Lajmet
Strategu amerikan Elbridge Colby: Pse Kina është më e rrezikshme se Rusia?
Nga Freddie Sayers
Published
2 years agoon
By
Betim Gashi“UnHerd”
Që nga shkrimi i Strategjisë Kombëtare të Mbrojtjes për presidentit Donald Trump në vitin 2018, Elbridge Colby është bërë një nga mendimtarët konservatorë më me ndikim në SHBA në lidhje me çështjet e mbrojtjes. Nëse një republikan fiton presidencën në vitin 2024 – qoftë Trump apo DeSantis – ai ka të ngjarë të jetë sërish në qendër të pushtetit. Gjatë bisedës tonë ai foli për një fokus krejtësisht të ndryshëm për ushtrinë amerikane: larg Ukrainës dhe drejt një konflikti me Kinën që ai beson se mund të ndodhë brenda vitit 2027.
Ju nuk jeni as plotësisht një izolacionist por as një mbështetës i një angazhimi maksimal të SHBA nëpër botë. Cili është vizioni juaj për strategjinë amerikane?
Perspektiva ime është se ekuilibri i duhur për Amerikën, por sigurisht edhe i një lëvizje politike të së djathtës së qendrës, është të pyesësh se çfarë është në interesin konkret të popullit amerikan. Nëse shihni shumicën e votuesve të Partisë Republikane, ata përbëhet nga amerikanë të klasës punëtore dhe të mesme. Unë nuk mendoj se politika jonë e jashtme u ka shërbyer atyre. Ne kemi pasur një politikë të jashtme maksimaliste që ka pasur pasoja katastrofike. Amerikanët janë realisht të lodhur nga “luftërat e përjetshme”.
Dhe çfarë është në interesin e tyre? Le ta fillojmë duke pyetur nëse Amerika është shumë e përkushtuar në mbrojtjen e Ukrainës…
Fokusi ynë kryesor duhet të jetë Kina. Ajo është shumë më e frikshme ekonomikisht, por tani po bëhet e tillë edhe ushtarakisht. Këtë e kam theksuar edhe në strategjinë kombëtare të mbrojtjes që hartova 5 vite më parë. Aktualisht ne jemi shumë të përqendruar tek Ukraina.
Unë nuk jam për ndërprerjen e ndihmës ndaj ukrainasve. Mendoj se ajo që bëri dhe po bën Rusia është shumë e keqe. Por nëse politika jonë e jashtme ka të bëjë me interesat konkrete të amerikanëve, atëherë ne po bëjmë më shumë se duhet atje. Kemi shpenzuar deri tani mbi 100 miliardë dollarë.
Kemi dërguar pajisje ushtarake që nuk janë lehtësisht të zëvendësueshme, të cilat janë të rëndësishme për luftën e mundshme mbi Tajvanin. Ndaj pasojat e kësaj qasje mbi industrinë tonë të mbrojtjes janë shumë domethënëse. Kjo gjë mund të duket si e paqartë, por nuk është ashtu. Mbretëritë janë shkatërruar edhe vetëm për mungesën e këpucëve nga ushtarët. Unë pyes: Pse po rrezikojmë sfidën më të rëndësishme për pozicionin e SHBA-së në botë dhe interesin tonë për botën në 150 vitet e fundit?
Nëse do të ishit sot këshilltari kryesor i presidentit Biden, çfarë do t’i këshillonit të bënte?
Unë do t’i këshilloja: “Duhet të përqendrohemi fillimisht mbi Tajvanin, Kinën dhe Azinë, dhe pasi ta rregullojmë këtë problem në një shkallë të kënaqshme, do të shpenzojmë kohë dhe kapital politik dhe burime në Ukrainë”. Gjykoj se duhet të ushtrojmë shumë më tepër presion dhe inkurajim ndaj Evropës që ajo të marrë rolin kryesor në ndihmën ndaj Ukrainës.
Pse Shtetet e Bashkuara po ofrojnë pjesën të madhe të mbështetjes ushtarake dhe financiare për Ukrainën? Kjo nuk ka kuptim. Evropa është një zonë ekonomike shumë më e madhe se Rusia. Ajo ka avantazhe të mëdha ushtarake përballë Rusisë.
Por vendet evropiane e kanë rritur angazhimin muajt e fundit. Kështu Gjermania ka hequr dorë nga pozicioni i saj neutral i pasluftës…
Me vjen keq ta them se kjo nuk është e vërtetë. Gjermanët e shpërbënë ushtrinë e tyre, jo si rezultat i Luftës së Dytë Botërore, por i fundit të historisë dhe dividentit të paqes. Ata kishin një ushtri shumë të madhe dhe mbresëlënëse kur Republika Federale kërkonte të mbrohej kundër sovjetikëve dhe Bllokut Lindor.
Kjo ka qenë një çështje politike, sidomos në kohën e ish-kancelares Merkel. Pyetja është: A mund ta rindërtojë Gjermania ushtrinë e saj? Në fakt nuk ka ndonjë shpresë për këtë. Dhe këtë vit buxheti i saj ushtarak do të jetë sërish poshtë pragut 2 për qind të PBB-së. Vendi që meriton duartrokitje në këtë aspekt është Polonia, e cila ka angazhuar gati 5 për qind të PBB.
Po Britania e Madhe?
E vlerësoj shumë ambicien e saj. Nën drejtimin e Boris Johnson, ajo u angazhua të shpenzojë 3 për qind të PBB për mbrojtjen. Por mendoj se kjo shifër ka rënë tani. Mendoj se Britania është më e angazhuar në Evropë, pikërisht sepse ne amerikanët duhet të zhvendosemi në Azi.
Por Britania e Madhe ka aftësi shumë të kufizuara për të projektuar fuqi serioze ushtarake. Nëse Kina merr nën kontroll Azinë, në një situatë hegjemonike që mendoj se është qëllimi i saj, interesat tona do të dëmtohen shumë më tepër sepse Azia është një zonë ekonomike shumë më e madhe se Evropa.
Kina është një fuqi shumë më e madhe dhe më e frikshme se Rusia. Pra, pyetja është, kush do të përballojë koston? Nëse Evropa justifikohet duke thënë “Ne s’mund ta bëjmë, pasi do të na marrë shumë kohë”, atëherë duhet që të përballojë pasojat e këtij vendimi dhe kësaj paaftësie.
A do të thotë kjo se ka vdekur përpjekja për të mbajtur prapa linjën e frontit rus në Ukrainë apo edhe për ta shtyrë atë më në lindje?
Natyrisht, gjërat mund të arrihen në të njëjtën kohë. Problemi është se në nivelin politik, ne amerikanët duhet të sigurohemi që të ndahet gjithçka që nevojitet për një luftë të mundshme mbi Tajvanin, pra burimet të shkojnë atje. Ne i dhamë Ukrainës një grup tankesh Abrams. Është shumë e vështirë të imagjinohet që këto tanke të jenë të dobishëm në një luftë me Kinën.
Edhe avionët tanë F16 dhe F35 do të hasnin probleme përballë kinezëve. Ndaj unë nuk e kuptoj pse ne nuk po u dërgojmë ukrainasve avionët F16. Por edhe rusët po hasin shumë probleme. Kjo e sotmja nuk është Ushtria e Kuqe e vitit 1945. Ju evropianët nuk duhet të pranoni asnjë triumf të saj mbi ukrainasit. Ju jeni një zonë e madhe ekonomike. Problemi është se Evropa nuk po ndryshon qasje.
Traktati i NATO-s thotë se “një sulm ndaj njërit është një sulm ndaj të gjithëve”. Nëse Rusia pushton Poloninë ose Lituaninë, ky akt duhet të trajtohet nga Amerika si një sulm ndaj vetë saj, dhe për këtë arsye do të kërkojë të gjitha aftësitë e saj mbrojtëse….
Në fakt traktati nuk thotë këtë. Dhe ne nuk do ta trajtonim një sulm ndaj një aleati evropian në të njëjtën mënyrë si një sulm ndaj vetë Shteteve të Bashkuara. E gjithë strategjia e NATO-s gjatë Luftës së Ftohtë ishte qartazi për të mos e bërë këtë. Natyrisht niveli retorik është tjetër nga ai praktik.
E mira është që rusët nuk janë mjaftueshëm kërcënues për ta ndërmarrë këtë veprim. Ata nuk mund ta kërcënojnë NATO-n evropiane, duke pasur parasysh ngërçet që kanë pasur në Ukrainë, të paktën prej disa muajsh. Problemi ndryshon me Kinën, që është në një farë kuptimi, Bashkimi i ri Sovjetik.
Çfarë ju bën kaq të sigurt se Kina po planifikon në të vërtetë një lloj sulmi ndaj Tajvanit?
Nuk mendoj se ka shumë vend për debat. Udhëheqësi i qeverisë më të bashkuar kineze që nga koha e Maos, i ka dhënë në mënyrë eksplicite udhëzime ushtrisë që të jetë gati për të sulmuar Tajvanin brenda vitit 2027. Dhe kinezët supozojnë se amerikanët do të vinin në mbrojtje të Tajvanit.
Kjo do të thoshte një luftë Kinë-SHBA. Dhe kjo nuk është vetëm një retorikë. Shihni ushtrinë që po ndërtojnë. Ajo është projektuar për të përballuar jo vetëm Tajvanin, por Shtetet e Bashkuara dhe Japoninë. Kinezët po ndërtojnë një ushtri globale që duket si ushtria amerikane: aeroplanmbajtëse, satelitë hapësinorë, nëndetëse me energji bërthamore.
Por Kina është në fakt një shtet shumë i kujdesshëm. Pse do të rrezikonte ta fuste të gjithë botën në luftë?
Nuk e di se si kinezët e kanë fituara një reputacion të tillë. Ata e fituan Luftën Civile me mjetet më brutale të mundshme. Pastaj pushtuan Tibetin, ishullin Haina, ndërhynë drejtpërdrejt në Luftën Koreane dhe sulmuan drejtpërdrejt Vietnamin në 1979. Pse do ta bënin tani?
Mendoj se kanë nevojë. Xi Jinping po thotë se SHBA po përpiqen të asfiksojnë Kinën. Ju e shihni se çfarë po bën ai me Vladimir Putinin dhe Rusinë. Ata na konsiderojnë si një kërcënim gati ekzistencial, që gjë është shumë e rrezikshme./bota.al
Lajmet
KPM i quan të pavërteta informacionet se kanë planifikuar shkarkimin e kryetarit
Published
2 days agoon
January 17, 2025By
UBTNewsAnëtarët e Komisionit të Pavarur për Media kanë demantuar raportimet në rrjete sociale se KPM ka planifikuar të shkarkojë kryetarin e KPM-së, duke thënë se janë të rreme dhe propagandë. Ndërsa, kanë thënë se ditëve në vijim do të marrin masa për këtë.
Kryetari Jeton Mehmeti gjatë mbledhjes së parë për këtë vit, tha se kjo është edhe mbledhja e fundit për të si kryetar, pasi mandati i tij përfundon këtë muaj.
“Kjo është mbledhja e parë për këtë vit, mbase edhe e fundit për mua si kryetar i KPM-së me qenë se me 21 janar përfundon edhe mandati im, të cilin ma ka dhënë Kuvendi i Republikës së Kosovës”, tha Mehmeti.
Anëtari i KPM-së Besnik Berisha ka thënë se si pikë e rendit të ditës duhet të jetë zgjedhja e kryetarit të ri pasi më 21 janar skadon mandati i kryetarit aktual.
“Meqë po e dimë se mandati i kryetarit skadon më datën 20 janar, mendoj se ne si KPM duhet të ofrojmë një zgjidhje që të sigurojmë se KPM-ja të ketë kryesine edhe pas kësaj date. Andaj, propozoj që me agjendë si pika parë pas miratimit të procesverbalit të jetë plotësim-ndryshimi i rregullores së punës, me qëllim mundësimin e zgjedhjes së kryetarit pasa të mbesë KPM pa kuorum si dhe pastaj sigurimi vazhdimësisë së punës së kryesisë së KPM-së si pikë tjetër me të cilën ne do të kemi mundësinë po shpresoj të zgjedhim kryesine e re sa kemi mundësi. Pas datës 20, KPM rrezikon të mbetet pa kryetar dhe nënkryetar, dhe e prek deri diku funksionalitetin e KPM-së. Kemi shumë obligime tjera me të cilën rëndësia e kryetarit është evidente dhe duhet që KPM nëse ka mundësi të ketë kryetarin dhe të mos mbetet pa kryetar dhe nënkryetar. Po ashtu ka edhe një çështje tjetër, askush nuk e ka pas në plan të shkarkojë kryetarin e KPM-së, e as nuk ka kuptim kjo, kjo është e befasishme, por të gjithë ata që kanë lansuar këtë lajm t’i kthehen vetes si kanë rënë në këtë lajthitje dhe të shikon se kush po dezinformon. Ky është shqetësimi jonë që besoj se do të trajtojmë në ditët në vijim”, tha Berisha.
Edhe anëtari tjetër Fitim Veliu është shprehur i shqetësuar me raportimet kinse KPM ka planifikuar shkarkimin e kryetarit.
“Shpreh shqetësimin tim të thellë për dezinofrmatat që sot kur u zgjova pash në Facebook nga analistë të mediave, që për mendimin tim nuk kanë lidhje me analistë të mediave, pasi kur nuk ka asnjë informatë ka e ka marrë atë, për mendimin tim ai është pseudo-gazetar. Të thuhet se KPM po planifikon shkarkimin e kryetarit pa e pasur asnjë informatë zyrtare është tepër e ulet dhe jo kredibile… Kemi paraparë që KPM të mos e lëmë pa kryetar meqë kemi këtë kuorum”, tha ai.
Edhe anëtarja tjetër në këtë institucion, Luljeta Aliu ka mbështetur kërkesën e kolegëve të saj.
“Edhe unë i përkrah kërkesat e dy kolegeve, që ka qenë edhe kërkesë prej më herët, një çështje të cilën e kemi diskutuar edhe me vetë kryetarin dhe nënkryetarin dhe jemi dakorduar që kjo të jetë mënyra e veprimit. KPM është institucion i pavarur kushtetues dhe të mbes pa kryetar është goxha keq…Për ata që kanë menduar, shkruar, janë shprehur se ky qenka vendim politik, mund të them se pikërisht ky informim është i njëanshëm dhe tendenca politike, më shumë bie propagandë, në këtë kohë,” tha ajo.
Derisa kryetari Mehmeti nuk u pajtua me propozimin e tyre. Ai tha se plotësim ndryshimi i rregullores të punës në bazë të ligjit për KPM kërkon konsultim publik.
“Unë nuk jam dakord me asnjërën prej tyre, plotësim-ndryshimi i rregullores së punës në bazë të ligjit për KPM kërkon konsultim publik…Pra, në bazë të rregullores së punës fillimisht zgjedhja e një kryetari të re duhet të bëhet në seancën vijuese pasi kryetarit aktual t’i skadojë afati, dhe argumenti se mund të mbetemi pa kryetar nënkupton po ashtu se me rregulloren e punës, anëtari më i vjetër i komisionit është përfaqësues i KPM-së me përgjegjësi ligjore, nuk ka kurrfarë problemi që anëtari më i vjetër të përfaqësojë KPM-në brenda dhe jashtë vendit dhe t’i kryejë obligimet tjera deri në konstituimin e ardhjes së anëtarëve të rinj të KPM-së”, tha Mehmeti.
Komisioni i Pavarur i Mediave (KPM) është organ kompetent për rregullimin, menaxhimin dhe mbikëqyrjen e spektrit të frekuencave të transmetimit në Kosovë.
Ai është themeluar në vitin 2005 dhe ka për përgjegjësi të mbajë një sistem të drejtë dhe të hapur për licencimin dhe rregullimin e shërbimeve mediale audiovizuele dhe menaxhimin e spektrit të frekuencave të transmetimit në pajtim me standardet më të mira ndërkombëtare
Lajmet
Arrestohen dy persona për keqpërdorim të kartelave bankare në Pejë
Published
2 days agoon
January 17, 2025By
UBTNewsPolicia e Kosovës sot ka zbatuar urdhër kontrollin e Gjykatës Themelore në Pejë, ku janë kontrolluar tri lokacione dhe janë arrestuar dy persona, me dyshime për veprat penale keqpërdorim të detyrës zyrtare, lëshimi i çeqeve pa mbulesë ose të rremë dhe keqpërdorimi i kartelave të bankës apo të kreditit.
Hetimet lidhur me rastin kishin filluar në muajin korrik 2024 me autorizim të Prokurorisë Themelore Pejë, me ç’rast janë aplikuar masat e veçanta të hetimit si dhe ka bërë grumbullimin e informatave të nevojshme, duke bashkëpunuar edhe me institucione tjera përmes të cilave është arritur të sigurohen dëshmi të arsyeshme për veprat panele.
Dy persona të dyshuar në këtë rast, një femër dhe një mashkull kosovarë, dyshohet se me qëllim të përfitimit të dobisë pasurore për vete kanë keqpërdorur kartelat bankare të disa personave dhe ua kanë tërhequr mjetet e përfituara nga skema pensionale. Tërheqja e parave dyshohet se ka ndodhur në vazhdimësi për disa muaj.
Gjatë kontrollit të lokacioneve janë gjetur dhe janë sekuestruar gjashtë kartela bankare në emër të personave të tjerë, një telefon, dokumentacion me rëndësi për procedurat hetimore, dy armë zjarri, një AK-47 dhe një armë e shkurtër për të cilat pas konsultimit me prokurorin e rastit është iniciuar rast i veçantë.
Personat e dyshuar janë intervistuar dhe me vendim të prokurorit janë dërguar në mbajtje deri 48 orë.
Lajmet
Osmani mirëpret angazhimin e misionit që do të monitorojë zgjedhjet në Kosovë
Published
2 days agoon
January 17, 2025By
UBTNewsPresidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, priti sot në takim një delegacion të Asamblesë Parlamentare të Këshillit të Evropës, të kryesuar nga Petra Bayr, i cili do t`i vëzhgojë zgjedhjet e përgjithshme parlamentare të 9 shkurtit.
Presidentja Osmani shprehu mirënjohjen për mbështetjen e Asamblesë Parlamentare të Këshillit të Evropës (PACE) ndaj institucioneve të Kosovës dhe mirëpriti angazhimin e këtij misioni, i cili për herë të parë do t`i monitorojë zgjedhjet në Kosovë.
Në takim u theksua se zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit 2025 janë zgjedhjet e para të rregullta që do të mbahen në përputhje me Ligjin e ri për Zgjedhjet e Përgjithshme, ndaj Presidentja vlerësoi këtë moment si një hap të rëndësishëm në përmirësimin e proceseve demokratike në vend.
Presidentja Osmani nënvizoi nevojën për një fokus të veçantë në përfaqësimin e grave në të gjitha fazat e procesit zgjedhor, sikurse edherespektimin e të drejtave të personave me aftësi të kufizuara, duke siguruar qasje të plotë dhe të barabartë në qendrat e votimit.
Më tej, Presidentja Osmani, ka potencuar se Republika e Kosovës mbetet e përkushtuar për t’u anëtarësuar në Këshillin e Evropës, ndaj do të vazhdojë ta fuqizojë mbrojtjen e të drejtave të njeriut dhe fuqizimin e sundimit të ligjit.
Lajmet
Rushiti: Nominimi për Çmimin Nobel për Paqe është vlerësim për Kosovën
Published
2 days agoon
January 17, 2025By
UBTNewsDrejtoresha e Qendrës Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarve të Torturës, Feride Rushiti deklaroi se nominimi për Çmimin Nobel për Paqe është vlerësim për Kosovën.
Ajo tha se shpreson se ky nominim do të rris zërin ndërkombëtarisht të viktimave të dhunës seksuale.
Marrë parasysh kauzën e kësaj qendre, Rushiti tha se pret që Serbia do të tentojë të pengojë këtë proces.
“Ky çmim, ky nominim ka ardhur në befasi fare. Unë jam takuar me deputetin suedez para dy viteve. Çfarë nënkupton ky nominim për mua personalisht: mendoj që është një vlerësim jo vetëm për ne, por është një vlerësim për Kosovën”, tha ai.
Teksa foli për lobimin, ajo pret nga institucionet vendore të luajnë rolin e vet.
“Është një proces i ri për neve. Po besoj që institucionet duhet ta luajnë rolin e vet. Kam pranuar shumë urime dhe përkrahje nga politikanët”, shtoi ajo.
Blake Lively krahason veten me Khaleesi-n, fansat e “Game of Thrones” reagojnë negativisht
Gjykata Supreme miraton ligjin që e ndalon TikTok-un në SHBA
UBT përfaqësohet në Universitetin EMUNI për projektin inovativ COWEB
Rektori Hajrizi po merr pjesë në ceremoninë e 70-vjetorit të Universitetit të Salentos në Lecce të Italisë
KPM i quan të pavërteta informacionet se kanë planifikuar shkarkimin e kryetarit
Arrestohen dy persona për keqpërdorim të kartelave bankare në Pejë
Osmani mirëpret angazhimin e misionit që do të monitorojë zgjedhjet në Kosovë
Gaza, dhjetëra të vrarë nga sulmet izraelite që nga shpallja e marrëveshjes së armëpushimit
Mira Murati krijon kompaninë e Inteligjencës Artificiale, rekruton emra të njohur
Të kërkuara
-
Bota3 months ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota3 months ago
Koreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Bota2 months ago
“Ethet” e kthimit të Trump! Takohen Macron e Starmer, zbardhet fokusi i diskutimeve
-
Lajmet2 months ago
Rektori Hajrizi: Çdo sukses i joni është një sukses për Kosovën!