Lajmet

Si kanë ndikuar ngjarjet e rastësishme në rrjedhën e historisë njerëzore?

Nga Tim Brinkhof.

Published

on

Nga Tim Brinkhof

Diku rreth vitit 193 Para Erës Sonë, gjenerali i famshëm romak, Shipion Afrini, udhëhoqi një delegacion nga Qyteti i Përjetshëm në Sirinë e sotme për t’i thënë mbretit të saj, Antiokut III, të mos tentonte të prekte territoret e Greqisë. Për herë të parë në histori, ky rajon i rëndësishëm kulturor dhe ekonomik, kishte rënë nën kontrollin e italianëve pas një sërë luftërash me Maqedoninë, dhe romakët nuk donin të hiqnin dorë prej saj.

I pranishëm në oborrin sirian pas mbërritjes së delegacionit romak ishte Hanibali, komandanti i mërguar i luftës, që vite më parë kishte mbrojtur qytetin e pasur të Kartagjenës kundër ushtrisë romake dhe në luftërat me të gati e rrafshoi Republikën para se të mposhtej nga Skipioni.

Pra lufta ishte hera e fundit që këta dy burra u përballën me njëri-tjetrin. Këtë herë, që të dy ishin mysafirë të ulur në tryezën e Antiokut, një rastësi tejet e rrallë që solli një bisedë po aq të pabesueshme. Duke biseduar në mënyrë miqësore gjatë darkës, Shipioni e pyeti Hanibalin se kush mendonte se ishte gjenerali më i madh i të gjitha kohërave.

Hanibali renditi të parin Aleksandrin e Madh, pasuar nga Pirro i Epirit dhe të tretin renditi Shipionin. Tek e fundit kjo është një anekdotë që sado magjepsëse, nuk ndikoi në rrjedhën e historisë në ndonjë mënyrë të dukshme ose domethënëse. Por nuk mund të thuhet e njëjta gjë për incidente të tjera “të rastësishme” që ndodhën në të kaluarën, siç është rasti i pushtimit të dështuar të Tajvanit nga Partia Komuniste e Kinës.

Si e shpëtuan kërmijtë Tajvanin

Gjatë Luftës Civile Kineze, e cila zgjati nga viti 1927 deri në vitin 1950, dhe u zhvillua midis komunistëve dhe nacionalistëve, gati 2 milionë njerëz që i përkisnin fraksionit të fundit u zhvendosën në Tajvan. Më të shumtë në numër sesa armiku i tyre pothuajse i mundur, komunistët nuk humbën kohë dhe nisën përgatitjen për një sulm amfib ndaj ishullit aty pranë.

Për t’u përgatitur për zbarkimin, 30.000-50.000 ushtarë komunistë kaluan javë të tëra duke u stërvitur në kanalet jugore të Zhejiangut dhe në veri të Fujianit. Por pa dijeninë e tyre, këto kanale ishin të mbushur me kërmij që mbartnin një virus që kur i infekton njerëzit, shkaktonte ethe, kollitje të fortë, dhimbje muskujsh dhe urinim të përgjakur, mes disa simptomave të tjera.

Brenda natës, forcat pushtuese komuniste dolën jashtë kontrollit. Kur mbërritën ilaçet nëpërmjet rrjeteve tregtare të dëmtuara rëndë të vendit, Ngushtica e Tajvanit nisi të ruhej nga luftanijet amerikane, duke hedhur në erë çdo plan për një pushtim të ardhshëm. Në këtë mënyrë kërmijtë, dhe më gjerësisht rastësia diktuan panoramën gjeopolitike ku jetojmë sot.

Ligjet e veprimit njerëzor

Ngjarje të tilla vënë në dyshim konceptin se historia shpaloset sipas parimeve të vazhdueshme dhe të vëzhgueshme. Ky nocion, i lidhur ngushtë me besimin dhe fenë është po aq i vjetër sa vetë njerëzimi, dhe u bë shumë popullor gjatë Iluminizmit.

Kur shkencëtarë si Isak Njutoni mësuan se kozmosi u bindej disa ligjeve të fizikës, historianët filluan të kërkonin ligjet e tyre. Besimi tek këto ligje, i parapriu dëshmive bindëse për ekzistencën e tyre. “Ndryshimet e mëdha, duket se kanë ndodhur me njëfarë pashmangshmërie. Duket se ka pasur një prirje të pavarur ngjarjesh, një domosdoshmëri e paepur që e kontrollon përparimin e punëve njerëzore…”- shkroi Eduard P.Çeni në vitin 1927, në një nga esetë e tij të shumta.

Studiues të tjerë kanë përdorur fjalë të ndryshme për të përshkruar të njëjtën ide. Megjithatë as historia, as sociologjia dhe as ekonomia, nuk kanë arritur ende të ofrojnë një teori të vetme, mbizotëruese, të pakundërshtueshme të zhvillimit njerëzor.

Për shkak të këtij dështimi, nuk mund të mos pyesim veten pse kemi një kuptim rudimentar të diçkaje si Big Bangu, ndërsa mekanika e historisë vazhdon që të debatohet kaq shumë. Duke reflektuar mbi marrëdhëniet midis historisë dhe kozmologjisë, gjeologu Uollter Alvarez argumenton se jeta është në thelb e paparashikueshme. “Pamja e agjentëve të gjallë e çoi planetin tonë përtej sferës së fazave, për të cilat fizikanët mund të zbulojnë ligjet natyrore – plazmat, gazet, lëngjet dhe trupat e ngurtë – duke sjellë materien e organizuar në mënyra shumë më komplekse”- thekson ai.

Historia sipas numrave

Ashtu siç ligjet e fizikës që shprehen nëpërmjet matematikës, edhe të dhënat e papërpunuara mund të përmirësojnë kuptueshmërinë tonë mbi të kaluarën. Udhëheqës i kësaj qasje ndaj historisë – i njohur në qarqet akademike si Kliodinamika, pas muzës greke të historisë Klio – është Peter Turçin, studiues ruso-amerikan që është kryeredaktor i “The Journal of Quantitative History and Cultural Evolution”.

Në vend se të studionte burimet primare, Turçin dhe ekipi i tij punojnë me bazat e të dhënave historike si “Seshat: Global History Databank”, një burim që përmban të dhëna numerike për më shumë se 400 shoqëri. Turçini e përdor këtë informacion, që përfshin çdo gjë nga madhësia e popullsisë deri te prodhimi industrial vjetor, për të kërkuar modele në rrjedhën komplekse të zhvillimit njerëzor.

Duke u mbështetur kryesisht tek llogaritjet matematikore, Turçini mund të prodhojë prova më bindëse sesa historianët e zakonshëm. Për shembull, një nga studimet e tij identifikoi madhësinë e popullsisë dhe teknologjinë para-ekzistuese si faktorët më të rëndësishëm për risinë e teknologjisë ushtarake.

Një tjetër studim nxori në pah se lufta, dhe sidomos forcat kalorsiake dhe armët prej hekuri, u dhanë mundësinë shoqërive të bëheshin më komplekse. Duke i bërë jehonë pozitivizmit shkencor dhe zellit fetar të Çenit, Kliodinamika sugjeron se vazhdimësia historike e tejkalon tej mase gjendjen e jashtëzakonshme historike.

Megjithatë, projektet e tij edhe pse ambicioze dhe magjepsëse, kanë hasur në skepticizëm. Zakonisht, ky skepticizëm ka të bëjë me bazën e të dhënave, të cilat ashtu si vetë e kaluara mund të jenë më të rastësishme sesa mendojmë ne. / “Big Think” – Bota.al

Lajmet nga UBT

Konferenca Ndërkombëtare e Mjekësisë në UBT thekson rolin e inovacionit dhe bashkëpunimit ndërdisiplinar në kujdesin shëndetësor

Published

on

Në kuadër të Konferencës së 14-të Ndërkombëtare Shkencore të UBT-së, u zhvillua Konferenca Ndërkombëtare për Mjekësi, Infermieri dhe Shkenca Mjekësore Teknike (Radiologji, Anestezi dhe Biokimi), e cila mblodhi në UBT studiues, mjekë, infermierë, dhe ekspertë të fushës nga Kosova dhe vende të ndryshme të botës.

Kjo konferencë u shndërrua në një platformë gjithëpërfshirëse për prezantimin e risive kërkimore, shkëmbimin e përvojave profesionale dhe trajtimin e sfidave bashkëkohore që përballon sistemi shëndetësor, nga digjitalizimi dhe inteligjenca artificiale deri te menaxhimi i stresit, sëmundjet kardiovaskulare, triazhimi emergjent dhe shëndeti mendor i profesionistëve shëndetësorë.

Ligjërata kryesore e konferencës u mbajt nga Gezim Bocari, i cili foli mbi temën: “Implementation of New Work Approaches in Healthcare: The Case of Human Resource Management in Hospital Nursing”, duke vënë theksin te nevoja për reforma strukturore dhe menaxheriale në kujdesin shëndetësor.

Gjatë konferencës, pjesëmarrësit ndanë studime shkencore të rëndësishme mbi përmirësimin e praktikave klinike, zhvillimet në mjekësi laboratorike, rolin e infermierisë forenzike, përdorimin e inteligjencës artificiale në MRI, si dhe ndikimin e digjitalizimit në shëndetësi.

Sesioni 1

Chair: Fitim Alidema
Co–Chair: Albina Fejza
Keynote Speaker: Gezim Bocari – Implementation of New Work Approaches in Healthcare: The Case of Human Resource Management in Hospital Nursing

International Speakers:

  • Blerim Hetemi, Julia Wiegand, Johanna Borger – “That wasn’t handed over” – Challenges of nursing handover in acute care hospitals
  • Demokrat Nuha et al. – Recent Advances in Analgesic Drug Discovery: Azole-Based Heterocycles as Key Scaffolds

Sesioni 2

Chair: Naser Rugova
Co–Chair: Mevlan Qafleshi

  • Fitim Alidema, Elona Sadiki – Assessment of the Approach and Use of Medicines among Minority Communities in Kosovo
  • Mevlan Qafleshi, Altin Grantolli – Artificial Intelligence in MRI: Modeling, Optimization, and Oncological Applications from a Physicist’s Perspective
  • Granit Bregaj, Skenderaj Telaku – Sociodemographic and Clinical Features of Patients with Acute Coronary Syndrome
  • Zafer Gashi et al. – Prenatal Screening for Down Syndrome: Sensitivity, Specificity, and Predictive Values
  • Andrita Kurhasku, Elisa Dermaku – Identifikimi i metodave të triazhimit tek rastet emergjente në komunën e Kamenicës
  • Xhevat Kurhasani et al. – Results of Active Case Finding among the Roma, Ashkali, Egyptians Minority Group in Peja Municipality

Sesioni 3

Chair: Hajrullah Fejza
Co–Chair: Blerim Hetemi

  • Naser Rugova et al. – Digitalization Challenges in the Healthcare Systems of Transition Countries: A Case Study of Kosovo
  • Edmond Islamaj et al. – Eosinophilic Esophagitis: A Rare Case of Dysphagia
  • Mimoza Telaku et al. – Endoscopic Findings in Patients with Dyspepsia at the Private Clinic “Gastromed AFM”, Pristina
  • Margarita Kuqali et al. – The Role of AI in Enhancing Public Awareness and Communication on Indoor Radon Risk
  • Migjena Tasholli, Njomza Shosholli – Stress in the Lives of Nurses and the Impact of Night Shifts on Their Psychophysical Condition
  • Njomza Shosholli et al. – Vaccination and Public Awareness: An Epidemiological-Descriptive Approach
  • Fisnik Laha, Nerxhivane Gërguri-Retkoceri – Evaluating Expanded Uncertainty in Medical Laboratory Measurements

Sesioni 4

Chair: Fisnik Laha
Co–Chair: Afrim Zeqiri

  • Arsim Gerxhaliu – Forensic Nurse – The Role of Forensic Nurse in Sexual Assault Cases
  • Ragip Hyseni et al. – Accreditation of Healthcare Institutions in Kosovo – Challenges and Opportunities
  • Zejnë Buja et al. – Reconstruction of the Lower Lip Defect with Nasolabial Flap
  • Hajrullah Fejza et al. – Sustainability of Public Health Services in Times of Crisis: Lessons from COVID-19
  • Hajrullah Fejza et al. – Promotion of Sexual Health as a Component of Health System Sustainability
  • Hajrullah Fejza et al. – Insights on the Sexual Health of the LGBTI+ Community in Kosovo
  • Drita Loshaj – The Impact of Nursing Education on the Prevention of Postnatal Depression
  • Zaim Gashi, Valon Hamza – Rare Case of Acute Haemorrhagic Rectal Ulcer – Case Report

Sesioni 5

Chair: Abdullah Gruda
Co–Chair: Andrita Kurhasku

  • Trendeline Pllana, Gresa Hasani – The Role of the Nurse in the Care of Children with High Fever
  • Hana Bejiqi et al. – The Role of Gynecologists in the Prevention of Breast and Ovarian Cancer
  • Lulzim Thaçi, Inesë Basha – Radon Concentration Measurements in Some Enclosed Environments in the Gjilan Region
  • Ardiana Hajdari, Arsim Hajdari – The Effectiveness of Treatments for Neck Pain: A Systematic Review
  • Dafina Ademi Islami et al. – Overview of Cancer Burden in Kosovo – Our Data
  • Dafinë Kastrati Bajçinca et al. – Phytotherapeutic Potential of Lawsonia inermis and Juglans regia in Dermatologic Care
  • Abdullah Gruda et al. – Nursing Leadership and Its Impact on Promoting Evidence-Based Practice: A Systematic Review

Poster Presentation

  • Valon Durguti et al. – The Difference Between the Total and Differential Leukocyte Counts in Patients with Symptoms of an Infection and Healthy Patients

Në përmbyllje të konferencës, pjesëmarrësit theksuan rëndësinë e bashkëpunimit ndërdisiplinar në fushën e mjekësisë dhe integrimin e teknologjisë në përmirësimin e cilësisë së kujdesit shëndetësor. Konferenca u vlerësua si një hap i rëndësishëm drejt zhvillimit të kërkimit shkencor në Kosovë dhe rajon, duke reflektuar përkushtimin e UBT-së për avancimin e shkencave mjekësore në nivel ndërkombëtar.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Nga arti te teknologjia: Konferenca Ndërkombëtare e Dizajnit e UBT-së sjell idetë më të fundit

Published

on

Në kuadër të Konferencës së 14-të Ndërkombëtare Shkencore të UBT-së, u zhvillua Konferenca Ndërkombëtare për Dizajn të Integruar (IC-ID 2025), e cila mblodhi studiues, ekspertë dhe profesionistë nga vendi dhe nga vende të ndryshme të botës për të ndarë përvoja, ide dhe kërkime shkencore mbi zhvillimet më të fundit në dizajn, teknologji dhe inovacion.

Një nga momentet kulmore të konferencës ishte ligjërata kryesore e Prof. Dr. Gjoko Miratovskit, i cili foli për temën “How AI is Changing the Field of Design”, duke trajtuar mënyrën se si inteligjenca artificiale po revolucionarizon proceset krijuese dhe mënyrën se si perceptojmë estetikën, funksionalitetin dhe qëndrueshmërinë në dizajn.

Gjatë gjithë ditës, u zhvilluan katër sesione shkencore me prezantime që përfshinë temat nga dizajni grafik, arkitektura e brendshme, moda, estetika, kultura vizuale, e deri te teknologjia dhe qëndrueshmëria mjedisore.

Sesioni 1

Chair: Aferdita Statovci
Co-Chair: Arbresha Hoxha
Keynote Speaker: Prof. Dr. Gjoko Miratovski – How AI is Changing the Field of Design

  • Prof. Dr. Gjoko Miratovski – How AI is Changing the Field of Design
  • Milot Gusia – Artistic Illustrations in “Jeta e Re” (1970–1973)
  • Arbresha Hoxha – The Influence of Visual Aesthetics on the Perception of Functionality in Graphic Designs
  • Mevludin Shabani, Sasko Milev – Statistical Modeling of Polyester’s Environmental Profile for Eco-Efficient Design
  • Naim Ostergllava et al. – Innovative Design of High-Pressure Vertical Pumps: Tribological Analysis
  • Ylber Limani, Erolina Osmani – Visualizing Transformation: The Intersection of Graphic Design, Sustainability, and Technology
  • Ylber Limani, Olisa Boshnjaku – Visual Identity as Strategy: Branding and Marketing Challenges
  • Ariana Gjoni – Circular Aesthetics: Designing for Longevity and Emotional Durability

Sesioni 2

Chair: Aferdita Statovci
Co-Chair: Arbresh Hoxha

  • Muharrem Sejdiu, Jeta Bejtullahu – Design and Production of Furniture in Gjakova
  • Besfort Salihu – Typography in Furniture Design: Minimalism & Postmodernism
  • Kaltrina Veselaj Shllaku et al. – From Advertising to Reality: Fast-Food Products and Consumer Perceptions
  • Hana Zeqa, Rita Hasani – Living Thread – Materia Nova: Material Experiments
  • Aferdita Statovci – Fashion as Language of Resistance and Change
  • Ardita Rizvanolli, Trim Basha – Redesigning Municipal Logos in Kosovo
  • Ardita Rizvanolli – Symbolic Reflection in Fashion Design (1990–2025)
  • Ardita Rizvanolli, Elita Gruda – Impact of Design and Aesthetics on Interior Space

Sesioni 3

Chair: Aferdita Statovci
Co-Chair: Arbresha Hoxha

  • Zymer Veliu – 8K Immersive Environments: New Dimensions in Art and Design
  • Vlera Mejzinolli et al. – The Role of Natural Lighting in Minimalist Interior Design
  • Benara Bytyqi et al. – Interior Design in Kosovo: Student Experience Perspective
  • Mimoza Hoxha et al. – Excessive Modernism in Interior Design: Case of “Mon Oncle”
  • Enisa Gashi et al. – How Colours Affect Psychology in University Environments
  • Bora Thaqi et al. – The Echo of Tradition: Albanian Domestic Life and Its Impact on Interior Design
  • Albulena Bilalli – Integration of Colour and Light Standards in Education and Industry
  • Nexhat Cocaj – National Symbols in Traditional Textiles

Sesioni 4

Chair: Aferdita Statovci
Co-Chair: Arbresha Hoxha

  • Cennet Lika, Laura Ymeri – Fashion and Cultural Identity in a Globalized Digital World
  • Arbresha Hoxha – Typography as Visual Art – Between Design
  • Arbresha Hoxha, Kaltrina Veselaj Shllaku – Promoting Cultural Identity Through Interactive Design

Në përmbyllje të konferencës, pjesëmarrësit u pajtuan se dizajni i integruar është më shumë sesa art – është një filozofi zhvillimi, që bashkon kreativitetin me inovacionin për të ndërtuar një të ardhme më të qëndrueshme dhe humane.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Studiuesit dhe ekspertët e marrëdhënieve ndërkombëtare diskutojnë sfidat globale në Konferencën e Shkencave Politike dhe Marrëdhënieve Ndërkombëtare

Published

on

By

Në kuadër të Konferencës Ndërkombëtare Shkencore të UBT-së, u zhvillua sesioni i dedikuar për Shkencat Politike dhe Marrëdhëniet Ndërkombëtare, ku studiues e ekspertë nga vendi dhe jashtë tij trajtuan zhvillimet më aktuale që lidhen me politikën ndërkombëtare, sigurinë, diplomacinë dhe ndikimin e teknologjisë në sistemet politike bashkëkohore. Diskutimet u përqendruan në sfidat e reja të sigurisë, rolin e institucioneve ndërkombëtare dhe ndikimin e politikave mjedisore në stabilitetin rajonal e global.

Në këtë sesion, pjesëmarrësit prezantuan hulumtime të thelluara që ndriçojnë marrëdhëniet ndërmjet shteteve, rolin e aktorëve ndërkombëtarë dhe tendencat që po formësojnë rendin politik global. Përmes analizave të bazuara në raste konkrete – nga Ukraina e deri te Kosova – konferenca ofroi një platformë të rëndësishme për shkëmbimin e ideve, duke promovuar bashkëpunimin akademik dhe diplomacinë shkencore në rajon.

