Lajmet

Si të riciklojmë mbetjet hapësinore? NASA hap konkursin me çmime deri në 3 milionë dollarë

Published

5 months ago

October 10, 2024

UBTnews

NASA po sfidon publikun me një iniciativë inovative: të gjejë mënyra për të ricikluar mbetjet që krijohen në hapësirën e thellë. Për këtë, agjencia hapësinore është e gatshme të ofrojë deri në 3 milionë dollarë (2.74 milionë euro) për idetë më të mira që mund të transformojnë mbeturinat nga misionet hapësinore në produkte të përdorshme.

Me misionet e ardhshme hapësinore që do të zgjasin më shumë kohë dhe do të gjenerojnë mbetje si paketimet e ushqimit, veshjet e përdorura dhe materiale eksperimentale, NASA synon të gjejë zgjidhje që i kthejnë këto mbetje në burime të reja për eksplorim dhe shkencë.

Sfida e re, e quajtur LunaRecycle, ka për qëllim të zhvillojë teknologji që janë efikase në energji, kanë masë të ulët dhe ndikim minimal në mjedis, duke e bërë kështu eksplorimin hapësinor më të qëndrueshëm.

Amy Kaminski, një nga drejtueset e programit të NASA-s për çmimet dhe sfidat, theksoi se qëndrueshmëria është kyçe për çdo mision të ardhshëm: “Të operosh në mënyrë të qëndrueshme është një prioritet i madh për NASA-n, si për misionet në hapësirë, ashtu edhe për përparimet që bëjmë këtu në Tokë.”

Kjo sfidë përfshin dy kategori: njëra fokusohet në projektimin dhe zhvillimin e pajisjeve që mund të riciklojnë një ose më shumë lloje mbetjesh në sipërfaqen e Hënës, ndërsa tjetra përfshin krijimin e një sistemi virtual që mund të transformojë mbetjet në produkte të përdorshme për misionet e ardhshme, përcjellë UBTNews.

Kërkesa për menaxhimin e mbetjeve në hapësirë është e madhe. Astronautët gjenerojnë deri në 2,500 kilogramë mbeturina në vit, që mund të paraqesin rrezik për sigurinë e ekuipazhit. Aktualisht, në Stacionin Ndërkombëtar të Hapësirës, astronautët kanë në dispozicion një reaktor që përpunon disa mbetje, por kjo zgjidhje nuk mund të përdoret për misionet përtej orbitës së ulët të Tokës, siç janë ato në Hënë apo më tej.

Në përgatitje për misionet Artemis, NASA po shikon përpara drejt zgjidhjeve të qëndrueshme për menaxhimin e mbetjeve. Artemis II, që pritet të nisë në shtator të vitit 2025, do të jetë misioni i parë me ekuipazh që do të dërgojë njerëz afër Hënës që nga vitet ’70. Ky mision është pararendësi i Artemis III, që planifikon të zbarkojë astronautët e parë – përfshirë gruan e parë dhe personin e parë me ngjyrë – pranë Polit të Jugut hënor në vitin 2026.

NASA shpreson që zgjidhjet e sjella nga sfida LunaRecycle jo vetëm që do të ndihmojnë misionet e ardhshme hapësinore, por edhe të frymëzojnë praktika më të mira riciklimi këtu në Tokë./UBTNews/

Lajmet

Kurti: Do ta formojmë qeverinë

Published

1 hour ago

March 4, 2025

UBTnews

Kryeministri në detyrë, Albin Kurti, tha se po presin certifikimin e rezultateve të zgjedhjeve të 9 shkurtit dhe më pas do të shikojnë për rrugën përpara sesi të formohet qeveria e re.

Kurti, i cili është edhe kryetar i Lëvizjes Vetëvendosje tha se janë fitues në zgjedhje, andaj sipas tij do ta formojnë qeverinë.

“Ne presim certifikimin e rezultateve dhe më pastaj do të ulemi dhe të shikojmë për rrugën përpara. Mirëpo nuk ka ndryshuar situata që ne të kemi qëndrime të tjera sa i përket kundërshtarëve tanë. Është bërë luftë hibride kundër qeverisë sonë dhe kundër Lëvizjes Vetëvendosjes, por ne kemi dalë fitimtarë. Fitimtari duhet dhe do ta formojë qeverinë”, tha Kurti.

Këto komente Kurti i bëri pas vendosjes së gurthemelit të një çerdheje në Gjilan.

Në bazë të rezultateve preliminare të zgjedhjeve të 9 shkurtit, përfshirë me përditësimin e fundit të numërimit të 90 për qind të votave nga diaspora, Lëvizja Vetëvendosje aktualisht ka 48 deputetë, PDK 24 deputetë, LDK, 20 deputetë, AAK-Nisma 8 deputetë, ndërkaq komunitetet jo shumicë 20 deputetë.

Lajmet

Kurti: Nëse prokuroria e ka të rëndësishme dëshminë time, duhet të vijë tek unë

Published

2 hours ago

March 4, 2025

UBTnews

“Nëse prokuroria e ka pas të rëndësishme dëshminë time, ai duhet të vinte te ne. Kjo prokurori më shumë po e lufton qeverinë sesa krimin e korrupsionin”, tha Kurti të martën në Gjilan.

Ai, me urdhër të Gjykatës Themelore, duhej të paraqitej sot më 4 mars në Prokurorinë speciale të Kosovës për të dhënë dëshmi në një rast të rezervave shtetërore, por zgjodhi të marrë pjesë në një ngjarje të Ministrisë së Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë.

Kurti në Gjilan, insistoi se ai asnjëherë s’ka thënë se refuzon të jep dëshmi, mirëpo tha se e njëjta duhet të ndodh në Zyrën e Kryeministrit.

Lajmet

Kurti nuk paraqitet as sot në Prokurorinë Speciale, shkon në Gjilan

Published

2 hours ago

March 4, 2025

UBTnews

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti nuk ka shkuar në Prokurorinë Speciale.

Kjo ishte ftesa e tretë që Kurti mori për të dëshmuar lidhur me rastin e rezervave shtetërore.

Në kohën kur Prokuroria e priste për të dhënë dëshminë, Kurti u ndodh në vënien e gurthemelit të një çerdheje të re në Gjilan.

Lajmet

Zhduken tre fëmijë e një grua gjatë 24 orëve të fundit

Published

3 hours ago

March 4, 2025

UBT NEWS

Policia e Kosovës ka raportuar se katër persona janë zhdukur gjatë 24 orëve të fundit. Dy fëmijë, një djalë dhe një vajzë të mitur, janë larguar nga shtëpia në Prishtinë më 24 shkurt, dhe deri tani nuk ka asnjë informacion për vendndodhjen e tyre. Ky rast është iniciuar si “person i zhdukur”.

Po ashtu, në Prizren, një person ka njoftuar policinë se vajza e tij ka ikur nga shtëpia dhe nuk ka asnjë informacion për vendndodhjen e saj. Ky rast është nën hetime.

Në fshatin Ozdrim të Pejës, një burrë ka raportuar se bashkëshortja e tij, e cila ka probleme psikike, ka braktisur shtëpinë dhe nuk dihet ku ndodhet. Ky rast është raportuar më 3 mars 2025 dhe është nën hetime.

Policia ka filluar hetimet për të gjitha rastet dhe po bën përpjekje për gjetjen e personave të zhdukur./UBTNews/