Kuriozitete

Si mësojnë më shpejt njerëzit e zgjuar?

Published

on

Si një ndërmarrës që punon shumë ju përballeni me një numër të madh sfidash, secila prej të cilave duhet të zgjidhet për të rritur biznesin tuaj më tej.

Por për të gjetur këto zgjidhje, ju duhet ta përdorni mendjen tuaj për të mësuar koncepte të reja dhe nganjëherë të komplikuara. Ky proces mësimi mund të marrë orë, nganjëherë edhe më shumë në varësi nga natyra e sfidës me të cilën përballeni. Fatkeqësisht, ju shpesh nuk keni luksin e kësaj kohe shtesë për ta shpenzuar.

Edhe më keq? Është e vështirë të mbani në mend informatat kur keni shumë punë dhe ndjeheni të stresuar, por nëse nuk mund të mbani në mend ato që keni mësuar, nuk do të fitoni kurrë dijeninë e duhur për të zgjidhur problemet e panjohura.

Fatmirësisht, ka një zgjidhje të lehtë.

Richard Feynman, një fizikant i cili fitoi Çmimin Nobel, dha një zgjidhje të mrekullueshme për të mësuar çdo gjë më shpejtë, dhe të mbani atë në kujtesën tuaj më gjatë. Ja teknika që ai shpiku dhe se si mund ta përdorni atë në jetën dhe biznesin tuaj.

Teknika Feynman

Baza e kësaj teknike të mësimit nga Feynman është kjo: Para se të mund të shpjegoni diçka në mënyrë të qartë, duhet ta kuptoni atë tërësisht.

Për Feynman, mësimi nuk përfshin futjen në kujtesë të koncepteve të komplikuara. Fokusohet në bërjen e këtyre koncepteve më të lehta për t’u kuptuar. Pas të gjithash, sa më e lehtë që të jetë diçka për ta kuptuar, aq më e lehtë do të jetë për ta mbajtur në mend.

Teknika Feynman mund t’ju ndihmojë të mësoni  gjithçka. Por ju jeni këtu për të zgjidhur probleme biznesi, jo për të fituar një lojë të Trivial Pursuit.  Për të fituar vlerat më të mëdha të këtij ushtrimi, fokusohuni në mësimin e koncepteve të cilat lidhen me sfidat specifike në biznesin tuaj.

Hapi 1. Zgjedhni një temë

Shkruani emrin e temës tuaj në një copë letre. Gjeni materiale të ndryshme për temën (blogje, libra, emisione). Shtoni ato në faqen tuaj sa herë që mësoni diçka të re për temën tuaj.

Hapi 2. Mësojani një fëmije

Krijoni një shpjegim për temën tuaj, duke u siguruar që ta bëni atë sa më të thjeshtë dhe më të qartë që është e mundur. Bëni sikur po ia mësoni temën tuaj një klase plot me fëmijë, njerëzve me fjalorë të kufizuar të cilët nuk i kuptojnë fjalët e komplikuara.

Njerëzit kanë tendenca të komplikojnë shpjegimet për të fshehur mangësitë e kuptimit të tyre. Duke i bërë këto gjëra të thjeshta, dhe duke treguar vetëm konceptet themelore dhe marrëdhëniet midis tyre, ju shpejtë do të identifikoni se ku qëndrojnë hapësirat në diturinë tuaj.

Hapi 3. Thjeshtoni

Do të ketë kohëra kur ju do të harroni koncepte të rëndësishme, ose do të keni vështirësi në shpjegimin e gjërave në mënyrë të qartë. Kjo do të thotë se është koha të ktheheni tek librat.

Rishikoni materialin tuaj të mësimit dhe mbushni hapësirat tuaja të diturisë. Për të krijuar shpjegime të thjeshta ju duhet të interpretoni dhe të kuptoni atë që lexoni, jo vetëm të kaloni sipërfaqësisht në tekst. Kështu që vazhdoni të mësoni shënimet tuaja deri sa të mund të shpjegoni temën tuaj në termet më themelore.

Natyrisht që disa koncepte do të jenë më abstrakte dhe më komplekse se tjerat. Në këtë rast mund të jetë e nevojshme të ndani temën në një numër  të vogël dhe të ndërlidhur të shpjegimeve, në vend se të jepni një shpjegim i cili është i vështirë për t’u komunikuar.

Hapi 4: Përsërisni

Edhe shpjegimet e mira mund të thjeshtohen edhe më tej. Vazhdoni të ri-vizitoni materialin tuaj burimor, duke shtuar gjëra në shënimet tuaja dhe duke përmirësuar shpjegimet tuaja. Para se ta dini ju do të kuptoni tërësisht atë temë.

Dhe kjo ishte! Teknika Feynman është shumë e thjeshtë, dhe për këtë shkak është shumë efikase.

Duke u fokusuar në shpjegime të qarta dhe të thjeshta, ju shpejtë do të kuptoni dhe do të mbani në mend koncepte të  reja. Kështu që identifikoni sfidat e biznesit tuaj, zgjidhni temat tuaja, lexoni libra, dhe vazhdoni të thjeshtoni shpjegimet tuaja deri sa kjo dituri e re të forcohet në mendjen tuaj. Ju do të zgjidhni shumë sfida të reja të biznesit para se ta kuptoni këtë.

Continue Reading

Kuriozitete

Nga numri i telefonit te analizat mjekësore, cilat informacione nuk duhet të ndajmë me ChatGPT

Published

on

Inteligjenca artificiale mund të jetë mjet i vlefshëm gjatë përditshmërisë, por rekomandohet që duhet të kemi kujdes në përdorimin e saj.

Prania e ChatGPT në jetë po bëhet më e dukshme. Siç mësojnë njerëzit nga chatbot-e, po ashtu edhe këta të fundit mësojnë prej nesh përmes bisedave që bëjmë. Ekspertët në fushën e inteligjencës bëjnë thirrje për kujdes, pasi ka informacione si psh nga numri i telefonit, adresa e shtëpisë apo testet mjekësore nuk duhet të ndahen me chatbot – jo vetëm për arsye privatësie, por edhe për të shmangur keqpërdorimin ose rrjedhjen e mundshme të të dhënave.

Paralajmërime nga vetë krijuesit

Edhe vetë kompanitë që zhvillojnë sistemet e AI i njohin rreziqet. OpenAI thotë: “ Ju lutemi mos ndani informacione të rëndësishme në biseda”, ndërsa Google u bën thirrje përdoruesve të Gemini të jenë të kujdesshëm: “ Mos vendosni informacione konfidenciale ose të dhëna që nuk do donit t’i shihte askush”

Siç vë në dukje WSJ, bisedat me chatbot mund të përdoren për të trajnuar modelet e ardhshme dhe fjalë kyçe që lidhen me çështjet e sigurisë si dhuna mund të shkaktojnë auditime të brendshme nga vetë kompania.

Pesë kategori të dhënash që nuk duhet të ndani

Informacioni personal identifikimi – ID ose numri i pasaportës, data e lindjes, adresa e shtëpisë dhe numri i telefonit janë informacione që duhet të mbahen jashtë bisedave me AI.

Të dhënat mjekësore – Asnjëherë mos kërkoni të bëni interpretim të testeve mjekësore në Chat GPT.

Informacioni financiar – Shmangni futjen e numrave të llogarive bankare ose informacioneve të tjera të ndjeshme financiare.

Detajet e punës suaj – Përdoruesit që përdorin chatbot në rutinën e tyre të përditshme të punës ekspozojnë pa vetëdije të dhënat e klientëve ose informacionet e brendshme të kompanive të tyre. Nëse përdorimi i AI është thelbësor për punën, rekomandohet që të përdoren abonimet profesionale.

Detajet e hyrjes – Chatbot-et nuk janë ndërtuar për të vepruar si vend për fjalëkalime, PIN ose kredenciale të tjera aksesi.

Continue Reading

Kuriozitete

Princesha Diana: Letra që zbulon sa e vetmuar ndihej në pallat

Published

on

Të gjitha objektet që tregojnë historinë e jetës së Princeshës Diana dhe ofrojnë informacion mbi familjen mbretërore britanike tani janë në ankand. Midis tyre është një letër e shkruar me dorë dy ditë pas dasmës së saj me Mbretin e ardhshëm Charles.

Ankandet Julien’s prezantojnë koleksionin e jashtëzakonshëm, “Stili i Princeshës Diana dhe një Koleksion Mbretëror”, me më shumë se 300 pjesë historike në një nga ankandet më të mëdha të artikujve që dikur i përkisnin Princeshës së ndjerë të Uellsit.

Së bashku me shumë artikuj të modës të paraqitur në ankand, i cili fillon më 26 qershor në The Peninsula Beverly Hills, ka edhe një artikull veçanërisht të veçantë. Koleksioni përfshin një letër të shkruar me dorë dhe të nënshkruar nga Princesha Diana drejtuar Mark Simpson, një punonjës i Pallatit Buckingham.

Letra mban datën 31 korrik 1981, vetëm dy ditë pas dasmës së saj me Princin e atëhershëm Charles.

“Kjo është një nga veprat e mia të preferuara”, thotë Martin Nolan, bashkëthemelues dhe drejtor ekzekutiv i Julien’s Auctions, për revistën PEOPLE gjatë një parapamjeje të artikujve të ankandit.

“Është disa ditë pas dasmës së saj.” “Ajo jetonte në Pallatin e Buckinghamit, ishte periudha kur po përshtatej nga jeta normale në jetë pallati”, tha Nolan.

Kështu që ajo duhej të mësonte nga mbretëresha të përkulej dhe të gjitha këto.” Por, ajo po kalonte mirë me Mark Simpsonin.”Ata ishin pothuajse në të njëjtën moshë, ai ishte pak më i madh se ajo “, shton Nolan. “Në letër ajo flet për sa e vetmuar ishte kur ishte në pallat.”

Letra thotë: “I dashur Mark, doja vetëm të të falënderoja për gjithë mirësinë dhe durimin që më ke treguar që kur u zhvendosa në Pallatin e Buckinghamit. Qëndrimi im u bë shumë më i lehtë nga shoqëria jote, pasi ishte shumë e vetmuar dhe qeshëm aq shumë, saqë nuk mund të të falënderoj mjaftueshëm. Shpresoj se ke mundur ta shijosh të mërkurën dhe se të ka pëlqyer fustani im.”

Nesër do të nisem për në Britani, me të gjithë këta burra përreth. Duhet të kem kujdes nga Evelina! Lajmi i keq është se nuk kam ngrënë asnjë drithëra – më vjen keq. Si do t’ia dal pa tasat me drithëra? [fytyrë që qesh]. Një falënderim i madh që je vetvetja – Me shumë dashuri, Diana.”

Letra tregon se ditët e para të Dianës si princeshë nuk ishin aspak argëtuese.

Continue Reading

Kuriozitete

Pse bllokohen veshët në avion? Ja si ta zgjidhni këtë problem

Published

on

Nuk ka rëndësi se pse po e bëni udhëtimin e radhës! Mund të jenë pushimet, udhëtim pune apo çështje tjetër, me siguri që ka fenomen me të cilin jeni përballuar sa herë që keni bërë udhëtime të tilla: bllokimi i veshëve apo ajo që nga auditologët quhet “veshi i avionit”.

Ndryshe quhet “barotrauma e veshit”, veshi i avionit është zhurma e dhimbshme e veshit që ndodh kur avioni është në ngjitje ose zbritje. Nëse për disa persona kjo është një ndjesi irrituese, për të tjerë është shqetësim që zgjat edhe pas daljes nga avioni.

Për të shmangur fluturimet, auditologia Sarah Lundstrom shpjegon më shumë rreth këtij fenomeni.

Çfarë është “veshi i avionit”?

“Kjo ndodh kur “veshi mbyllet për shkak të ndryshimeve të presionit të ajrit gjatë fluturimit,” shpjegon mjekja Lundstrom. Lajmi i mirë është se ndërkohë që kjo gjendje krijon njëfarë shqetësimi, kjo nuk dëmton daullet e veshit tuaj.

Pse kumbojnë veshët në avion?

Arsyeja pse përjetoni dhimbje veshi gjatë udhëtimeve me avion është për shkak të ndryshimit të presionit të ajrit. “Kur ka një ndryshim në presionin e ajrit të jashtëm, kjo shkakton shtyrjen e daulles së veshit dhe mbylljen e tubit eustachian,” shton mjekja.

Si ta parandaloni si fenomen?

Sipas mjekes Lundstrom, mund të përtypni çamçakëz ose mbani karamele gjatë fluturimit për të ndihmuar në mbajtjen e “veshit të mesëm dhe tubit eustachian në lëvizje dhe të hapur”. Megjithatë, nëse nuk keni çamçakëz ose karamele me vete, mos u frikësoni.

“Gjatë fluturimit, gëlltisni diçka ose mbyllni hundën e të fryni ajrin për të nxitur tubit eustachian të hapet që të lehtësojë presionin,” përfundon Lundstrom.

Continue Reading

Kuriozitete

NASA zbulon pasuri të pallogaritshme ari në thellësitë e oqeanit

Published

on

Oqeanet mbajnë rezervat më të mëdha të arit në botë, por ato janë ende të paarritshme.

Një ekip shkencëtarësh të NASA-s ka zbuluar se oqeanet “mbajnë” rezervën më të madhe të arit, e cila vlerësohet në 20 milionë ton. Nxjerrja e metalit të çmuar që zotërojnë, sjell sfida për shkak të përqendrimit të tij të ulët në ujin e detit.

Sasia e raportuar ka tronditur botën, pasi tejkalon sasinë totale të arit të gjetur nga njeriu gjatë gjithë historisë së tij.

Teknologjia që i është vënë në dispozicion njerëzimit nuk lejon një mekanizëm minerar ekonomikisht të qëndrueshëm, uji i detit përmban metale që e bëjnë të vështirë ndarjen e arit. Ari i tretur nuk është i vetmi burim i vlefshëm që deti “ruan”.

Elemente tjera të rëndësishme që detet dhe oqeanet kanë janë depozitat e sulfurit hidrotermal. Këto janë depozita që janë më të arritshme sesa ari i tretur dhe mund të nxirren përmes minierave nënujore.

Minierat në det paraqesin rreziqe shkatërruese për ekosistemet detare, kjo rrezikon mijëra specie të reja, shkatërron shumë habitate detare dhe ndryshimi i zinxhirëve ushqimorë paraqet rreziqe të konsiderueshme.

Disa territore, si Papua Guinea e Re, filluan ta zbatojnë këtë praktikë. Debati mjedisor përqendrohet në ndikimet tragjike që aktivitetet minerare kanë në ekosistemet detare, duke lënë anash mundësitë ekonomike që j’u ofrojnë vendeve.

Mundësi reale që deti mund të na ofrojë burimet e tij më të vlefshme

Disa shkencëtarë mbajnë gjallë shpresën se zhvillimet teknologjike do të na lejojnë të arrijmë në zgjidhje të qëndrueshme në të ardhmen për shfrytëzimin e burimeve detare. Nuk është e pamundur që një ditë të shfaqen teknologji që do të lejojnë nxjerrjen e arit nga deti pa shkaktuar dëme të konsiderueshme në mjedisin detar.

Derisa të ndodhë kjo, ari vazhdon të fshihet në thellësitë e detit, madje edhe për vende si Spanja, me disa dete dhe oqeane që lagen në plazhet e saj, gjë që mund t’i sjellë vendit iberik miliona ose miliarda euro.

Thesari më i madh i njerëzimit qëndron i fshehur në det, e në të njëjtën kohë, Kina ka surprizuar me zbulimin e 230 miliardë ton ari të bardhë në shtratin e detit.

Continue Reading

Të kërkuara