Kulturë

Shtëpia e Kulturës në Preshevë tashmë e ka edhe Teatrin e Qytetit

Published

on

Aktorët preshevarë me shfaqje të ndryshme në teatrot e rajonit po e prezantojnë Shtëpinë e Kulturës si Teatër i Qytetit. Të përkushtuar në punën e tyre, ata po e gjallëzojnë edhe më shumë kulturën e shqiptarëve të Preshevës.

Lirigzona Nuredini

Preshevë, 11 maj – Teatri në Preshevë filloi punë në Shtëpinë e Kulturës ‘’Abdulla Krashnica’’ më 14 nëntor të vitit 2017, përkatësisht në 14 vjetorin e organizimit të aktivitetit kulturor të festivalit ‘’Ditët e Komedisë Shqiptare’’.

Në natën e parë të mbajtjes së aktivitetit kulturor të festivalit “Ditët e Komedisë Shqiptare’’, aktorët preshevarë Artan Ibishi, Valon Nuhiu e Gjelbrim Emini, të punësuar në Shtëpinë e Kulturës, prezantuan shfaqjen “Maratonisti’’, me regji të Kastriot Saqipit.

Shtëpia e Kulturës ka filluar punë në vitin 1981. Në fillim janë mbajtur shfaqje teatrale pa zë, të cilave u parapriu përgatitja e pjesës teatrale vetëm me mimikë.

“Vjedulla para gjyqit”, ishte shfaqja e parë teatrale me nismëtarët e artit dramatik në Preshevë, Hilmi Qerimi dhe Shenasi Hallaçi. Me iniciativë të intelektualëve të asaj kohe, në vitin 1960 ishte inskenuar drama “Halit Gashi” e Xhemil Dodës në regji të Adem Ahmetit.

Ndonëse themelimi i Teatrit ishte kërkesë e vazhdueshme e aktorëve preshevarë, ajo u hap me mbështetjen e organit të përkohshëm të Kuvendit Komunal të Preshevës, që ishte aprovuar me votat e këshilltarëve të Kuvendit Komunal, e kjo kishte ndodhur një vit pasi ishin mbajtur zgjedhjet për qeverisje Komunale. Në Shtëpinë e Kulturës për teatër janë të punësuar 4 aktorë.

Valon Nuhiu me profesion aktor, në Shtëpinë e Kulturës në Preshevë punon si drejtor. Ai për UBTNews mes të tjerash paraqet qëndrimet e tij për teatrin e qytetit, i cili funksionon në kuadër të Shtëpisë së Kulturës.

“Tani janë 4 aktorë rezident dhe 1 regjisore që momentalisht punojnë dhe veprojnë në Shtëpinë e Kulturës. Për qytetin e Preshevës ka qenë i domosdoshëm një Teatër, bile është vonuar themelimi i tij. Për shumë vite nuk kemi hezituar që të kërkojmë një Teatër me kolegët që kemi studiuar në Akademinë e Arteve në degën e Aktrimit”, tha ai.

Edhe pse Shtëpia e Kulturës në Preshevë, në statusin e saj të nxjerrë më 12 maj të vitit 1993, përcaktohet si institucion për plotësimin e nevojave kulturore të qytetarëve, bën sigurimin dhe realizimin e të drejtave të garantuara me ligj në lëmin e kulturës, themelimi i Teatrit ka qenë pengesë për shkak të buxhetit të pamjaftueshëm ndarë për Shtëpinë e Kulturës nga qeveria e Serbisë.

Mbështetja e aktorëve për themelimin e teatrit ishte edhe një nga premtimet parazgjedhore në vitit 2016 nga partia Alternativa për Ndryshim, e cila garonte për herë të parë në ato zgjedhje.

Gjelbrim Emini aktor i punësuar në Shtëpinë e Kulturës për Teatër, themelimin e Teatrit e sheh si mundësi e mirë për të rinjtë e qytetit të Preshevës, pasi thotë se teatri i largon nga punët jo të mira, por edhe emancipon e kulturon një vend.

“Nga kafeteritë, nga rruga e nga çdo e keqe shoqërore. Çdo shikues i një shfaqjeje e sheh veten në një rol të caktuar, qoftë i mirë apo i keq roli, dhe pastaj reflekton që ta ndreq gabimin që e ka bërë gjatë jetës’’, tha ai për UBTNews.

Veprimtaria teatrore skenike, veprimtaria muzikore dhe folklorike, veprimtaria për filmike, veprimtaria letrare, veprimtaria recituese, veprimtaria e grupeve të arteve figurative dhe Festivali “Ditët e komedisë shqiptare”, Festivali i Shoqërive Kulturore Artistike “ Presheva Jehonë”, si dhe Festivali i Recituesve nga mbarë trojet shqiptare, janë disa prej aktiviteteve kulturore që janë mbajtur e disa edhe vazhdojnë të mbahen që nga viti 1981 kur është themeluar Shtëpia e Kulturës.

Në aktivitetin e festivalit “Ditët e komedisë shqiptare”, të organizuar çdo vit, marrin pjesë teatrot nga Kosova, Shqipëria e Maqedonia Veriperëndimore. Organizimi garues zgjatë 5 netë e teatrot prezantojnë shfaqjet e tyre. Në natën finale vlerësohen nga juria e cila përcaktohet nga stafi punues në Shtëpinë e Kulturës.

Çmimet në natën finale të festivalit “Ditët e komedisë shqiptare’’, ndahen për shfaqjen më të mirë, regjinë më të mirë, aktorin më të mirë, aktorja më e mirë, aktori më i mirë joprotagonist, aktorja më e mirë joprotagoniste dhe çmimi special.

Afeida Boriçi – Mehmeti regjisore në Teatrin e Shtëpisë së Kulturës, e ka mirëpritur hapjen e Teatrit, që sipas saj “teatri është skena e të gjithëve”.

‘’Jeta kulturore në Preshevë ka filluar pas luftës së Dytë Botërore, gjegjësisht në vitin 1945. Ndoshta kanë kaluar shumë vite që kur edhe janë mbajtur edhe shfaqjet e para, mirëpo ka qenë një punë që ka dashur përkushtim për të forcuar kulturën e këtij vendi. Është më ndryshe tash edhe kur marrim pjesë nëpër festivale mbarëkombëtare, marrim pjesë si teatër profesionist”, thotë Boriçi – Mehmeti.

Ajo vlerëson se që nga hapja e Teatrit, gjërat, ndonëse me vështirësitë e veta, po ecin mbarë.

“Po marrim pjesë nëpër festivale dhe kemi shumë çmime të fituara. Shpresoj që të kemi edhe shumë aktorë, dramaturg, regjisor dhe familja jonë e vogël artistësh, të rritet edhe më shumë sepse teatri ka nevojë për shumë punëtorë profesionist, që e duan artin dhe që japin shumë për të, sepse ajo është skenë për ne e për të gjithë’’, u shpreh ajo për UBTNews.

Hapja e teatrit në Shtëpinë e Kulturës, aktorëve preshevarë u ka mundësuar që të përfaqësojnë Shtëpinë e Kulturës si teatër i qytetit të Preshevës, në vendet e rajonit me shfaqje të ndryshme e duke fituar çmime të shumta.

Xhemaledin Salihu kryetar për Trashëgimi dhe Krijimtari Kulturore në Preshevë për UBTNews thotë se teatrin e sheh si gjallesë të kulturës në këtë vend.

“Lugina e Preshevës ka nevojë për institucione kulturore. Në këtë rast po flas edhe për komunën e Bujanocit dhe të Medvegjës. Këto komuna janë me shumicë shqiptare, që gjendet në Republikën e Serbisë. Ajo që i bënë më të veçanta dhe specifike këto komuna është gjuha, simbolet dhe kultura e shqiptarëve. Hapja e teatrit si institucion kulturor, u ka mundësuar aktorëve dhe regjisorëve të vendit të zhvillojnë veprimtarinë teatrale e cila krijohet në Luginë të Preshevës’’, tha ai.

Ndërkaq pas më shumë se 3 vite punë që nga hapja e Teatrit të qytetit, Ministria e Kulturës së Serbisë ka aprovuar kërkesën nga drejtoria e Shtëpisë së Kulturës, për renovimin e skenës teatrale me vlerë 5 milion dinarë (43 mijë euro), kërkesë kjo e cila ishte parashtruar para 2 viteve, meqenëse skena që aktorët do të përformojnë para publikut është e vjetër, pasi ka shërbyer 40 vjet që nga koha kur ka filluar punën Shtëpia e Kulturës./UBTNews

Lifestyle

Pesë ushqime të shëndetshme që duhet t’i shtoni në dietën tuaj

Published

on

Ushqimi është burimi ynë kryesor i energjisë dhe vitalitetit dhe duke ke shtuar këto 5 ushqime super të shëndetshme në dietën tuaj, do të ndiheni më energjikë dhe më të freskët gjatë gjithë ditës:

Avokado: Të pasura me acide yndyrore të shëndetshme dhe fibra, avokado është një ushqim i shkëlqyeshëm për të mbajtur nivelet e energjisë stabile gjatë gjithë ditës.

Perimet e gjelbra të freskëta: Perimet e gjelbra të freskëta janë të pasura me vitamina, minerale dhe antioksidantë që ndihmojnë në rritjen e energjisë dhe mbajtjen e trupit të shëndetshëm.

Arrat: Me përmbajtje të lartë të proteinave dhe yndyrës së shëndetshme, arrat janë një ushqim ideal për të rritur nivelin e energjisë dhe për të mbajtur stomakun e ngopur për një kohë më të gjatë.

Mjalti: Mjalti është një burim i shkëlqyeshëm i energjisë së shpejtë dhe të qëndrueshme, i cili gjithashtu ofron përfitime të mëdha për shëndetin e zemrës dhe sistemin imunitar.

Ushqimet e pasura me Omega-3: Siç janë salmoni dhe farat e linit, këto ushqime të pasura me acide yndyrore ndihmojnë në mbrojtjen e shëndetit të zemrës dhe në përmirësimin e funksionimit të trurit, duke ndihmuar në ruajtjen e energjisë dhe vitalitetit të trupit.

Nëse integroni këto ushqime të shëndetshme në dietën tuaj të përditshme, do të ndjeni një ndryshim pozitiv të niveleve të energjisë dhe shëndetit tuaj./Ekonomia Online

Continue Reading

Kulturë

Orkestra Simfonike e Radiotelevizionit Shqiptar në Gala Mbrëmjen “Rame Lahaj & Friends”

Published

on

Në edicionin e tij të pestë, Festivali Ndërkombëtar i Operas Rame Lahaj do të bashkëpunojë për herë të parë me Orkestrën Simfonike të Radiotelevizionit Shqiptar, me mbështetjen e Zyrës së Kryeministrit të Qeverisë Shqiptare me datë 2 gusht.

I konsideruar si një nga institucionet më prestigjioze në vend, Orkestra Simfonike e RTSH-së do të performojë në Gala Mbrëmjen “Rame Lahaj & Friends”  nën dirigjimin e Maestro Roberto Rizzi Brignoli.

Orkestra Simfonike e RTSH-së u themelua m​ë 16 maj të vitit 1962 dhe mban titullin e lartë “Nderi i Kombit”, e akorduar nga Presidenti i Shqipërisë në vitin 2017. Krijimi i këtij formacioni muzikor shënoi një epokë të re dhe pati një ndikim të jashtëzakonshëm në zhvillimin kulturor dhe artistik në Shqipëri. Fillimisht, e quajtur si Orkestra Simfonike e Radios dhe Kinematografisë, u formua kryesisht nga muzikantë të rinj që studiuan në vend, si dhe profesionistë të specializuar në shtete të ndryshme të Evropës./Kosovapress

 

Continue Reading

Lifestyle

Ushqimet e shumëpërpunuara shkaktojnë probleme shëndetësore

Published

on

Në sezonën e verës konsumohen ushqime të ndryshme, mirëpo sipas disa studimeve ushqimet e shumëpërpunuara thuhet po shkaktojnë probleme serioze shëndetësore tek njerëzit në vende të ndryshme.

Drithërat me ngjyra të ndezura, picat e gatshme që mund të ngrohen në mikrovalë dhe qeset e mëdha me patatina dominojnë gjithnjë e më shumë raftet e supermarketeve. Por një studim i ri, i publikuar në Nutrition & Metabolism, nxjerr në pah lidhjen alarmante mes këtyre ushqimeve të përpunuara dhe shenjave të hershme të sëmundjeve kronike.

“Mund të ketë të bëjë me përbërësit shtesë, ambalazhin, madje edhe marketingun”, ka thënë Anthea Christoforou nga Universiteti McMaster, që udhëhoqi këtë studim, raporton  Earth. Ushqimet e shumë përpunuara (të cilat njihen me shkurtesën UPFs) janë produkte industriale të dizajnuara për komoditet, jetëgjatësi dhe shije tërheqëse. Këto përfshijnë “snacks” të paketuar, drithëra të përpunuara me sheqer të shtuar, pije të gazuara, supa dhe makarona të shpejta, si dhe ushqime të ngrira e të gatshme.

Për t’i prodhuar, përpunohen intensivisht përbërësit natyralë dhe hiqen lëndët ushqyese, ndërsa shtohen yndyra, sheqerna, ngjyrues, aromatizues artificialë dhe konservues. Rezultati është një produkt që mezi ngjan me ushqimin origjinal, me shumë kalori e fare pak vlera ushqyese.Këto ushqime janë ndërtuar për t’i bërë njerëzit të varur prej tyre”, thuhet në raportin e studimit./Ekonomia Online

Continue Reading

Aktualitet

Trashëgimia evropiane në zemrën e Kosovës – UBT nderon Karl Gegën me ekspozitën më të madhe ndërkombëtare

Published

on

Në një ceremoni solemne, në Parkun Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së në Lipjan, u zhvillua hapja e ekspozitës ndërkombëtare kushtuar gjeniut të inxhinierisë hekurudhore, Karl Gega, si dhe ceremonia qendrore e Global UBT Fest 2025.

Kjo ekspozitë ndërdisiplinare, e sjellë për herë të parë në Kosovë, përfaqëson një bashkëpunim unik midis UBT-së dhe partnerëve ndërkombëtarë nga Italia dhe rajoni.

Ngjarja mblodhi një mori personalitetesh të rëndësishme nga fusha e politikës, arsimit, diplomacisë, biznesit dhe arkitekturës. Të pranishëm ishin: Rektori dhe Presidenti i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, Ministrja e Industrisë, Ndërmarrësisë dhe Tregtisë, Rozeta Hajdari, Deputetë të Kuvendit të Kosovës, Përfaqësues të institucioneve vendore dhe ndërkombëtare, Arkitektë nga Italia, profesorë dhe studentë të shumtë.

Në hapje të ceremonisë, Rektori Hajrizi theksoi rëndësinë strategjike të kësaj ekspozite për vendin tonë:

“Me këtë ekspozitë, jo vetëm që e nderojmë figurën e Karl Gegës, një prej inxhinierëve më të shquar të historisë evropiane, por njëkohësisht i japim një mesazh të qartë brezave të rinj: se vizioni, dijet dhe përkushtimi nuk njohin kufij. Qyteti i Mençur i UBT-së është hapësira ku historia takohet me inovacionin, dhe ku trashëgimia kulturore ndërlidhet me teknologjinë dhe të ardhmen”.

Prof. Lucia Nadin vlerësoi UBT-në si një partner të denjë evropian dhe përgëzoi të gjithë për punën e arritur deri më tani.

“Qëllimi i kësaj ngjarjeje është të bëjë të njohur figurën e Karl Gega-s, gjenialitetin e tij, sfidën e tij ndaj të pamundurës, këmbënguljen e tij për të mbrojtur idetë dhe projektet e veta – veçanërisht për të rinjtë: që ata të mësojnë, përmes njohjes së veprës së kësaj personaliteti të madh, se gjithçka mund të arrihet nëse, përveç ëndrrave dhe vizioneve, janë të vetëdijshëm për thellësinë e dijeve që duhet të zotërojnë – dhe që shpesh kërkojnë përpjekje për t’u fituar”, tha Nadin.

Sipërmarrësi shqiptar në Itali, Genc Podgorica, një nga kontribuuesit kyç për realizimin e kësaj ekspozite, u shpreh:

“Ky bashkëpunim është dëshmi se sa shumë mund të arrijmë kur lidhim rrënjët tona kulturore me përvojën dhe dijen ndërkombëtare. Karl Gega ishte vizionar – dhe të rinjtë e Kosovës meritojnë të inspirohen nga të tillë shembuj. UBT është duke krijuar një platformë të jashtëzakonshme që i bën të mundshme këto ura bashkëpunimi”.

Në përmbyllje të ngjarjes, UBT ndau certifikata mirënjohjeje për të gjithë ata që kontribuuan në realizimin e ekspozitës ndërkombëtare për Karl Gega. Rektori Hajrizi theksoi se këto certifikata nuk janë thjesht dokumente simbolike, por shprehje e një vlerësimi të thellë për punën dhe përkushtimin ndaj dijes dhe kulturës.

Ceremonia shënoi një moment të veçantë me këngët e kënduara nga studentët e Fakultetit Muzika Moderne, Prodhimi Digjital dhe Menaxhmenti.

Continue Reading

Të kërkuara