

Shëndeti
Si të kontrollojmë të ngrënit emocional gjatë stresit?
Published
3 hours agoon
By
UBT NewsËshtë normale të ndjejmë frustrim, zemërim apo frikë, por është e rëndësishme të jemi të vetëdijshëm për shkaqet e këtyre emocioneve dhe të kërkojmë zgjidhje.
Stresi mund të na motivojë, por shpesh çon në ankth, depresion dhe të ngrënit emocional — kur hamë ushqim të yndyrshëm ose të ëmbël për të ngushëlluar veten.
Ekspertët dallojnë dy forma: të ngrënit nën stres (pas ngjarjeve që na tensionojnë) dhe të ngrënit emocional (për të përballuar emocione të ndryshme, edhe pozitive). Ky zakon mund të shkaktojë ndjenja faji, turpi dhe humbje kontrolli.
Këshilla për të kontrolluar ngrënien emocional:
Pini ujë – ndjenja e etjes ngatërrohet me urinë.
Shkruani problemet – identifikoni burimin e stresit.
Pini çaj relaksues – si kamomili ose me kanellë.
Bëni aktivitet fizik – shëtitje 20 minuta për të qetësuar mendjen.
Shijoni banjë relaksuese – qetëson trupin e mendjen.
Mbani mendjen të zënë – vizatoni, ngjyrosni, bëni punë shtëpie.
Zgjidhni ushqime të lehta dhe të shëndetshme – si fruta, perime ose kombinime proteine-embelsirë.
Nëse episodat e të ngrënit të tepërt janë të shpeshta dhe shoqërohen me ndjenja të rënda, këshillohet të kërkoni ndihmë profesionale.
Shëndeti
Shkencëtarët gjejnë arsyet pse njerëzit po konsumojnë gjithnjë e më shumë sheqer
Published
14 minutes agoon
September 10, 2025By
UBT News
Akulloret, ëmbëlsirat e ngrira dhe pijet e gazuara tepër të ftohta marrin një tërheqje të re në vapën e verës. Ndërsa ndryshimet klimatike sjellin temperatura të larta, amerikanët po i konsumojnë gjithnjë e më shumë, zbulon një kërkim i ri, me pasoja shqetësuese për shëndetin.
Ka mjaft dëshmi që ndryshimet klimatike do të ndikojnë në disponueshmërinë dhe cilësinë e ushqimit, duke çuar në mungesa, rritje çmimesh dhe madje duke ndikuar në vlerën ushqyese, tha Pan He, autore e studimit dhe ligjëruese e shkencave mjedisore dhe qëndrueshmërisë në Universitetin e Cardiff. Por shumë më pak dihet për efektet e tyre në atë çfarë zgjedhim të hamë dhe pijmë, tha ajo për CNN.
Studiuesit analizuan të dhënat e blerjeve ushqimore të familjeve amerikane mes viteve 2004 deri 2019, gjë që u lejoi të ndiqnin të njëjtat familje për një kohë të gjatë. Ata krahasuan vendimet e blerjes me të dhënat rajonale të motit, përfshirë temperaturën dhe lagështinë.
Me rritjen e temperaturave, njerëzit konsumonin më shumë sheqer, në formën e pijeve të ëmbëlsuara me sheqer si pijet e gazuara dhe lëngjet, sipas studimit të botuar në revistën Nature Climate Change.
Për çdo 1.8 gradë Fahrenheit ngrohje, konsumi i sheqerit të shtuar u rrit 0.7 gram për person në ditë, me një rritje të dukshme ndërsa temperaturat arritën mes 68 dhe 86 gradë Fahrenheit.
Moti më i nxehtë bën që trupat të humbin më shumë ujë, duke bërë që njerëzit të duan hidratim dhe freskim. Efekti është i theksuar në familjet me të ardhura më të ulëta ose nivele të ulëta arsimimi.
Grupet më pak të favorizuara kanë prirje të kenë nivele më të larta të konsumit të sheqerit, pasi ky ushqim mund të jetë më i lirë dhe më i arritshëm, duke i bërë më të predispozuar të zgjedhin produkte në vapë. Ata mund të kalojnë më pak kohë në hapësira me ajër të kondicionuar, sipas kërkimit.
Studimi parashikon se konsumi i sheqerit mund të rritet me 3 gramë në ditë deri në vitin 2095, nëse ndotja që ngroh planetin vazhdon pa kontroll, me grupet vulnerabël në rrezikun më të lartë.
Shumë sheqer mund të sjellë një sërë pasojash negative, përfshirë rritje të rrezikut për obezitet, diabet dhe sëmundje kardiovaskulare.
Shoqata Amerikane e Zemrës rekomandon kufizimin e sheqernave të shtuara në jo më shumë se 6% të totalit të kalorive që njerëzit konsumojnë: jo më shumë se 36 gramë për burrat dhe 26 gramë për gratë.
Shëndeti
Si funksionon agjërimi 24-orësh dhe çfarë përfitimesh sjell për trupin?
Published
4 hours agoon
September 10, 2025By
UBT News
Agjërimi 24-orësh përfshin faza të ndryshme të përdorimit të energjisë nga trupi. Gjatë tetë orëve të para, trupi përdor glukozën dhe glikogjenin nga vakti i fundit.
Nga ora 8 deri në 16, kalon në djegien e yndyrnave, një proces që ndihmon në humbjen e peshës dhe përmirësimin e metabolizmit.
Pas 16 orësh aktivizohet autofagjia, ku dihet se trupi përdor ketonet për energji dhe po ashtu nis rigjenerimin qelizor, duke përmirësuar përqendrimin dhe vitalitetin.
Rreth 24 orësh, rritet sekrecioni i hormonit të rritjes dhe aktiviteti i enzimave që mbështesin rigjenerimin dhe ngadalësojnë plakjen.
Agjërimi 24-orësh ka përfitime të shumta të dokumentuara shkencërisht, përmirëson ndjeshmërinë ndaj insulinës, shëndetin e zemrës dhe metabolizmin. Mbështet shëndetin e trurit, përmirëson kujtesën dhe mund të mbrojë nga sëmundjet neurodegjenerative.
Rritja e hormonit të rritjes dhe aktivizimi i autofagjisë ndihmojnë në ruajtjen e muskujve, djegien e yndyrës dhe rigjenerimin qelizor.
Megjithatë, ky lloj agjërimi nuk është i përshtatshëm për të gjithë sepse shkakton lodhje, marramendje, nervozizëm e ulje të përqendrimit.
Praktikat ekstreme mund të rrisin rrezikun kardiovaskular, ndërsa agjërimet më të gjata se 36 orë çojnë në hipoglicemi ose çrregullime elektrolitike. Nuk rekomandohet për personat me diabet, shtatzënat, fëmijët, adoleshentët ose ata me çrregullime të të ushqyerit.
Çelësi është të dëgjoni trupin tuaj dhe të konsultoheni me një specialist përpara se të praktikoni agjërimin 24-orësh.
Përgatiti: A.Z. /UBT News/
Shëndeti
E keni ditur që karbohidratet nxitin shkrirjen e dhjamit?
Published
5 hours agoon
September 10, 2025By
UBT News
Sigurisht se keni ndëgjuar e lexuar shumë për karbohidratet, por a e dini rëndësinë e tyre?
Balancimi midis marrjes dhe shpenzimit të kalorive është çelësi për humbje peshe, jo eliminimi i grupit të caktuar të artikujve.
Truri dhe funksionet e tij punojnë vetëm kur furnizohen me këtë grup artikujsh. Shumë gjendje anksioziteti, po ashtu i përshkruhen pikërisht marrjes së pamjaftueshme të karbohidrateve.
Karbohidratet ndahen në të përbëra e të thjeshta. Dallimi mes tyre është që të përbërat zbërthehen ngadalë, ndërkaq glukoza e cila përftohet gjatë zbërthimit futet në gjak më ngadalë.
Karbohidratet gjenden në mjaltë, xhem, shurupe pemësh, sheqer të rafinuar, ëmbëlsira, pije joalkoolike dhe në pemë.
Përfshijnë monosaharide dhe disaharide, siç janë glukoza, fruktoza dhe laktoza.
Karbohidratet e përbëra gjenden në drithëra, bukë, perime dhe bishtajore. Për funksionim të mirë të tretjes janë të domosdoshme.
Ajo që është më e rëndësishme te konsumimi është cilësia e karbohidrateve. Sheqernat e thjeshta, të quajtura kalori të zbrazëta, që gjenden në ëmbëlsira dhe në pije me gaz duhet shmangur.
Artikujt që janë të pasur me karbohidrate të përbëra përmbajnë vitamina, minerale, fitokemikale, fibra, andaj rekomandohet marrja e tyre.
Shëndeti
Dhimbjet e shpinës, shkaku kryesor i mungesave në punë: Si t’i parandaloni?
Published
1 day agoon
September 9, 2025By
UBT News
Dhimbjet e shpinës janë bërë një nga problemet më të shpeshta shëndetësore në mbarë botën, duke prekur miliona njerëz çdo vit.
Sipas ekspertëve, ky shqetësim është arsyeja kryesore e mungesave në punë dhe ndikon drejtpërdrejt në cilësinë e jetës.
Shkaktarët kryesorë lidhen me qëndrimin e gjatë ulur para kompjuterit, mungesën e aktivitetit fizik, mbipeshën si dhe stresin e përditshëm.
Si ta parandaloni:
Mbani një qëndrim të drejtë trupor gjatë uljes dhe ecjes.
Bëni ushtrime të lehta për shpinën të paktën 15 minuta në ditë.
Shmangni ngritjen e peshave të rënda në mënyrë të gabuar.
Kujdesuni për peshën trupore dhe ushqehuni shëndetshëm.
Mjekët këshillojnë që dhimbjet e përsëritura të mos neglizhohen. Nëse simptomat zgjasin më shumë se disa javë, është e nevojshme të konsultoheni me një specialist për diagnozë dhe trajtim të duhur.
Kur duhet të shkoni te mjeku?
Nëse dhimbja vazhdon më shumë se dy javë, shoqërohet me mpirje të këmbëve, dobësi muskulore a vështirësi në ecje, kërkohet konsultim me mjekun. Në raste të caktuara, dhimbja mund të lidhet me hernie diskale ose probleme të tjera më serioze që kërkojnë trajtim të posaçëm.
Dhimbjet e shpinës nuk duhen neglizhuar. Duke bërë ndryshime të vogla në stilin e jetesës dhe duke u kujdesur për trupin çdo ditë, mund të shmangim pasoja serioze dhe të ruajmë shëndetin afatgjatë.
Përgatiti: A.Z. /UBT News/

Shkencëtarët gjejnë arsyet pse njerëzit po konsumojnë gjithnjë e më shumë sheqer

Në tetor Shqipëria nis zyrtarisht pagesat në euro përmes zonës SEPA

Rusia thotë se nuk kishte planifikuar të sulmonte asnjë objektiv në Poloni

Dogana gjen në një veturë botoks dhe fillerë në kontrabandë

Paditësi i Tyler Perry tregon versionin e tij të ngjarjes

E para që fitoi një divorc në Indi: Kush ishte Rukhmabai Raut?

“Gabimet e mia, përgjegjësia ime”! Charlie Sheen nuk kërkon falje

Telefonat që mund të marrin sistemin e ri operativ të Appleit

Gjermania akuzon Rusinë se drejtoi qëllimisht dronët në Poloni
Të kërkuara
-
Aktualitet2 weeks ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime2 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT shpall konkurs për pranimin e studentëve të rinj për vitin akademik 2025/26