Shëndet
Si ndikojnë alergjitë verore në çrregullimet mendore?
Published
3 months agoon
By
UBT NewsStina e verës, për shumëkënd, është sinonim i pushimeve, diellit dhe aktiviteteve në natyrë. Megjithatë, për disa që vuajnë nga alergjitë sezonale, kjo periudhë sjellë sfida të shumta, jo vetëm fizike, por edhe mendore.
Alergjitë të shkaktuara nga poleni ose pluhuri nuk prekin vetëm hundët a sytë, studimet tregojnë një lidhje mes reaksioneve alergjike dhe shëndetit mendor.
Çfarë janë alergjitë verore?
Janë reagime të sistemit imunitar ndaj substancave që zakonisht janë të padëmshme për shumicën e njerëzve. Ndër shkaqet më të zakonshme përfshihen:
Poleni i barit, pemëve dhe luleve
Pluhurat e shtëpisë dhe myku
Pickimet e insekteve
Simptomat fizike përfshijnë rrjedhje hundësh, teshtima, kruarje të syve dhe kollitje, por këto simptoma shpesh kanë ndikim më të thellë se sa mendohet.
Lidhja midis alergjive dhe shëndetit mendor
Inflamacioni dhe ndikimi në tru – Kur trupi reagon ndaj alergjenëve, prodhon substanca si histamina e citokinat që shkaktojnë inflamacion. Ky inflamacion nuk mbetet në rrugët e frymëmarrjes, ndikon edhe në sistemin nervor qëndror. Citokinat pro-inflamatore janë të lidhura me simptoma depresive, ankth dhe lodhje mendore.
Cilësia e gjumit – Alergjitë shpesh prishin gjumin për shkak të bllokimeve në hundë dhe kruarjes së vazhdueshme. Mungesa e gjumit cilësor është një faktor i njohur rreziku për çrregullime mendore si depresioni dhe ankthi.
Ndryshimi i stilit të jetesës – Personat me alergji shpesh shmangin ambientet e hapura gjatë verës, duke reduktuar aktivitetin fizik dhe ndërveprimin social, dy komponentë të rëndësishëm për mirëqenien mendore. Izolimi social dhe mungesa e aktivitetit janë të lidhura me përkeqësim të gjendjes emocionale.
Stresi i përhershëm nga simptomat – Përballja e përditshme me kruarje, bllokim të hundës, lodhje dhe shpesh edhe përçmimi social çojnë në një stres kronik. Ky stres shpesh shoqërohet me zhvillimin ose përkeqësimin e çrregullimeve të tilla si ankthi i përgjithësuar ose depresioni.
Kush është më i rrezikuar?
Të rinjtë dhe adoleshentët, të cilët janë më të ndjeshëm emocionalisht
Personat me histori të mëparshme të çrregullimeve mendore
Njerëzit që jetojnë në zona urbane, ku ndotja përforcon efektet alergjike
Si të përballojmë ndikimin mendor të alergjive?
Menaxhimi mjekësor – Përdorimi i antihistaminikëve, sprejve nazalë dhe trajtimeve specifike për alergjitë është thelbësor.
Mbështetja psikologjike – Konsultimi me psikolog ose terapist mund të ndihmojë në përballimin emocional të simptomave të vazhdueshme.
Ruajtja e higjienës së ambientit – Mbyllja e dritareve gjatë orëve të pikut të polenit, larja e rrobave pas daljes në natyrë dhe përdorimi i filtrave HEPA.
Stërvitja dhe aktiviteti fizik – Aktiviteti i moderuar në ambiente të kontrolluara mund të ndihmojë në ruajtjen e humorit dhe të energjisë mendore.
Ndërsa alergjitë verore njihen për ndikimin fizik, ndikimi i tyre në shëndetin mendor është po aq i rëndësishëm për t’u adresuar. Ndërthurja e kujdesit fizik dhe atij emocional është çelësi për të përballuar këtë sfidë sezonale dhe për të ruajtur një cilësi të mirë të jetës edhe gjatë muajve të nxehtë.
Shëndet
Pa karbohidrate, pa stres! Ushqimet që ju ndihmojnë të bini në peshë
Published
5 hours agoon
November 25, 2025By
UBT News
Eliminimi i karbohidrateve nga dieta është një strategji efektive për të humbur peshë. Më poshtë gjeni disa ushqime që përmbajnë pak ose aspak karbohidrate:
Kërpudhat – Të varfra në karbohidrate, të pasura me lëndë ushqyese hekur, kalcium, dhe magnez. Ofrojnë sasi të mirë antioksidantësh.
Midhet – Të gjitha llojet janë të pasura me proteina, vitamina të grupit B, minerale si fosfori dhe hekuri, dhe nuk përmbajnë karbohidrate.
Vezët – Një zgjedhje e zakonshme në dietat pa karbohidrate falë vlerave të larta ushqyese.
Karkalecat dhe gaforret – Janë burim i shkëlqyer proteinash dhe nuk përmbajnë karbohidrate.
Mishi i kuq – Nuk ka karbohidrate, ndaj mund të konsumohet lirshëm, por gjithmonë me masë për një dietë të balancuar.
Farat e kungullit – Të përsosura për ata që janë në dietë, ofrojnë shije të këndshme pa karbohidrate të larta. Përmirësojnë shëndetin e zemrës, ulin stresin dhe forcojnë sistemin imunitar.
Mishi i bardhë – Konsiderohet më i shëndetshëm se mishi i kuq. Mund të konsumohet nga pula, lepuri apo peshku.
Djathi – Sidomos Grana Padano, djathë tradicional italian i pasur me minerale dhe pa karbohidrate.
Gjalpi – Përdoret në gatime dhe nuk përmban karbohidrate, por duhet konsumuar në sasi të moderuara. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Gripi nuk ka shanse! Këshilla praktike për të qëndruar të shëndetshëm
Published
22 hours agoon
November 24, 2025By
UBT News
Stina e vjeshtës dhe dimrit shpesh shoqërohet me rritje të rasteve të gripit dhe infeksioneve të frymëmarrjes, për shkak të motit të ftohtë dhe ndryshimeve të papritura të temperaturës.
Megjithëse ilaçet mund të jenë opsion, ekzistojnë disa mënyra natyrale për të lehtësuar simptomat/parandaluar përkeqësimin e sëmundjes.
Uji dhe lëngjet: Konsumimi i lëngjeve ndihmon në parandalimin e dehidratimit dhe lehtëson rrjedhjen e hundëve. Pini ujë, lëngje frutash, supë me lëng pule ose ujë të ngrohtë me mjaltë dhe limon. Shmangni pijet me kafeinë, që mund të shkaktojnë etje.
Ujë me kripë: Gargara me ujë të ngrohtë dhe kripë ndihmon për të qetësuar fytin e irrituar dhe për të lehtësuar simptomat e ftohjes.
Supë me lëng pule: Studimet kanë treguar se supa e pulës ka efekt antiinflamator dhe ndihmon në rrjedhjen e hundëve, duke kufizuar aktivitetin e viruseve në pjesën e brendshme të hundës.
Antihistamina: Përdorimi i saj mund të lehtësojë rrjedhjen e hundëve, teshtimat, lotimin e syve dhe kollitjen.
Lagështira: Ajri i thatë favorizon përhapjen e viruseve. Përdorni aparate për lagështi, por kujdesuni t’i pastroni rregullisht sipas udhëzimeve të prodhuesit, për të shmangur mykun dhe bakteret.
Këto masa të thjeshta e ndihmojnë trupin të përballojë gripin më lehtë dhe të ruani shëndetin gjatë muajve më të ftohtë. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Këto janë përfitimet e xhenxhefilit për shëndetin
Published
23 hours agoon
November 24, 2025By
UBT News
Xhenxhefili është një nga erëzat më të shëndetshme dhe konsumimi i tij i rregullt sjell shumë përfitime për organizmin.
Përmirëson qarkullimin e gjakut
Xhenxhefili përmban minerale të rëndësishme si magnezi, kromi dhe zinku, që ndihmojnë në përmirësimin e qarkullimit të gjakut. Ai është i dobishëm kur jeni të sëmurë dhe keni ethe apo temperaturë të lartë.
Ndihmon në luftimin e inflamacioneve
Dhimbjet e vazhdueshme dhe inflamacionet shkojnë dorë për dore. Xhenxhefili njihet si anti-inflamator natyral, i cili lehtëson dhimbjet dhe përmirëson gjendjen e përgjithshme të trupit.
Si ta përdorni xhenxhefilin?
Mund të përdoret në shumë forma, i freskët, në pluhur a i ëmbëlsuar. Për efekt shërues kur jeni ftohur, zien xhenxhefil në ujë të vluar, shtoni limon e një lugë mjaltë. Ky kombinim është i shkëlqyer për të lehtësuar simptomat e përshpejtuar shërimin. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Lëngjet e gazuara shkaktojnë probleme serioze me mëlçinë!
Published
1 day agoon
November 24, 2025By
UBT News
Nuk është një sekret që lëngjet e gazuara mund të jenë të dëmshme për mëlçinë. Përveç rritjes së rrezikut për sëmundje kardiovaskulare, prishjes së dhëmbëve dhe mbipeshes, këto pije ndikojnë negativisht edhe në funksionimin e mëlçisë.
“Mëlçia ndihmon në metabolizimin e karbohidrateve, proteinave dhe yndyrnave që konsumojmë, dhe më pas i ruan ato si glukogjen, vitamina dhe minerale për përdorim të mëvonshëm”, thotë dietologia me bazë në New York, Carrie Gans.
“Ajo gjithashtu ndihmon në heqjen e toksinave nga gjaku dhe zvogëlon dëmtimin e trupit”, shton ajo.
Studimet tregojnë se konsumimi i tepruar i sheqerit mund ta mbingarkojë mëlçinë, duke e kthyer në yndyrë. Sipas Klinikës Mayo, simptomat e sëmundjes së mëlçisë yndyrore jo-alkoolike përfshijnë lodhje dhe dhimbje, e mund të çojnë në cirozë dhe dështim të mëlçisë.
Konsumimi i madh i pijeve të gazuara shkakton edhe rezistencë ndaj insulinës. Një studim tregoi se njerëzit që pinin katër pije me sheqer në ditë për tre javë, në total 40-80 gram sheqer, raportuan rritje të rezistencës ndaj insulinës. Kjo gjithashtu rrit rrezikun për diabetin e tipit 2.
Pijet e gazuara janë të dëmshme jo vetëm për shkak të sheqerit, por edhe për shkak të përmbajtjes së lartë të shurupit të misrit me fruktozë.
Një studim mbi minjtë zbuloi se konsumimi i gjatë i këtij shurupi shkaktoi dëmtime në mëlçi e përkeqësim të barrierës së murit të zorrëve. /A.Z/UBT News/
Kallas: Rusia “definitivisht” nuk do të kthehet në G8
Gati 300 ushtarë të KFOR-it marshojnë 30 kilometra në Bondsteel në nderim të të rënëve
Bislimi në Berlin, pritet nga Ministri gjerman për Evropë, Gunther Krichbaum
Rama i gatshëm për takim me Kurtin e Muratin – Komuna nesër mban seancë të jashtëzakonshme
Macron: Evropianët janë të vetmit që duhet të vendosin se çfarë të bëjnë me asetet ruse
Nuk është prodhuar ende, por kjo makinë shitet për 20 milionë dollarë
Rrahmani e Haraslini kanë nisur ngacmimet për short
Këngët që bënë bujë këtë vit, Apple Music ka fjalën!
Nga socializimi tek pasuria, si mund të ndikojë një gotë verë në karrierë?
Të kërkuara
-
Aktualitet1 month agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi3 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
-
Lajmet3 months agoProfesori i UBT-së fiton grant prestigjioz kërkimor në Universitetin Çarls të Pragës
