Kuriozitete

Si të kurseni nga rroga çdo muaj?

Ky artikull ofron ide për fillimin e këtij udhëtimi drejt qëndrueshmërisë financiare.

Published

on

Derisa rritemi, jemi të kushtëzuar të gjejmë një punë të mirë dhe të fitojmë një rrogë mujore. Kur zhvillojmë aftësi për të fituar para, ne nuk jemi të pajisur me mjetet dhe aftësitë se si të kursejmë para nga paga. A zbrazet llogaria juaj bankare brenda pak ditësh nga marrja e pagës? A preokupoheni shpesh me mënyrën se si të kurseni para nga paga juaj çdo muaj?

Ky artikull ofron ide për fillimin e këtij udhëtimi drejt qëndrueshmërisë financiare.

Sa rrogë duhet të kurseni çdo muaj?

Sa më shumë të kurseni, aq më mirë është. Derisa nuk mund të bëni kompromis për nevojat thelbësore, ndjekja e rregullit 50-30-20 është një fillim i mirë. Sipas këtij rregulli:

50% e pagës suaj mund të shkojë për nevoja thelbësore si qiraja, shërbimet komunale, transporti, ilaçet, sendet ushqimore dhe veshjet.

Ju mund të buxhetoni 30% të pagës tuaj për dëshirat tuaja si vizitat në sallon, blerjet luksoze dhe pushimet e shtrenjta. Ndërsa ato mund të mos kualifikohen si nevoja thelbësore, ato mund të jenë vendimtare për ndjenjën tuaj të mirëqenies dhe përmbushjes.

Së fundi, përdorni 20% të pagës suaj për të ndërtuar kursime dhe investime.

Derisa përparoni në rrugën tuaj të karrierës me të ardhura më të larta, mund të rrisni përqindjen që shkon drejt kursimeve dhe investimeve, duke përshpejtuar rritjen e parave që kurseni.

Si të kurseni para nga paga juaj çdo muaj?

Kursimi i parave nuk është shkencë e vështirë. Ndërtimi i zakoneve konstruktive është baza për të qenë më të përgjegjshëm në udhëtimin tuaj financiar. Krijimi i disa zakoneve ditore, mujore dhe vjetore mund të rrisë ndjeshëm kursimet tuaja dhe t’ju ndihmojë të bëni një jetë pa stres dhe financiarisht të qëndrueshme. Këtu janë disa hapa konkretë se si të kurseni para nga paga juaj çdo muaj.

Bëni një plan buxhetor mujor

Shumë profesionistë vazhdojnë të pyesin se si të kursejnë para nga paga e tyre mujore. Hapi i parë është të identifikoni se sa para mund t’ia dilni që t’i vendosni në një anë çdo muaj për kursime. Krijimi i një buxheti mujor mund t’ju japë një kuptim realist të shpenzimeve tuaja. Ky hap do t’ju ndihmojë gjithashtu të kuptoni se sa shumë po shkon drejt nevojave, dëshirave, shlyerjes së borxhit dhe kursimeve.

Ju mund ta ndani buxhetin në shpenzime mujore fikse si qiraja e shtëpisë, faturat e shërbimeve, transporti, sendet ushqimore, shpenzimet mjekësore dhe veshmbathjet. Më pas ndani shumën që do t’ju duhet për të shlyer kreditë dhe borxhin dhe vendoseni në kursim. Më pas, buxhetoni një sasi për dëshirat tuaja, si p.sh. ngrënia jashtë dhe argëtimi. Së fundi, mbani një shumë të vogël për shpenzime të ndryshme.

Përcillni shpenzimet tuaja

Një hap tjetër kritik është të dini se sa shpenzoni në çdo kategori çdo ditë. Shumat e vogla shtohen në shuma të mëdha. Mund të shkarkoni një aplikacion për gjurmimin e parave dhe të automatizoni ushtrimin tuaj për të përcjellë shpenzimet tuaja. Sidoqoftë, duhet ta përditësoni një herë në ditë. Gjatë kësaj periudhe, të dhënat e krijuara në aplikacion do t’ju japin njohuri nëse buxheti juaj duhet të rishqyrtohet. Gjithashtu ju ndihmon të identifikoni fushat ku duhet të kontrolloni shpenzimet. Për shembull, mund të kuptoni se po shpenzoni më pak për fruta dhe shumë për të ngrënë jashtë. Korrigjimi i kursit është një pasojë e natyrshme.

Ulni shpenzimet tuaja mujore

Derisa bëheni më të vetëdijshëm për nevojat tuaja reale të buxhetimit dhe shpenzimeve, është e lehtë të kuptoni se si të shkurtoni shpenzimet mujore. Për shembull, mund të vendosni të bashkoheni me kolegët për të ulur kostot e benzinës ose për të bërë pagesa të përbashkëta në mënyrë që të mos bëni shumë shpenzime. Zvogëlimi i vazhdueshëm i shpenzimeve do të zvogëlojë shqetësimin tuaj.

Filloni kursimet e automatizuara

Qasja më e mirë është të përdorni teknologjinë për të automatizuar kursimet tuaja dhe për ta bërë atë një zakon. Për shembull, mund të filloni të investoni duke lënë mënjanë disa euro muaj në një fond të përbashkët nëpërmjet një Plani Sistematik të Investimeve (SIP). Shuma do të zbritet çdo muaj nga llogaria juaj bankare. Një tjetër mundësi është të hapni një depozitë të përsëritur, e cila ofron një normë interesi më të lartë se llogaria juaj bankare e kursimeve. Ngadalë, mund të filloni të automatizoni të gjitha kursimet. Sigurohuni që shuma të zbritet disa ditë pas kreditimit të pagës. Përndryshe, konsideroni investimet e njëhershme si një shumë të madhe në instrumente të tilla si depozitat fikse, obligacionet, fondet e përbashkëta dhe aksionet. /AkademiPune

Kuriozitete

Pasaporta amerikane bie për herë të parë jashtë top 10-shes më të fuqishme në botë

Published

on

Për herë të parë në histori, pasaporta e Shteteve të Bashkuara nuk renditet më ndër 10 pasaportat më të fuqishme në botë, sipas Indeksit të Pasaportave Henley, i cili mat sa lehtë mund të udhëtojnë qytetarët e një vendi pa vizë.

Sipas raportit të fundit, të publikuar nga CNN, Singapori kryeson listën me qasje të lirë në 193 destinacione, e ndjekur nga Koreja e Jugut me 190 dhe Japonia me 189 vende.

Ndërkohë, SHBA-të kanë rënë në vendin e 12-të, me qytetarët amerikanë që mund të udhëtojnë pa vizë në 180 shtete.

Kjo shënon një rënie të ndjeshme për pasaportën amerikane, e cila në vitin 2014 mbante vendin e parë, dhe deri në korrik të këtij viti ishte ende pjesë e top dhjetëshes.

Ekspertët thonë se ndryshimet reflektojnë zhvillimet e fundit në politikat e vizave dhe marrëdhëniet diplomatike, që kanë ndikuar në fuqinë globale të pasaportave. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kuriozitete

Nga ADN-ja te parandalimi! Si ndërhyn shkenca në sëmundjet trashëgimore?

Published

on

Sipas revistës shkencore Nature, shkencëtarët kanë përdorur për herë të parë teknikën e korrigjimit të gjeneve për të parandaluar një sëmundje të trashëguar të zemrës në fazën më të hershme të zhvillimit të embrionit të njeriut.

Ky studim shënon një hap të rëndësishëm drejt trajtimit të sëmundjeve gjenetike dhe mund të ndihmojë në zvogëlimin e rasteve të tilla te fëmijët e krijuar përmes procedurës së Fertilizimit In Vitro (IVF).

Teknika u përdor për të korrigjuar një mutacion gjenetik që shkakton kardiomiopatinë hipertrofike (HCM) – një sëmundje që shpesh çon në vdekje të papritur, sidomos te atletët e rinj.

HCM ndikon rreth një në 500 persona dhe individët që mbartin një kopje të dëmtuar të gjenit kanë 50% mundësi që ta transmetojnë këtë mutacion te pasardhësit e tyre.

Studimi ishte rezultat i një bashkëpunimi mes Institutit “Salk” në Kaliforni, Universitetit “Oregon Health and Science” dhe Institutit për Shkencat Bazë në Korenë e Jugut.

Shkencëtarët krijuan qeliza burimore nga një biopsi lëkure e një personi të prekur nga HCM, që u modifikuan duke përdorur teknologjinë CRISPR, metodë që lejon ndërhyrje të sakta në ADN njerëzore.

Përmes IVF-së, fertilizuan vezë të shëndetshme me spermatozoidet e një dhuruesi që mbante mutacionin HCM, dhe injektuan komponentët e nevojshëm gjenetikë për të korrigjuar defektin.

Embrionet u lejuan të zhvillohen për disa ditë, por nuk ishin të destinuara për implantim, ky përparim hap rrugën drejt trajtimit të mijëra sëmundjeve të shkaktuara nga mutacione në një gjen të vetëm.

Megjithatë, studiuesit theksojnë se nevojitet kujdes i madh për të shmangur rreziqet e futjes së mutacioneve të padëshiruara, sidomos në qelizat që më vonë mund të bëhen spermë apo vezë.

“Studimi është zhvilluar në përputhje të plotë me udhëzimet etike për redaktimin e gjenomit të njeriut, të përcaktuara nga Akademitë Kombëtare të Shkencave, Inxhinierisë dhe Mjekësisë,” u shpreh profesori Juan Carlos Izpisua Belmonte nga Instituti “Salk”. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Teknologji

SpaceX arrin një tjetër arritje historike me Starship

Published

on

SpaceX ka shënuar një tjetër moment historik në programin e saj ambicioz hapësinor, pasi raketa Starship përfundoi me sukses fluturimin e saj të 11-të provë nga Starbase në Teksas.

