Shëndet

Si janë të ndërlidhura mes vete gjumi dhe ankthi?

Sipas Huggins, ndryshimet afatgjatë të stilit të jetës funksionojnë.

Published

3 years ago

on

Ne të gjithë kemi shkuar në shtrat në një kohë të arsyeshme me qëllimet më të mira për të bërë një gjumë të jashtëzakonshëm të natës!

Ankthi ka shkatërruar shumë netë të mundshme për gjumë të mirë. Por a është ankthi problemi apo është një simptomë? Gjumi dhe ankthi janë më të ndërlidhura nga sa mendojmë.

Amanda Huggins, trajnere e ankthit është ekspertja përfundimtare e këtij koncepti. Ajo e kupton spektrin e ankthit, nga tipik dhe normal në kronik dhe dobësues, dhe gjithçka në mes. Huggins na thotë se stresi dhe ankthi janë më të lidhura nga sa e imagjinonim ndonjëherë, dhe pasojat e një pushimi të dobët të natës ose ankthi mund të ndikojnë më pas në njëri-tjetrin … mund të jetë një rrëmujë e vërtetë.

Huggins ndau fillimisht se një studim i kohëve të fundit zbuloi se pas një nate pa gjumë, “korteksi medial paraballor i trurit (i cili lidhet me rregullimin emocional dhe aftësinë tonë për të de-përshkallëzuar ankthin) mund të mbyllet plotësisht. Të nesërmen, mendja dhe trupi juaj duhet të bëjnë jashtë orarit për të rregulluar stresin. Nëse jeni tashmë në ankth për të filluar, stresorët tuaj ekzistues mund të duken të intensifikuar”.

Nëse e keni parë ndonjëherë orën në mënyrë të përsëritur gjatë një nate stresuese për të parë orët që kalojnë, vetëm për t’u përballur me më shumë ankth për gjumin e humbur, atëherë mund ta kuptoni këtë intensitet. Studimet kanë zbuluar gjithashtu se gjumi i thellë (jo REM) është një frenues natyral i ankthit. Pas një nate qetësuese (mendoni: më pak rrotullime, më pak ëndrra), nivelet e ankthit janë gjetur të bien.

“Ndërsa ky është informacion i mrekullueshëm për t’u mbajtur në dorë, për ata që luftojnë me ankthin kronik, të flesh mirë nuk është edhe aq e lehtë”, pranon Huggins. “Shumë njerëz bien në ciklin klasik të: ‘Unë jam i shqetësuar, kështu që nuk mund të fle … tani, jam në ankth të nesërmen … tani jam në ankth se sa do të fle sonte … dhe më pas do të qëndroj sërish zgjuar gjithë natën sepse po mendoj për këtë’”.

Të dhënat e Huggins shtrojnë pyetjen: Nëse gjumi i thellë është kritik për reduktimin e ankthit, si e bën një person i shqetësuar të flejë mirë? Paradoksi shekullor. Pulë para vezës. Stresi para pushimit. Apo është…?

Mos u shqetësoni, ka zgjidhje, dhe Huggins e ka marrë procesin. Çelësi është ndërtimi i zakoneve më të mira dhe realiste të gjumit.

“Unë sugjeroj t’i qaseni zakoneve të gjumit në të njëjtën mënyrë që do t’i qaseni ushqimit: Ne të gjithë e dimë se dietat e rënda nuk funksionojnë, por ndryshimet afatgjata të stilit të jetesës funksionojnë. Ndërsa eksploroni krijimin e zakoneve më të mira të gjumit, është e rëndësishme të krijoni një strategji afatgjatë – kjo nuk ka të bëjë vetëm me marrjen e një ose dy netëve të mira në javë; ka të bëjë me rregullimin e marrëdhënieve tuaja me pushimin krejtësisht! Këtu janë këshillat:

RUTINA DHE STRUKTURA

• E urrej ta them, por duhet të vendosësh kufij më të mirë me veten. Nëse e gjeni veten duke lëvizur pa mend në TikTok deri në orën 12 të mëngjesit, mund të jetë koha të angazhoheni për të bërë rregullime të vogla derisa të keni ndryshuar zakonet tuaja. Unë rekomandoj kundër rregullave ekstreme si ‘mos media sociale gjatë natës’—ka të ngjarë të mos jetë e qëndrueshme dhe do t’i ktheheni zakoneve të vjetra. Por a mund t’i mbyllni aplikacionet tuaja 10 minuta më herët çdo natë? Filloni me rritje më të vogla dhe ndërtoni prej andej.

• Shikoni kohën para ekranit në përgjithësi: telefonat, TV, laptopët, etj. Koha para ekranit brenda një dritareje prej dy orësh nga shtrati mund të fillojë të prishë seriozisht aftësinë e trupit tonë për të prodhuar melatoninë në mënyrë natyrale. Përsëri, rregullimet e vogla këtu janë më të mira – nëse duhet të jeni në kompjuter vonë natën, provoni syzet blu që filtrojnë dritën – ka kaq shumë stile të lezetshme në treg tani!

• Përkushtohuni për një orar më të mirë të gjumit. Bëni një plan, vendosni alarmet, shkruani! Bëhet shumë më e vështirë të injorosh një angazhim që i kemi bërë vetes kur marrim rikujtues të vazhdueshëm për të.Për shkak se gjumi dhe ankthi janë kaq të ndërlidhura, Huggins na kujton se duhet t’i japim përparësi shëndetit tonë mendor dhe akteve të dashurisë për veten. Nuk mund të arrijmë relaksim pa pushim të mirë dhe anasjelltas. Është koha për të ndryshuar zakonet tona në një mënyrë të madhe.

Related Topics:
Continue Reading

Shëndet

Xhinxheri i përditshëm, efektet që nuk i dinit mbi trupin tuaj

Published

2 days ago

on

December 5, 2025

By

Xhinxheri është një nga erëzat më të njohura në botë, i përdorur si në gatimet e ëmbla ashtu edhe në ato të kripura.

Shpesh na sjell ndër mend aromat e festave, por në të vërtetë ai ka vlera të rëndësishme gjatë vitit.

Përveç shijes karakteristike, xhinxheri përmban përbërës natyralë që ndikojnë pozitivisht në shëndet.

Konsumimi i rregullt i saj lidhet me një sërë përfitimesh të mundshme, që variojnë nga tretja dhe imuniteti deri te inflamacioni dhe funksionet e trurit. Ngrënia e xhinxherit sjellë benefite të dukshme.

Çfarë ndodh në trup kur e konsumoni çdo ditë?

1. Mund të keni më pak të përziera

Xhinxheri është i njohur për aftësinë e tij për të lehtësuar të përzierat, sidomos te gratë shtatzëna, tek ata që vuajnë nga sëmundja e lëkundjes gjatë udhëtimit, apo kur stomaku është i irrituar. Ai vepron mbi receptorët e serotoninës në zorrë, gjë që e bën shumë efektiv.

2. Ndihmon kundër gazrave dhe fryrjes

Stimulon tretjen dhe nxit lëvizjen më të shpejtë të ushqimit në sistemin tretës. Si karminativ, qetëson stomakun dhe redukton gazrat e tepërt dhe fryrjen.

3. Ul inflamacionin

Përbërësi aktiv i xhinxherit, gingeroli, ka veti të forta anti-inflamatore dhe antioksiduese. Ai zvogëlon dhimbjet e kyçeve, inflamacionin kronik dhe dhimbjet e muskujve pas stërvitjes. Studime të ndryshme tregojnë se xhinxheri mund të ndihmojë personat që vuajnë nga artroza.

4. Mund të sëmuresh më rrallë

I pasur me antioksidantë që forcojnë sistemin imunitar. Nuk e parandalon plotësisht ftohjen, por mund të ulë ndjeshmërinë ndaj infeksioneve.

5. Mund të lehtësojë dhimbjet menstruale

Xhinxheri mund të zvogëlojë dhimbjet menstruale falë efektit të tij relaksues dhe anti-inflamator.

6. Përmirëson nivelin e kolesterolit

Sipas studimeve, konsumimi i rregullt i xhinxherit mund të ulë nivelin e LDL-së (“kolesteroli i keq”) dhe trigliceridet, duke kontribuar në një zemër më të shëndetshme.

7. Stabilizon sheqerin në gjak

Xhinxheri mund të ndihmojë në mbajtjen e një niveli të qëndrueshëm të sheqerit në gjak, duke përmirësuar energjinë dhe metabolizmin. Studimet tregojnë përfitime edhe tek personat me diabet.

8. Mbështet shëndetin e mëlçisë

Ai mund të ulë disa enzima të mëlçisë e përmirëson funksionimin e saj, ndoshta falë ndikimit të tij në uljen e rezistencës ndaj insulinës.

9. Mund të përmirësojë shëndetin e trurit

Falë vetive antioksiduese e anti-inflamatore, xhinxheri kontribuon në mbrojtjen e trurit në afat të gjatë.

Disa përbërës lidhen me uljen e rrezikut për sëmundje neurodegjenerative si Alzheimeri, Parkinsoni dhe skleroza multiple. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Orkidea: Aromë, bukuri dhe shëndet në një bimë

Published

2 days ago

on

December 5, 2025

By

Orkidea është një nga bimët më të bukura dhe më të dashura, e njohur për simetrinë e dyanshme që tërheq njerëzit.

Familja Orchidaceae përfshin rreth 25,000 specie, përfshirë edhe Vaniljen, e përdorur gjerësisht për aromë dhe gatim.

Që në lashtësi, orkidea ka pasur përdorime medicinale. Grekët e përdornin si afrodiziak dhe për trajtime të ndryshme shëndetësore, ndërsa mjekësia tradicionale e ka shfrytëzuar që nga viti 2800 para erës sonë.

Sot, vetëm 50 specie përdoren në mjekësinë popullore.

Përdorimet kryesore të orkidesë për shëndetin:

Qetësim dhe gjumë të mirë: Çaji i orkidesë ndihmon në relaksim dhe përmirëson energjinë emocionale.

Sistem imunitar: Orkidea e thatë forcon trupin kundër infeksioneve.

Shikim dhe trajtime alternative: Ndihmon në mbrojtjen e qelizave dhe përdoret në aromaterapi.

Përbërës ushqimor dhe kozmetik: Vanilja përdoret në gatim, parfume, terapitë aromatike dhe produkte kozmetike.

Përveç vlerave shëndetësore, orkidea është e bukur, simbol i dashurisë, bukurisë dhe luksit, dhe mund të kultivohet lehtë në shtëpi për zbukurim. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Si të plakemi më ngadalë? Tre perime që nuk duhet t’i humbisni

Published

2 days ago

on

December 5, 2025

By

Ushqyerja ka një ndikim të drejtpërdrejtë në mënyrën se si plakemi dhe në sa të fortë jemi përballë sëmundjeve.

Perimet, që janë të pasura me vitamina, minerale dhe antioksidantë, luajnë rol kyç në mbrojtjen e qelizave nga dëmtimet, reduktimin e inflamacionit dhe forcimin e sistemit imunitar.

Kur konsumohen rregullisht, ato përmirësojnë jo vetëm imunitetin, por edhe shëndetin e lëkurës dhe nivelin e energjisë.

Mes tyre, disa perime dallohen për efekte të veçanta kundër plakjes dhe në mbështetje të imunitetit.

Brokoli

Renditet ndër ushqimet më të dobishme për plakjen e shëndetshme. Ai përmban sasi të larta të vitaminës C, e cila ndihmon në prodhimin e kolagjenit dhe forcon imunitetin. Antioksidantët dhe përbërësit si sulforafani kontribuojnë në mbrojtjen e qelizave nga dëmtimet.

Ekspertët rekomandojnë konsumimin e brokolit të zier lehtë apo të zbutur, pasi kështu ruan nivele më të larta të lëndëve ushqyese.

Përfshirja e tij disa herë në javë mund t’i japë trupit një mbështetje të rëndësishme.

Spinaqi

I mbushur me vitamina A, C dhe K, folat dhe hekur, kombinim për energji dhe imunitet. Antioksidantët që përmban luftojnë stresin, një nga faktorët kryesorë që përshpejton plakjen qelizore. Luteina dhe zeaksantina mbrojnë shëndetin e syve, duke qenë veçanërisht të vlefshme me kalimin e moshës. Për shkak të shijes së butë, spinaqi është i lehtë për t’u futur në receta, nga sallatat te supat, makaronat apo smoothie-t.

Domatet

Janë të pasura me likopen, antioksidant i fuqishëm që mbron lëkurën nga rrezet UV, ul inflamacionin e ngadalëson humbjen e kolagjenit. Likopeni përthithet më mirë kur domatet gatuhen lehtë ose konsumohen me vaj ulliri. Përveç kësaj, domatet përmbajnë vitaminë C, e cila mbështet imunitetin dhe lëkurën e shëndetshme. Konsumi i rregullt mund të jetë mënyrë e thjeshtë për të mbrojtur trupin nga brenda.

Përfundimi:

Brokoli, spinaqi dhe domatet janë tre përbërës të fuqishëm që mund të ndihmojnë në ngadalësimin e procesit të plakjes dhe forcimin e sistemit imunitar—aleatë të thjeshtë, por jashtëzakonisht efektivë për shëndetin. /A.Z/UBT News/

 

 

Continue Reading

Shëndet

Bima që shpesh e nënvlerësojmë, por mbron fuqishëm mëlçinë

Published

2 days ago

on

December 5, 2025

By

Thistle, ose në shqip gjembaç është një bimë e klasit të parë që mbron mëlçinë nga toksiciteti kimik.

Ajo stimulon fazën I dhe fazën II të rrugëve enzimatike të detoksifikimit të mëlçisë, është shumë e efektshme në parandalimin e kancerit dhe ndihmon njerëzit që janë duke marrë kimioterapi ose duke marrë ilaçe të tjera toksike.

Silymarin, përbërësi aktiv te gjembi është treguar të jetë një nga substancat më të fuqishme për mbrojtjen e mëlçisë .

Gjembi është aprovuar për përdorim në dëmtimin e mëlçisë sepse është treguar se stimulon sintezën e hepatociteve të reja që zëvendësojnë ato të vjetra të dëmtuara.

Përdorimi i gjembaçit për disa javë është veçanërisht i dobishëm për njerëzit që pinë shpesh alkool, konsumojnë ushqime të yndyrshme, kanë nivele të larta të lipideve në gjak ose marrin mjekime të rregullta.

Shumë studime kanë gjetur rolin mbrojtës të kësaj barishte kundër kancerit. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara