Lajmet

Si të riciklojmë mbetjet hapësinore? NASA hap konkursin me çmime deri në 3 milionë dollarë

Published

on

NASA po sfidon publikun me një iniciativë inovative: të gjejë mënyra për të ricikluar mbetjet që krijohen në hapësirën e thellë. Për këtë, agjencia hapësinore është e gatshme të ofrojë deri në 3 milionë dollarë (2.74 milionë euro) për idetë më të mira që mund të transformojnë mbeturinat nga misionet hapësinore në produkte të përdorshme.

Me misionet e ardhshme hapësinore që do të zgjasin më shumë kohë dhe do të gjenerojnë mbetje si paketimet e ushqimit, veshjet e përdorura dhe materiale eksperimentale, NASA synon të gjejë zgjidhje që i kthejnë këto mbetje në burime të reja për eksplorim dhe shkencë.

Sfida e re, e quajtur LunaRecycle, ka për qëllim të zhvillojë teknologji që janë efikase në energji, kanë masë të ulët dhe ndikim minimal në mjedis, duke e bërë kështu eksplorimin hapësinor më të qëndrueshëm.

Amy Kaminski, një nga drejtueset e programit të NASA-s për çmimet dhe sfidat, theksoi se qëndrueshmëria është kyçe për çdo mision të ardhshëm: “Të operosh në mënyrë të qëndrueshme është një prioritet i madh për NASA-n, si për misionet në hapësirë, ashtu edhe për përparimet që bëjmë këtu në Tokë.”

Kjo sfidë përfshin dy kategori: njëra fokusohet në projektimin dhe zhvillimin e pajisjeve që mund të riciklojnë një ose më shumë lloje mbetjesh në sipërfaqen e Hënës, ndërsa tjetra përfshin krijimin e një sistemi virtual që mund të transformojë mbetjet në produkte të përdorshme për misionet e ardhshme, përcjellë UBTNews.

Kërkesa për menaxhimin e mbetjeve në hapësirë është e madhe. Astronautët gjenerojnë deri në 2,500 kilogramë mbeturina në vit, që mund të paraqesin rrezik për sigurinë e ekuipazhit. Aktualisht, në Stacionin Ndërkombëtar të Hapësirës, astronautët kanë në dispozicion një reaktor që përpunon disa mbetje, por kjo zgjidhje nuk mund të përdoret për misionet përtej orbitës së ulët të Tokës, siç janë ato në Hënë apo më tej.

Në përgatitje për misionet Artemis, NASA po shikon përpara drejt zgjidhjeve të qëndrueshme për menaxhimin e mbetjeve. Artemis II, që pritet të nisë në shtator të vitit 2025, do të jetë misioni i parë me ekuipazh që do të dërgojë njerëz afër Hënës që nga vitet ’70. Ky mision është pararendësi i Artemis III, që planifikon të zbarkojë astronautët e parë – përfshirë gruan e parë dhe personin e parë me ngjyrë – pranë Polit të Jugut hënor në vitin 2026.

NASA shpreson që zgjidhjet e sjella nga sfida LunaRecycle jo vetëm që do të ndihmojnë misionet e ardhshme hapësinore, por edhe të frymëzojnë praktika më të mira riciklimi këtu në Tokë./UBTNews/

Lajmet

​Banka Qendrore Evropiane ka ulur edhe më tej normat e interesit

Published

on

By

Banka Qendrore Evropiane (BQE) uli sërish normat e interesit në eurozonë sot me një çerek pikë përqindjeje, duke theksuar se çmimet më të përballueshme të kredisë për kompanitë dhe qytetarët duhet “me kalimin e kohës” të nxisin konsumin dhe investimet.

Norma e interesit për ri-financimin e bankave nga 5 shkurti do të jetë 2.9 për qind, ndërsa për depozitat bankare njëditore do të jetë 2.75 për qind. Bankat komerciale do të paguajnë një normë interesi prej 3.15 për qind për kreditë njëditore në të ardhmen, sipas një deklarate të BQE.

Kështu, BQE uli normat e interesit me një çerek pikë përqindjeje në fillim të vitit të ri, duke ruajtur ritmin e lehtësimit të politikës monetare nga viti 2024. Rënia e normave të interesit gjatë vitit të kaluar ka ulur gradualisht kostot e huamarrjes së re për kompanitë dhe individët, me vazhdimin e kushteve të shtrënguara të financimit, thuhet në një deklaratë të Këshillit Drejtues nga mbledhja e sotme.

Politika monetare mbetet kufizuese dhe qytetarët dhe kompanitë po shlyejnë kreditë e vjetra me norma të larta interesi, theksojnë ata.

Inflacioni vazhdon të dobësohet dhe ky proces po “përparon mirë”, theksuan ata, duke theksuar se në fund të vitit 2024 pritej një përshpejtim i lehtë pasi faktori i rënies së theksuar të çmimeve të energjisë ishte ‘zhdukur’.

Në dhjetor, inflacioni i matur nga Indeksi i Harmonizuar i Çmimeve të Konsumit (IHÇK) ishte 2.4 për qind, duke sinjalizuar një rritje të lehtë të përshpejtuar të çmimeve për të tretin muaj radhazi, sipas të dhënave të Eurostat. Çmimet e energjisë ishin pothuajse në nivelin e dhjetorit 2023. Në muajin nëntor ato ishin 2.4 për qind më të ulëta me bazë vjetore dhe në tetor 4.6 për qind më të ulëta.

Në vitin 2025 në tërësi, rritja e çmimeve të konsumit në eurozonë pritet të ngadalësohet në 2.1 për qind dhe në 1.9 për qind në vitin 2026, parashikoi BQE në dhjetor.

Në vitin 2027, sipas përllogaritjeve të tyre, inflacioni duhet të përshpejtohet sërish pak, në 2.1 për qind, për shkak të hyrjes në fuqi të sistemit të zgjeruar të tregtimit të emetimeve të karbonit.

Ekonomia e eurozonës do të jetë e dobët edhe në afat të shkurtër, thotë BQE. Aktiviteti industrial vazhdon të bjerë dhe të ardhurat reale më të larta “nuk i kanë inkurajuar ende sa duhet familjet që të rrisin ndjeshëm konsumin”.

Megjithatë, ekonomia mund të llogarisë ende në kushte të favorshme për rimëkëmbje, beson BQE, duke vënë në dukje se rritja e të ardhurave reale dhe çmimet më të përballueshme të kredisë duhet të nxisin përfundimisht konsumin dhe investimet.

Kërkesa globale po forcohet, kështu që eksportet gjithashtu mund të ofrojnë mbështetje, me kusht që tensionet tregtare të mos përshkallëzohen.

Continue Reading

Lajmet

Ankandi i radhës i letrave me vlerë do të mbahet në shkurt

Published

on

By

Ministria e Financave, Punës dhe Transfereve njofton se më 6 shkurt të këtij viti do të mbahet ankandi i parë për vitin 2025.

Sipas Ministrisë së Financave, Punës dhe Transfereve, në këtë ankand, do të emetohen obligacione me maturitet 3 vjeçar në shumën prej 20 milionë euro.

“Investimi në Obligacione është investim i sigurt, i garantuar me Ligjin për Borxhin Shtetëror dhe Garancitë Shtetërore, ku interesi i përcaktuar nga tregu ju garantohet për të gjithë kohëzgjatjen (3 vite) dhe është tërësisht i liruar nga tatimi”, thuhet në njoftim.

Continue Reading

Lajmet

​Osmani pranoi letrat kredenciale nga ambasadori jo rezident i Jordanisë

Published

on

By

Presidentja Vjosa Osmani ka pranuar sot letrat kredenciale nga ambasadori i ri jo rezident i Jordanisë në Prishtinë, Hazem Issam El-Khatib Al-Tamimi.

Osmani shprehu mirënjohjen e thellë për mbështetjen e vazhdueshme të Jordanisë ndaj Kosovës dhe marrëdhëniet e shkëlqyera ndërmjet dy vendeve.

Ajo theksoi rëndësinë e përkrahjes së Jordanisë për Kosovën në forume ndërkombëtare dhe vazhdimin e mbështetjes për anëtarësimin e Kosovës në organizatat ndërkombëtare.

Osmani po ashtu theksoi nevojën për intensifikimin e dialogut politik dhe bashkëpunimit në siguri, si dhe për mundësitë e thellimit të bashkëpunimit në fusha të ndryshme të interesit të përbashkët.

Gjatë takimit u diskutua edhe për vizitën zyrtare të presidentes Osmani në Jordani, me ftesë të Mbretit Abdullah II, me qëllim që të thellohen më tej raportet e mira ndërmjet dy vendeve.

Continue Reading

Lajmet

“Nën presionin brutal të regjimit”, shoqëria civile në Serbi kërkon veprim urgjent nga BE-ja

Published

on

By

Shoqëria civile në Serbi ka dënuar ashpër kërcënimet që po i bën presidenti serb, Aleksandër Vuçiq përmes tabloidëve pro-qeveritare. Disa organizata joqeveritare në Serbi kanë kërkuar nga BE-ja që “të mos mbetet vëzhgues i heshtur ndërkohë që vlerat themelore të shtetit të së drejtës po gërryhen në një vend që aspiron të anëtarësohet në Union”.

“BE-ja, së bashku me komunitetin më të gjerë ndërkombëtar, duhet të njoh situatën e rëndë dhe të veprojë për të mbrojtur të drejtat dhe liritë themelore, të cilat janë nën sulm në rritje”, thuhet në një reagim të organizatave joqeveritare në Serbi.

Thirrje i kanë bërë edhe qeverisë serbe që të ndalojë menjëherë fushatat e frikësimit të motivuara politikisht dhe të ofrojë siguri për të gjithë aktivistët.

“Presioni sistematik mbi organizatat kritike ndaj qeverisë thellon më tej krizën politike tashmë paralizuese dhe kërcënon të drejtat themelore demokratike të qytetarëve.”

Në këtë reagim po ashtu se shënjestrimi i Maja Stojanoviqit dhe Dragan Popoviqit nga presidenti i Serbisë, është vetëm një vazhdimësi e presionit të koordinuar që synon delegjitimimin dhe heshtjen e plotë të shoqërisë së pavarur civile, duke vënë në shënjestër këtë çift dhe familjen e tyre.

“Akuzat e rreme lidhur me rolin e tyre të pretenduar në organizimin e protestave studentore janë pjesë e një strategjie më të gjerë për të frikësuar të gjithë ata që kritikojnë qeverinë për tragjedinë në Novi Sad, e cila u shkaktua nga korrupsioni dhe pakujdesia. Këto sulme vijnë në një kohë kur presioni ndaj shoqërisë civile nga autoritetet po arrin nivele të paranojës masive, pasi ata tentojnë të identifikojnë të ashtuquajturit organizatorë të protestave dhe bllokadave rrugore ku përfshihen një numër i madh qytetarësh. Sulmet ndaj shoqërisë civile shërbejnë si një mjet për qeverinë që të pretendojë në mënyrë të rreme se shoqëria civile po orkestrojnë një ‘revolucion me ngjyra në Serbi’. Ky tregim, i marrë drejtpërdrejt nga libri i lojërave të Kremlinit për shtypjen e shoqërive demokratike për të instaluar pushtetin absolut, nuk do të ketë sukses në një vend që është kandidat për anëtarësim në BE”, thuhet në këtë reagim.

Shoqëria civile solidarizohet me studentët, arsimtarët dhe të gjithë qytetarët e tjerë që protestojnë sot në qytete dhe komuna anembanë Serbisë.

Më 1 nëntor në Serbi, mbetën të vdekur 15 persona.

Continue Reading

Të kërkuara