Ky ishte fluturimi i fundit i versionit të dytë të raketës (V2) përpara kalimit në Starship V3, një version më i avancuar dhe më i fuqishëm.

Nisja u realizua në orën 2:23 të mëngjesit,të gjitha fazat e misionit u kryen me saktësi. Ndarja me Super Heavy ishte e suksesshme, ndërsa të dyja pjesët, raketa dhe anija kozmike Starship kryen ulje të kontrolluara: Super Heavy në Gjirin e Meksikës dhe Starship në Oqeanin Indian.

Misioni përfshiu rinisjen e motorit në hapësirë, provë kritike për udhëtimet e ardhshme drejt Hënës dhe Marsit, si dhe lëshimin provë të tetë satelitëve Starlink. Përveç kësaj, SpaceX testoi një strategji të re zbritjeje për Super Heavy, duke përdorur 13 motorë për frenim dhe 5 motorë për fazën përfundimtare, duke rritur sigurinë për versionet e ardhshme të raketës.

Elon Musk ndoqi fluturimin nga Starbase dhe e përshkroi si një “përvojë të menjëhershme dhe prekëse”.

Platforma e lëshimit Pad 1 në Starbase do të përmirësohet për të mbështetur Starship V3, i cili do të jetë 400 metra i lartë dhe do të ketë 42 motorë Raptor, tre më shumë se versioni aktual.

Starship është një sistem hapësinor plotësisht i ripërdorshëm, i aftë të transportojë deri në 150 ton ngarkesë në orbitë.

NASA ka zgjedhur Starship si mjetin për programin Artemis 3, që synon të çojë njerëzit në Hënë në vitin 2027.

Suksesi i Fluturimit 11, i dyti radhazi pas Fluturimit 10, konfirmon besueshmërinë e Starship V2, arritur pas shumë sfidash dhe disa dështimeve spektakolare gjatë provave të mëparshme. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kuriozitete

Gjinia e foshnjës nuk është thjesht çështje fati, zbulon studimi i Harvardit

Published

on

Gjinia e një foshnjeje nuk përcaktohet vetëm rastësisht, por është rezultat i një sërë faktorësh biologjikë dhe gjenetikë, të cilët mund të shpjegojnë pse disa familje kanë kryesisht djem, ndërsa të tjera vetëm vajza.

Kjo u konfirmua nga një studim i ri i publikuar në revistën Science Advances.

Studiuesit nga Universiteti i Harvardit analizuan të dhëna nga më shumë se 146,000 shtatzëni, të mbledhura nga 58,000 infermiere në SHBA midis viteve 1956 dhe 2015.

Ata zbuluan se familjet që kishin tre ose më shumë fëmijë të të njëjtës gjini kanë më shumë gjasa që fëmija i ardhshëm të ishte i njëjti seks.

Sipas studiuesit kryesor, Jorge Chavarro, “Nëse tashmë keni dy ose tre vajza dhe po përpiqeni për një djalë, gjasat nuk janë 50-50. Ka më shumë mundësi të keni edhe një vajzë tjetër.”

Rezultatet specifike treguan se: Familjet me tre vajza kishin 58% gjasa që fëmija i katërt të ishte gjithashtu vajzë dhe familjet me tre djem kishin 61% gjasa që të lindte një djalë tjetër.

Faktorët që ndikojnë në gjininë e foshnjës

Një nga faktorët ishte mosha e gruas. Gratë që fillonin të kishin fëmijë pas moshës 28 vjeç kishin pak më shumë gjasa të lindnin fëmijë të së njëjtës gjini, çka mund të lidhet me ndryshime biologjike si rritja e aciditetit në mjedisin vaginal, që mund të favorizojë lindjen e djemve.

Astudimi zbuloi dy gjene të lidhura me gjininë e foshnjës, edhe pse mekanizmi i lidhjes nuk është ende i qartë. Sidoqoftë, sipas Iain Mathieson, profesor i gjenetikës në Universitetin e Pensilvanisë, rezultatet mbi faktorët gjenetikë duhet interpretuar me kujdes, pasi mostra ishte e kufizuar dhe mund të ndikoheshin nga faktorë të tjerë jo të përfshirë.

Edhe pasi u përjashtuan faktorë si abortet apo foshnjat e humbura gjatë lindjes, modeli mbeti i njëjtë, gjinia e foshnjës nuk është çështje fati.

Në të ardhmen, studiuesit synojnë të hetojnë më tej ndikimin e faktorëve të tjerë, si:

Stili i jetesës

Dieta

Ekspozimi ndaj kimikateve në mjedis

Ndërkohë, faktorë tjerë si raca, grupi i gjakut, BMI-ja apo gjatësia nuk duket të kenë ndikim të drejtpërdrejtë. Vlen të theksohet se mostra e studimit nuk përfaqëson popullsinë e përgjithshme, pasi përbëhej vetëm nga infermiere.

Ky studim sfidon idenë se gjinia e një foshnjeje është rastësore dhe sugjeron se biologjia dhe faktorët gjenetikë mund të luajnë një rol të rëndësishëm në këtë proces. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara