Lajmet

Sonte shkruhet historia, eklipsi hënor, më i madhi në 580 vitet e fundit

Eklipsi hënor ndodh kur Dielli, Toka dhe Hëna janë pothuajse në një linjë.

Publikuar

Sonte (e premte, 19 nëntor), astronomët dhe adhuruesit e hapësirës do të mund të shijojnë eklipsin më të gjatë të pjesshëm hënor në 580 vjet.

Ky është eklipsi i dytë hënor i vitit dhe siç raporton “Business Insider”, do të jetë i ngjashëm me atë të 26 majit 2021 .

Eklipsi hënor i 19 nëntorit do të jetë eklipsi hënor i pjesshëm më i madh i 580 viteve të fundit dhe gjithashtu më i madhi që do të ndodhë në një periudhë prej 1000 vjetësh, pasi eklipsi tjetër hënor me një kohëzgjatje kaq të gjatë  mund të ndodhë  më 8 shkurt 2669.

Hera e fundit që ndodhi një eklips kaq i gjatë hënor ishte më 18 shkurt të vitit 1440.

Kohëzgjatja totale e eklipsit të pjesshëm sonte do të jetë 3 orë, 28 minuta dhe 24 sekonda. Eklipsi hënor sonte do të “kalojë” përmes Rusisë lindore , Japonisë, Oqeanit Paqësor, Amerikës dhe Evropës Perëndimore.

Për fat të keq, eklipsi nuk do të duket në Shqipëri.

Eklipsi i pjesshëm ndodh 1.7 ditë para se Hëna të arrijë në kulmin e saj, pra në pikën më të largët të orbitës së saj nga Toka, gjë që rrit kohëzgjatjen e eklipsit.

E veçanta eklipsit, siç thekson “Business Insider”, është se nuk është vetëm eklipsi i pjesshëm hënor më i gjatë i shekullit tonë, por edhe ai me kohëzgjatjen më të gjatë deri në 2669 , sipas të dhënave të Observatorit “Holcomb” të Indianës, SHBA.

NASA  tregon se eklipsi hënor nesër, do të mbulojë pothuajse 97% të hënës së plotë dhe do të zgjasë rreth 3.5 orë, ndërsa efekti i përgjithshëm, me gjysmëhije do të duket gjashtë orë.

Eklipsi total i Hënës më i gjatë i shekullit të 21-të deri më tani ka ndodhur në vitin 2018 me kohëzgjatja një orë e 43 minuta.

Më 26 maj 2021 ka pasur eklips total, ndërsa pritet që më 15 maj 2022 të ndodhë eklips total hënor  dhe një tjetër më 7 nëntor 2022.

Eklipsi hënor ndodh kur Dielli, Toka dhe Hëna janë pothuajse në një linjë (konjugim) , duke rezultuar në kalimin e Hënës mes hijes së Tokës, duke marrë kështu një nuancë të kuqërremtë.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

SHBA propozon riklasifikimin e marihuanës si drogë më pak të rrezikshme

Publikuar

nga

Qeveria amerikane propozoi ndryshimin e ligjit për të riklasifikuar marihuanën si drogë më pak e rrezikshme.

Ky vendim mundëson përdorimin mjekësor të marihuanës në Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe të vlerësohej se ka më pak potencial për abuzim sesa drogat e tjera.

Prokurori i Përgjithshëm i SHBA-së paraqiti një propozim të enjten për ta zhvendosur atë nga një skemë I në një medikament orar III sipas Aktit të Substancave të Kontrolluara të SHBA (CSA).

Drogat e programit I janë ato “pa përdorim mjekësor të pranuar aktualisht dhe me një potencial të lartë për abuzim” si heroina dhe LSD, ndërsa barnat e programit III janë ato “me një potencial mesatar deri të ulët” për varësinë që përfshin ketaminë dhe steroid./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Bota po përballet me mungesë mineralesh të nevojshme për tranzicionin e energjisë

Publikuar

nga

Bota po përballet me mungesë të mineraleve të nevojshme për t’i bërë automjetet elektrike, turbinat e erës, panelet diellore dhe teknologjitë e tjera të energjisë së pastër thelbësore për t’i dhënë fund varësisë së saj në lëndët djegëse fosile.

Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë me seli në Paris tha në një raport të botuar të premten se rënia e madhe e çmimeve të litiumit, kobaltit, nikelit dhe grafitit vitin e kaluar ishte “lajm i mirë për konsumatorët”, por dekurajoi investimet në minierat e këtyre mineraleve kritike.

