Kulturë

Si mësojnë më shpejt njerëzit e zgjuar

Fatmirësisht, ka një zgjidhje të lehtë.

Published

4 years ago

on

Si një ndërmarrës që punon shumë ju përballeni me një numër të madh sfidash, secila prej të cilave duhet të zgjidhet për të rritur biznesin tuaj më tej.

Por për të gjetur këto zgjidhje, ju duhet ta përdorni mendjen tuaj për të mësuar koncepte të reja dhe nganjëherë të komplikuara. Ky proces mësimi mund të marrë orë, nganjëherë edhe më shumë në varësi nga natyra e sfidës me të cilën përballeni. Fatkeqësisht, ju shpesh nuk keni luksin e kësaj kohe shtesë për ta shpenzuar.

Edhe më keq? Është e vështirë të mbani në mend informatat kur keni shumë punë dhe ndjeheni të stresuar, por nëse nuk mund të mbani në mend ato që keni mësuar, nuk do të fitoni kurrë dijeninë e duhur për të zgjidhur problemet e panjohura.

Fatmirësisht, ka një zgjidhje të lehtë.

Richard Feynman, një fizikant i cili fitoi Çmimin Nobel, dha një zgjidhje të mrekullueshme për të mësuar çdo gjë më shpejtë, dhe të mbani atë në kujtesën tuaj më gjatë. Ja teknika që ai shpiku dhe se si mund ta përdorni atë në jetën dhe biznesin tuaj.

Teknika Feynman

Baza e kësaj teknike të mësimit nga Feynman është kjo: Para se të mund të shpjegoni diçka në mënyrë të qartë, duhet ta kuptoni atë tërësisht.

Për Feynman, mësimi nuk përfshin futjen në kujtesë të koncepteve të komplikuara. Fokusohet në bërjen e këtyre koncepteve më të lehta për t’u kuptuar. Pas të gjithash, sa më e lehtë që të jetë diçka për ta kuptuar, aq më e lehtë do të jetë për ta mbajtur në mend.

Teknika Feynman mund t’ju ndihmojë të mësoni  gjithçka. Por ju jeni këtu për të zgjidhur probleme biznesi, jo për të fituar një lojë të Trivial Pursuit.  Për të fituar vlerat më të mëdha të këtij ushtrimi, fokusohuni në mësimin e koncepteve të cilat lidhen me sfidat specifike në biznesin tuaj.

Hapi 1. Zgjedhni një temë

Shkruani emrin e temës tuaj në një copë letre. Gjeni materiale të ndryshme për temën (blogje, libra, emisione). Shtoni ato në faqen tuaj sa herë që mësoni diçka të re për temën tuaj.

Hapi 2. Mësojani një fëmije

Krijoni një shpjegim për temën tuaj, duke u siguruar që ta bëni atë sa më të thjeshtë dhe më të qartë që është e mundur. Bëni sikur po ia mësoni temën tuaj një klase plot me fëmijë, njerëzve me fjalorë të kufizuar të cilët nuk i kuptojnë fjalët e komplikuara.

Njerëzit kanë tendenca të komplikojnë shpjegimet për të fshehur mangësitë e kuptimit të tyre. Duke i bërë këto gjëra të thjeshta, dhe duke treguar vetëm konceptet themelore dhe marrëdhëniet midis tyre, ju shpejtë do të identifikoni se ku qëndrojnë hapësirat në diturinë tuaj.

Hapi 3. Thjeshtoni

Do të ketë kohëra kur ju do të harroni koncepte të rëndësishme, ose do të keni vështirësi në shpjegimin e gjërave në mënyrë të qartë. Kjo do të thotë se është koha të ktheheni tek librat.

Rishikoni materialin tuaj të mësimit dhe mbushni hapësirat tuaja të diturisë. Për të krijuar shpjegime të thjeshta ju duhet të interpretoni dhe të kuptoni atë që lexoni, jo vetëm të kaloni sipërfaqësisht në tekst. Kështu që vazhdoni të mësoni shënimet tuaja deri sa të mund të shpjegoni temën tuaj në termet më themelore.

Natyrisht që disa koncepte do të jenë më abstrakte dhe më komplekse se tjerat. Në këtë rast mund të jetë e nevojshme të ndani temën në një numër  të vogël dhe të ndërlidhur të shpjegimeve, në vend se të jepni një shpjegim i cili është i vështirë për t’u komunikuar.

Hapi 4: Përsërisni

Edhe shpjegimet e mira mund të thjeshtohen edhe më tej. Vazhdoni të ri-vizitoni materialin tuaj burimor, duke shtuar gjëra në shënimet tuaja dhe duke përmirësuar shpjegimet tuaja. Para se ta dini ju do të kuptoni tërësisht atë temë.

Dhe kjo ishte! Teknika Feynman është shumë e thjeshtë, dhe për këtë shkak është shumë efikase.

Duke u fokusuar në shpjegime të qarta dhe të thjeshta, ju shpejtë do të kuptoni dhe do të mbani në mend koncepte të  reja. Kështu që identifikoni sfidat e biznesit tuaj, zgjidhni temat tuaja, lexoni libra, dhe vazhdoni të thjeshtoni shpjegimet tuaja deri sa kjo dituri e re të forcohet në mendjen tuaj. Ju do të zgjidhni shumë sfida të reja të biznesit para se ta kuptoni këtë.

Related Topics:
Continue Reading

Lifestyle

Sekretet e mëngjesit që dallojnë njerëzit inteligjentë nga të tjerët

Published

4 hours ago

on

October 31, 2025

By

Njerëzit vërtet inteligjentë përdorin fillimin e çdo dite për të rritur produktivitetin e tyre.

1. Zgjohen para agimit

Njerëzit inteligjentë e kanë të thjeshtë zgjimin para agimit. Ata dalin nga shtrati e kanë qëllime për ditën që duan t’i përmbushin para mesditës. Njerëzit normalë shpesh e urrejnë zgjimin e hershëm.

2. Nuk shtypin kurrë butonin “snooze”

Shumë prej nesh vendosin të zgjohen herët, por sapo alarmi tingëllon, shtypim snooze. Njerëzit inteligjentë e dinë rëndësinë e daljes nga shtrati me alarmin e parë. Të shtypësh snooze mund të të lodhë më shumë dhe të shqetësojë orën e brendshme të trupit, duke sjellë probleme gjumi dhe shëndeti. Prandaj, rezistojini tundimit dhe dilni nga shtrati menjëherë.

3. Pijnë ujë

Njerëzit inteligjentë e dinë se duhet të hidratojnë trupin fillimisht. Uji në mëngjes përfiton metabolizmin, zvogëlon oreksin dhe e mban trupin të hidratuar gjatë gjithë ditës. Mos e nis me kafe mëngjesin.

4. Prioriteti i mëngjesit të shëndetshëm

Edhe pse koha është e ngarkuar, njerëzit inteligjentë e dinë rëndësinë e një mëngjesi të mirë. Nëse nuk kanë kohë në mëngjes, përgatitin ushqimin natën.

5. Nuk bëjnë scroll në telefon

Kontrolli i telefonit sapo zgjohemi është zakon. Ata e shmangin këtë, sidomos “doomscrolling”-un, sepse ai shkakton lodhje mendore dhe rrit ankthin.

6. Bëjnë ushtrime herët

Nga vrapi i gjatë deri te yoga, njerëzit inteligjentë e dinë që aktiviteti fizik në mëngjes është kyç.

7. Lexojnë

Leximi në mëngjes, veçanërisht jo fantazi, aktivizon mendjen dhe e përgatit për ditën. Njerëzit inteligjentë lexojnë 10-15 faqe çdo mëngjes, duke filluar ditën me mendje aktive, para se sfidat e punës të bëhen të vështira.

8. Shkruajnë në ditar

Metoda 3-5 faqe pas zgjimit, për të liruar mendjen. Njerëzit inteligjentë e përdorin këtë për të filluar ditën me mendje të qartë. Njerëzit normalë nuk mund ta imagjinojnë të shkruajnë kaq shumë faqe sapo të zgjohen.

9. Qëndrojnë larg inbox-it

Njerëzit inteligjentë nuk kontrollojnë email-in sapo zgjohen, sepse e dinë që dita e tyre do jetë e ngarkuar me e-mail-e. Ata zgjedhin kohën për veten e tyre para se të përfshihen në punë.

10. Praktikojnë vetëvlerësime ditore

Të flasësh me vete pozitivisht mund të duket qesharake për disa, por njerëzit inteligjentë e dinë se afirmimet e përditshme rrisin vetëbesimin, përgatitjen për ditën dhe zvogëlojnë stresin.

11. Bëjnë dush të ftohtë

Pak gjëra duken më të rënda se të dalësh nga shtrati i ngrohtë për një dush të ftohtë. Por përfitimet janë të mëdha: përshpejton metabolizmin, qarkullimin e gjakut, ul simptomat e depresionit dhe ankthit, dhe përmirëson energjinë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Kur arti bëhet shpresë: “La vita è bella” e përjetshme e Roberto Benignit

Published

4 hours ago

on

October 31, 2025

By

Në ditëlindjen e Roberto Benignit, kinematografia botërore e kujton me dashuri dhe admirim njërën nga figurat më të ndritura të artit italian – aktorin, regjisorin dhe skenaristin që i dhuroi njerëzimit një nga veprat më të paharrueshme të historisë së filmit: “La vita è bella” (Jeta është e bukur).

Ky film, i realizuar në vitin 1997, mbetet një kryevepër që tejkalon kufijtë e kinemasë. Në të, Benigni arrin të ndërthurë me mjeshtëri humorin e pastër italian me tragjedinë e thellë të Holokaustit, duke e kthyer dhimbjen në poezi dhe shpresën në një akt të fuqishëm rezistence.

Historia e Guido-s – një burrë i thjeshtë që përdor imagjinatën për ta mbrojtur djalin e tij nga tmerret e kampit të përqendrimit, mbetet dëshmi e jashtëzakonshme e forcës së dashurisë dhe optimizmit njerëzor, edhe përballë së keqes më ekstreme.

Ajo që e bën “Jeta është e bukur” kaq të paharrueshme është aftësia unike e Benignit për ta kthyer tragjedinë në një himn për jetën.

Ai na mëson se humori nuk e mohon dhimbjen, por e zbut atë; se bukuria nuk shuhet në errësirë, përkundrazi, ndriçon kur shpresa duket më e brishtë.

Filmi u shpërblye me tre çmime “Oscar”, për aktorin më të mirë, filmin më të mirë në gjuhë të huaj dhe muzikën origjinale duke e vendosur Benignin në panteonin e legjendave të kinemasë botërore.

Por më shumë se çdo trofe, është ndikimi i filmit që vazhdon të jetojë: brez pas brezi e rizbulon si një kujtesë të përjetshme se dashuria dhe imagjinata janë armët më të forta të njeriut ndaj së keqes.

Në këtë ditë të veçantë, bota e kujton Roberto Benignin jo vetëm si një artist të madh, por edhe si një njeri që na dhuroi një mesazh të pavdekshëm: pavarësisht gjithçkaje, jeta është e bukur. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Subvencionet e QKK-së: Tre filma artistikë që do t’i mbushin kinematë në 2025

Published

22 hours ago

on

October 30, 2025

By

Tre filmat “Lost Frames”, “Adet” dhe “Lumi” janë shpallur fitues në kategorinë Filmi i metrazhit të gjatë artistik në konkursin vjetor të Qendrës Kinematografike të Kosovës (QKK) për subvencionimin e projekteve filmike për vitin 2025.

“Lost Frames”, me producent Valon Bajgora dhe regjisor e skenarist Samir Karahoda, ka marrë mbështetjen më të lartë financiare, në vlerë 303,000 euro.

Filmi “Adet”, i prodhuar nga N.SH. CMB, me producent Shkumbin Istrefi, regjisor Mentor Shala e skenariste Lyra Xhoci, u subvencionua me 280,000 euro.

Filmi i tretë fitues, “Lumi”, i prodhuar nga ASHA SH.P.K., me producent Alban Zogiani dhe regjisor e skenarist Edon Rizvanolli, ka përfituar 230,000 euro.

Këto projekte u përzgjodhën pas konkursit publik të QKK-së, të hapur më 22 maj 2025, ku u dorëzuan 126 aplikime në 11 kategori të ndryshme filmike.

Pas procesit të vlerësimit profesional, Komisioni financiar i QKK-së miratoi mbështetjen për gjithsej 48 projekte filmike.

Juria ndërkombëtare e përzgjedhjes ishte e përbërë nga: Gentian Koçi, Hassan Oswald, Roshanak Behesht Nedjad, Soňa Morgenthalová, Visar Morina, Dea Gjinovci, Eneos Çarka, Iber Deari, Sevdije Kastrati dhe Shpëtim Selmani.

Ndërsa Komisioni financiar, në përbërje të Ilir Gjocaj, Fitim Shala dhe Virgjina Peja, ka aprovuar përfundimisht listën e projekteve që do të subvencionohen gjatë vitit 2025. /A.Z/UBT News/

 

 

 

 

Continue Reading

Lifestyle

Si të zhbllokoni lavamanin me sodë buke dhe uthull?

Published

1 day ago

on

October 30, 2025

By

Një lavaman i bllokuar mund të jetë i bezdisshëm. Uji që kullohet ngadalë, zhurmat e gurgullimës ose era e keqe janë shenja që në tuba ka një bllokim.

Nëse uji nuk kalon fare ose del përsëri në sipërfaqe, problemi është më i rëndë. Shkaktarët më të zakonshëm janë flokët, yndyra, mbetjet e sapunit, ushqimi apo produktet e tualetit. Në disa raste, bllokimi mund të vijë nga dëmtime ose vendosje e gabuar e tubave — situatë që kërkon ndihmën e një hidrauliku.

Megjithatë, për bllokime të lehta, mund të provoni zgjidhje të thjeshtë me dy përbërës që zakonisht i keni në shtëpi: sodë buke dhe uthull.

Çfarë ju nevojitet?

Një çajnik me ujë të vluar

240 ml ujë të vluar

240 ml uthull

120 g sodë buke

Hapat që duhet të ndiqni:

Hidhni ujë të vluar në lavaman për të zbutur yndyrat dhe papastërtitë. Në një enë, përzieni 240 ml ujë të vluar me 240 ml uthull.

Shtoni 120 g sodë buke dhe menjëherë derdhni përzierjen në lavaman, lëreni të qëndrojë rreth 1 orë. Gjatë kësaj kohe do të formohen flluska që ndihmojnë në shpërbërjen e bllokimit. Pas një ore, shpërlani lavamanin me ujë shumë të nxehtë për rreth një minutë.

Nëse bllokimi nuk është larguar plotësisht, mund të përdorni një spiral pastrues (tel fleksibël) për të pastruar më thellë.

Pse funksionon kjo metodë?

Kur soda e bukës reagon me uthullën, krijohet një reaksion kimik që prodhon dioksid karboni (gaz). Ky gaz formon flluska dhe presion, të cilat ndihmojnë në zhbllokimin dhe pastrimin e mbetjeve brenda tubave. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara