Shëndet

Si të luftosh plakjen? Ushtrimet që forcojnë trupin dhe mendjen

Published

on

Nëse dikush dëshiron të plaket shëndetshëm, zakonisht mendon për ushqim të balancuar, ecje të rregullta dhe shoqëri aktive.

Megjithatë, ekspertët nënvizojnë se ekziston edhe një zakon tjetër, po aq i rëndësishëm për shëndetin afatgjatë: ushtrimet me peshëngritje.

Për dekada, ngritja e peshave shihej si aktivitet ekskluziv për sportistët e rinj. Por, sipas Time, studimet e 20 viteve të fundit kanë treguar se përdorimi i peshave apo i peshës së trupit si rezistencë është një nga mënyrat më të fuqishme për të ruajtur shëndetin me kalimin e viteve.

Përfitimet nuk lidhen vetëm me biceps më të mëdhenj ose bark të sheshtë, por me forcimin e eshtrave, ruajtjen e metabolizmit, parandalimin e rënieve dhe uljen e rrezikut nga sëmundjet kronike.

Eshtra më të forta dhe më pak fraktura

Eshtrat duken të forta, por janë struktura dinamike që reagojnë ndaj stresit. Ato forcohen kur përdoren dhe dobësohen kur lihet inaktiviteti.

“Çdo ushtrim si squat, push-up apo ngritje peshe dërgon një sinjal trupit për të forcuar skeletin,” shpjegon fizioterapistja Kristen Lettenberger nga New Yorku. Presioni nga ushtrimet aktivizon qelizat që krijojnë ind të ri, duke rritur dendësinë me kalimin e kohës.

Dendësia e tyre arrin kulmin në të 20-at, e fillon të bjerë pas të 30-ave. Tek gratë, menopauza ose periudhat me ulje të estrogjenit e përshpejtojnë këtë proces, duke rritur rrezikun e osteoporozës dhe frakturave.

Ushtrimet me peshë janë një nga mënyrat më efektive për t’u mbrojtur nga këto ndryshime, sipas kirurgut ortoped Rahul Shah.

Muskujt, motor i metabolizmit

Përveç eshtrave, ushtrimet me peshë mbrojnë edhe masën muskulore, e cila ka rol të madh në metabolizëm. Muskujt djegin më shumë kalori edhe në pushim, ndihmojnë në kontrollin e sheqerit në gjak dhe rrisin ndjeshmërinë ndaj insulinës.

Me kalimin e moshës, njeriu humb 3–8% të masës muskulore çdo dekadë, proces i njohur si sarkopeni. Kjo ngadalëson metabolizmin, lehtëson shtimin në peshë e rrit rrezikun nga diabeti. Ruajtja e muskujve nuk është vetëm për pamjen fizike, por për shëndetin afatgjatë.

Ekuilibri dhe pavarësia

Një nga sfidat më të mëdha për të moshuarit është parandalimi i rrëzimeve, që shkaktojnë dëmtime serioze dhe humbje të vetëbesimit.

Ushtrimet,  veçanërisht ato që përfshijnë këmbët dhe pjesën e mesme, ndihmojnë në ndërtimin e muskujve e përmirësimin e ekuilibrit.

Trajneri Tom Connolly, thotë se ekuilibri i mirë varet nga sa shpejt reagon truri dhe sa shpejt muskujt e trupit rikthejnë pozicionin e duhur.

Ushtrimet e forcës përmirësojnë të dyja këto aftësi, duke zvogëluar ndjeshëm rrezikun e rrëzimeve.

Parandalimi i sëmundjeve dhe shëndeti i përgjithshëm

Peshëngritja ka përfitime edhe për shëndetin metabolik e kardiovaskular. Ajo ul rrezikun nga diabeti i tipit 2, sëmundjet e zemrës, demenca dhe disa lloje të kancerit. Muskujt ndihmojnë trupin të përdorë glukozën e rrit ndjeshmërinë ndaj insulinës.

Ushtrimet përmirësojnë qarkullimin e gjakut, zvogëlojnë inflamacionin dhe ndihmojnë ruajtjen e kujtesës. Aktiviteti i rregullt mund të ulë rrezikun e vdekjes me rreth 15%.

Rregullsia mbi intensitetin

Nuk është e nevojshme të ngresh peshat më të rënda. Çelësi është rregullsia, ndërtimi gradual i forcës e krijimi i një rutine të qëndrueshme. Edhe disa seanca të shkurtra në javë mund të sjellin ndryshime të mëdha për muskujt, metabolizmin dhe shëndetin e përgjithshëm.

“Shëndeti i eshtrave duhet të fillojë të merret seriozisht më herët. Muskujt janë dhurata më e madhe që mund t’i bësh vetes ndërsa plakesh,” përfundon Lettenberger. /A.Z/UBT News/

Shëndet

Sekreti bimor që ul sheqerin në gjak dhe frenon shtimin në peshë

Published

on

Një dietë e shëndetshme me bazë bimore mund të sjellë përfitime të mëdha për shëndetin, duke ulur kolesterolin, rrezikun e sëmundjeve të zemrës dhe të diabetit të tipit 2.

Një studim i ri mbi më shumë se 113,000 persona në Mbretërinë e Bashkuar zbuloi se këto përfitime shfaqen vetëm kur shmangen ushqimet e përpunuara dhe të pasura me sheqer.

Sipas analizës 12-vjeçare, personat që konsumonin më shumë fruta, perime dhe drithëra të plota kishin peshë më të ulët, kontroll më të mirë të sheqerit në gjak dhe rrezik më të vogël për diabet – madje edhe ata me predispozitë gjenetike.

Studiuesit theksojnë se një dietë bimore e shëndetshme përmirëson funksionin e mëlçisë e veshkave, gjë që ul rrezikun e diabetit të tipit 2.

Sipas ekspertëve, këto gjetje tregojnë se njerëzit me rrezik të lartë mund të mbrohen ndjeshëm përmes përzgjedhjes së ushqimeve të duhura. /A.Z/UBT News/

 

 

Continue Reading

Shëndet

Debat në SHBA! Ekspertët heqin rekomandimin e hershëm për vaksinën e hepatitit B

Published

on

Një panel amerikan i këshilltarëve për vaksinat (ACIP) ka votuar për t’i dhënë fund rekomandimit që të gjithë të sapolindurit të marrin menjëherë vaksinën kundër hepatitit B, nëse nëna është negative për këtë virus.

Tani, vaksinimi do të vendoset rast pas rasti.

Vendimi vjen pasi sekretari i Shëndetësisë, Robert F. Kennedy Jr., zëvendësoi anëtarët e panelit me persona më kritik ndaj vaksinave.

Ekspertët paralajmërojnë se ky ndryshim mund të rrisë hezitimin ndaj vaksinimit dhe rasteve të infeksionit.

Disa anëtarë kundërshtuan propozimin që fëmijët të mos e marrin vaksinën para moshës dy muajsh.

Sidoqoftë, paneli vijon të rekomandojë vaksinim të menjëhershëm për foshnjat e lindura nga nëna që janë pozitive për hepatitin B. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Zgjohesh me kafe? Shëndeti yt thotë “ndalo!”

Published

on

Shqiptarët konsumojnë shumë kafe dhe një person pi mesatarisht 3.1 kg në vit.

Megjithëse zakonisht pihet në mëngjes, shumë njerëz e pijnë me stomak bosh – gjë që ekspertët e konsiderojnë të dëmshme.

Kafeja e konsumuar pa ngrënë rrit prodhimin e acidit në stomak, çka mund të shkaktojë irritim të mukozës, fryrje, inflamacion të zorrëve dhe probleme me tretjen.

Ajo rrit gjithashtu nivelin e kortizolit, duke e vënë trupin në stres dhe duke e bërë më të vështirë kthimin në gjendje normale.

Sipas ekspertëve, koha më e mirë për të pirë kafe është rreth një orë pas zgjimit, pasi të jetë konsumuar pak ushqim.

Nëse dikush e pi domosdoshmërisht me stomak bosh, rekomandohet të shtojë pak qumësht ose ta shoqërojë me një biskotë për të ulur efektet negative. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Kujdes! Ja shenjat që tregojnë se po e teproni me karbohidrate

Published

on

Karbohidratet janë një nga burimet kryesore të energjisë për trupin.

Edhe pse disa njerëz përpiqen t’i eliminojnë plotësisht nga dieta, ato mbeten thelbësore për funksionimin e duhur të organizmit.

Çelësi qëndron në zgjedhjen e burimeve të cilësisë dhe konsumimin në mënyrë të moderuar.

Burime të shëndetshme të karbohidrateve

Karbohidratet komplekse, si tërshëra, drithërat e plota, patatet dhe bishtajoret, ofrojnë energji të qëndrueshme, ndihmojnë në ndjesinë e ngopjes dhe mbështesin shëndetin e sistemit tretës. Ekuilibri është kyç – asnjë ushqim nuk duhet konsumuar në tepri.

Simptomat e konsumit të tepërt të karbohidrateve

Fryrje: Konsumi i tepruar, veçanërisht i karbohidrateve të rafinuara si buka e bardhë, makaronat dhe ëmbëlsirat, ngadalësojnë tretjen e shkaktojnë ndjesi fryrjeje.

Shtim në peshë: Ushqimet me karbohidrat shoqërohen me yndyrna shtesë, gjë që rrit marrjen e kalorive e çon në shtim në peshë, edhe kur zgjidhen burime relativisht të shëndetshme.

Shfaqja e akneve: Marrja e tepërt e sheqerit dhe karbohidrateve ndikon në lëkurë e rrit shfaqjen e akneve, veçanërisht në pjesën e poshtme të fytyrës. Reduktimi i këtyre ushqimeve mund të përmirësojë gjendjen e lëkurës.

Probleme me gjumin: Konsumi i lartë i karbohidrateve në mbrëmje mund ta bëjë më të vështirë të biesh në gjumë, pasi trupi fokusohet në përpunimin e sheqerit në vend që të përgatitet për pushim.

Lodhje e vazhdueshme: Sasi të mëdha karbohidratesh shkaktojnë rritje të papritur të sheqerit në gjak, pasuar nga rënie e shpejtë, gjë që mund të çojë në lodhje, dhimbje koke dhe ndjenjën e “mjegullës në tru”.

Kombinimi i karbohidrateve me proteina dhe yndyrna të shëndetshme ndihmon në ruajtjen e energjisë së qëndrueshme gjatë ditës. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara