Shëndeti

Si manifestohet Delta te fëmijët?

Publikuar

Javëve të fundit, Kosova po regjistron rritje të rasteve me koronavirus, teksa varianti Delta – që është variant më ngjitës – është bërë variant dominues i koronavirusit. Në baza ditore, Ministria e Shëndetësisë raporton se ky variant po prekë edhe fëmijët dhe adoleshentët.

Vetëm më 24 gusht, 45 persona të grupmoshës 0-9 vjeç u infektuan me koronavirus si dhe 200 të tjerë të grupmoshës 10-19 vjeç. Për shkak të infektimit me COVID-19, më 24 gusht, Shërbimi Spitalor Klinik Universitar raportoi se në Klinikën e Pediatrisë po trajtohen nëntë pacientë.

Nga varianti fillestar i koronavirusit, por edhe variantet pasuese, fëmijët duket se ishin “imunë” ndaj COVID-19, në kuptimin që, pavarësisht se infektoheshin, ata në të shumtën e rasteve manifestonin simptoma të buta ose ishin asimtomaptik.

Por, varianti Delta duket se ka ndryshuar situatën.

Sipas Qendrave për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve në Shtetet e Bashkuara (CDC), përderisa një person i infektuar me variantin fillestar të koronavirusit infektonte dy persona, me variantin Delta, një person i infektuar e transmeton virusin te pesë e më shumë persona.

Personat e pavaksinuar janë kryesisht ata që po infektohen me variantin Delta. Dhe në shumë vende të botës, autoritetet kanë autorizuar që personat mbi 12 vjeç të vaksinohen kundër koronavirusit. Në Kosovë, personat mbi 16 vjeç mund të imunizohen, ndërkaq vaksinimi për fëmijët e grupmoshës 12-15 bëhet “me prioritet dhe sipas indikacioneve shëndetësore”, ka thënë Ministria e Shëndetësisë më 16 gusht.

Simptomat e Deltës te fëmijët

Yale Medicine ka raportuar se kollitja dhe humbja e shijes janë simptoma më të rralla te njerëzit e infektuar me variantin Delta, derisa kokëdhimbja, dhimbja e fytit, rrjedhje nga hunda dhe temperatura janë simptomat kryesore të këtij varianti.

Por, te fëmijët, duket se simptomat janë më të ndryshme.

“Simptomat kryesore te fëmijët dhe adoleshentët duket se janë temperatura dhe kollitja, ndërkaq simptomat nazale, ato gastrointestinale dhe skuqjet ndodhin më rrallë”, thotë Dr. Michael Gross, shef mjekësor në spitalin Huntington, ka shkruar Healthline.

Pediatrja dhe ekspertja e sëmundjeve ngjitëse në Klinikën Mayo, Nipunie Rajapakse thotë se niveli i të infektuarve me variantin Delta te fëmijët dhe të rinjtë është i lartë.

“Gjëja më e rëndësishme që ne mund të bëjmë për të mbrojtur fëmijët që janë nën moshën 12-vjeçare, e që ende nuk mund të vaksinohen, është që të sigurohemi që sa më shumë njerëz që janë përreth tyre dhe që ndërveprojnë me ta, të jenë të vaksinuar. Çdokush mbi moshën 12-vjeçare duhet të vaksinohet për të mbrojtur veten, por edhe të tjerët, përfshirë edhe fëmijët nën 12 vjeç”, tha ajo për ueb-faqen e Klinikës Mayo.

Në Shtetet e Bashkuara, Akademia amerikane e Pediatërve, ka rekomanduar që të gjithë fëmijët mbi dy vjet të mbajnë maska, kur të kthehen në shkolla.

Por, dr. Jennifer Lighter, specialiste për sëmundje ngjitëse te fëmijët në Langone Health, tha se varianti Delta, pavarësisht se është më ngjitës “nuk duhet se është më i rrezikshëm për fëmijët sesa variantet tjera”.

Vaksinat për fëmijët

Në Shtetet e Bashkuara personat mbi 12 vjeç janë të lejuar që të marrin vaksinat kundër koronavirusit të Pfizer/BioNTech dhe Modernas.

Këto dy kompani farmaceutike veçse kanë nisur studimet e tyre për fëmijët nën 12 vjeç.

Në studimin e Pfizer/BioNTech janë përfshirë mbi 4.600 fëmijë nga 11 vjeç deri në gjashtë muaj, kanë thënë për CNN nga kompania Pfizer.

Ndërkaq, në studimin e kompanisë Moderna janë përfshirë rreth 6.700 fëmijë.

Por, përderisa të dalin rezultatet e këtyre studimeve për të parë nëse edhe fëmijët nën 12 vjet mund të imunizohen, arma më e mirë për t’u mbrojtur nga Delta, sipas ekspertëve, është kujdesi./REL

Shëndeti

Hurmat – fruti me vlera të larta ushqyese

Për shkak të vetive të tyre shumë të dobishme, vendet arabe çdo ditë i përdorin hurmat.

Publikuar

nga

Në të kaluarën ishin të njohura si “buka e shkretëtirës”. Tani është vërtetuar se hurmat njëjtë sikur bajamet dhe rrushi i thatë bëjnë pjesë në grupin e ushqimeve me vlera të shumta ushqyese.

Për shkak të vetive të tyre shumë të dobishme, vendet arabe çdo ditë i përdorin hurmat. Ato lehtë mblidhen, ruhen dhe transportohen, andaj edhe janë të disponueshme shumë lehtë në mbarë botën, ashtu edhe te ne.

Sheqerërat natyrale që përmbajnë në vete janë në formë të glukozës dhe fruktozës. Hurmat e thata të grira, të vendosura në ujë, i cili ka qëndruar gjatë tërë natës, paraqesin një ilaç shumë të mirë nëse dëshironi ta forconi zemrën dhe funksionet e saj vitale.

Hurmat gjithashtu janë një ilaç efektiv dhe shumë efikas kundër dhimbjes së kokës dhe kundër plakjes, shkruan femina.al. Ato i qetësojnë nervat dhe është e vërtetuar shkencërisht se për shkak të përmbajtjes së madhe të kalciumit, magnezit dhe fosforit mund të ndikojnë në mënyrë preventive kundër kancerit.

Hurmat e forcojnë trupin, zvogëlojnë kolesterolin në gjak, rregullojnë procesin e tretjes dhe e mbrojnë stomakun nga parazitët dhe bakteriet.

Megjithatë duhet të kemi kujdes në sasinë që konsumojmë, e veçanërisht nëse keni problem me peshën e shtuar, pasi që vetëm një hurmë përmban 20 kalori.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Studimi: Mbi 1 miliard njerëz në mbarë botën janë obezë

Normat më të larta janë në Tonga dhe Samoa Amerikane për gratë dhe Samoa dhe Nauru Amerikane për burrat.

Publikuar

nga

Mbi 1 miliard njerëz në mbarë botën po jetojnë me obezitet, thotë studimi i publikuar në The Lancet. Në mesin e tyre janë 880 milionë të rritur dhe 159 milionë fëmijë, sipas të dhënave të vitit 2022.

Normat më të larta janë në Tonga dhe Samoa Amerikane për gratë dhe Samoa dhe Nauru Amerikane për burrat, me rreth 70-80% të të rriturve që jetojnë me obezitet.

Nga rreth 190 vende, Britania e Madhe renditet në vendin e 55-të më të lartë për meshkujt dhe në vendin e 87-të për femrat.

Ekipi ndërkombëtar i shkencëtarëve thotë se ka nevojë urgjente për ndryshime të mëdha në mënyrën se si trajtohet obeziteti.

Obeziteti mund të rrisë rrezikun e zhvillimit të shumë gjendjeve serioze shëndetësore, përfshirë sëmundjet e zemrës, diabetin e tipit 2 dhe disa lloje kanceri./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Shëndeti

Shenjat që tregojnë se nuk konsumoni mjaftueshëm ujë

Dehidrimi mund të ndodh në nivel të ulët, mesatar si dhe në nivel të lartë, në bazë të niveleve që trupi ndodhet ne dehidrim edhe shenjat ndryshojnë.

