

Lifestyle
Si janë të ndërlidhura mes vete gjumi dhe ankthi?
Sipas Huggins, ndryshimet afatgjatë të stilit të jetës funksionojnë.
Published
2 years agoon
By
UBT newsNe të gjithë kemi shkuar në shtrat në një kohë të arsyeshme me qëllimet më të mira për të bërë një gjumë të jashtëzakonshëm të natës!
Ankthi ka shkatërruar shumë netë të mundshme për gjumë të mirë. Por a është ankthi problemi apo është një simptomë? Gjumi dhe ankthi janë më të ndërlidhura nga sa mendojmë.
Amanda Huggins, trajnere e ankthit është ekspertja përfundimtare e këtij koncepti. Ajo e kupton spektrin e ankthit, nga tipik dhe normal në kronik dhe dobësues, dhe gjithçka në mes. Huggins na thotë se stresi dhe ankthi janë më të lidhura nga sa e imagjinonim ndonjëherë, dhe pasojat e një pushimi të dobët të natës ose ankthi mund të ndikojnë më pas në njëri-tjetrin … mund të jetë një rrëmujë e vërtetë.
Huggins ndau fillimisht se një studim i kohëve të fundit zbuloi se pas një nate pa gjumë, “korteksi medial paraballor i trurit (i cili lidhet me rregullimin emocional dhe aftësinë tonë për të de-përshkallëzuar ankthin) mund të mbyllet plotësisht. Të nesërmen, mendja dhe trupi juaj duhet të bëjnë jashtë orarit për të rregulluar stresin. Nëse jeni tashmë në ankth për të filluar, stresorët tuaj ekzistues mund të duken të intensifikuar”.
Nëse e keni parë ndonjëherë orën në mënyrë të përsëritur gjatë një nate stresuese për të parë orët që kalojnë, vetëm për t’u përballur me më shumë ankth për gjumin e humbur, atëherë mund ta kuptoni këtë intensitet. Studimet kanë zbuluar gjithashtu se gjumi i thellë (jo REM) është një frenues natyral i ankthit. Pas një nate qetësuese (mendoni: më pak rrotullime, më pak ëndrra), nivelet e ankthit janë gjetur të bien.
“Ndërsa ky është informacion i mrekullueshëm për t’u mbajtur në dorë, për ata që luftojnë me ankthin kronik, të flesh mirë nuk është edhe aq e lehtë”, pranon Huggins. “Shumë njerëz bien në ciklin klasik të: ‘Unë jam i shqetësuar, kështu që nuk mund të fle … tani, jam në ankth të nesërmen … tani jam në ankth se sa do të fle sonte … dhe më pas do të qëndroj sërish zgjuar gjithë natën sepse po mendoj për këtë’”.
Të dhënat e Huggins shtrojnë pyetjen: Nëse gjumi i thellë është kritik për reduktimin e ankthit, si e bën një person i shqetësuar të flejë mirë? Paradoksi shekullor. Pulë para vezës. Stresi para pushimit. Apo është…?
Mos u shqetësoni, ka zgjidhje, dhe Huggins e ka marrë procesin. Çelësi është ndërtimi i zakoneve më të mira dhe realiste të gjumit.
“Unë sugjeroj t’i qaseni zakoneve të gjumit në të njëjtën mënyrë që do t’i qaseni ushqimit: Ne të gjithë e dimë se dietat e rënda nuk funksionojnë, por ndryshimet afatgjata të stilit të jetesës funksionojnë. Ndërsa eksploroni krijimin e zakoneve më të mira të gjumit, është e rëndësishme të krijoni një strategji afatgjatë – kjo nuk ka të bëjë vetëm me marrjen e një ose dy netëve të mira në javë; ka të bëjë me rregullimin e marrëdhënieve tuaja me pushimin krejtësisht! Këtu janë këshillat:
RUTINA DHE STRUKTURA
• E urrej ta them, por duhet të vendosësh kufij më të mirë me veten. Nëse e gjeni veten duke lëvizur pa mend në TikTok deri në orën 12 të mëngjesit, mund të jetë koha të angazhoheni për të bërë rregullime të vogla derisa të keni ndryshuar zakonet tuaja. Unë rekomandoj kundër rregullave ekstreme si ‘mos media sociale gjatë natës’—ka të ngjarë të mos jetë e qëndrueshme dhe do t’i ktheheni zakoneve të vjetra. Por a mund t’i mbyllni aplikacionet tuaja 10 minuta më herët çdo natë? Filloni me rritje më të vogla dhe ndërtoni prej andej.
• Shikoni kohën para ekranit në përgjithësi: telefonat, TV, laptopët, etj. Koha para ekranit brenda një dritareje prej dy orësh nga shtrati mund të fillojë të prishë seriozisht aftësinë e trupit tonë për të prodhuar melatoninë në mënyrë natyrale. Përsëri, rregullimet e vogla këtu janë më të mira – nëse duhet të jeni në kompjuter vonë natën, provoni syzet blu që filtrojnë dritën – ka kaq shumë stile të lezetshme në treg tani!
• Përkushtohuni për një orar më të mirë të gjumit. Bëni një plan, vendosni alarmet, shkruani! Bëhet shumë më e vështirë të injorosh një angazhim që i kemi bërë vetes kur marrim rikujtues të vazhdueshëm për të.Për shkak se gjumi dhe ankthi janë kaq të ndërlidhura, Huggins na kujton se duhet t’i japim përparësi shëndetit tonë mendor dhe akteve të dashurisë për veten. Nuk mund të arrijmë relaksim pa pushim të mirë dhe anasjelltas. Është koha për të ndryshuar zakonet tona në një mënyrë të madhe.
Lifestyle
Ja gjërat që prindërit e fëmijëve të suksesshëm i bëjnë ndryshe
Published
6 days agoon
June 17, 2025By
UBT News
Prindërit e fëmijëve me arritje të larta ndajnë disa zakone të përbashkëta që i ndihmojnë të rrisin fëmijët e tyre, por rrallë flasin për to me zë të lartë.
Në vend që të ushtrojnë presion, ata udhëheqin me dashuri, ushqejnë kuriozitetin dhe i lejojnë fëmijët të eksplorojnë botën vetë. Ja çfarë i dallon ata nga të tjerët.
Në shtëpinë e tyre, optimizmi është themeli i gjithçkaje.
Suksesi fillon me besimin se suksesi është i mundur. Prindërit e tyre ngjallin optimizëm që në moshë të vogël. Pavarësisht rrethanave përçojnë mesazhin se çdo gjë është e mundur. Në shtëpinë e tyre, motoja është e qartë: Çfarëdo që ëndërroni dhe për të cilën përpiqeni, mund ta arrini, raporton The Times of India.
Ata e përshtatin motivimin me interesat e fëmijës
Prindër bëjnë gabimin duke u përpjekur t’i motivojnë fëmijët në të njëjtën mënyrë. Ata që rrisin fëmijë të suksesshëm e dinë se motivimi duhet të jetë personal. Në vend që të shtyjnë para qëllime të përgjithshme, i lidhin me atë që fëmija i pëlqen. Nëse një fëmijë i do filmat, tregojini se si matematika mund ta ndihmojë në menaxhimin e financave të një karriere të ardhshme si aktor. Personalizimi i motivimit është çelësi i motivimit të brendshëm.
Ato i lejojnë fëmijët të mësojnë përmes përvojës së tyre
Mësimi nuk ndodh vetëm në klasë, por çdo ditë, përmes lojës, eksplorimit dhe gabimeve të vogla. Prindërit e suksesshëm nuk i zgjidhin çdo problem fëmijës, por i japin hapësirën për të provuar vetë. Prindërit i rezistojnë dëshirës për t’i bërë gjërat të lehta sepse e dinë se sfidat janë ato që ndërtojnë vetëbesim dhe zgjuarsi.
Ata kultivojnë kuriozitet, jo vetëm zakone pune
Kurioziteti është një nga themelet më të rëndësishme të suksesit. Prindërit përqendrohen jo vetëm në punë të palodhur, dhe në zbulimin e botës me gëzim. Udhëtimet, librat, bisedat rreth pyetjeve të mëdha, të gjitha këto janë mënyra për të inkurajuar dashurinë për të mësuar. Në vend që dija të jetë një detyrim, ajo bëhet një aventurë.
Ata udhëheqin me dashuri, jo me presion
Në shtëpi nuk ka disiplinë ushtarake. Prindërit nuk veprojnë si trajnerë ose komandantë. Përkundrazi, janë të pranishëm, mbështetës dhe e lejojnë fëmijën të udhëheqë lojën. Ata nuk e detyrojnë, nuk urdhërojnë, nuk kontrollojnë, por janë aty kur nevojitet ndihmë. Është ky ekuilibër që i jep fëmijës sigurinë për të eksploruar, për të bërë gabime dhe për t’u rritur.
Lifestyle
Lëngu i qepës për rritjen e flokëve – A funksionon vërtetë?
Published
3 weeks agoon
June 4, 2025By
UBT News
Jo vetëm për gatim, qepët mund t’i përdorni mirë edhe jashtë kuzhinës. Megjithëse kanë erë karakteristike që për disa edhe nuk preferohet duket se me anë të vlerave te tyre kanë gjetur vend edhe në trajtimet e bukurisë.
Shpesh përdoret si një kurë natyrale për të rritur flokët e për t’i bërë ata më të shëndetshëm.
Por, a është vërtetë efektiv përdorimi i lëngut të saj në flokët tuaj?
Çfarë thonë ekspertët?
Studimet e të dhënat për këtë çështje janë të pakta, disa të dhëna domethënëse ekzistojnë, një studim zbuloi se aplikimi i rregullit i lëngut të qepës në rrënjët e flokëve ndihmon në rritjen e tyre. Pjesëmarrësit përdorën lëng qepe për të lyer flokët dy herë në ditë.
Nga 23 pacientë që aplikuan trajtimin, 20 pësuan rigjenerim të flokëve pas 2 muajsh përdorimi, 10 të tjerë panë rigjenerim të plotë të flokëve pas 6 muajsh.
Ka vend për diskutim e studimet nuk janë të plota, por mendohet se ai që ndihmon është squfuri. Qepët kanë sasi squfuri në to gjë që ndihmon edhe në rritjen e flokëve, duke rritur qarkullimin e duke ulur inflamacionin si dhe rrit prodhimin e kolagjenit në kokë.
Këto veti sulfurike ndihmojnë në rigjenerimin e flokëve, parandalojnë rënien, kjo veçanërisht tek njerëzit që kanë mungesë mineralesh në organizëm.
Mund të luftojë thinjat
Ndërsa plakemi, radikalet dëmtojnë flokët duke shkaktuar humbje të dendësisë së tyre si dhe humbje të pigmentit e lindin thinjat. Squfuri duke rritur prodhimin e kolagjenit lufton radikalet e lira duke lënë një efekt parandalues për thinjat.
Lufton problemet me skalpin
Për shkak se lëngu i qepës është antinflamator natyral, mund të përdoret për të trajtuar skalpin e irrituar të kokës, ekstrakti i qepës i aplikuar pati efekte në shërimin e skalpit me probleme. Eekspertët nuk janë të sigurt mbi efikasitetin 100% lëngu në rritjen e flokëve a daljen e flokëve të rinj.
Gjithsesi duke qenë një trajtim me bazë natyrale gjithsecili mund ta provojë duke lënë mënjanë bezdinë e aromës së qepës.
Si ta përdorni?
Mjafton të qëroni katër qepë ta prini në copa të vogla e më pas t’i shtypni për t’i nxjerrë lëngun, ose mund ta shtrydhni dhe të merrni lëngun për ta aplikuar më pas në të gjithë zonën e skalpit të kokës me lëvizje rrethore. Lëreni në kokë derisa të thahet e më pas mund ta shpëlani.
Ky trajtim duhet përdorur për disa muaj rresht ndaj për të mposhtur erën mund të shtoni disa pika vaj esencial rozmarine, livandë apo trëndafili.
Lifestyle
Këto zakone po ju pengojnë të jeni më inteligjent, ja cilat duhen shmangur
Published
3 weeks agoon
May 30, 2025By
UBT News
Inteligjenca e një individi atet me koeficientin e saj të famshëm, IQ. Por, në realitet, të qenit i zgjuar nuk kufizohet vetëm në numra apo në zgjidhjen e ekuacioneve të ndërlikuara.
Zhvillimi kognitiv dhe shpirtëror ndikohet thellësisht nga zakonet e përditshme, mënyra se si e jetojmë ditën, dhe qëndrimet që mbajmë ndaj dijes dhe sfidave.
Studime të shumta, përfshirë edhe efektin e njohur Dunning-Kruger, e përforcojnë këtë ide: ata që shmangin sfidat intelektuale e tregojnë indiferencë ndaj të mësuarit të ri, kanë më shumë gjasa të mbeten në nivele më të ulëta zhvillimi.
Ky efekt, i dokumentuar në fillim të viteve 2000, tregon se individët me njohuri të kufizuara kanë tendencën të mbivlerësojnë aftësitë, pikërisht sepse nuk e kuptojnë sa pak dinë.
Por cilat janë zakonet që, sipas shkencës, e ‘bllokojnë’ trurin dhe frenojnë përparimin?
Multitasking-u i tepërt, përpjekja për të bërë gjëra njëkohësisht, tingëllon efikase, është kundërproduktive. Përqendrimi dobësohet, kujtesa zbehet dhe efikasiteti bie. Në vend të një truri të mprehtë, përfundojmë me mendje të shpërndarë.
Një tjetër sinjal alarmi është mungesa e kuriozitetit. Njerëzit që nuk shfaqin interes për njohuri, eksperienca të panjohura apo për pyetje, ngadalësojnë zhvillimin e tyre mendor. Truri, ashtu si muskujt, ka nevojë për ushtrime të vazhdueshme.
Zvarritja kronike, ajo tendencë për të shtyrë detyrat nga dita në ditë, tregon mungesë vetëdisipline dhe vështirësi në marrjen e vendimeve. Është një zakoni që, në heshtje, gërryen vetëbesimin dhe ndalon rritjen personale.
Edhe ajo që vendosim në pjatë ndikon në mënyrën si funksionon truri. Një dietë e dobët, e mbushur me sheqerna është lidhur me probleme në kujtesë dhe përqendrim. Truri ushqehet jo vetëm me informacion, por edhe me lëndë ushqyese.
Ka dy mënyra të të menduarit: ai që beson se inteligjenca është e pandryshueshme, për këtë arsye shmang sfidat nga frika e dështimit dhe ai që beson se mëson diçka të re. Ky i fundit, i njohur si ‘mentaliteti i rritjes’, është çelësi i përparimit të vazhdueshëm. Ndërkohë, shpresa nuk humbet kurrë. Truri është i adaptueshëm. Me zakone të reja, si rritja e kuriozitetit, disiplina personale dhe gatishmëria për të përballuar sfida, funksioni njohës mund të përmirësohet ndjeshëm.
Lifestyle
Ka një mënyrë se si të siguroheni të mos humbni kurrë motivimin e stërvitjes
Published
4 weeks agoon
May 28, 2025By
UBT News
Të gjithë e dimë që të ushtrohemi rregullisht është e rëndësishme për shëndetin, por gjetja e motivimit është sfiduese. Lodhja, angazhimet e përditshme dhe mungesa e energjisë na bëjnë të mendojmë para se të ngrihemi nga divani.
Një studim i ri tregon se një nga mënyrat më efektive për të fituar dhe ruajtur motivimin është më e thjeshtë: ndërgjegjësimi. Studiuesit në Angli analizuan sjelljen e 109 të rriturve që nuk ishin shumë aktivë fizikisht. Për 30 ditë, ata u udhëzuan të synonin 8000 hapa në ditë, por gjysma ndoqi edhe një program të përditshëm përmes një aplikacioni, ku përfshinte praktika të shkurtra për të rritur ndërgjegjësimin ndaj trupit, lëvizjes dhe stërvitjes.
Rezultatet ishin mbresëlënëse: grupi që praktikoi ndërgjegjësimin kishte bërë 373 minuta aktivitet fizik në javë, përkundrejt 297 minutave të grupit tjetër. Për më tepër, ata ndiheshin më të motivuar për të vazhduar rutinën e tyre.
Po pse funksionon ndërgjegjësimi kaq mirë?
Sipas autores kryesore të studimit, Dr. Masha Remskar, ndërgjegjësimi u jep njerëzve aftësi psikologjike që i ndihmojnë të krijojnë zakone të qëndrueshme.
Shumë njerëz e gjejnë veten të motivuar për një periudhë të shkurtër, por ndërgjegjësimi ndihmon në zhvillimin e durimit dhe qëndrueshmërisë për t’ia dalë edhe kur nuk është e lehtë. Ajo rrit lidhjen mes mendjes dhe trupit, duke i bërë njerëzit më të pranishëm gjatë aktivitetit fizik.
Ushtrimet e ndërgjegjësimit nuk janë të ndërlikuara. Nëse jeni duke ecur apo ushtruar, përqendroheni në frymëmarrje, në ndjesitë që ndjeni në trup, apo në atë që ndodh përreth jush. Në vend që të shpërqendroheni me telefon apo muzikë, thjesht kushtojini vëmendje momentit dhe lëvizjes suaj.
Ekspertët sugjerojnë edhe disa mënyra tjera për të qëndruar të motivuar: stërvituni me mik, regjistrohuni në një kurs që ju pëlqen e lëvizni çdo ditë, edhe nëse janë vetëm 15 minuta. Është më mirë të bëni pak, por rregullisht, sesa të mos bëni fare. Mbi të gjitha, mos u tregoni të ashpër me veten.

Man City fiton thellë ndaj Al Ain, kualifikohet tutje në Kupën e Botës për Klube

UBT hap ekspozitën “Intermission” në zemër të Prishtinës

Kina thirrje për ulje të tensioneve Izrael-Iran për të parandaluar krizën ekonomike

OKB bën thirrje për armëpushim: Të inspektohen centralet bërthamore iraniane

Bajrami i reagon Muratit për alarmin e humbjes së 90 milionë eurove si shkak i bllokadës në Kuvend

Basha: Kritika deputetëve që marrin pjesë në seanca pa dhënë votën e tyre

Rastet kur diabetikët duhet të shkojnë në urgjencë

Në pritje të Nico Williams, Barcelona befason me goditjen tjetër

Krasniqi: Të gjitha partitë kanë përgjegjësi, qytetarët meritojnë zgjidhje e jo histeri
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet2 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Lajmet nga UBT3 weeks ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT3 weeks ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore