Lajmet

Si po përballen rrjetet sociale me talibanët?

Published

on

Teksa talibanët negociojnë me zyrtarë të lartë dhe liderë qeveritarë, pas pushtimit të Afganistanit, kompanitë amerikane të rrjeteve sociale janë duke analizuar si do t’i trajtojnë militantët e këtij grupi që pritet të udhëheqë shtetin me rreth 40 milionë banorë.

A duhet të kenë qasje talibanët në platformat sociale nëse nuk shkelin ndonjë rregull, siç është ndalesa për nxitje të dhunës, mirëpo në anën tjetër i shfrytëzojnë këto hapësira për të përhapur narrativën se janë reformuar dhe janë duke shpërndarë sapun e ilaçe nëpër rrugë?

Nëse talibanët udhëheqin Afganistanin, duhet të kenë edhe llogari zyrtare qeveritare?

Ekzistojnë edhe pyetje nëse kompanitë teknologjike mund të vendosin se çfarë është apo nuk është qeveri legjitime?

Ato me siguri nuk duan të merren me diçka të tillë, mirëpo teksa situata ndryshon, vendime jo të lehta shtrohen në të ardhmen e afërt.

A kanë talibanët llogari në rrjetet sociale?

Talibanët kanë fituar pushtetin shpejt në Afganistan, dy javë para datës kur forcat amerikane duhet të përfundonin misionin e tyre gati dy dekada të gjatë.

Kryengritësit kanë fituar kontrollin e shumicës së qyteteve kryesore brenda disa ditëve, ndërkohë që forcat afgane të sigurisë, të pajisura nga Shtetet e Bashkuara dhe aleatët, e saj, nuk kanë bërë rezistencë.

Herën e fundit kur talibanët kanë qenë në pushtet në Afganistan, Facebook, Twitter dhe YouTube nuk kanë ekzistuar. As MySpace. Përdorimi i internetit ka qenë virtualisht joekzistent me vetëm 0.01 për qind të popullsisë online, sipas Bankës Botërore.

Në kohën e fundit, ky numër është rritur. Talibanët janë duke rritur prezencën e tyre po ashtu, duke prodhuar materiale dhe duke mirëmbajtur llogari zyrtare.

Pavarësisht ndalesave, ata kanë gjetur mënyra për t’iu ikur kufizimeve në YouTube, Facebook dhe WhatsApp. Shembull, vitin e kaluar ata kanë përdorur grupet në WhatsApp për të shpërndarë fotografi të zyrtarëve shëndetësorë, me maska dhe veshje mbrojtëse duke u dhënë sapunë banorëve lokalë.

Në Twitter, zëdhënësi i talibanëve, Zabihullah Mujahid, ka postuar vazhdimisht për më shumë se 300,000 ndjekës, duke përfshirë mediat ndërkombëtare.

Twitter ka pezulluar një tjetër llogari me emër @AfghPresident, e cila ka shërbyer si llogari zyrtare e presidentit de fakto.

“Kjo lë të kuptohet se fitorja e luftës është në funksion të mjeteve joushtarake siç janë mediat sociale, aq sa edhe janë plumbat”, ka thënë Sarah Kreps, profesoreshë e drejtësisë në Universitetin Cornell, e cila është e fokusuar në politikat ndërkombëtare, teknologjinë dhe sigurinë kombëtare.

“Ndoshta këto grupe, edhe nga perspektiva instrumentale kanë kuptuar se prerja e kokave të njerëzve nuk është mënyra e duhur për të fituar zemrat e mendjen e kombit”.

Talibanët kanë pasur qasje në Twitter?

Facebook dhe YouTube i konsiderojnë talibanët si organizatë terroriste dhe ua kanë ndaluar qasjen. Twitter nuk e ka bllokuar grupin, ndonëse kjo kompani ka thënë të martën se do të vazhdojë të zbatojë rregullat që ka në fuqi, sidomos ato që ndalojnë “madhërimin e dhunës, manipulimet dhe mashtrimet”.

Kjo nënkupton se derisa këto llogari të shkelin rregullat e Twittrit – për shembull duke nxitur dhunë – ato do të mund të operojnë.

Ndonëse talibanët nuk janë në listën amerikane të organizatave terroriste, Shtetet e Bashkuara kanë vënë sanksione ndaj tyre.

Facebook ka thënë se këtij grupi i është ndaluar qasja, duke thënë se për shkak të politikave që ka për “organizatat e rrezikshme”, kjo platformë duke e ndaluar edhe lavdërimin, përkrahjen dhe përfaqësimin e këtij grupi përmes llogarive tjera.

Kjo kompani ka thënë përmes një deklarate se ka krijuar një ekip të ekspertëve në Afganistan, që gjuhët zyrtare në këtë vend, Dari dhe Pashto, i flasin rrjedhshëm, që të ofrojnë ndihmë duke ofruar detaje rreth kontekstit të postimeve dhe që ta alarmojnë kompaninë kur bëhet fjalë për rrezik.

Facebook njihet për politika të ashpra në këtë drejtim, mirëpo nuk dihet nëse do të mund të veprojë njëjtë edhe në platformën tjetër WhatApp, marrë parasysh se mesazhet janë të koduara dhe askush përmes dërguesit dhe marrësit të mesazhit, nuk mund ta shohë përmbajtjen.

Twitter ka thënë se është duke kontaktuar me njerëz në Afganistan që përdorin këtë platformë dhe është duke kërkuar ndihmë, pasi për të “siguria e njerëzve” është prioritet kyç.

Kritikët menjëherë kanë nisur të bëjnë pyetje se pse kompania vazhdon të zbatojë ndalesën ndaj ish-presidentit amerikan, Donald Trump, ndërkohë që lejon postimet e muxhahedinëve.

“Ata shihet se kanë vendosur që ta heshtin një ish-president amerikan”, ka thënë Alex Triantafilou, udhëheqës i Partisë Republikane në qarkun Hamilton në Ohajo për Associated Press, derisa vendimin e Twitterit e ka quajtur “qesharak”.

Twitter ka pezulluar përgjithmonë Trumpin nga ky rrjet social, pas kryengritjes vdekjeprurëse në ndërtesën e Kongresit amerikan më 6 janar, duke thënë se postimet e tij mund të kishin nxitur më shumë dhunë.

Kjo kompani ka insistuar se pezullon llogaritë varësisht nga aktiviteti dhe jo mbi baza tjera.

Ndonëse e kupton se kompanitë e rrjeteve sociale operojnë në ekonominë globale, Triantafilou ka thënë se “për mua ka më shumë kuptim që nëse një kompani amerikane mbron interesat e Amerikës”.

Çfarë ndodh tash?

Teksa situata është në zhvillim e sipër, kompanitë e mëdha janë duke analizuar mënyra për t’u përgjigjur.

Megjithatë situata nuk është krejt unike pasi këto kompani janë përballur në të kaluarën edhe me grupet si Hamas dhe Hezbollah, të cilat kanë fuqi të konsiderueshme politike, por janë gjithashtu të dhunshme dhe kanë kryer akte terrorizmi.

“Në dekadën e fundit, Hamasi ka shfrytëzuar rrjetet sociale për të fituar vëmendje dhe për të përcjellë mesazhet në audienca ndërkombëtare, në disa gjuhë”, ka shkruar Devorah Margolin, hulumtuese e lartë në Programin për Ekstremizëm në Universitetin George Washington, në një raport të publikuar në muajin korrik.

Ajo ka thënë se si krahu politik, ashtu edhe ai ushtarak i Hamasit kanë funksionuar me llogari zyrtare në Twitter.

Pavarësisht përpjekjeve për të shfrytëzuar llogarinë në gjuhën angleze për të arritur te komuniteti ndërkombëtar, Margolin ka thënë se grupi prapëseprapë ka përdorur Twitterin për të bërë thirrje për dhunë.

Më 2019, Twitter ka mbyllur dy llogaritë zyrtare për shkelje të rregullave, duke thënë se “në Twitter nuk ka vend për organizata terroriste dhe grupe të dhunshme ekstremiste”.

Facebook nuk ka komentuar nëse do t’ua dorëzojë talibanëve faqen zyrtare të Qeverisë së Afganistanit, nëse njihet qeveria e tyre.

Kjo kompani ka thënë se “nuk merr vendime për njohje të qeverive, mirëpo respekton autoritetin e komunitetit ndërkombëtar për çështje të tilla”.

As Twitter nuk ka dhënë më shumë hollësi.

E gjithë kjo e lë të hapur derën për dorëzim të llogarive zyrtare në duart e talibanëve, nëse këta të fundit nuk shkelin rregullat dhe hiqen sanksionet amerikane.

“Kjo më duket qasje e arsyeshme, sepse mendoj që rrjetet sociale nuk duhet të gjykojnë se cilat grupe janë legjitime”, ka thënë Kreps, e cila ka shërbyer për forcat ajrore amerikane nga viti 1999 deri më 2003, kryesisht në Afganistan.

Në të njëjtën kohë, ajo ka theksuar se kompanitë si Facebook – kanë mësuar dhe kanë paguar çmim të madh për mënyrën sesi rrjetet sociale kanë ndihmuar në nxitje të sjellje gjenocidale në Mianmar.

Për këtë arsye, ka pak mundësi që ajo të përsërisë gabimet e njëjta./REL/

Lajmet

​Kosova dhe Shqipëria zyrtarisht bashkë në Lojërat Mesdhetare

Published

on

By

Kosova dhe Shqipëria anë nënshkruar marrëveshjen e bashkëpunimit për organizimin e sportit të lundrimit në qytetin e Durrësit.

Ky sport do të zhvillohen në Durrës në kuadër të Lojërave Mesdhetare që do të zhvillohen në Kosovë në vitin 2030, raporton KosovaPress.

Ky bashkëpunim vjen për shkak se Kosova nuk ka dalje në det dhe rrjedhimisht nuk kishte kushte për zhvillimin e lojërave në ujë brenda territorit të saj.

Edhe një moment i rëndësishëm drejt organizimit të Lojërave Mesdhetare “Prishtina 2030”. Me Qeverinë e Republikës së Shqipërisë, sot nënshkruam marrëveshjen e bashkëpunimit mes dy shteteve tona për organizimin e sportit të lundrimit në qytetin e Durrësit”, ka shkruar zëvendësministrja e Ministrisë për Kulturë, Rini dhe Sport, Daulina Osmani.

Continue Reading

Lajmet

“Nuk rri dot pa ua thënë vëllazërisht”, Rama iu drejtohet deputetëve për Specialen

Published

on

By

Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama tha se nëse Kuvendi i Kosovës do të ndërmerrte nismë për t’iu drejtuar shteteve sponsorizuese të Gjykatës Speciale për të ndarë me to dyshimin për cenimin e standardeve demokratike në procesin ligjor, ai do ta mbështeste.

Në fjalimin e tij para deputetëve në seancën e dy kuvendeve që u mbajt në Prishtinë, Rama u shpreh i habitur pse Kuvendi i Kosovës nuk ka ndërmarrë deri tani asnjë nismë të tillë.

Në fjalimin e tij para deputetëve në seancën e dy kuvendeve që u mbajt në Prishtinë, Rama u shpreh i habitur pse Kuvendi i Kosovës nuk ka ndërmarrë deri tani asnjë nismë që do të adresonte shqetësimet mbi standardet e procesit në Speciale.

Nuk rri dot po ashtu pa ua thënë këtu vëllazërisht çudinë time për faktin se në këtë sallë nuk është ndërmarrë asnjëherë një nismë për t’iu kërkuar, përmes një rezolute, të mbështetur nga të gjitha forcat politike, të paktën nga partitë shqiptare, të gjitha vendeve financuese të asaj gjykate, shqetësimin e madh mbi standardet e atij procesi, dhe për të kërkuar ngritjen e një misioni verifikimi lidhur me këtë shqetësim. Gjykata është e pavarur, por standardet nuk janë të varura nga gjykatësit. Ndoshta ku shqetësim i përhapur mund të mos qëndrojë, por nëse qëndron kjo është një gjëmë e madhe, jo për ata të katër njerëz të thjeshtë, as vetëm për Republikën e Kosovës, por edhe për vetë integriteti ne drejtësisë ndërkombëtare të cilës kjo republikë përmes përfaqësuesve të saj në këtë sallë ia dha në mirëbesim gjykimin e historisë që lindi republikën, dhe prandaj nuk mund të lihet, sipas meje, në heshtjen shurdhuese që ushqehet prej gjithfarë motivesh, që ajo gjëmë nëse është gjëmë ta bëjë dëmin e vet deri në fund”, tha Rama.

Ai tha se pa Thaçin dhe UÇK-në, “e sotmja do t’i ngjante më shumë të shkuarës sesa të ardhmes”.

Nuk e dimë sot dot se çfarë rruge do të kishte marrë fati i Kosovës në hyrje të këtij shekulli, por çfarë dimë ne me siguri është se ato çaste vendimmarrjesh të mëdha nuk do të kishin ardhur dot, ashtu siç erdhën dhe sotmja me shumë gjasë do t’i ngjante shumë më tepër të shkuarës sesa të ardhmes, pa Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës me në krye Hashim Thaçin”, tha Rama.

Megjithatë, Rama tha se nuk e diskuton të drejtën e Gjykatës Speciale për të bërë punën e saj.

Por sot që të jemi të gjithë këtu në kuvendin që u shpallë dhe ku u firmos këtu përpara meje pavarësia e Kosovës, Hashim Thaçi, Jakup Kransiqi, Kadri Veseli e Rexhep Selimi mbahen peng prej gati pesë vjetësh në qelitë e një drejtësie kombëtare e cila në çdo hap ka zhgënjyer këdo që ka pritur prej saj virtytet e drejtësisë të një shteti të së drejtës. Unë as nuk e kam diskutuar ndonjëherë e nuk e diskutoj as sot të drejtë ne asaj gjykate speciale për të bërë punën që ja ka ngarkuar edhe vendimmarrja e kësaj salle, ku vetë Hasemi ka ngritur dorën për të formuar këtë gjykatë, por ajo që unë nuk vijë dot deri këtu në Prishtinë të marrë fjalën dhe pastaj ta gëlltis në heshtje, në këtë foltore para jush, në mungesë të Hashimit, Kadriut, Jakupit, Rexhepit, është nyja e mbledhur në fyt nga një dyshim shumë i madh dhe krejt arsyeshëm për fat të keq se ai proces është një proces i parregullt ligjor, dhe se normat dhe standardet e tij janë nën standarde të drejtësisë të gjithë vendeve demokratike që e financojnë atë farë gjykate”, tha Rama.

Ish-krerët e UÇK-së ndodhen në një proces gjyqësor ndaj të cilëve rëndojnë akuza me pretendime për krime lufte.

Ata ndodhen në qendrën e paraburgimit në Hagë prej nëntorit 2020.

Continue Reading

Lajmet

BE-ja me mision vëzhgues për zgjedhjet e shkurtit në Kosovë

Published

on

By

Bashkimi Evropian do ta dërgojë një mision për t’i vëzhguar zgjedhjet parlamentare në Kosovë më 9 shkurt të vitit 2025, me kërkesë të presidentes së Kosovës, Vjosa Osmani, njoftoi blloku evropian të premten.

Duke iu përgjigjur ftesës nga ana e presidentes së Kosovës, përfaqësuesja e lartë Kaja Kallas ka vendosur ta dërgojë një mision vëzhgues (EOM) për t’i vëzhguar zgjedhjet parlamentare në caktuara për 9 shkurt 2025”, thuhet në njoftim

Nathalie Loiseau, deputete e Parlamentit Evropian, është emëruar shefe e misionit vëzhgues, thuhet në njoftim.

BE-ja tha se misioni i saj vëzhgues për zgjedhjet në Kosovë do ta dëshmojë mbështetjen e vendosur të BE-së për Kosovën në përpjekjet e saj për të forcuar më tej qeverisjen demokratike.

Prania e këtij misioni në terren ka për qëllim të kontribuojë për një proces zgjedhorë gjithëpërfshirës, të besueshëm dhe transparent, i cili do t’u mundësojë votuesve në Kosovë që të shprehin qartë zgjedhjen e tyre”, thuhet në njoftim.

Bashkimi Evropian i ka vëzhguar të gjitha zgjedhjet në Kosovë që nga viti 2013.

Këto do të jenë zgjedhjet e para të rregullta parlamentare që do të organizohen në Kosovë, që nga shpallja e pavarësisë më 2008.

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve në Kosovë (KQZ) ka bërë të ditur se 28 subjekte politike kanë aplikuar për certifikim për pjesëmarrje në zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit.

Në mesin e 28 subjekteve politike janë 20 parti politike, pesë koalicione, dy iniciativa qytetare dhe një kandidat i pavarur.

Në mesin e subjekteve janë parti shqiptare, të komunitetit serb, dhe komuniteteve tjera më të vogla në Kosovë.

KQZ-ja duhet t’i konfirmojë listat më së voni deri më 25 dhjetor./REL/

Continue Reading

Lajmet

Berisha: Çdo ndërhyrje e Shqipërisë në dialogun Kosovë-Serbi është antikombëtare

Published

on

By

Kryetari i Partisë Demokratike, Sali Berisha, gjatë një konference për gazetarët të mbajtur këtë të premte ka kritikuar ashpër qeverinë për ndërhyrjen në procesin e dialogut mes Prishtinës dhe Beogradit.

Reagimi i tij vjen ndërkohë që në Prishtinë është zhvilluara seanca e përbashkët mes dy kuvendeve Kosovë-Shqipëri.

Ai ka cilësuar çdo përpjekje të Shqipërisë për të ndërmjetësuar në këtë çështje si antikombëtare dhe bllokuese. Berisha theksoi se propozimet dhe qëndrimet e Edi Ramës kanë sjellë “vendnumëro” dhe acarime mes Kosovës dhe Serbisë.

Çdo ndërhyrje të Shqipërisë në problemin e dialogut Prishtinë-Beograd e konsideroj antikombëtare. E konsideroj absolutisht bllokuese dhe jo nxitëse për zgjidhjet.

Të gjitha propozimet e Edi Ramës, qëndrimet e bashkërenduara me Aleksandër Vuçiçin si argat i tij, kanë sjellë vendnumëro në procesin e negociatave, madje edhe acarime serioze midis këtyre dy vendeve.

Shqipëria nuk mund të jetë as ndërmjetës, as pjesëmarrës. Shqipëria qëndron në anën e Kosovës.

Shprehet për dialogun, por çdo hap tjetër i Shqipërisë e dëmton dialogun. Nuk ka asnjë tagër qeveria e Tiranës të japë formula apo skema, aq më tepër një qeveri që shpallte Dnjepër veriun e Kosovës.

Aq më tepër një qeveri, e cila i thoshte Kosovës nënshtrohu ose do shkosh në kohën e bronzit. Aq më tepër një njeri, që i vendosi i pari në Europë sanksione Kosovës. Aq më tepër një njeri, i cili u përzie në plane për ndarjen, copëtimin e Kosovës me Beogradin. Një njeri që përkrahu Ballkanin e Hapur, një projekt të qartë ruso-serb.

Por ka një zhvillim pozitiv këtu. Qeveria aktuale e Kosovës ka dëshmuar meritën për t’i shumëzuar me zero, për t’ia kthyer reston Pashiqit të Tiranës, njëlloj si Pashiqit të Beogradit”,-u shpreh Berisha.

Continue Reading

Të kërkuara