Shëndeti

Si të kuptoni që duhet të shkoni tek piskologu

Simptomat dhe sjelljet e shpjeguara.

Published

on

Vështirësitë janë pjesë e përditshmërisë po aq sa edhe momentet e lumtura. E megjithatë herë pas here njëra nga këto gjendje mund të prevalojë mbi tjetrën, duke ju krijuar probleme të cilat shpesh qëndrojnë të heshtura. Përjetimi i dhimbjeve të mëdha në periudha të caktuara të jetës mund të zgjasë më shumë se një fazë.

Përshembull humbja e një të afërmi apo probleme të tjera të jetës së përditshme që ju mbushin me ankth e gjendje mërzie. Sipas ekspertëve tejzgjatja e këtyre gjendjeve të caktuara duhet trajtuar me kujdes nga një specialist. Truri si çdo organ tjetër duhet të trajtohet në raste vështirësish, pra duke u konsultuar me një psikolog. Por si ta kuptoni që keni nevojë për një të tillë, cilat janë simptomat që duhet të kini parasysh?

Vështirësi me kontrollin e emocioneve
Stresi, ankthi, zemërimi e të tjera ndjesi të këtij spektri mund t’i përjetoni shpesh gjatë një dite për shkak të bashkëjetesave në vende të ndryshme, profesionit apo gjendjeve shëndetsore. Megjithatë sipas ekspertëve është e rëndësishme të jini të vëmendëshëm në përsëritjen e këtyrë episodeve të mbushura me emcoione negative. Inati dhe zemërimi shpesh është një tregues i sëmundjes së depresionit e kjo ndodh më shumë tek burrat. Mos kontrollimi dhe zgjatja për periudha të gjata të këtyre emocioneve reflektohet në ndjenja negative që personi ka me veten e tij. Tek fëmijët kjo simptomë reflektohet në ndjenja dhune dhe agresiviteti ndaj të tjerëve.

Keni performancë të dobët
Jeni në punë apo në shkollë dhe shihni se rezultatet tuaja kohët e fundit janë më të dobta se zakonisht? Kjo mund të jetë një shenjave problemeve emocionale dhe psikologjike. Problemet e shëndetit mendor mund të ndikojnë memorien, përqëndrimin, t’ju bëjnë të keni më pak energji që rezulton në më pak kënaqësi dhe apati gjatë punës. Mungesa e të gjithë këtyre bashkë çon në më pak produktivitet dhe rezultate më të dobta kudo ku po performoni.

Ndryshime me gjumin dhe oreksin
Problemet me shëndetin mednor prekin të gjithë organizmin duke lënë pasoja edhe tek gjumi dhe oreksi. Nëse vuani për një kohë të gjatë nga pagjumësia dhe mungesa e oreksit sipas ekspertëve mund të jeni duke vuajtur nga ankthi kronik. Nga ana tjetër personat e prekur nga depresioni janë të prirur të flenë gjatë gjithë kohës ose të kosnumojnë më shumë ushqim nga sa kanë nevojë. Të dy këto sjellje janë tregues se mund t’ju duhet të kontaktoni një psikolog.

Vështirësi në krijimin e mardhënieve njerëzore
Problemet e shëndetit mendor nuk ju ndikojnë vetëm ju, por edhe të tjerët rreth jush në një mori mënyrash. Personat që kanë vështirësi psikologjike kanë vështirësi edhe në krijimin e mardhënieve të shëndetshme. Këtu përfshihen mardhëniet me të tjerët në shkollë, në punë, familje apo me superirorët. Zakonisht këto karakterizohen nga mungesa e komunikimit dhe konfliktet e vazhdueshme. Nëse e gjeni shpesh veten në mes të konflikteve që mund të evitohen, një therapist mund t’ju ndihmojë. Duke folur me një therapist apo psikolog do të mund të përmirësoni aftësitë e komunikimit dhe ndërveprimit me të tjerët.

Distancimi nga aktivtetet e përditshme
Ditët mund të bëhen fare lehtë monotone, por ritmi i përditshmërisë e merr veten shpejt dhe pas një periudhe mërzie ktheheni po aty ku keni qenë. Nëse kjo nuk ndodh dhe ju nuk shijoni asnjë nga aktivitetet tuaja të preferuara mund të jeni duke vuajtur nga depresioni. Distancimi nga hobit dhe interesat personale apo dhe i zakoneve që ndiqni në përditshmëri është një shenjë se duhet të konsultoheni me një specialist. Terapia është një mënyrë shumë e mirë për t’ju çliruar nga mendimet e këqija që ju mbajnë të mbërthyer pas dhe një ndihmë për të filluar jetën normale./AgroWeb

Shëndeti

Ngërçet e këmbës, shkaqet e mundshme dhe parandalimi

Published

on

By

Tkurrjet muskulore në pulpën e këmbës shkaktojnë shumë dhimbje të forta, veçanërisht kur ato shfaqen gjatë natës. Këto ngërçe zakonisht prekin pjesën e pulpës së këmbës, shputën e këmbës madje edhe tendinët.

Ato janë më të shpeshta pas moshës 40-50 vjeçare. Deri më tani, shkencëtarët nuk kanë arritur të përcaktojnë një shkaktar të saktë të tkurrjeve muskulore, por teoritë janë të shumta.

Shkaqet e mundshme të ngërçit të këmbës

Disa shkencëtarë janë të mendimit se stili modern i jetesës është një nga shkaktarët e mundshëm të tkurrjeve të muskujve të këmbës. Nëse më parë, njerëzit kalonin shumë kohë duke ecur, duke u ulur dhe ngritur në këmbë, tani shtendosjes së tendinëve të këmbës i kushtohet më pak kohë. Ekspertë të tjerë thonë se gjatë gjumit, këmba është në pozicion të njëjtë për disa orë dhe çdo lëvizje e vogël shkakton kontraktim.

Ngërçet e këmbës shfaqen më shumë në verë se në dimër, transmeton AgroWeb. Sipas të dhënave gjatë verës, rritja dhe riparimi i nervave është më intensiv.

Trupi prodhon vitaminë D nga ekspozimi i diellit, dhe trupi përshpejton riparimin e nervave. Sipas teorive të tjera, gjatë verës njerëzit ushtrohen dhe djersijnë më shumë duke u dehidratuar rregullisht. Dehidratimi është identifikuar si shkaktar i mundshëm i ngërçeve muskulore.

Këto të fundit shfaqen më shumë në rastet e shtatzënisë, depresionit, artritit dhe tensionit të lartë.

Si të parandaloni ngërçet e këmbës

Ekspertët thonë se njerëzit që kryejnë shtendosje të rregullta të gjymtyrëve përpara gjumit pësojnë më pak kontraktime. Për më tepër, sipas informacioneve, konsumi i shumë ushqimeve me magnez është i këshillueshëm kundër ngërçeve.

Ushqime të pasura me magnez janë fasulet, arrorët, drithërat e plota dhe barishtet. Përpos ushqimeve, duhet të siguroheni që të pini shumë ujë gjatë ditës dhe të merrni edhe vitamina B.

E fundit, por jo për nga rëndësia, kur ngërçi kaplon këmbën, sigurohuni që ta shtendosni atë sa më shumë shtrirë ose në këmbë.

Continue Reading

Shëndeti

Kirurgu Durmishi: Kirurgjia në Kosovë ka nevojë për shumë përmirësime

Published

on

By

Kirurgu i përgjithshëm i cili profesionin e tij kirurgjikal e ushtron në Gjenevë dhe në Kosovë, Ymer Durmishi konsideron se organizimi i Kongresit të katërt Klinik të Kolegjit të Kirurgëve të Kosovës është i një rëndësie të veçantë. Këtë kongres, Durmishi e quan një lloj stacioni ku mund të bashkohen kuadrot e profileve të ndryshme brenda dhe jashtë Kosovës, për të këmbyer përvojat, në mënyrë që pacientëve t’u ofrohen trajtimet më moderne.

Kongresi është i një rëndësie shumë të madhe, qoftë në aspektin kirurgjikal shkencor, qoftë edhe në aspektin e kontakteve të reja, në kuadrat që vijnë nga jashtë, por edhe në kuadrot kosovare që punojnë jashtë. Dhe në një farë mënyre është një lloj stacioni ku mund të bashkohen kuadrot e profileve të ndryshme në drejtim të këmbimit të përvojës, qofshin atyre në Amerikë apo në Evropë dhe kolegëve tanë këtu në Kosovë, në mënyrë që të kemi një bashkëpunim sa më të mirë, t’iu ofrojmë pacientëve trajtimet e fundit, trajtimet më moderne dhe më të sigurta, të cilat trajtime sot aplikohen në botën e civilizuar”, tha Durmishi.

Kirurgu Ymer Durmishi vlerësoi se kirurgjia në Kosovë ka nevojë për përmirësime. Ai tha se furnizimi me aparatura moderne, formimi i kuadrove të reja dhe aplikimi i standardeve të reja të kirurgjisë janë të domosdoshme.

Kryesisht aktivitetin tim kirurgjikal e kam në Gjenevë dhe në Kosovë…Kirurgjia në Kosovë ka shumë nevojë (për përmirësime) për arsye se e para ne jemi shteti i ri dhe sa kemi dalë nga lufta dhe nuk i kemi formuar kuadrot e nevojshme, sepse vazhdimisht duhet të merremi me formimin e kuadrove. Pastaj furnizimi me aparaturat moderne, i cili ka qenë një hendikep shumë i madh në të kaluarën dhe tani gradualisht ky hendek është tejkaluar sepse për çdo ditë kemi aparatura të reja. Aplikimi i standardeve të reja të kirurgjisë i cili është mëse i domosdoshëm dhe Kosova edhe me tutje po ngec, sepse ne nuk mund të krahasohemi me shtetet tjera nëse nuk e bëjmë të njëjtën gjë. Në qoftë se edhe më tutje e bëjmë kirurgjinë e para 50 viteve dhe marrim pjesë në kirurgjinë ku flitet për kirurgjinë e javës së kaluar, ne apriori mbesim mbrapa dhe nuk kemi element krahasues, njerëzit mund të na marrin serioz nëse bëjmë diçka që në tjerat shtete as nuk bëhet fjalë”, potencoi Durmishi.

Ndër të tjera, Durmishi tregoi se në Kongresin e katërt Klinik të Kolegjit të Kirurgëve të Kosovës do të prezantojë disa tema të cilat kanë të bëjnë kryesisht me domenin e Kirurgjisë Abdominale dhe të Përgjithshme.

Aplikimi i terapisë “vakuum” për plagët e komplikuara, lezionet e shpretkës dhe reagimi në momentin e duhur kur zorrët janë të bllokuara pas operacionit janë disa nga çështjet të cilat Durmishi do të prezantojë gjatë këtij kongresi.

Këto kongrese nuk janë të shpeshta për ne kirurgët dhe mundohemi të jemi sa më aktiv, veçanërisht kategoria e kirurgëve që punon jashtë vendit në mënyrë që të sjellim pak a shumë edhe përvojën tonë nga atje. Për këtë kongres kam pesë prezantime të cilat kanë të bëjnë kryesisht me domenin e kirurgjisë abdominale dhe të përgjithshme. Duke filluar nga aplikimi i një terapie që quhet vakuum, për plagët e komplikuara të abdomenit dhe pilvikut pastaj duke vazhduar me paraqitjen e komplikimeve të mundshme gjatë intervenimeve, sepse ne në sallat e operacionit përdorim pajisje të ndryshme por gjithsesi ato kanë përparësi, por kuptohet kanë edhe komplikime. Pastaj një prezantim ka të bëjë me lezionet e shpretkës të cilat nuk janë të shpeshta, por që nuk kemi të drejtë t’i injorojmë…Një temë ka të bëjë, një kohë të gjatë është diskutuar nëpër kongrese se më cilin moment duhet të reagojmë kur zorrët janë të bllokuara pas operacionit”, tha Durmishi.

Ky kongres i cili ka nisur sot punimet, ka mbledhur më shumë se 50 ligjërues nga vendet të ndryshme të botës, e 65 nga Kosova dhe rajoni.

Në këtë Kongres pjesëmarrës do të jenë rreth 500 kirurgë nga Kosova, Shqipëria, Maqedonia e Veriut e vendet e ndryshme ku jeton diaspora.

Kongresi i katërt Klinik i Kirurgjisë është organizuar nga Kolegji i Kirurgëve të Kosovës dhe mbështetur nga Oda e Mjekëve të Kosovës.

Continue Reading

Lajmet

​Studimi i ri: Truri i gruas ndryshon në mënyrë drastike gjatë shtatzënisë

Published

on

Shtatzënia shkakton ndryshime të mëdha në trupin e femrës, dhe një studim i ri tregon se truri gjithashtu pëson ndryshime të mëdha, disa kalimtare dhe disa të gjata.

Shkencëtarët thanë se për herë të parë hartuan ndryshimet që ndodhin kur truri i një gruaje riorganizohet në përgjigje të shtatzënisë, bazuar në skanimet e bëra 26 herë, duke filluar tri javë para konceptimit, deri në nëntë muajt e shtatzënisë dhe më pas dy vjet pas lindjes.

Studimi dokumentoi një rënie të gjerë të vëllimit të lëndës gri kortikale, rajonit të rrudhosur të shtresës më të jashtme të trurit, si dhe një rritje në integritetin mikro-strukturor të lëndës së bardhë të vendosur më thellë në tru. Të dyja ndryshimet koinciduan me një rritje të niveleve të hormoneve estradiolit dhe progesteronit.

“Është mjaft tronditëse që në vitin 2024 ne nuk kemi pothuajse asnjë informacion për atë që ndodh në tru gjatë shtatzënisë. Kjo punë ngre më shumë pyetje sesa përgjigjet, dhe ne po gërvishtim vetëm sipërfaqen e këtyre pyetjeve”, tha Elizabeth Chrastil, një neuroshkencëtare pranë Universitetit të Kalifornisë, gjithashtu objekt i këtij hulumtimi.

Chrastil tha se gjatë studimit ajo nuk ishte në dijeni të të dhënave që tregonin ndryshime në trurin e saj dhe se nuk ndihej ndryshe.

Shkencëtarët thanë se që kur studimi përfundoi, ata kanë vënë re të njëjtin model në disa gra të tjera shtatzëna që i janë nënshtruar skanimeve të trurit në një iniciativë kërkimore në vazhdim të quajtur projekti i trurit të nënës, i cili synon të rrisë numrin e subjekteve në qindra.

“Studimet e mëparshme kanë marrë skanime të trurit para dhe pas shtatzënisë. Por ne kurrë nuk kemi parë metamorfozë të trurit”, shtoi Emily Jacobs, një neuroshkencëtare pranë Universitetit të Kalifornisë.

Skanimet treguan një reduktim mesatar prej rreth 4 për qind të lëndës gri në afërsisht 80 për qind të rajoneve të trurit të studiuara. Rikuperimi i vogël pas lindjes nuk e ktheu volumin në nivelet e para shtatzënisë. Studiuesit thanë se nuk është e qartë nëse humbja e lëndës gri është një gjë e keqe.

“Disa nga ndryshimet që vumë re mund të jenë gjithashtu një përgjigje ndaj kërkesave të larta fiziologjike të shtatzënisë, duke treguar se sa i adaptueshëm mund të jetë truri”, tha Laura Pritschet, një studente post-doktoratë pranë Universitetit të Pensilvanisë dhe autore kryesore e studimit.

Në të ardhmen, studiuesit shpresojnë të shqyrtojnë se si variacionet në këto ndryshime mund të ndihmojnë në parashikimin e fenomeneve të tilla si depresioni pas lindjes dhe se si pre-eklampsia, një gjendje serioze e presionit të gjakut që mund të zhvillohet gjatë shtatzënisë, mund të ndikojë në tru.

Continue Reading

Lajmet

Barnat për humbje peshe efektive edhe te fëmijët e moshës 6-vjeçare

Published

on

Një ilaç për obezitetin nga prodhuesi danez Novo Nordisk për të rriturit dhe adoleshentët është i sigurt dhe efektiv për t’u përdorur te fëmijët e moshës 6-vjeçare kur kombinohet me dietë dhe stërvitje. Kështu thuhet në një studim të fundit i cili mund të hapë rrugë për trajtimin e obezitetit te fëmijët e vegjël.

Liraglutide ul masën trupore, ngadalëson shtimin në peshë dhe përmirëson shënuesit e shëndetit te fëmijët e moshës 6 deri në 11 vjeç, sipas hulumtimit të botuar në New England Journal of Medicine dhe të prezantuar në Shoqatën Evropiane për Studimin e Diabetit në Madrid.

Ilaçi është në një klasë të të ashtuquajturave barna GLP-1 që përfshin barna të suksesshme sikurse Wegovy dhe Ozempic, që prodhohen nga Novo Nordisk, si dhe Eli Lilly, Mounjaro. Ilaçet imitojnë hormonet që ndikojnë në oreksin, ndjenjën e ngopjes dhe tretjen.

Studiuesit zbuluan se fëmijët që morën ilaçin për më shumë se një vit reduktuan indeksin e masës trupore./UBTNews/

Continue Reading

Të kërkuara