Bota është në rrugën e duhur për të përmbushur vetëm 70% të kërkesës globale për bakër dhe 50% të kërkesës për litium deri në vitin 2035, shtoi agjencia.

“Oreksi i botës për teknologji të tilla si panelet diellore, makinat elektrike dhe bateritë po rritet me shpejtësi – por ne nuk mund ta kënaqim atë pa furnizime të besueshme dhe të zgjeruara të mineraleve kritike”, tha përmes një deklarate Fatih Birol, drejtori ekzekutiv i IEA.

Investimet në minierat kritike të mineraleve u rritën me 10% vitin e kaluar, një normë që agjencia thotë se është “e shëndetshme, por më e ngadaltë se në vitin 2022”.

IEA parashikon që investitorët do të duhet të derdhin 800 miliardë dollarë në projektet e minierave nga tani deri në vitin 2040 për të pasur një shans për të kufizuar rritjen e temperaturave globale në 1.5 gradë Celsius mbi nivelet para-industriale./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​HEXA, makina fluturuese e gjeneratës së re në demonstrim në Tokio

Publikuar

nga

HEXA, makina fluturuese e gjeneratës është parë gjatë fluturimit të saj të parë demonstrues si pjesë e ngjarjes SusHi Tech Tokyo 2024, të organizuar nga Qeveria Metropolitane e Tokios, të premten më 17 maj 2024, në Tokio, Japoni.

HEXA, prodhim i kompanisë amerikane LIFT me bazë në Japoni dhe i zhvilluar nga Marubeni Aerospace, i pilotuar nga Jace ‘Digit’ McCown, shefi Pilot për LIFT Aircraft, më parë fluturoi me helikopterin UH1N për Forcat Ajrore të SHBA-së.

LIFT Aircraft me bazë në Austin, Texas filloi projektin në tetor 2017 në Budapest, u zbulua në 11 dhjetor 2018 për publikun përmes mediave sociale dhe artikujve të lajmeve dhe bëri paraqitjen e tij të parë publike në South By Southwest 2019 në Austin.

LIFT HEXA (fillimisht “Hexa”) është një ngritje dhe ulje vertikale tërësisht elektrike (eVTOL) me një pasagjerë me një krah shumëkopter ultralight, që synon kryesisht turizmin dhe udhëtimet në distanca të shkurtra. Avioni HEXA është projektuar nga Robert Kovacs, i cili është i bazuar në Hungari.

LIFT u themelua nga Matt Chasen, një sipërmarrës serial, investitor dhe entuziast i sporteve aventureske.

HEXA është një aeroplan modular amfib me multikopter eVTOL me një pasagjer, i aftë për t’u ulur si në tokë ashtu edhe në ujë.

Avioni ka 18 helikë të kontrolluar në mënyrë të pavarur dhe 18 motorë elektrikë të montuar në një montim të shtyllës motorike që i ngjan një rrjete prej gjashtë sektorësh me drejtim nga brenda me dymbëdhjetë helikë të jashtëm dhe gjashtë të brendshëm me energji elektrike.

Kjo lejon që avioni të kontrollohet duke ndryshuar shpejtësinë individuale të motorit për çdo helikë dhe i lejon pilotit të ketë shikueshmëri të shkëlqyer. Avioni mundësohet nga paketa të shumta baterish.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​BE mban trendin e rënies së emetimeve të gazrave serrë

Publikuar

nga

Trendi në rënie në emetimet e gazrave serrë të BE-së vazhdoi gjatë gjithë vitit 2023 me një rënie prej pak më shumë se 5%, sipas të dhënave të Eurostat të publikuara këtë javë.

Shtetet anëtare të BE-së lëshuan më shumë se 3.4 miliardë ton ekuivalent të dyoksidit të karbonit të gazeve serrë në vitin 2023. Kjo është 5.1% më pak se në vitin 2022, kur u lëshuan rreth 3.6 miliardë ton ekuivalent të dyoksidit të karbonit.

Bullgaria emetoi 47.5 milion ton ekuivalent të dyoksidit të karbonit ose rreth 1.4% të emetimeve të gazit serrë të BE, sipas llogaritjeve të BTA bazuar në të dhënat e Eurostat.

Vendi uli emetimet e gazeve serrë me pothuajse një të pestën (-19.6%) në 2023, duke regjistruar rënien e dytë më të madhe pas Estonisë (-27%).

Në tremujorin e katërt të vitit të kaluar, Bullgaria u rendit e dyta në mesin e vendeve anëtare të BE-së me uljen më të madhe të emetimeve të gazrave serrë. Pas Estonisë (-23%), ky vend regjistroi një rënie prej afro 17% nga viti në vit.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara