

Shëndet
Si ndikojnë temperaturat e nxehta tek tensioni i gjakut
Çfarë Ndodh Me Tensionin e Gjakut Në Stinën e Verës.
Published
4 years agoon
By
Betim Gashi
Shkaktarët e tensionit të lartë të gjakut janë të lidhur fort me shumë faktorë të stilit të jetesës ku përfshihet ushqyerja dhe aktiviteti fizik. Megjithatë, ekspertët thonë se temperaturat mund të ndikojnë gjithashtu tek tensioni i gjakut.
Sipas tyre, moti i nxehtë dhe ekspozimi në diell për një kohë të gjatë mund të ulë tensionin e lartë të gjakut. Ata shpjegojnë se përgjithësisht, tensioni i gjakut është më i lartë në dimër dhe më i ulët në verë.
Çfarë Ndodh Me Tensionin e Gjakut Në Stinën e Verës
Temperaturat e larta në stinën e verës shkaktojnë zgjerimin e enëve të gjakut ndërkohë që vetë trupi përpiqet të ulë temperaturën e brendshme. Një gjë e tillë shkakton një rënie të nivelit të tensionit të gjakut. Në mot të ftohtë nga ana tjetër, enët e gjakut ngushtohen dhe tensioni është më i lartë. Përpos të tjerave, shtimi në peshë dhe mungesa e aktivitetit fizik në dimër rrit tensionin e gjakut, thonë ekspertët.
Si Ndikon Vapa Tek Shëndeti i Zemrës
Temperaturat e larta nxisin trupin të djersijë më shumë për të ruajtur temperaturën e brendshme. Kjo do të thotë që organizmi humbet më shumë lëngje se zakonisht dhe një gjë e tillë mund të shkaktojë një rënie të tensionit të gjakut. Një gjë e tillë shkakton vështirësi tek njerëzit që vuajnë nga zemra. Vapa e madhe mund të shkaktojë një barrë të rëndë tek zemra dhe qarkullimi i gjakut.
Zemra rreh më shpejt dhe punon më fort të pompojë gjak i cili duhet të qarkullojë sa më pranë sipërfaqes së lëkurës për të përshpejtuar djersitjen. Gjaku trashet më shumë verë dhe bashkë me ndryshimet në nivelin e kolesterolit, kthehen në faktorë të rrezikshëm për shëndetin e zemrës. Shoqata Amerikane e Zemrës thonë se ekspozimi i vazhdueshëm për dy ditë me rradhë në temperaturat përvëluese të verës mund të rrisë rrezikun e vdekjes së parakohshme si pasojë e një problemi me zemër./AgroWeb
6 sinjalet e trupit të cilat nuk duhet t’i injoroni kurrë
Angazhimet e përditshme dhe shqetësimet e shpeshta janë të tilla që të humbasin mendjen edhe në rastet kur bëhet fjalë për shëndetin. Dhimbjet e përsëritura të kokës anashkalohen duke pirë nga një paracetamol dhe dhimbjet e mesit i atribuohen ndryshimit të temperaturës. Ndoshta të paktë janë njerëzit që e kuptojnë nevojën urgjente për të shkuar tek mjeku në rast se keni dhimbje në kraharor, dobësi, marramendje apo humbje të shikimit.
Kur vjen puna tek simptomat, nuk është aq e lehtë të dallosh nëse bëhet fjalë për progresin normal të plakjes apo një sëmundjeje që mund të jetë serioze. Duke nënvizuar rëndësinë e të dëgjuarit të trupit, ju sjellim më poshtë 6 simptoma që nuk duhen injoruar në mënyrë absolute.
Rënia E Papritur Në Peshë
Nëse vëreni që po humbisni peshë krejt papritur edhe nëse nuk jeni duke u përpjekur për këtë gjë, atëherë natyrshëm duhet t’iu lindë dyshimi. Me kalimin e viteve, njeriu shton në peshë. Për pasojë, rënia e pashpjegueshme në peshë mund të tregojë një problem serioz. Kanceri për shembull, është një sëmundje që manifestohet me rënien në peshë. E njëjta gjë vlen edhe për tiroiden, SIDËN apo hepatitin C.
Nishanet Që Ndryshojnë Ngjyrë
Një nishan që ndryshon ngjyrë, formë apo madhësi nuk duhet injoruar kurrë. Asnjëherë! Secili prej nesh duhet të kontrollojë gjendjen e lëkurës nga koka tek këmbët një herë në vit. Kanceri i lëkurës është shumë i përhapur dhe njerëzit shpesh ‘flenë mbi dafina’ pavarësisht nishaneve.
Gjumi I Tepërt
Nëse flini më shumë se 9 orë në ditë, atëherë mund të jeni të prekur nga depresioni, inflamacioni kronik apo skleroza e shumëfishtë. Nëse ndiheni gjithmonë të lodhur, flini gjatë ditës dhe mbipeshë, atëherë gjumi i tepërt tregon praninë e narkolepsisë. Narkolepsia është një çrregullim i sistemit nervor qendror që shoqërohet edhe me haluçinacione.
Kolla E Vazhdueshme
Nëse kolla zgjat më shumë se dy muaj, atëherë duhet të kuptoni se ka diçka që nuk shkon në organizëm. Mund të jeni prekur nga azma apo nga një sëmundje e refluksit acidik.
Dhimbjet Abdominale Në Pjesën E Poshtme Të Anës Së Djathtë
Nëse këto dhimbje zgjasin për ditë të tëra apo janë shumë të forta atëherë duhet të shkoni tek mjeku. Këto dhimbje mund të tregojnë probleme me apendisitin që sigurisht nuk duhet injoruar në asnjë moment.
Dhimbjet Kronike
Dhimbjet që zgjasin mbi 12 javë konsiderohen kronike dhe vetëm mjeku mund të përcaktojë shkakun e saj. Nuk është normale që të të dhëmbë trupi çdo ditë, prandaj duhet të shkoni tek mjeku. Trupi di të flasë, mirë, qartë dhe shkoqur. Të takon ty ta dëgjosh dhe të jesh i vëmendshëm./AgroWeb
Shëndet
Sa është i dëmshëm ndryshimi i orës? Ja çfarë thonë studimet e reja
Published
2 hours agoon
October 4, 2025By
UBT News
Një studim i publikuar në Proceedings of the National Academy of Sciences zbulon se ruajtja e përhershme e kohës standarde të dimrit është më e favorshme për trupin e njeriut, krahasuar me kohën e përhershme të verës ose me sistemin aktual të ndërrimit sezonal të orës.
Studiuesit analizuan ekspozimin ndaj dritës në 48 shtete të SHBA-së dhe e krahasuan me të dhëna shëndetësore, duke përdorur modele matematikore për të matur “ngarkesën cirkadiane” stresin që ora biologjike e trupit përjeton nën skenarë të ndryshëm kohorë.
Përfundimi ishte i qartë: koha e dimrit shkakton më pak stres dhe është më e shëndetshme.
Dr. Karin Johnson, neurologe, thekson se trupi rregullohet nga dielli dhe sa më shumë të përputhemi me kohën natyrore, aq më i mirë është gjumi, funksioni i trurit dhe mirëqenia.
Ajo paralajmëron se ora e përhershme e verës mund të shkaktojë mungesë dritë në mëngjes, duke ndikuar negativisht tek shëndeti, veçanërisht për fëmijët dhe ata që punojnë herët.
Sondazhet tregojnë një ndarje të opinionit publik: sipas Gallup 2024, 48% mbështesin kohën e dimrit, ndërsa 24% preferojnë kohën e verës.
Një sondazh YouGov 2023 tregoi të kundërtën, me 50% që favorizonin kohën e përhershme të verës.
Mbështetësit e kohës së verës përmendin përfitime si më shumë dritë pasdite, kursim energjie dhe më pak aksidente, por Akademia Amerikane e Mjekësisë së Gjumit e konsideron atë opsionin më të dëmshëm nga tre alternativat.
Dr. Johnson thotë se ndryshimi është i vështirë, por studime si ky mund të ndihmojnë gradualisht në zhvendosjen e opinionit publik drejt kohës së përhershme të dimrit, duke përmirësuar shëndetin dhe ritmet natyrale të trupit. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Si të trajtoni një ndrydhje të kyçit të këmbës?
Published
17 hours agoon
October 3, 2025By
UBT News
Është e rëndësishme të dini se si të kujdeseni në mënyrë të duhur për një dëmtim akut të indeve të buta në kyçin e këmbës.
Dikur, trajtimi konsistonte në vendosjen e akullit dhe pushim disa ditë. Sot, kërkimet tregojnë se ndrydhja është një proces që kërkon trajtim në disa faza.
Faza akute e ndrydhjes
ënjtje
mavijosje
gjakderdhje të lehtë
inflamacion
Në këtë fazë është e rëndësishme të:
Mbroni vendin e lënduar: Pushoni dhe përdorni suport (paterica ose fashë mbështetëse) nëse është e nevojshme. Mbani këmbën të ngritur: Përdorni jastëkë për ta mbajtur kyçin lart e për të reduktuar ënjtjen. Shmangni ilaçet anti-inflamatore: Inflamacioni ndihmon në shërimin e indeve. Marrja e këtyre ilaçeve mund të vonojë procesin e natyrshëm të shërimit.
Edukohuni: Pasi simptomat të jenë qetësuar, mësoni si të trajtoni dëmtimin për të përmirësuar rikuperimin.
Pas fazës akute:
Kur faza ka kaluar, është koha për të filluar ushtrimet, me mbikëqyrjen e një mjeku. Ai do të vendosë nëse duhet të filloni me ushtrime me peshën e trupit ose të kaloni në ushtrime me rezistencë. Rëndësi ka të ndiqni rendin e kohën e përshtatshme, për të forcuar përsëri kyçin.
Qëndrimi pozitiv ndihmon në rikuperim. Personat optimistë shërohen më shpejt dhe më mirë se ata që kanë frikë ose janë të shqetësuar.
Edhe gjatë rikuperimit, është e rëndësishme të ruani shëndetin kardiovaskular. Nëse nuk ka shumë ënjtje, mund të përdorni biçikletën për të përmirësuar qarkullimin e gjakut dhe aftësinë fizike, duke ndihmuar procesin e shërimit.
Ushtrime për rikuperim dhe parandalim:
Ushtrimet e forcës
Ushtrimet e ekuilibrit
Ushtrimet dinamike
Duke ndjekur hapat e duke ruajtur qëndrim pozitiv, rikuperimi nga një ndrydhje e kyçit do të jetë më i shpejtë dhe i qëndrueshëm. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Po e rrezikoni shëndetin, zgjatuesit nuk e përballojnë fuqinë e këtyre pajisjeve!
Published
18 hours agoon
October 3, 2025By
UBT News
Charanjit Mannu, ekspert i fushës elektrike dhe drejtues në Elec Training, ka lëshuar një paralajmërim të fortë mbi rreziqet që lidhen me përdorimin e zgjatuesve elektrikë për disa pajisje shtëpiake.
Ai zbuloi se çdo vit ndodhin shumë zjarre në banesa për shkak të mbingarkesës së zgjatuesve nga pajisjet me konsum të lartë energjie.
“Statistikat janë shqetësuese. Përjetojmë shumë raste ku zjarret shkaktohen nga zgjatuesit, sepse njerëzit nuk kuptojnë se cilat pajisje janë shumë të fuqishme për t’u përdorur me ta,” tha ai.
Mannu theksoi se pajisje si çajnikët elektrikë, ngrohësit dhe tosterët duhet të lidhen gjithmonë direkt në prizë, jo në zgjatues.
“Këto pajisje tërheqin sasi të mëdha rryme, më tepër se sa mund të përballojë në mënyrë të sigurt një zgjatues i zakonshëm. Një çajnik konsumon rreth 3000 vat, ngrohësit elektrikë përdorin 3000 vat ose më shumë, ndërsa një toster 800 deri në 1500 vat,” shpjegoi ai.
Eksperti nga Wolverhampton shtoi se pajisjet me fuqi të lartë mund të shkaktojnë ngrohje të tepërt të zgjatuesve.
“Kur zgjatuesit mbinxehën, plastika mbështjellëse mund të shkrihet dhe të ndezë materialet përreth. Shumë njerëz përkeqësojnë situatën duke i mbështjellë zgjatuesit gjatë përdorimit, gjë që përqendron nxehtësinë në një zonë të vogël,” paralajmëroi ai.
Ai theksoi gjithashtu se rreziku rritet kur në të njëjtin zgjatues lidhen disa pajisje të fuqishme njëkohësisht.
“Kam parë raste ku njerëzit lidhnin një çajnik, një mikrovalë dhe një toster në të njëjtin zgjatues në kuzhinë. Kjo është e rrezikshme, pasi fuqia totale që kërkojnë këto pajisje tejkalon ndjeshëm kapacitetin e sigurt të çdo zgjatësi shtëpiak,” përfundoi ai. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Muaji Rozë – Kujdesi dhe ndërgjegjësimi për kancerin e gjirit
Published
19 hours agoon
October 3, 2025By
UBT News
Tetori njihet si Muaji Rozë, periudhë kur vëmendja i kushtohet ndërgjegjësimit dhe parandalimit të kancerit të gjirit.
Informimi i saktë është fuqi – sa më shumë të dini, aq më të afta jeni të merrni vendime të kujdesshme për shëndetin tuaj.
Kontrolli dhe mamografia
Rekomandohet që gratë mbi 40 vjeç të kryejnë mamografi çdo vit. Në shumë raste, kjo është e mbuluar nga sigurimet shëndetësore ose ofrohet falas nga organizata të ndryshme për ato që nuk kanë sigurim. Kujdesi për shëndetin nuk duhet të ndalet për shkak të arsyeve financiare.
Mos e lini frikën t’ju ndalojë
Edhe pse për disa gra procesi i mamografisë mund të jetë i pakëndshëm apo i dhimbshëm, ai është i sigurt dhe i shpejtë. Për ta lehtësuar, mund ta planifikoni vizitën pas përfundimit të ciklit menstrual, kur gjoksi është më pak i ndjeshëm. Gjithashtu, një qetësues i thjeshtë si ibuprofeni, aspirina apo acetaminofeni, i marrë një orë para vizitës, mund të ndihmojë.
Jo çdo kancer gjiri është i dukshëm
Nuk duhet të prisni të ndjeni një “gungë” për ta kuptuar. Disa forma të kancerit të gjirit nuk shfaqin masa të prekshme. Shenja si ënjtje, dhimbje apo skuqje që zgjat më shumë se cikli menstrual, duhet të jenë sinjal për të kryer një kontroll.
Mund të prekë çdo moshë – edhe burrat
Edhe pse më shpesh prek gratë mbi 40 vjeç, rreth 11% e rasteve ndodhin tek gratë nën 45 vjeç. Po ashtu, edhe burrat nuk janë të përjashtuar – 1 në 830 burra diagnostikohen me këtë sëmundje.
Faktorët gjenetikë
Historia familjare është tregues i rëndësishëm. Gratë që kanë familjarë me kancer gjiri, vezorësh, pankreasi apo koloni, duhet të jenë më të kujdesshme. Megjithatë, një lajm inkurajues është se 90% e rasteve nuk lidhen drejtpërdrejt me gjenetikën.
Kanceri i gjirit është i trajtueshëm
Falë diagnostikimit të hershëm e përparimeve mjekësore, shanset për mbijetesë janë rritur ndjeshëm. Sipas Fondacionit Kombëtar të Kancerit të Gjirit, 62% e rasteve zbulohen në fazë të hershme, kur trajtimi është më efektiv.
Çka mund të bëni vetë?
Stili i jetesës ka një ndikim të madh në uljen e rrezikut:
Ushqehuni shëndetshëm, me shumë fruta dhe perime.
Kufizoni mishin dhe shmangni ushqimet e përpunuara.
Ushtrohuni rregullisht.
Shmangni ose ndaloni duhanin – një nga faktorët më të rrezikshëm për shëndetin. /A.Z/UBT News/

FC Ferizaj prezanton trajnerin e ri, Nevil Dede

Lamine Yamal mungon ndaj Sevillas për shkak të një dëmtimi muskulor

Petrit Halilaj fiton çmimin prestigjioz Nasher 2027 për skulpturë

Rektori Hajrizi: Studentët e UBT-së, të gatshëm për tregun global të punës

Sa është i dëmshëm ndryshimi i orës? Ja çfarë thonë studimet e reja

Elon Musk kritikon Wikipedia-n dhe njofton Grokipedia

Zhytësi rus thyen rekordin botëror, 126 metra pa frymë

Halloween në Netflix! Top 5 filma horror që duhet të shikoni

Rekordi i Chris Waddle mund të thyhet nga Granit Xhaka
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT1 month ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Rajoni2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Lajmet nga UBT3 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Vendi4 weeks ago
Votoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën