Shëndet
Simptomat e hershme të kancerit të injoruara nga gratë dhe burrat
Published
2 years agoon
By
UBT newsNjihni shenjat e para dhe kërkoni ndihmë në kohë, sepse onkologët shprehin shqetësimin se për shkak të një numri më të vogël të ekzaminimeve parandaluese dhe të rregullta për shkak të pandemisë, numri i të sëmurëve me kancer mund të rritet ndjeshëm.
Është e rëndësishme të mos injoroni simptoma të pazakonta, të reja dhe të pashpjegueshme. Edhe pse mund të shkaktohen edhe nga sëmundje më pak të rrezikshme, nëse vazhdojnë, ia vlen të kontrolloni gjendjen me mjekun.
Vështirësi në frymëmarrje dhe probleme me gëlltitjen
Një nga shenjat e para të kancerit të mushkërive, që pacientët e kujtojnë më vonë, është humbja e frymëmarrjes.
Kanceri i tiroides gjithashtu mund të shkaktojë probleme me frymëmarrjen nëse gunga ose tumori shtyp trakenë. Çdo problem i frymëmarrjes që vazhdon është një arsye për të parë një mjek.
Problemet e gëlltitjes shoqërohen me kancerin e ezofagut dhe laringut dhe ndonjëherë është shenjë e kancerit të mushkërive. Ngjirja e zërit, një zë i ulët ose ndjenja e diçka që ju shtyp në fyt mund të jenë një shenjë e hershme e kancerit të tiroides.
Ethe dhe infeksione të shpeshta
Kjo mund të jetë një shenjë e leukemisë, një kancer i qelizave të gjakut që fillon në palcën e eshtrave. Leukemia bën që palca e eshtrave të prodhojë qeliza të bardha anormale, kështu që trupi nuk mund të luftojë më infeksionet. Mjekët shpesh e diagnostikojnë leukeminë vetëm pasi pacienti ankohet për ethe, dhimbje dhe simptoma të ngjashme me gripin që zgjasin për një kohë të gjatë.
Probleme me stomakun
Pa marrë parasysh se sa beninje tingëllon, dhimbja e stomakut shpëtoi jetën e disa njerëzve, sepse mjekët i dërguan me kohë për një ekografi dhe zbuluan se ata kishin një tumor të mëlçisë. Dhimbjet e stomakut ose problemet e shpeshta të stomakut mund të tregojnë gjithashtu kancerin e zorrës së trashë. Shumë pacientë me kancer të zorrëve kanë thënë se mjekët e tyre fillimisht menduan se kishin një ulcerë.
Dobësi dhe lodhje
“Unë vazhdimisht kisha nevojë të ulesha dhe një mbrëmje isha shumë i lodhur për të udhëtuar në shtëpi”, është një përshkrim i zakonshëm i gjendjes së pacientëve me leukemi.
Dobësia e përgjithshme dhe lodhja janë simptoma të llojeve të ndryshme të tumoreve, ndaj është e rëndësishme të vërehen edhe simptoma të tjera. Në çdo rast, nëse ndiheni të lodhur pa ndonjë arsye të dukshme, dhe gjumi më i gjatë nuk ju ndihmon të ndaloni lodhjen, bisedoni me mjekun tuaj.
Humbje peshe e pashpjegueshme
Nëse vëreni se kilogramët po shkrihen dhe nuk keni ndryshuar mënyrën se si ushqeheni apo ushtroni, duhet të pyesni veten pse ndodhi kjo. Humbja e peshës mund të jetë një simptomë e kancerit të zorrës së trashë dhe tumoreve të tjera të sistemit tretës. Gjithashtu tregon kancer që është përhapur në mëlçi, sepse ndikon në oreksin dhe aftësinë e trupit për të hequr papastërtitë.
Ndryshimet në thonjtë
Ndryshimet e pashpjegueshme në thonjtë mund të tregojnë forma të ndryshme të tumoreve. Një vijë ose pikë kafe ose e zezë mund të tregojë kancer të lëkurës. Një shfaqje e re e thonjve të lakuar mund të tregojë kancerin e mushkërive. Thonjtë e zbehtë ose të bardhë mund të tregojnë se mëlçia nuk funksionon siç duhet dhe ndonjëherë tregojnë kancer të mëlçisë.
“Acidi i stomakut” kronik dhe ndjenja e ngopur pas një vakti të vogël
Shenja më e zakonshme e hershme e kancerit të stomakut është dhimbja në pjesën e sipërme ose të mesme të barkut që i ngjan urthit. Përkeqësohet pas ngrënies. Është konfuze që simptoma zhduket pas marrjes së ilaçeve për urthin, gjë që çon në përfundimin e gabuar se është një problem i vogël.
Nëse keni sulme të shpeshta të acidit të stomakut dhe dhimbje stomaku, si dhe ndiheni të ngopur pas vakteve të vogla, shkoni te mjeku. Nëse keni ngrënë një picë të madhe, urthi është një reagim i mundshëm i stomakut, por nëse urthi shfaqet shpesh ose shoqëroheni me një dhimbje të vogël të vazhdueshme në gjoks pas ngrënies, shkoni te mjeku dhe kërkoni një test për kancerin e ezofagut.
Probleme me zorrët
Kapsllëku, diarreja ose ndryshime të tjera të jashtëqitjes mund të tregojnë kancer. Nëse zgjat më shumë se disa ditë dhe nuk ka asnjë arsye të dukshme (nuk keni grip ose helmim nga ushqimi), është koha për t’u shqetësuar.
Të sëmurët nga kanceri i zorrës së trashë shpesh raportojnë se kanë vënë re jashtëqitje më të shpeshta dhe një ndjenjë se nuk i kanë zbrazur plotësisht zorrët.
Një nga shenjat e para të kancerit të pankreasit është jashtëqitja e yndyrshme, e cila është e shpeshtë, më e madhe, më e zbehtë dhe ka një erë më të pakëndshme se normalja. Kjo është një shenjë se trupi juaj nuk po e përthith normalisht ushqimin.
Simptomat e kancerit që më së shpeshti injorohen nga gratë:
Gjinjtë e kuq, të dhimbshëm dhe të fryrë
Ndryshimet në thithka (lëkura, dhëmbëzimi ose përdredhja)
Ënjtje ose peshë jonormale (mund të tregojë kancer ovarian)
Ndjenja e ngopjes dhe humbja e oreksit
Të pazakonta të rënda dhe periudha të dhimbshme ose gjakderdhje ndërmjet periodave (mund të tregojë kancerin e mitrës)
Simptomat e kancerit që më së shpeshti injorohen nga meshkujt:
Probleme me ereksionin (shenja e mundshme e kancerit të prostatës)
Dhimbje dhe një ndjenje të rëndë në pjesën e poshtme të shpinës, ijëve, kofshëve ose barkut (një nga shenjat e kancerit të prostatës është dhimbja e vazhdueshme në këtë zonë)
Ënjtje ose gungë testikulare (shenjë e mundshme e kancerit të testisit, zakonisht pa dhimbje)
Një thithkë ose rrjedhja e dhimbshme me luspa nën të (burrat gjithashtu mund të kenë kancer të gjirit)
Vështirësi në urinim ose disa ndryshime (kanceri i prostatës)
Shëndet
Ja pse ndiheni të lodhur edhe pas gjumit
Published
2 hours agoon
December 1, 2025By
UBT News
Në qoftë se shpesh ndiheni të lodhur, në artikullin e mëposhtëm mund të gjeni disa përgjigje pse ju ndodhë kjo.
JENI DEHIDRATUAR
Mund të çojë në rënie të konsiderueshme të energjisë, humorit dhe aftësive njohëse.
SHMANGNI VAKTET E TË NGRËNIT
Çdo njeri ka nevojë për energji të vazhdueshme gjatë ditës. Ne përfitojmë energjinë, nëpërmjet ushqimeve që konumojmë. Sigurohuni që të hani vakte të vogla, ushqime të shëndetshme, të tilla si: fruta, perime, arra, fara, për të mbajtur të lartë nivelin e energjisë.
MERRENI ME TELEFONIN OSE LAPTOPIN
Shumica e shoqërisë mban telefona e laptopë gjithë ditën me vete. Por studime të ndryshme kanë vërtetuar se ekspozimi ndaj dritave blu dhe të bardhë, që vijnë nga pajisjet elektronike mund të ndikojnë në trurin tonë, veçanërisht hormonin e melatoninës.
KONSUMONI SHUMË YNDYRË
Ata që konsumojnë dietë të lartë në yndyrë mund të kenë përgjumje ditën e paaftësi për t’u përqendruar. Sigurohuni të hani karbohidrate të shëndetshme, si: fruta, oriz ngjyrë kafe dhe patate të ëmbël, për të shmangur ushqimet e gatuara me yndyrë. Zgjidhni burimet ushqyese të yndyrës, si: avokado, arra dhe fara.
PINI ALKOOL
Studiuesit në Universitetin Brown thonë se pirja e alkoolit në orët e mbrëmjes stimulon trupin e mendjen më shumë se në çdo kohë tjetër të ditës. Prandaj, në qoftë se ju pini alkool, konsumojeni gjatë ditës, që të mund të keni një gjumë të qetë. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Sekretet natyrale për të luftuar kollën tek fëmijët
Published
4 days agoon
November 27, 2025By
UBT News
Edhe pse kollitjet nuk duhet lënë pa u trajtuar, se përkeqësohen ose shkaktojnë shqetësime të mëtejshme, ekzistojnë disa ilaçe shtëpiake natyrale që mund të ndihmojnë në lehtësimin e tyre dhe në përmirësimin e gjendjes së fëmijëve.
Mjalti
Njihet për vetitë antibakteriale e qetësuese, ndaj konsiderohet një alternativë e mirë natyrale për lehtësimin e kollës. Për fëmijët, mund të përgatitet një solucion: dy lugë gjelle mjaltë të tretura në një gotë qumësht të ngrohtë. Ky kombinim ndihmon në qetësimin e fytit dhe përmirëson gjumin. Për rezultate më të mira, rekomandohet që fëmijët ta pinë këtë përzierje çdo mbrëmje para gjumit për pesë ditë rresht.
Banja e ngrohtë
Një banjë ndihmon fëmijët të djersijnë dhe të pastrojnë rrugët e frymëmarrjes, duke lehtësuar simptomat e kollës dhe ngushtimin e hundës. Banjat e ngrohta bëhen dy herë në ditë, në mëngjes dhe në mbrëmje, për të përmirësuar qarkullimin e gjakut dhe për të relaksuar fëmijët.
Hidratimi i duhur
Uji është një nga mjetet më të thjeshta, por efektive për lehtësimin e kollës tek fëmijët. Ai mban fytin të lagur e ndihmon në hollimin e sekrecioneve, duke lehtësuar gulçimin. Fëmijët duhet të pinë rreth 6–8 gota ujë në ditë, sipas moshës së tyre. Përveç ujit, çajrat e ngrohtë, sidomos çaji me xhinxher ose me kamomil, mund të qetësojnë fytin dhe të ndihmojnë në reduktimin e kollës.
Këshilla shtesë:
Mbani ajrin e dhomës së fëmijëve të lagësht, sidomos gjatë dimrit ose kur përdoret ngrohja. Një lagështues ajri mund të ndihmojë shumë.
Shmangni ekspozimin ndaj tymit të duhanit ose ndotjes së ajrit, pasi ato irritojnë fytin dhe e përkeqësojnë kollën.
Sigurohuni që fëmija të pushojë mjaftueshëm dhe të marrë ushqim të shëndetshëm, i cili forcon sistemin imunitar.
Me këto metoda natyrale e kujdes të thjeshtë në shtëpi, kollitja e fëmijëve mund të lehtësohet ndjeshëm. Nëse kollitja zgjat më shumë se një javë, shoqërohet me temperaturë të lartë, vështirësi në frymëmarrje, duhet të kontaktoni menjëherë mjekun pediatër. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Sa ujë duhet të pimë çdo ditë? Ja çfarë thonë ekspertët
Published
4 days agoon
November 27, 2025By
UBT News
Gjithmonë dëgjojmë këshilla për të pirë sa më shumë ujë për të qëndruar të hidratuar dhe të shëndetshëm.
Ka pasur shumë debate mbi sasinë e duhur të ujit që duhet të konsumojmë çdo ditë. CNN publikon një artikull që sqaron këtë çështje.
Sipas Akademisë Mjekësore Amerikane, konsumimi i ujit ndryshon bazuar në gjini.
Meshkujt rekomandohet të pinë 3.7 litra ujë në ditë, rreth 16 gota, ndërsa gratë 2.7 litra, ose rreth 12 gota.
Dehidratimi mund të shkaktojë lodhje të tepërt, mungesë motivimi dhe vështirësi për të kryer ushtrimet në mënyrën e duhur.
Ai gjithashtu ndikon në përqendrim, kujtesë dhe mund të shkaktojë nervozizëm dhe ankth.
Dy shenja kryesore që tregojnë hidratimin janë etja dhe ngjyra e urinës. Nëse nuk ndjen etje të shpeshtë dhe urina është e verdhë e hapur, kjo tregon që je i hidratuar mirë. Në të kundërtën, tregon se je i dehidratuar.
Dehidratimi ndikon edhe në qarkullimin e gjakut, mënyrën se si pompon zemra dhe mund të shkaktojë dhimbje koke.
Po ashtu, kripa dhe mineralet që grumbullohen në trup formojnë kristale të vogla në traktin urinar, duke shkaktuar dhimbje.
Personat që vuajnë nga migrena mund të përjetojnë dhimbje më të shpeshta në rast dehidratimi. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Insulina pa gjilpëra, trajtimi i ri që aplikohet në lëkurë
Published
4 days agoon
November 27, 2025By
UBT News
Krema transdermale e insulinës normalizon glukozën për 12 orë në testimet para-klinike.
Një grup shkencëtarësh nga Universiteti Zhejiang në Kinë ka zhvilluar një trajtim të ri revolucionar për diabetin: një krem transdermal që fut insulinën në organizëm përmes lëkurës, duke shmangur nevojën për injeksione.
Ky zbulim mund të hapë rrugën drejt eliminimit të gjilpërave për miliona njerëz që varen çdo ditë nga insulina.
Insulina mund të absorbohet përmes lëkurës
Deri më sot, përdorimi si trajtim lokal ishte konsideruar i pamundur për shkak të madhësisë së madhe të molekulave dhe natyrës hidrofile, që pengojnë depërtimin përmes shtresave yndyrore të lëkurës. Por, duke përdorur minj, mini-derra dhe lëkurë njerëzore të kultivuar, studiuesit arritën të demonstrojnë se insulina mund të futet në trup përmes një sistemi të ri transdermal.
Sipas ekipit kërkimor, polimeri depërtues i zhvilluar prej tyre mundëson shpërndarje jo-invazive të insulinës, duke hapur mundësi të reja për administrimin transdermal të proteinave dhe peptideve në të ardhmen. Rezultatet janë botuar në revistën Nature.
Sfida e barrierës së lëkurës
Aplikimi i barnave përmes lëkurës është i thjeshtë, pa dhimbje e lejon çlirim të kontrolluar të substancave. Stratum corneum, shtresa e jashtme e lëkurës është barrierë e fortë që lejon vetëm molekula të vogla dhe lipofile të depërtojnë.
Insulina, e madhe dhe hidrofile, nuk mund të kalojë natyrshëm këtë barrierë. Studiuesit shfrytëzuan një tipar tjetër të lëkurës, gradientin acid-bazë të pH-së, i cili është acid në sipërfaqe dhe neutral në shtresat e brendshme.
Si funksionon kremi?
Ekipi krijoi një polimer të quajtur OP (poli[2-(N-oksid-N,N-dimetilamino)etil metakrilat]), që ndryshon ngarkesën e tij në varësi të pH-së.
Ky polimer lidhet me insulinën dhe formon kompleksin OP-1:
Në sipërfaqen më të acidifikuar të lëkurës, OP ka ngarkesë pozitive dhe lidhet me lipidet. Në shtresat më të thella, ku pH është neutral, ai humbet ngarkesën dhe shkëputet, duke lejuar insulinën të kalojë pengesën e lëkurës.
Rezultatet para-klinike
Në testet laboratorike dhe eksperimentet me kafshë, OP-1 tregoi rezultate shumë premtuese. Minjtë diabetikë arritën normalizim të glukozës brenda një ore, dhe efekti zgjati 12 orë, me efikasitet të krahasueshëm me injeksionet nënlëkurore.
Mini-derrat diabetikë, modeli më afër njeriut, treguan të njëjtin efekt: glukoza u ul brenda 2 orëve dhe mbeti stabile për 12 orë.
Ky trajtim transdermal përfaqëson një hap të madh drejt mënyrave më të lehta, pa dhimbje e të sigurta të administrimit të insulinës në të ardhmen. /A.Z/UBT News/
Kultura dhe tradita në Pogradeci rikthen varietetet autoktone të rrushit
Kuka: Ky vit solli medalje elitare në sportin e xhudos
Protestuesit e “Trafikut Urban” e operatorët privatë bllokojnë edhe sot Komunën e Prishtinës
Mbrëmje emocionale! Dua Lipa i dedikon këngë Shakirës, ajo i kthen përgjigjen me lavde
Futen ilegalisht nga Serbia në Kosovë, ndalohen nga policia
Aksident në dalje të Lushnjës, një i plagosur
Apple diversifikon furnitorët, Intel futet sërish në lojë
Një kapitull i ri për Megan Fox dhe Machine Gun Kelly?
FIFA teston rregullin dy-minutësh
Të kërkuara
-
Aktualitet1 month agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Lajmet3 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
-
Rajoni2 months agoUBT shpall thirrjen për Konferencën Ndërkombëtare të Gjuhës dhe Kulturës 2025
