësisht se më kë jeni zënë, me partnerin, një mik, koleg apo një familjar, një zënkë e fortë mund t’ju lë me ndjesi të këqija për ditë të tëra.

Një studim amerikan i postuar në Business Insider, është munduar të zbuloi çfarë na shtyn drejt konfliktit edhe kur e dimë që në fund do të na mërzisë.

Këto janë 6 gjetje të botës së psikologjisë që ofrojnë disa përgjigje më pak të hasura rreth arsyes që na shtyn drejt konfrontimeve të forta.

Ju keni shumë pushtet, por ju mungon respekti

Një nga mënyrat se si studiuesit i shohin konfliktet ndër-personale është duke analizuar situatat që i krijuan ato fillimisht.

Dhjetëra studime kanë zbuluar se në vendin e punës njerëzit të cilëve u jepet shumë pushtet por që kanë status të ulët social, kanë tendencën të përfshihen në një numër të lartë konfliktesh. Vendosini të punojnë me dikë tjetër dhe një ‘cikël vicioz’ me ofendime dhe komente tendencioze kanë shumë mundësi të formohen dhe të çojnë në konflikt.

Ju nuk po flini mjaftueshëm

Nëse keni ndjekur ndopak shkencën e gjumit, atëherë e dini se nëse nuk flini mjaftueshëm kjo do të sjellë padyshim efekte negative në përditshmërinë tuaj. Është keq për shëndetin tuaj, për trurin si dhe aftësinë për t’i çuar gjërat deri në fund.

Por gjumi luan një rol të rëndësishëm edhe tek konfliktet, sigurisht, përveç stresit dhe ankthit që e përkeqësojnë konsiderueshëm situatën. Një studim i disa çifteve në një laborator, zbuloi se edhe kur vetëm njëri prej partnerëve nuk flinte mjaftueshëm, kjo shkaktonte situata që e bënin të pamundur zgjidhjen e problemeve, gjë që sigurisht rezultonte në zënka dhe konflikte.

Jeni më racional seç duhet

Çfarë thonë njerëzit në momentin që po debatojnë me dikë i cili nuk dëshiron të bëjë asnjë kompromis?

Bëhu i arsyeshëm. Bëhu racional.

Por me ç’duket, më tepër racionalitet seç duhet ju shtyn më tepër drejt konflikteve.

Studimet sugjerojnë se qeniet humane janë në shkallën e tyre më të arsyeshme në momentin që ata janë të përfshirë në debat, duke zgjedhur pozicionet që janë më të lehta për t’u mbrojtur dhe duke e menduar dhe zgjedhur mirë çdo fjalë që ata thonë. Por i njëjti racionalitet e bën më të vështirë që ata të marrim parasysh këndvështrimet e tjetrit pasi në ato momente, ne i përdorim mendjet tona si armë për ta mposhtur personin tjetër, gjë që shpesh mund të na e zbeh mprehtësinë dhe intuitën ndaj të vërtetës.

Jeni të vetë përfshirë

Të qenit i vetë-përfshirë e rrit probabilitetin që pas konflikteve të ndjeheni keq.

Një studim i 261 studentëve në Universitetin e Tajvanit, ekzaminoi raste kur ata kishin pasur konflikte me prindërit e tyre.

Studiuesit përdorën numrin e rasteve që studentët përdoren fjalën ‘ne’ si një matës që i ndante ata në dy grupe, në grupin që e mendonin veten dhe prindërit e tyre si një njësi e vetme dhe grupin tjetër që e mendonin veten dhe prindërit si dy njësi të ndara. Ata që përdoren fjalën ‘ne’ më shpesh, ishin ndjerë në mënyrë direkte më mirë në fund të konfliktit dhe kishin më tepër mundësi për të arritur në kompromis.

Ju nuk jeni mjaftueshëm ‘shpirtmirë’

Një faktor tejet i rëndësishëm i mënyrës së si i zgjidhim konfliktet është mënyra se si ne ndjehemi pas tyre, që përshinë ndjenjat e empatisë dhe dhembshurisë. Kjo tregon kapacitetin tuaj për të qenë i mirë ndaj vetës – duke marrë parasysh nevojat dhe dëshirat tuaja personale – por edhe ndaj të tjerëve dhe kushteve të tyre.

Njerëzit me vetë-dhembshuri të ulët nënshtrohen më thjesht dhe në moment konfrontimi, arrijnë direkt në “kompromise” duke u bazuar tërësisht në nevojat dhe dëshirat e personit tjetër. Në anën tjetër, njerëzit me vetë-dhembshuri të lartë kanë tendencën të arrijnë në kompromise më të mira dhe ta shohin situatën me më tepër racionalitet dhe më pak ngarkesë emocionale.

Ju nuk jeni autentik

Zënkat ndodhin. Edhe nëse ju do të ndërmerrnit të gjithë hapat paraprak në mënyrë që të gjendeni në harmoni perfekte me nevojat e vetes dhe të të tjerëve rreth jush, gjithsesi jeta do t’ju hasë me njerëz që nuk i ndërmarrin këto hapa dhe ndonjëherë do t’ju duhet të ngulni këmbë tek e juaja.

Mënyra për t’ia dalë në situata të tilla duke mos u ndjerë keq më vonë, është duke qenë vetvetja apo vetja juaj e vërtetë dhe autentike.

Studime të shumta kanë zbuluar se njerëzit të cilët nuk ndjehen sikur po i fshehin ndjenjat dhe besimet e tyre janë më të mbrojtur ndaj emocioneve negative pas një konflikti.

Ata mund ta mbyllin një konflikt pa u ndjerë keq më vonë. Por njerëzit të cilët nuk ndjehen autentik në veprimet e tyre kanë tendencë të bëjnë të kundërtën./Burimi: EuroNews

Continue Reading

Vendi

Dizajneri grafik Berin Hasi ligjëron për studentët e Dizajnit të Integruar në UBT

Published

on

Në kuadër të lëndës Artet dhe Hapësira, pjesë e programit Dizajn i Integruar në UBT, gjatë kësaj jave u organizua një ligjëratë e veçantë me dizajnerin grafik Berin Hasi, i cili u ftua si ligjërues mysafir për të ndarë përvojën dhe njohuritë e tij profesionale me studentët e këtij programi.

Gjatë takimit, Berin Hasi prezantoi rrugëtimin e tij profesional në fushën e dizajnit grafik, duke ndarë me studentët shembuj konkretë nga puna e tij, projekte të realizuara dhe praktikat bashkëkohore që aplikohen sot në industrinë kreative. Ai u ndal në mënyrë të veçantë te procesi kreativ, duke sqaruar fazat kryesore nga ideimi fillestar deri te realizimi final i një koncepti dizajnerik.

Diskutimi u fokusua gjithashtu në trendet më të fundit në dizajnin grafik, ndikimin e teknologjisë dhe mediave digjitale në formësimin e identitetit vizual, si dhe rëndësinë e integrimit të dizajnit me hapësirën, kulturën dhe kontekstin shoqëror. Ligjëruesi theksoi se përshtatja e vazhdueshme me zhvillimet e reja dhe ndërtimi i një mendësie fleksibile janë elemente kyçe për suksesin profesional në këtë fushë dinamike.

Studentët patën mundësinë të angazhohen aktivisht përmes pyetjeve dhe diskutimeve, duke shkëmbyer ide mbi sfidat e profesionit, mundësitë e zhvillimit të karrierës dhe rëndësinë e ndërtimit të një portofoli cilësor që reflekton identitetin personal dhe profesional të dizajnerit.

Continue Reading

Vendi

Elementet konstruktive dhe gjeoteknike të urave, të trajtuara në terren nga studentët e UBT-së

Published

on

Studentët e nivelit Bachelor të programit Inxhinieri e Ndërtimit dhe Infrastrukturës në UBT realizuan një vizitë studimore në terren në kuadër të lëndëve “Urat” dhe “Gjeoteknika Inxhinierike”, me qëllim të ndërlidhjes së njohurive teorike me praktikën inxhinierike reale.

Vizita u zhvillua në intervalin kohor 13:00–14:30, në një urë rrugore funksionale në afërsi të UBT Dukagjini në Prishtinë, nën udhëheqjen e Prof. Arsim Rapuca, bartës i lëndës “Urat”, dhe Prof. Hysen Ahmeti, bartës i lëndës “Gjeoteknika Inxhinierike”.

Qëllimi kryesor i kësaj vizite ishte analizimi praktik i një objekti real inxhinierik, duke u fokusuar në elementet konstruktive dhe gjeoteknike të urave. Studentët patën mundësinë të njihen nga afër me strukturën e urës, mënyrën e projektimit dhe zgjidhjet teknike të aplikuara në ndërtim.

Ura e përzgjedhur u vlerësua si shembull shumë i përshtatshëm studimor, pasi ofron dukshmëri të plotë të elementeve të nënstrukturës dhe mbistrukturës, zgjidhje konstruktive moderne dhe komponentë të qartë gjeoteknikë dhe mbrojtës.

Gjatë vizitës, Prof. Arsim Rapuca realizoi një shpjegim të detajuar praktik për elementet kryesore të lëndës “Urat”, duke përfshirë: nënstrukturën, si: shtyllat bregore, shtyllat e mesit, themelet dhe krahët e urës; mbistrukturën, përfshirë mbajtësin kryesor të tipit tra–pllakë, trarët skajorë, shtresat izoluese dhe shtresat e asfaltit, etj.

Nga ana tjetër, Prof. Hysen Ahmeti trajtoi në mënyrë profesionale aspektet gjeoteknike që ndikojnë drejtpërdrejt në projektimin dhe stabilitetin e urave. Studentët u njohën me: funksionin e mureve mbrojtëse dhe rolin e tyre stabilizues; ndërveprimin strukturë–tokë; arsyetimin teknik të thellësisë së fondimit, etj.

Vizita studimore e realizuar u vlerësua si shumë e suksesshme dhe me vlerë të lartë akademike, duke përmbushur plotësisht objektivat e lëndëve Urat dhe Gjeoteknika Inxhinierike.

Continue Reading

Lajmet

​Gjykata Supreme shfuqizon kufizimin në kohë të së drejtës për kompensim të udhëtimeve zyrtare

Published

on

By

Gjykata Supreme ka aprovuar kërkesëpadinë e Instituti Demokratik i Kosovës (KDI) kundër Qeverisë së Kosovës dhe ka shfuqizuar nenin 6, paragrafi 6, të Rregullores për Kompensimin për Udhëtime Zyrtare dhe Shpenzime të Përfaqësimit.

Paditësi KDI në Gjykatën Supreme ka parashtruar padi kundër të paditurës Qeveria e Kosovës për shfuqizimin e pjesshëm të aktit nënligjor normativ, përkatësisht paragrafit 6 të nenit 6 të Rregullores Për Kompensimin për Udhëtime Zyrtare dhe Shpenzime të Përfaqësimit.

KDI, në korrik 2025, ka pranuar ankesë nga një grup i ushtarëve të Forcës së Sigurisë së Kosovës, të cilët kanë raportuar për shkeljen e Ligjit për Pagat në Sektorin Publik, lidhur me kompensimin e udhëtimeve zyrtare.

Gjykata Supreme, pas shqyrtimit të rastit, ka vlerësuar se kërkesëpadia e paditësit është e bazuar dhe se dispozita e kontestuar bie ndesh me legjislacionin në fuqi.

Neni 6 i kësaj Rregulloreje, vendos kufizimin që shpenzimet e udhëtimit zyrtar nuk mbulohen për periudha më të gjata se një muaj, por, ky kufizim njëmujor për mbulimin e shpenzimeve të udhëtimit zyrtar nuk parashihet në ligj.

Ligji për Pagat në Sektorin Publik garanton qartë të drejtën e zyrtarëve publikë për kompensim të shpenzimeve të udhëtimit zyrtar, pa asnjë kufizim kohor.

Qeveria është e autorizuar vetëm të rregullojë mënyrën, kushtet dhe procedurën e kompensimit, por jo të kufizojë vetë këtë të drejtë, përkujton Gjykata Supreme.

Gjykata Supreme vlerëson se kufizimi njëmujor nuk është thjesht një rregull teknik, por cenon të drejtën e garantuar me ligj dhe tejkalon kompetencat e Qeverisë.

Continue Reading

Lajmet

Komunat në veri votojnë për t’u tërhequr nga Asociacioni i Komunave të Kosovës

Published

on

By

Komunat me shumicë serbe në veri të Kosovës – Mitrovica e Veriut, Leposaviqi, Zveçani dhe Zubin Potoku – kanë votuar për t’u tërhequr nga Asociacioni i Komunave të Kosovës të enjten, pasi duan të jenë pjesë e një asociacioni të veçuar të komunave me shumicë serbe në vend.

Ky vendim vjen pasi Lista Serbe – partia më e madhe e serbëve të Kosovës që mbështetet nga Serbia – e riktheu pushtetin në këto katër komuna pas zgjedhjeve lokale të tetorit.

Kryetarët e rinj nga kjo parti kishin paralajmëruar në fillim të dhjetorit se do t’i rishikonin vendimet e marra nga kryetarët e deriatëhershëm shqiptarë.

Ata paralajmëruan një “shqyrtim të hollësishëm të gjendjes së trashëguar juridike dhe financiare, në mënyrë që në periudhën e ardhshme të merren vendime në përputhje me ligjin dhe në interesin më të mirë të qytetarëve”.

Në seancën e parë të rregullt më 18 dhjetor, në Mitrovicë të Veriut për kryetar të kuvendit komunal u zgjodh Nemanja Bisevac, në Zveçan Sërxhan Millosavljeviq, në Leposaviq Marko Rakiq, ndërsa në Zubin Potok Nemanja Jakshiq.

Kryetari i Komunës së Mitrovicës së Veriut, Millan Radojeviq, duke arsyetuar kërkesën për t’u tërhequr nga Asociacioni i Komunave të Kosovës, tha se kjo kurrë nuk ka qenë dëshirë e popullsisë serbe në këtë komunë dhe se bëhej fjalë për një “vendim politik”.

Mitrovica e Veriut, Leposaviqi, Zveçani dhe Zubin Potoku u udhëhoqën nga kryetarë shqiptarë nga maji i vitit 2023 deri në zgjedhjet e tetorit 2025, pasi përfaqësuesit e Listës Serbe kishin dhënë dorëheqje në nëntor të vitit 2022, si pjesë e nismës së përbashkët të serbëve për t’i braktisur institucionet e Kosovës në shenjë kundërshtimi ndaj vendimeve të Qeverisë së Kosovës.

Nën udhëheqjen e kryetarëve shqiptarë, këto komuna iu bashkuan Asociacionit të Komunave të Kosovës verën e vitit 2023.

Ky asociacion vepron si organizatë joqeveritare me qëllim të shkëmbimit të përvojave dhe mbrojtjes së interesave të anëtareve të saj.

Lista Serbe e kishte kundërshtuar asokohe anëtarësimin e komunave me shumicë serbe në të, duke vlerësuar se vendimi nuk ishte marrë “në dobi të qytetarëve dhe ishte i paligjshëm”.

Asokohe pati reaguar edhe presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, duke vlerësuar se komunat me shumicë serbe duhet të ishin pjesë e një asociacioni të komunave me shumicë serbe, për themelimin e të cilit Kosova dhe Serbia u pajtuan disa herë gjatë dialogut të tyre nën ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian.

Kosova nuk ka bërë hapa për ta themeluar këtë asociacion, me gjithë trysninë nga bashkësia ndërkombëtare.

Gjatë qeverisjes së tyre në komunat me shumicë serbe, kryetarët shqiptarë gjithashtu morën në administrim objektet në pronësi të tyre ku funksiononin institucionet serbe, ndaluan ndërtimet që i quanin të jashtëligjshme të financuara nga Serbia, si dhe paralajmëruan rrënimin e vendbanimeve të ndërtuara pa leje.

Po ashtu, komuna e Mitrovicës së Veriut, verën e këtij viti, nënshkroi memorandum mirëkuptimi me komunën e Mitrovicës së Jugut, i cili parashikoi ndërtimin e urave mbi lumin Ibër për këmbësorë dhe automjete, gjë që u mbështet nga Qeveria e Kosovës.

Lista Serbe ka paralajmëruar se do të kërkojë rishikimin e të gjitha këtyre vendimeve.

Ligji për vetëqeverisjen lokale parasheh që, për një vendim ose akt tjetër të komunës që nuk është në përputhje me Kushtetutën dhe ligjet, mund të kërkohet rishqyrtim nga organi mbikëqyrës – në këtë rast Ministria e Administrimit të Pushtetit Lokal ose institucione të tjera përgjegjëse të Qeverisë së Kosovës./REL

Continue Reading

Të kërkuara