Sesioni I

Co-Chair: Karol Nagy
Co–Chair: Arian Kadriu
Co–Chair: Giuseppe Morabito

  • Ius Commune Balkan and Regional Security: Historical Continuities and Legal TransformationsKarol Nagy, Edmond Hajrizi, Hajdi Xhixha, Luna Sheimeh, Ferenc Gemesi et al.
  • Two-Speed Peripheries: Kosovo, Georgia, and the Toxic Legacy of Bucharest 2008Giordano Gomato
  • Deterrence without Detonation: The Strategic Use of Nuclear Rhetoric in the Ukraine War – Alfred Marleku, Dea Selimi, Hajdi Xhixha.
  • Security versus Resilience in the Age of Artificial Intelligence: Rethinking the Conceptual Order – Karol Nagy, Edmond Hajrizi, Hajdi Xhixha, Luna Shemeih, Ferenc Gemesi et al.
  • From Doctrine to Duty: The Responsibility to Protect (R2P) and the Accountability of the International CommunityGjon Culaj
  • The Role of Environmental Policies in Protecting Air Quality in KosovoNexhat Balaj, Filloreta Balaj, Vezir Januzi, Hyzer Rizani
  • The Role of Strategic Planning of Artificial Intelligence in National Security and PoliciesBahri Gashi, Ngadhnjim Brovina, Arian Kadriu
  • Environmental Security – John Doone

Sesioni II

Co-Chair: Marzena Zakowska
Co–Chair: Besnik Tahiri

  • Confidence, Coalition, and Sustainable Governance in the 21st CenturyBesnik Tahiri
  • The Humanitarian Age: A Transformative Framework for Governing Emerging TechnologiesKarol Nagy, Edmond Hajrizi, Hajdi Xhixha, Luna Shemeih, Ferenc Gemesi
  • Depoliticisation of Public Administration: Myth or RealityAvni Alidemaj, Alban Maliqi
  • Consuming More of the Package Instead of the Product ContentRuzhdi Matoshi, Isa Mulaj
  • Constitutional Legacies and Strategic Dependence: The U.S. Role in Shaping Japan’s and Kosovo’s Security PolicyArbenita Sopaj
  • Combating Disinformation by Democratic States through Digital DiplomacyViona Rashica
  • The European Union’s Foreign Policy and External Actions in KosovoLlokamn Mirtezani, Muazam Halili
  • Secret Diplomacy as an Instrument for the Resolution of Contemporary ConflictsVeton Zejnullahu, Erion Zejnullahu

Continue Reading

Lajmet nga UBT

UBT bëhet epiqendra e ideve inovative në ekonomi, menaxhment dhe teknologji

Published

on

By

Studiues, ekspertë dhe profesionistë nga e gjithë bota marrin pjesë në Konferencën Ndërkombëtare të Menaxhmentit, Biznes dhe Ekonomisë në UBT, që fokusohet mbi zhvillimet më të fundit në ekonominë, menaxhimin, teknologjinë dhe inovacionin. Pjesëmarrësit ndanë studime dhe analiza mbi ndikimin e inteligjencës artificiale, digjitalizimit, praktikave të qëndrueshme mjedisore, reformave rregullatore dhe zhvillimeve në marketing, turizëm dhe financa.

Konferenca ofroi një mundësi unike për shkëmbimin e ideve, përmirësimin e praktikave profesionale dhe nxitjen e bashkëpunimeve ndërkombëtare, duke reflektuar rëndësinë e inovacionit dhe teknologjisë në zhvillimin ekonomik dhe arsimor të rajonit.

Sesioni I A

Chair: Muhamet Gërvalla
Co-Chair: Sema Kazazi

  • Do Environmental Practices Enhance Productivity? A Micro Level Analysis of Emerging EconomiesArta Mulliqi
  • The Impact of Regulatory Reform on Microfinance Performance and Protection in KosovoShpresim Vranovci
  • Motivational Policies of Private and Public Enterprises and Their Impact on Workers’ MigrationEngelbert Zefaj
  • The Economic Impact of University–Industry Collaboration: The Case of AlbaniaKlaudja Guga, Ilira Pulaj
  • The Impact of Circular Economy on the Development of Firms in KosovoRiona Bajrami
  • Advancing Green Finance for Sustainable Development in Kosovo: Lessons and Regional Perspectives Florida Beqiri, Shpresa Alija, Liridona Seferi, Driton Asani
  • Review of Implementing Energy Efficiency in Buildings at Global and European LevelMimoza Fejzullahu, Jehona Hoxha, Fuat Pallaska, Visar Hoxha

Sesioni II – Menaxhim dhe Administratë Publike

Chair: Ermal Lubishtani
Co-Chair: Ardian Uka

  • Innovation and Technological Change Management in AI EraErmira Shehu, Osman Sejfijaj
  • Impact of the COVID-19 Pandemic on Public Procurement and Market PricesRezelina Uka
  • Employee Perceptions of the Work Environment in Kosovo’s Public AdministrationNazmi Zeqiri, Fisnik Bytyqi
  • Employment and the Impact of Nepotism in Human ResourcesArsim Gjinovci, Dren Gjinovci
  • The Role of External Audit in Improving the Quality of Financial Statements and Financial Sustainability of LLCs in KosovoDafina Abdullahu
  • BIOAQUA COST Action: Biomolecular Pathways to Sustainable AquacultureBesa Shahini
  • The Role of Organizational Culture and Management Strategies in Sales Employee PerformanceDorjana Feimi
  • The Impact of Stress Factors on Employee PerformanceBlerina Gerbeshi, Kujtim Zylfijaj

Sesioni II B 

Chair: Gonxhe Beqiri
Co-Chair: Fisnik Bytyqi

  • Estimating Informal Economic Activity through Import-Income Gaps: A Structural Approach Applied to Kosovo and AlbaniaFilloreta Brahimi
  • Impact and Prospects of ICT as a Source of Economic Growth in the Information AgeBlerim Morina
  • Integrating Fuzzy Graphs for Enhanced Real Estate Investment Decision-MakingVisar Hoxha
  • Public Debt Management in North Macedonia: Challenges and Opportunities in the Context of EU AccessionSani Saidi
  • Comparative Analysis of Inflation Rate in The Western BalkansMarigonë Plakaj Vërbovci, Atdhetar Gara
  • The Application Challenges and Impact of Lean Management Principles in Public and Private Sectors in Developing CountriesMirinda Jashanica Gashi, Edmond Hajrizi, Ylber Limani
  • System Models in Family Businesses and Measuring Trust Through Sustainable Family Business Model: An Application on Family Businesses in Tirana Oltjan Hamza
  • Relationship Between Inflation, Economic Growth and Unemployment: Empirical Analysis for Balkan CountriesGetoar Lubeniqi

Sesioni III A – Marketing dhe Digitalizim

Chair: Arta Mulliqi
Co-Chair: Kujtim Zylfijaj

  • Online Second-Hand Shopping Motivations According to Consumer Age Groups: An Empirical EvaluationMeryem Koca, Gülay Keskin, Afërina Skeja
  • The Impact of Digital Advertising on Consumer Awareness of New ProductsGonxhe Beqiri, Riona Rushiti
  • Digitalization and International Marketing: How E-Commerce is Reshaping Global TradeMohammad Esa Isar
  • The Impact of AI-Generated Personalized Advertising on Consumer Trust, Privacy Violation Perceptions, and Purchase IntensityRajan Arapi, Ajsel Xheladini
  • The Impact of Innovation on Regional Economic Development in KosovoMirjeta Domniku, Arta Jahiu
  • The Role of Strategic Marketing in Increasing the Competitiveness of Kosovar Businesses in the Regional MarketHamëz Rama
  • Modeling Consumer Behavioral Dimensions in Multicultural Societies: Out-group and In-group Dynamics – Irfan Ishaq, Rana Muhammad Ayyub
  • The Impact of Marketing and Accompanying Campaigns of the “Golden Eagle” Energy Drink on Consumer Choice of This Product and the Application of Machine Learning for Market Segmentation and Consumer Behavior PredictionAlbrim Badallaj

Sesioni III B – Turizëm dhe Financa

Chair: Shpresim Vranovci
Co-Chair: Engelbert Zefaj

  • Smart Tourism Cities – Arta Kadriu
  • The Importance of Green Hotels in the Hospitality Industry; Best PracticesAseda Banushaj, Doriana Matraku (Dervishi)
  • An Analysis of Economic Growth and Happiness in the Western BalkansElirjeta Beka, Ermal Lubishtani
  • Accommodation and Hospitality Services in the Development of Tourism in KosovoKushtrim Dreshaj, Fatmire Shala Dreshaj, Sali Krasniqi
  • The Impact of Transformational Leadership on Employee Performance Rubjana Zguro, Kujtim Zylfijaj
  • Digital Technologies and Financial Innovations: Effect of AI and BlockchainYlber Limani, Mjellma Ejupi, Diellza Hajrizi
  • Strategic Priorities for Real Estate Investment in Prishtina: An Integrated DEMATEL and Quantum Spherical Fuzzy TOPSIS ApproachVisar Hoxha
  • Empirical Analysis of the Impact of FDI, Trade Openness and Human Capital on Economic Growth Case: Western Balkans (WB6)Ardian Uka, Erzana Uka

Sesioni IV A – Inteligjenca Artificiale dhe Menaxhim Financiar

Chair: Ylber Limani
Co-Chair: Mirjeta Domniku

  • MACHINE LEARNING – Project Data Analysis: Linear, Multiple, and Logistic Regression. Diamond Price Prediction. Diamond Price Category PredictionArdian Uka, Teuta Shala
  • Interaction of Monetary Incentives, Feedback, and Recognition to Improve Performance of State Universities Lecturers: An Experimental StudyFajar Gustiawaty Dewi, Rindu Rika Gamayuni, Liza Alvia, Eha Nugraha, Effriyanti
  • Investigating the Digital Technology Impact on Cyber-Security in Financial SectorYlber Limani, Rrezarta Zukaj
  • Defending Your Brand from AI Misuse: A Practical Playbook Against Image/Video Deepfakes in the Age of Sora2 & WAN2Labinot Gashi
  • International Financial Management Albania Exchange Rate Regimes Ardian Uka
  • Engaging Communities in ESG Integration: Narratives and Practices for Sustainable Accounting in Financial ReportingEjona Duçi, Eda Tabaku
  • Review of Evolution of the Role of the Real Estate Broker at the Global Market, Professionalism, Post-Pandemic Changes During the Period (2020-2025)Dea Gerdovci, Veli Lecaj, Jehona Hoxha, Visar Hoxha
  • Quantum-Enhanced Multi-Criteria Group Decision-Making for Real Estate Investment Prioritization in PrishtinaVisar Hoxha
  • Management Optimal Combination of Production Two Products Shaqir Elezaj, Rame Elezaj

Sesioni IV B – FinTech, Inovacion dhe Transformim Digjital

Chair: Ermira Shehu
Co-Chair: Kestrim Avdimetaj

  • Adoption of Financial Technology (FinTech) in Businesses in Kosovo: Owners’ Readiness to Use Digital Payments Rozafa Sahiti, Ermira Shehu
  • Leadership and Organizational Culture as Catalysts of Innovation and Business SustainabilityFisnik Ferizi, Kujtim Zylfijaj
  • The Use of Artificial Intelligence in Business Managers’ Decision-Making ProcessesVenet Shala, Demir Lima, Qamil Xhaferi
  • Project Cycle Management in NGOs: Challenges and Best PracticesLaurita Morina, Kujtim Zylfijaj
  • Navigating Global Rankings and Local Realities: Rethinking Quality Assurance in Pakistani Higher EducationZohaib Hassan Sain
  • Forest Loss or Stability? A Binary Analysis of Land Cover in Ferizaj (1985–2025)Pajtim Zariqi, Lena Halounova
  • Research on Improvement Mechanism of Financial Management to Service Capability of Kosova Technological Small and Medium EnterprisesDriton Fetahu
  • Abusive Supervisors Make Me Quit: A Meta-Analytical Review Contribution TitleAhmet Hakan Özkan
  • Review of Neural Network Model in Prediction of Real Estate Prices at Global LevelJehona Hoxha, Samina Spahi, Visar Hoxha, Fuat Pallaska
  • Digital Transformation: From Analog to AIArta Këpuska, Agon Kokaj
  • Leadership in the Era of Remote Work: Challenges and Strategies for Effective ManagementAfërina Skeja

Continue Reading

Të kërkuara