Publikuar

nga

Më shumë se gjysma e popullsisë vuajnë nga dehidrimi, mirëpo shumica nuk e vërejnë këtë proces i cili ndodh në trupin e tyre.

Dehidrimi mund të ndodh në nivel të ulët, mesatar si dhe në nivel të lartë, në bazë të niveleve që trupi ndodhet ne dehidrim edhe shenjat ndryshojnë.

Shenjat e dehidrimit të nivelit të ulët dhe mesatarë janë si dëshira e shpeshtë për të pirë ujë, goja jonë zakonisht ndodhet në gjendje të thatë, lodhja, merakosja dhe hutimet e tepërta gjatë ditës, ngjyra e urinës është e verdhë e mbylltë, kokëdhimbja, marramendja, aroma e pakëndshme e gojës, dhimbje të muskujve etj.

Ndërsa shenjat e dehidrimit të nivelit të lartë janë si etja e tepërt për ujë, lëkura e thatë, marramendja e tepërt, nëse nuk djersiteni në temperaturë të lartë apo pas një aktiviteti etj.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Zakonet e shëndetshme që mbrojnë sistemin imunitar

Disa ushqime shërbejnë dhe punojnë për të forcuar mbrojtjen natyrore të trupit, ndërsa të tjerat funksionojnë anasjelltas.

Publikuar

nga

Zakonet e shëndetshme gjatë stinës së dimrit janë thelbësore për ruajtjen e shëndetit dhe mirëqenies. Aq shumë saqë mund të mbrojnë edhe nga ftohjet, gripi dhe ethet gjatë ndryshimit të stinëve. Disa ushqime shërbejnë dhe punojnë për të forcuar mbrojtjen natyrore të trupit, ndërsa të tjerat funksionojnë anasjelltas.

Përveç ushqimeve që hamë, ka edhe disa pengesa të tjera natyrore që i mbrojnë njerëzit. Ato përfshijnë barrierat fizike, si lëkura dhe trakti respirator, si dhe linja e dytë që janë enzima brenda traktit tretës.

Disa mënyra se si mund ta ndihmojmë sistemin imunitar përfshijnë;

Gjumi i mjaftueshëm

Gjumi është një shtyllë e dytë e shëndetit dhe shpesh neglizhohet në shoqërinë e sotme që ecën me ritme të shpejta. Shumë nuk gjejnë kohë për këto shtatë deri në tetë orë dhe përfundojnë duke ulur qelizat e tyre Vrasëse Natyrore (NK) që luftojnë citokinat inflamatore. Për ata që nuk kanë njohuri, këto citokina inflamatore nxisin disa probleme shëndetësore si artriti reumatoid si dhe sëmundja e Cohn.

Ngrënia e zarzavateve me gjethe

Zgjidhni zarzavatet me gjethe pasi janë të rëndësishme për ruajtjen e një ekuilibri të shëndetshëm të vitaminave dhe mineraleve të nevojshme për sistemin imunitar. Disa nga vitaminat më të rëndësishme për funksionimin e përditshëm përfshijnë vitaminën B12, si dhe kalciumin, hekurin, zinkun dhe madje edhe jodin.

Djersitni më shumë

Ushtrimi është po aq i rëndësishëm në ruajtjen e shëndetit të mirë të sistemit imunitar, sepse qelizat T vrasëse përmirësohen me çdo rutinë ushtrimesh sipas gjetjeve të reja. Megjithatë, është e rëndësishme që të përfshihen vetëm nivele të moderuara të stërvitjes, dhe çdo gjë më shumë se 90 minuta, mund të ndikojë në mënyrë të kundërt tek imuniteti.

Mbani një peshë të shëndetshme

Është e rëndësishme të ruani një peshë të shëndetshme që është optimale për gjatësinë e çdo personi. Në rastet kur pesha luhatet në ekstrem, funksioni imunitar gjithashtu mund të ulet.

Mospirja e duhanit

Pirja e duhanit është një nga vrasësit më të heshtur, ndërton mukozë brenda rrugëve të frymëmarrjes dhe madje u ofron baktereve një terren të favorshëm për infeksionet e sipërme të frymëmarrjes.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara