Lajmet
Si duhet të përgatitet bota për pandeminë e ardhshme
Bota tashmë mund të ishte kthyer në normalitet. Ky duhet të jetë synimi ynë për të ardhmen.
Published
4 years agoon
By
Betim GashiNga Patrick Vallance
Shpikja e një vaksine të sigurt dhe efektive nuk është një punë e lehtë dhe asnjëherë e garantuar. Zhvillimi i një vaksine kundër sëmundjes së malaries zgjati për dekada, dhe pavarësisht përpjekjeve të mëdha, nuk ka ende një vaksinë kundër HIV.
Por përkundër të gjitha parashikimeve dhe në një kohë rekord, ne kemi tashmë në dispozicion një sërë vaksinash për t’u mbrojtur kundër Covid-19.Kjo ka qenë një nga arritjet më të mëdha shkencore në historinë e kohëve të fundit.
Si rezultat i kësaj arritjeje, Britania e Madhe dhe vendet e tjera kanë ecur goxha mirë me programet e tyre të vaksinimit dhe gradualisht po zbehet kontrolli që ka pasur prej muajsh Covid-19 mbi jetët tona. Po si qe e mundur që përparuam kaq shpejt?
Një përgjigje është se terreni ishte tashmë gati. Dekada hulumtimesh mbi teknologjitë e vaksinave, përvoja e testeve klinike, dhe përpjekjet për të prodhuar vaksina ndaj infeksioneve nga koronaviruset e tjera,na dha jo pak avantazh. Në të kundërt, ndërsa testet e shpejta u shfaqën që gjatë muajve të parë, është dashur shumë kohë për të zbuluar se cilat funksiononin më mirë dhe kur t’i përdornim ato.
Por përkundër këtyre përparimeve, shumë vende nuk kanë ende qasje tek vaksinat, dhe shumë prej tyre vazhdojnë të përballen me nivele shumë të larta të infeksioneve. Tani ata nuk janë të sigurt, dhe derisa të jemi të sigurt që të gjithë, asnjë nga ne nuk mund ta konsiderojë veten të sigurt.
Është kjo arsyeja se përse bashkësia ndërkombëtare duhet të veprojë pikërisht tani për të trajtuar Covid-19 në të gjithë botën,duke i shpërndarë vaksinat kudo që ka nevojë. Gjithashtu ne duhet të jemi të përgatitur për pandemitë e ardhshme. Ne duhet të zvogëlojmë mundësinë e kërcënimeve infektive emergjente, duke i zbuluar ato më shpejt, dhe duke ndërmarrë veprime vendimtare për t’i frenuar ato.
Këto janë parakushtet më themelore. Por ndërkohë ne duhet të kemi gati arsenalin tonë, dhe të jemi të gatshëm të reagojmë. Imagjinojeni pak sikur të kishim në dispozicion vaksinat, terapitë dhe diagnostikimet e sigurta efektive dhe me cilësi të lartë brenda 100 ditëve nga shpallja e kësaj pandemie.
Bota tashmë mund të ishte kthyer në normalitet. Ky duhet të jetë synimi ynë për të ardhmen.
Në përgatitje të samitit të ardhshëm të G7, kryeministri Boris Xhonson më kërkoi të mbledh ekspertë nga industria, bota akademike, qeveritë dhe organizatat si OBSH dhe “Wellcome Trust”, për të diskutuar se si mund të përshpejtojmë zbulimin, zhvillimin dhe shpërndarjen e vaksinave, trajtimet terapeutike dhe diagnostike.
Ky partneritet do të rekomandojë hapa praktikë që mund të ndërmarrë bashkësia ndërkombëtare, për të bërë të mundur përmbushjen e ambicies 100-ditore. Në secilën fushë ka nevoja specifike. Rregullorja për testet e shpejta diagnostike, kërkon një rregullim të fokusuar tek cilësia dhe përdorimi.
Duhet të ndërtohet në të gjithë globin infrastruktura e testeve klinike. Gjithashtu,kërkohet një rrjet prodhimi i shpërndarë që të ketë një transferim më të lehtë të teknologjisë. Po ashtu kemi nevojë të prodhojmë vaksina dhe ilaçe prototip për patogjenët kryesorë që renditen në listën e OBSH-së, për të pasur sërish një avantazh në rastin e një reagimi.
Investimet në teknologji të ndryshme,dhanë frytet e tyre me zhvillimin e vaksinave të mARN. Teknologjitë dhe mënyrat e reja të punës, do të duhet të përfshijnë aktivitetet e përditshme, në mënyrë që kur të kërkojmë një reagim të shpejtë gjatë emergjencave, e veçanta të jetë tashmë pjesë e rutinës.
Ne do të duhet të përcaktojmë që tani mënyrën e veprimit, në mënyrë që të mos humbasim kohë gjatë epidemive ose pandemive mbi gjetjen e dakordësisë për protokollet e ndarjes së të dhënave, lëvizjet e zinxhirëve të furnizimit, proceset e financimit për zhvillimin e vaksinave apo rregullimet ligjore për transferimin e teknologjisë.
Ne nuk mund ta parandalojmë plotësisht kërcënimin nga pandemitë. Por ne mund të punojmë bashkë, për të siguruar që ato të mos shkaktojnë kurrë më dëme të tilla. Ne duhet të tregojmë përulësi dhe të përgatitemi. Forcimi i kujdesit shëndetësor dhe i sistemeve të shëndetit publik, dhe pasja e një sistemi të mbikëqyrjes së klasit botëror janë thelbësore në këtë aspekt.
Një objektiv 100-ditor për diagnostikimin, trajtimet terapeutike dhe vaksinat efektive, të sigurta dhe me cilësi të lartë të prodhuara në shkallë dhe shpërndarje globale, është shumë ambicioz. Por ky është një qëllim të cilin bota mundet dhe duhet ta tentojë ta arrijë.
Shënim: Patrick Vallance, është këshilltari kryesor shkencor i qeverisë britanike. / “Financial Times” – Bota.al
You may like
Kulturë
“Zjerm” ndez skenën shqiptare: Shkodra Elektronike triumfon në Festivalin e 63-të!
Published
3 minutes agoon
December 23, 2024By
UBT NEWSNata e mbrëmshme ishte një prej atyre mbrëmjeve magjike që do të mbeten gjatë në kujtesën e publikut shqiptar. Festivali i 63-të i Këngës në Radio Televizionin Shqiptar përfundoi me një shpërthim emocionesh dhe muzikë të shkëlqyer, duke kurorëzuar si fitues grupin Shkodra Elektronike me këngën e tyre të zjarrtë, “Zjerm.”
Me 143 pikë të merituara, Shkodra Elektronike jo vetëm që fitoi çmimin e parë, por gjithashtu siguroi përfaqësimin e Shqipërisë në Eurovision 2025. Kompozimi modern, teksti i fuqishëm dhe performanca emocionuese i dhuruan grupit një mbështetje të jashtëzakonshme nga juria dhe publiku.
Në garën e ngushtë për vendin e parë, Elvana Gjata me këngën “Karnaval” renditet e dyta, duke grumbulluar 135 pikë, ndërsa vendi i tretë i shkoi Alis për këngën “Mjegull,” e cila mori 59 pikë.
Edicioni i këtij viti solli një dimension të ri artistik dhe profesional. Dy çmime të rëndësishme u ndanë nga juria: Çmimi i Kritikës, i cili përfundoi në duart e Shkodrës Elektronike, dhe Çmimi për Tekstin më të Mirë, që shpërbleu mjeshtërinë në shkrimin poetik të këngëve pjesëmarrëse.
Çmimi i Kritikës vlerësoi thellësinë e kompozimit dhe interpretimit të grupit, duke dëshmuar se “Zjerm” është më shumë sesa një këngë – është një manifest artistik që ngjalli emocion dhe frymëzim. Festivalin e këtij viti e karakterizuan performanca të shkëlqyera, diversitet ritmesh dhe një konkurrencë e fortë mes artistëve, të cilët sollën pasionin dhe talentin e tyre në skenë. Skena u bë një arenë e emocioneve të gjalla, duke pasqyruar jo vetëm cilësinë artistike, por edhe shpirtin e palodhur të muzikës shqiptare.
Shkodra Elektronike drejt Eurovision 2025
Për grupin fitues, triumfi në Festivalin e Këngës është vetëm fillimi. Me këngën “Zjerm” si një simbol të energjisë dhe krenarisë kombëtare, Shkodra Elektronike do të përfaqësojë Shqipërinë në skenën e madhe ndërkombëtare të Eurovision 2025, duke sjellë me vete entuziazmin dhe përkrahjen e shqiptarëve kudo në botë.
Ky sukses është dëshmi e fuqisë së muzikës për të bashkuar dhe frymëzuar, duke dëshmuar edhe një herë se arti shqiptar ka shumë për të ofruar dhe për të shkëlqyer në skenën ndërkombëtare./UBTNews/
Bota
Papa Françesku bën thirrje për paqe globale në prag të Krishtlindjeve
Published
12 minutes agoon
December 23, 2024By
UBT NEWSNë një moment reflektimi dhe shprese për paqe, Papa Françesku ka bërë një thirrje të fuqishme për armëpushim në të gjitha frontet e luftës, në lutjet e tij të së dielës Angelus në Vatikan. Kjo thirrje e Papës vjen si një përpjekje për të ndalur dhunën dhe mizoritë që kanë përfshirë vende si Ukraina dhe Gaza, në vigjilje të festës së madhe të Krishtlindjes.
Nga rezidenca e tij në Santa Marta, për shkak të shëndetit delikat dhe temperaturave të ulëta, Papa theksoi rëndësinë e ndaljes së konflikteve, duke bërë apel për ndërprerjen e bombardimeve që kanë dëmtuar shkolla, spitale dhe vende të shenjta.
“Lërini armët të heshtin dhe le të kumbojnë këngët e Krishtlindjeve”, deklaroi Françesku. Ai kërkoi nga liderët botërorë dhe popujt që Krishtlindja të shënohet me paqe dhe jo me luftë, duke e bërë këtë një mesazh të fuqishëm solidariteti dhe humanizmi.
Papa i cilësoi si “mizori” bombardimet dhe dhunën ndaj civilëve, duke përmendur sulmet e fundit në Gaza që kanë goditur fëmijët, shkollat dhe spitale, si dhe sulmet në Ukrainë që kanë lënë pasoja shkatërruese mbi popullsinë civile. Ai përmendi gjithashtu përpjekjet e Kardinalit Pierbattista Pizzaballa për të hyrë në Gaza dhe për të ofruar shpresë për komunitetin e vogël të krishterë në këtë rajon, duke nënvizuar sfidat që hasen për shkak të bombardimeve.
Papa Françesku, i cili sapo ka mbushur 88 vjeç, po përgatitet për një javë të ngarkuar me aktivitete fetare dhe sociale. Festa e Krishtlindjes dhe inaugurimi i Vitit të Madh të Shenjtë janë në qendër të agjendës së tij, ndërsa të enjten pritet të vizitojë një burg në Romë për të ofruar bekimet e tij. Kjo thirrje për paqe nga lideri i Vatikanit shërben si një kujtesë e fortë për nevojën e një bote më të drejtë dhe të bashkuar, ku Krishtlindja të jetë simbol i paqes dhe solidaritetit njerëzor./Euronews/
Bota
Arabia Saudite do të ndalojë alkoolin gjatë Botërorit 2030
Published
21 minutes agoon
December 23, 2024By
UBT NEWSArabia Saudite ka marrë një vendim të prerë për ndalimin e konsumimit të alkoolit gjatë Kupës së Botës 2034, e cila do të mbahet në këtë vend. Kjo masë përkon me respektimin e rregullave strikte të ligjit islamik që aplikohet në Arabinë Saudite, duke sjellë një tjetër dimension kulturor në ngjarjen më të madhe sportive në botë.
Sipas raportimeve të mediave britanike, përfshirë “The Guardian,” FIFA ka pranuar të respektojë ligjet lokale, duke mos ushtruar presion mbi autoritetet saudite për të lehtësuar rregullat. Në këtë mënyrë, tifozët nuk do të kenë të drejtën të konsumojnë pije alkoolike në stadiume dhe hapësira publike gjatë zhvillimit të këtij kampionati. Megjithatë, raportet tregojnë se Arabia Saudite planifikon të krijojë disa zona të veçanta ku tifozët e shteteve pjesëmarrëse mund të konsumojnë alkool në mënyrë të kufizuar. Këto hapësira do të jenë të kontrolluara dhe larg stadiumeve apo vendeve kryesore të aktiviteteve të Kupës së Botës.
Tifozët janë paralajmëruar se shkelja e këtyre rregullave mund të sjellë ndëshkime të rënda, duke qenë se Arabia Saudite është e njohur për ndjekjen e rreptë të ligjeve të saj. Në këtë drejtim, FIFA ka konfirmuar se nuk ka ndërmend të ndërhyjë për të lehtësuar këtë vendim, duke theksuar rëndësinë e respektimit të ligjeve dhe kulturës lokale.
Ky vendim sjell në mendje një situatë të ngjashme që ndodhi gjatë Botërorit të Katarit në vitin 2022, kur ndalimi i konsumit të alkoolit në stadiume u përball me reagime të ndryshme nga tifozët dhe media ndërkombëtare. Gjithsesi, organizimi u konsiderua i suksesshëm, dhe Arabia Saudite duket e vendosur të ndjekë të njëjtën rrugë.
Fitimi i të drejtës për organizimin e Kampionatit Botëror 2034 nga Arabia Saudite është konsideruar një arritje historike për këtë vend, por gjithashtu ka ngjallur diskutime të shumta mbi përshtatjen e kulturave të ndryshme gjatë ngjarjeve ndërkombëtare. Ndërsa disa tifozë kanë shprehur pakënaqësinë e tyre, shumë të tjerë kanë pranuar rëndësinë e respektimit të traditave lokale.
Arabia Saudite e sheh këtë ngjarje jo vetëm si një mundësi për të promovuar sportin, por edhe për të treguar kulturën dhe traditat e saj unike përpara botës. Kjo qasje do të shërbejë si një pikë referimi për organizatorët e ardhshëm, duke sjellë një frymë të re në mënyrën se si kultura dhe sporti ndërthuren gjatë aktiviteteve globale./UBTNews/
Lajmet
Pritje deri në 60 minuta për hyrje në Kosovë te Dheu i Bardhë
Published
22 minutes agoon
December 23, 2024By
UBTnewsQendra Kombëtare për Menaxhim Kufitar ka njoftuar lidhur me fluksin e automjeteve në pikat kufitare të Kosovës.
Sipas përditësimit të të dhënave, në pikën kufitare te Dheu i Bardhë janë pritjet deri në 60 minuta për hyrje në Kosovë, derisa për dalje pritjet janë 05 minuta.
Në Jarinje pritjet për hyrje janë 10 – 15 minuta derisa për dalje 03-05 minuta.
Në pikat e tjera kufitare, gjendja paraqitet e qetë me fluks minimal të automjeteve dhe pritje më të shkurtra.
Ja si t’i shëroni muskujt e lënduar
“Zjerm” ndez skenën shqiptare: Shkodra Elektronike triumfon në Festivalin e 63-të!
Papa Françesku bën thirrje për paqe globale në prag të Krishtlindjeve
Ministri i Jashtëm i Jordanisë do të zhvillojë bisedime me liderin e ri të Sirisë
Juventusi rikthehet te fitorja pas katër ndeshjesh, zona Champions tri pikë larg!
Putin takohet me kryeministrin sllovak në Moskë, bisedojnë për gazin
Drita kampion vjeshtor i Kosovës
Arabia Saudite do të ndalojë alkoolin gjatë Botërorit 2030
Pritje deri në 60 minuta për hyrje në Kosovë te Dheu i Bardhë
Të kërkuara
-
Bota2 months ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota2 months ago
Koreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Bota1 month ago
“Ethet” e kthimit të Trump! Takohen Macron e Starmer, zbardhet fokusi i diskutimeve
-
Kulturë3 months ago
Marigona Ferati, profesoresha e UBT-së, zëri i artit në jurinë ndërkombëtare në festivalin e teatrove në Oman