Shëndet
Si të veproni kur fëmija shfaq varësi nga telefoni
Gati gjysma e adoleshentëve që janë 10 deri në 13-vjeç kanë një smartfon dhe ky numër vijon të rritet.
Published
3 years agoon
By
UBT.NewsPrindërit e dinë mirë ndjesinë kur fëmija është fiksuar keq pas telefonit celular gjatë gjithë kohës.
Gati gjysma e adoleshentëve që janë 10 deri në 13-vjeç kanë një smartfon dhe ky numër vijon të rritet. Madje në vendet më të zhvilluara, shumë prindër ankohen se fëmijët e tyre shpenzojnë shuma të mëdha në lojërat që luajnë nga kompjuteri.
Më poshtë ju sjellim disa nga mënyrat më të mira për të pasur një bisedë me fëmijën tuaj rreth kësaj çështje.
Trajtojeni problemin në vetën e parë numri shumës, “ne” – Le të jemi të sinqertë – varësia tek prindërit është thuajse sa ajo e fëmijëve, për këtë arsye duhet të thoni gjëra të tipit “kjo varësi nga telefoni nuk i bën mirë familjes sonë. Ne duhet ta luftojmë këtë varësi në shtëpinë tonë”. Prindërit mund të tregojnë për mënyrën se si ata i fikin telefonat e tyre (ose i lenë silent) sapo futen në shtëpi në mënyrë që të heqin zakonin e varësisë nga ato. Kështu ju japin një shembull fëmijëve për të bërë të njëjtën gjë.
Mos e përkufizoni teknologjinë si “djall” – Në vend të kësaj flisni për përfitimet nga smartfonët, se si ju ndihmojnë në kërkimet për projekte shkollore ose për të qëndruar në kontakt me miqtë. Pastaj, tregojuni se si smartfonët po na marrin kohën që mund të shpenzonim për gjëra shumë të bukura, si për shembull për të dalë me bashkëmoshatarët apo për të shkuar për ski etj. Vendoseni në kuptimin se si përdorimi i këtyre pajisjeve mund të ketë ndikim negativ në aspekte të tjera të jetës së tyre.
Diskutoni për limitet – Caktoni një orar të njëjtë familjarisht se kur mund të përdorni telefonat, ndoshta pas detyrave të shtëpisë ose pas punëve që mund të bëni. Vini kushte të tilla që tregojnë se të gjitha aktivitetet në telefon (mesazhet, lojërat, Youtube. Mediat sociale etj.) do të përdoren gjatë kësaj kohe. Ju gjithashtu duhet të bini dakord për vendin ku do të përdorni telefonat, për shembull: jo në dhomën e gjumit ose jo në kuzhinë. Pasi të keni vendosur kushtet, rrini me ta, duhet të tregoni se jeni një model i mirë.
Tregoni me mençuri faktet dhe hulumtimet – Prindërit mendojnë se duke ju treguar një provë apo studim shkencor do të ndikojnë direkt tek fëmijët e tyre. Në realitet kjo nuk ndodh gjithmonë, nuk mund të përdorni argumentin se varësia nga telefoni do të ndikojë zhvillimin e mëvonshëm të fëmijës, pasi nuk ka ndonjë të dhënë shkak-pasojë që lidh përdorimin e telefonit me deficitet mendore në adoleshencën e vonë.
Shëndet
Si të lehtësoni dhimbjet e kockave në mënyrë natyrale?
Published
15 hours agoon
December 2, 2025By
UBT News
Dhimbjet e kockave po bëhen një problem i zakonshëm, sidomos te njerëzit që nuk bëjnë shumë aktivitet fizik.
Shumë kërkojnë ilaçe qetësuese, që dëmtojnë stomakun e mëlçinë nëse përdoren me tepri. Natyrisht, ekzistojnë alternativa të shëndetshme.
Vlerat e vajit të ullirit:
I pasur me polifenolë, që ngadalësojnë plakjen e qelizave.
Parandalon inflamacionin dhe përmirëson qarkullimin e gjakut.
Vlerat e kripës së detit:
Përmban magnez dhe minerale që forcojnë kockat dhe muskujt.
Ndihmon sistemin imunitar, përmirëson qarkullimin e gjakut dhe ul tensionin.
Kura me vaj ulliri dhe kripë:
Përbërësit: 1 gotë ujë, 20 lugë gjelle vaj ulliri, 10 lugë gjelle kripë deti.
Përziejini dhe masazhoni zonën e dhimbshme 3–20 minuta çdo ditë për 10 ditë.
Rezultatet: Lëvizshmëri më e mirë, dhimbje e reduktuar dhe qarkullim i përmirësuar.
Në disa raste, lëkura mund të skuqet, por një peshqir i ngrohtë dhe pak pudër mund të ndihmojnë. Kjo kurë është natyrale dhe e sigurt. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Sekreti i shijes, pse nuk duhet të shkrini mishin para gatimit?
Published
16 hours agoon
December 2, 2025By
UBT News
Shkrirja e mishit të pulës dhe i mishrave të tjerë mund të jetë rrezik për shëndetin!
Ja përse nuk është mirë të veproni kështu!
Kur mishi qëndron gjatë në temperaturë dhome, krijimi i baktereve është i pashmangshëm, madje barten edhe në duart tuaja, në lecka të kuzhinës, në enë dhe mund të shkaktojnë sëmundje të rrezikshme.
Edhe më keq është shkrirja e mishit në furrë me mikrovalë, pos që temperatura e lartë i përshtatet zhvillimit të baktereve, dëmtohet edhe tekstura e mishit. Ajo që është më së miri duhet që një natë para se ta gatuani gjellën, mishin duhet ta zhvendosni nga frizi në frigorifer.
Ekziston edhe një metodë e shpejtë – mishin futeni në qese plastike, lidheni qesen mirë dhe vendoseni në një enë me ujë të ftohtë. Është shumë me rëndësi që uji të mos ketë kontakt të drejtpërdrejtë me mishin. Assesi mos e përdorni ujin e ngrohtë, por vetëm të ftohtë.
Mbase nuk e keni ditur, mirëpo nëse nuk keni kohë, fare nuk ka nevojë ta shkrini mishin e pulës!
Bëjeni me erëza dhe futeni në furrë apo zieni si zakonisht dhe çdo gjë do të jetë sikur ta kishit shkrirë, vetëm që përpunimi termik patjetër duhet të zgjatë dyfish më shumë.
Kjo mënyrë nuk rekomandohet vetëm kur e fërgoni mishin, vazhdimisht do të lëshojë ujë e do spërkatë në të gjitha anët. /A.Z/UBT News/
Shëndet
A ndikojnë tatuazhet në rrezikun për kancer të lëkurës?
Published
20 hours agoon
December 2, 2025By
UBT News
Një studim nga Universiteti Lund në Suedi tregon se njerëzit me tatuazhe kanë 29% rrezik më të lartë për zhvillimin e melanomës, formës më të rrezikshme të kancerit të lëkurës, që shpesh lidhet me ekspozimin ndaj rrezeve UV.
Megjithatë, tatuazhet nuk duket të ndikojnë tek karcinoma planocelulare, një lloj tjetër i kancerit të lëkurës.
Studimi përdori qasjen “rast-kontroll”, duke krahasuar personat me melanomë ose karcinomë planocelulare me individë pa kancer, dhe analizoi faktorë si madhësia dhe vendndodhja e tatuazhit, ekspozimi ndaj diellit, përdorimi i solarit, tipi i lëkurës dhe stilin e jetës.
Rezultatet treguan se rritja e rrezikut për melanomë ishte më e dukshme tek personat me tatuazhe të bëra mbi dhjetë vjet më parë.
Arsyeja mund të lidhet me faktin që boja e tatuazheve mund të stimulojë inflamacion kronik, i cili teoretikisht rrit rrezikun për kancer.
Megjithatë, studiuesit theksojnë se ende nuk ka prova të qarta për një lidhje shkak-pasojë, dhe nevojiten hulumtime të mëtejshme për të kuptuar mekanizmat biologjikë dhe ndikimin e pigmentëve të ndryshëm ndaj rrezeve UV.
Në përfundim, tatuazhet nuk mbrojnë lëkurën nga dielli dhe mund të jenë të lidhura me rritjen e rrezikut për melanomë, por rezultatet duhet interpretuar me kujdes dhe nuk nënkuptojnë se tatuazhet shkaktojnë direkt kancer. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Mavijosjet në lëkurë pa arsye, pse ndodhin dhe kur duhet të shqetësoheni?
Published
20 hours agoon
December 2, 2025By
UBT News
Nëse keni mavijosje të shpeshta pa ndonjë shkak të dukshëm, kjo zakonisht lidhet me dobësimin e kapilarëve.
Por, çfarë e shkakton këtë dhe cilat janë shkaqet e mundshme sipas mjekëve? Ja disa arsye kryesore:
Diabeti
Mund të ndikojë negativisht në qarkullimin e gjakut, duke e bërë më të lehtë shfaqjen e mavijosjeve. Simptoma tjera përfshijnë etje të shpeshta, plagë që shërohen ngadalë, lodhje, shikim të turbullt dhe njolla të bardha në lëkurë.
Ndryshimet me moshën
Me moshën, sistemi i enëve të gjakut dobësohet dhe indet humbasin elasticitetin, duke bërë mavijosjet më të shpeshta, sidomos në këmbë.
Mosbalancimi hormonal
Mungesa e estrogjenit, e zakonshme gjatë menopauzës, shtatzënisë ose marrjes së ilaçeve hormonale, dobëson kapilarët dhe muret e tyre, duke e bërë më të lehtë shfaqjen e mavijosjeve.
Mungesa e vitaminave dhe elementëve ushqyes
Mungesa e vitaminave B12, C, K dhe P, ose bilanci i hekurit, mund të dobësojë enët e gjakut dhe të çojë në mavijosje. Burime të këtyre vitaminave janë: çaji jeshil, molla, kungulli, hudhra, banane, vezë, djathë dhe peshk yndyror.
Sëmundjet e gjakut dhe të enëve të gjakut
Sëmundje si varikoza, Willebrand, trombocitopenia apo leuçemia mund të shkaktojnë mavijosje. Konsultohuni me mjek nëse keni edhe dhimbje, këmbë të fryra, gjakderdhje nga hundët ose mishrat e dhëmbëve.
Përdorimi i ilaçeve
Disa ilaçe, si aspirina, analgjezikët, medikamentet anti-inflamatore, anti-astmatikët, shkaktojnë mavijosje. Nëse vini re lidhje ndërmjet ilaçeve dhe mavijosjeve, konsultohuni me mjekun tuaj.
Ushtrimi i tepërt fizik
Peshat ose aktiviteti fizik dobëson kapilarët e shkakton mavijosje. Edhe fëmijët mund të kenë mavijosje për shkak të çantave shkollore.
Si të dalloni mavijosjet e zakonshme nga ato të rrezikshme?
Pas një dëmtimi, mavijosjet janë të kuqe e bëhen blu, të purpurta ose të zeza. Brenda 5-10 ditëve bëhen jeshile ose të verdha, dhe brenda 10-14 ditëve marrin ngjyrë kafe dhe pastaj zbehen. Nëse nuk zhduket pas dy javëve ose ka ngjyrë të pazakontë, duhet të vizitoni mjekun.
Kushtoni vëmendje shpeshtësisë dhe intensitetit të mavijosjeve, konsultohuni me një hematolog për të identifikuar shkaqet e mundshme.
Kontrolloni dietën tuaj dhe suplementoni vitaminat e nevojshme vetëm pas konsultimit mjekësor. /A.Z/UBT News/
Dita Ndërkombëtare e Personave me Aftësi të Kufizuar
OSBE: Jemi seriozisht të shqetësuar nga polarizimi politik në rritje brenda KQZ
Keqtrajtim në stacion policor: IPK rekomandon pezullimin e 7 zyrtarëve
Bitcoin bie ndjeshëm pasi Kina dyfishon ndalimin e kriptomonedhave
Putin: Nëse Evropa dëshiron luftë, ne jemi gati
Trafiku Urban rifillon punën pas grevës njëjavore
Parashikimi i motit
Si të lehtësoni dhimbjet e kockave në mënyrë natyrale?
Prada përforcon dominimin në modë, blen zyrtarisht Versace
Të kërkuara
-
Aktualitet1 month agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Lajmet3 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
-
Rajoni2 months agoUBT shpall thirrjen për Konferencën Ndërkombëtare të Gjuhës dhe Kulturës 2025
