

Shëndet
Shtatë përfitime shëndetësore të asparagut
Asparagu është një burim i shkëlqyer i acidit folik dhe një burim shumë i mirë i vitaminës B6.
Published
4 years agoon
By
Betim GashiAsparagu është vlerësuar për shijen dhe vetitë e tij medicinale që nga koha e Romës së lashtë, kur flota të tëra anijesh shkonin për të mbledhur asparag për perandorët.
Ndoshta kjo është arsyeja pse asparagu nganjëherë quhet “perime perandorake”. Sot, ne mund ta shijojmë këtë perime të ligët dhe mishi, pa kërkuar furnizimet mbretërore.
Asparagu njihet si një burim i shkëlqyer i acidit folik, vitaminave B, thelbësor për ndarjen e duhur të qelizave dhe sintezën e ADN-së dhe thelbësor për shëndetin e sistemit kardiovaskular.
Asparagu është gjithashtu një burim i fitonutrientëve të dobishëm për shëndetin, si beta-karotina, luteina dhe zeaksantina, të cilat mund të veprojnë si antioksidues të fuqishëm dhe të mbrojnë qelizat nga dëmtimi oksidues i shkaktuar nga veprimi i radikalëve të lirë.
Për shkak se ato janë të pasura me lëndë ushqyese dhe me pak kalori – një filxhan me asparag të gatuar jep vetëm 43 kalori, është e dëshirueshme që shpargujt të përfshihen në “mënyrën më të shëndetshme të të ushqyerit”.
Vlerat shëndetësore të asparagut
Ato përmirësojnë shëndetin e sistemit të tretjes
Asparagu përmban një lloj të veçantë të karbohidrateve – insulinën, e cila nuk mund të tretet, por zbërthehet nga bakteret e zorrës së trashë që kanë një efekt pozitiv në shëndetin tonë. Kur dieta jonë përmban sasi të mjaftueshme të inulinës, rritja dhe aktiviteti i këtyre baktereve miqësore rritet. Dhe kur popullsia e këtyre baktereve të dobishme për shëndetin është e madhe, është shumë më e vështirë për bakteret armike të jetojnë në sistemin tonë të tretjes.
Veti natyrale diuretike
Asparagu është një burim shumë i mirë i kaliumit dhe relativisht i varfër me natrium. Profili i tyre ushqyes, i kombinuar me aminoacidet që përmbajnë, e bën asparagun një diuretik të fuqishëm. Historikisht, asparagu është përdorur për të trajtuar problemet e ënjtjes, duke përfshirë artritin dhe reumatizmin, dhe për të parandaluar mbajtjen e ujit të shkaktuar nga PMS.
Përmirëson shëndetin e zemrës
Asparagu është një burim i shkëlqyer i acidit folik dhe një burim shumë i mirë i vitaminës B6, një lëndë ushqyese thelbësore për shëndetin e sistemit kardiovaskular për shkak të efektit të tij në nivelet e homocisteinës.
Kur nivelet e këtyre vitaminave B janë të ulëta, niveli i homocisteinës në gjak rritet – kjo gjendje rrit ndjeshëm rrezikun e sëmundjeve të zemrës. Homocisteina nxit arterosklerozën duke reduktuar integritetin e enëve të gjakut dhe duke ndërhyrë në prodhimin e kolagjenit.
Një rritje në nivelet e homocisteinës është vërejtur në afërsisht 20-40 për qind të njerëzve me sëmundje të zemrës.
Është zbuluar se konsumimi i 400 mcg acid folik në ditë mund të zvogëlojë numrin e sulmeve në zemër me 10 për qind.
Asparagu është gjithashtu i pasur me lëndë ushqyese të tjera të dobishme për shëndetin e zemrës, duke përfshirë fibra dietike, kalium, magnez dhe kalcium.
Përmirësojnë shëndetin e fetusit
Përmirëson shëndetin e kockave
Stimulon krijimin e energjisë
Përfitimet shtesë shëndetësore të asparagut
Asparagu është gjithashtu një burim i përqendruar i lëndëve të tjera ushqyese që kanë një efekt të dobishëm për shëndetin. Këto lëndë ushqyese përfshijnë proteina për ndërtimin e muskujve. Duke qenë se një filxhan asparag ka vetëm 43 kalori, ai është një ushqim ideal për kontrollin e peshës.
Shëndet
Tetë vende të reja në listën britanike për rrezikun nga pijet e falsifikuara me metanol
Published
11 hours agoon
October 22, 2025By
UBT News
Tetë shtete të reja janë shtuar në listën e paralajmërimeve të Zyrës së Jashtme të Mbretërisë së Bashkuar, për shkak të rrezikut nga helmimi me metanol që mund të ndodhë nga pijet alkoolike të falsifikuara ose të ndotura.
Sipas raportimit të BBC, vendet e reja të përfshira janë: Ekuadori, Japonia, Kenia, Meksika, Nigeria, Peruja, Rusia dhe Uganda, pas disa rasteve të britanikëve që janë prekur në këto shtete.
Më herët, paralajmërimi përfshinte Tailandën, Laosin, Vietnamin, Kamboxhën, Indonezinë, Turqinë, Kosta Rikën dhe Fixhin, pas disa incidenteve serioze — përfshirë vdekjen e gjashtë turistëve në Laos vitin e kaluar.
Autoritetet britanike u bëjnë thirrje udhëtarëve të tregojnë kujdes ndaj shenjave të mundshme të helmimit me metanol, si shikim i turbullt, konfuzion apo probleme me frymëmarrjen, që mund të çojnë në sëmundje të rënda ose edhe vdekje. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Studimi zbulon: Mungesa e kohës për veten rrit rrezikun e demencës
Published
16 hours agoon
October 22, 2025By
UBT News
Kur mungon koha për veten, truri paguan çmimin – studimi që lidh mungesën e kohës me rrezikun e demencës.
Koha, ose më saktë mungesa e saj, mund të jetë hallka që mungon në parandalimin e demencës.
Një studim i ri paralajmëron se njerëzit që nuk kanë mjaftueshëm kohë për t’u kujdesur për veten janë në rrezik më të madh për rënie njohëse dhe zhvillim të demencës.
Një faktor i ri në shëndetin e trurit
Hulumtimi, i realizuar nga Qendra për Plakje të Shëndetshme të Trurit në Universitetin e New South Wales në Sidnej e botuar në revistën The Lancet Healthy Longevity, identifikon kohën si faktor social kyç për shëndetin e trurit – po aq i rëndësishëm sa arsimi dhe të ardhurat.
Sipas autorëve, “pabarazia kohore”, pra shpërndarja e pabarabartë e kohës ndërmjet grupeve shoqërore, mund të ndikojë drejtpërdrejt në aftësinë e individëve për të ruajtur shëndetin mendor dhe për të ulur rrezikun nga demenca.
Çfarë do të thotë “mungesë kohe për veten”?
Studiuesit analizuan të dhëna epidemiologjike dhe neurologjike, duke lidhur përdorimin e kohës me zhvillimin e demencës.
Ata zbuluan se personat që vuajnë nga “varfëria kohore” – pra, mungesa e kohës për kujdes ndaj vetes, kanë më tepër gjasa të zhvillojnë probleme njohëse në krahasim me ata që gjejnë kohë për gjumë, ushqim të shëndetshëm, aktivitet fizik dhe kontakte shoqërore.
“Njeriut i duhen të paktën 10 orë në ditë për aktivitetet bazë që ruajnë shëndetin e trurit”, shpjegon Dr. Simon Repermund, bashkautore e studimit. “Për shumë njerëz, kjo është e paarritshme për shkak të detyrimeve të përditshme.”
Koha – lidhja mes faktorëve të rrezikut
Komisioni Lancet më 2024 identifikoi disa faktorë kryesorë të rrezikut për demencë, përfshirë hipertensionin, diabetin, mungesën e aktivitetit fizik, izolimin shoqëror dhe kolesterolin e lartë.
Sipas studiuesve të CHeBA, të gjithë këta faktorë lidhen në mënyrë të tërthortë me mungesën e kohës.
Për të ushtruar, për të përgatitur ushqime të shëndetshme apo për të kaluar kohë me familjen dhe miqtë, nevojitet kohë – një burim që shumë njerëz nuk e kanë më. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Ky ilaç është premtues për humbje në peshë
Published
2 days agoon
October 21, 2025By
UBT News
Një studim madhor ka treguar rezultate premtuese për sigurinë e një ilaçi për humbje në peshë, i cili është i qasshëm në SHBA.
Në studimin e publikuar në Revistën Mjekësore “New England”, është thënë se personat e rritur që përdoren ilaçin për dobësim “lorcaserin” kishin humbur mesatarisht 4 kg brenda 40 muajsh.
Gjithashtu është thënë se ky ilaç, që funksionon duke ulur ndjenjën e urisë, nuk i vendosë konsumuesit në rrezik më të madh për sëmundje në zemër.
Megjithatë ekspertët kanë theksuar rëndësinë e ndryshimeve afatgjate të jetesës për të arritur humbje të peshës efektive. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Kur kanceri i mëlçisë përhapet në kocka
Published
2 days agoon
October 21, 2025By
UBT News
Kur kanceri i mëlçisë metastazon në kocka, zakonisht ndodhet në stadin e katërt (IV).
Ky stad shoqërohet me dhimbje të forta kockore, rrezik të lartë për fraktura dhe komplikime si hiperkalcemia (rritje e kalciumit në gjak) dhe kompresioni i palcës kurrizore.
Dhimbja është e vazhdueshme dhe vështirë kontrollohet edhe me ilaçe.
Sipas klinikave si Cleveland Clinic dhe Mayo Clinic, metastazat kockore mund të shkaktojnë lodhje, të përziera, konfuzion, dhe dobësi ose mpirje në gjymtyrë. Kanceri i mëlçisë shpesh zbulohet në faza të vona, sidomos te pacientët me hepatit kronik, cirozë, diabet apo mbipeshë.
Studimet tregojnë se 3% deri në 20% e pacientëve me karcinomë hepatike zhvillojnë metastaza në kocka, kryesisht në shtyllën kurrizore.
Dhimbja është simptoma më e shpeshtë dhe më e rëndë, duke ndikuar drejtpërdrejt në cilësinë e jetës së pacientit.
Trajtimi në këto raste është paliativ, pra synon lehtësimin e dhimbjes dhe përmirësimin e jetës.
Përveç ilaçeve dhe radioterapisë, sot përdoren edhe teknika moderne si ablacioni me radiofrekuencë dhe embolizimi selektiv, që ndihmojnë në kontrollimin e metastazave dhe reduktimin e dhimbjes. /A.Z/UBT News/

146 vjet nga suksesi i parë i llambës elektrike të Thomas Edisonit

Al Pacino rikthehet në botën e mafias me trillerin e ri aksion “Father Joe”

Tetë vende të reja në listën britanike për rrezikun nga pijet e falsifikuara me metanol

Radoniqi për rezultatet e zgjedhjeve: Duhet t’i presim edhe ankesat nga PZAP

The Sims Mobile po i vjen fundi, EA konfirmon mbylljen e lojës

UBT dhe Universiteti i Minho-s nënshkruajnë marrëveshje bashkëpunimi akademik në Braga

46 të vdekur në një aksident rrugor në Uganda

Kërkohet paraburgim ndaj të miturit për kontrabandimin e 5 shtetasve kinezë

Trajneri i Suedisë i diagnostikuar me leukemi: Më i fortë, sepse e kuptova rëndësinë e jetës
Të kërkuara
-
Lajmet2 months ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Rajoni4 weeks ago
Policia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Votoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
-
Rajoni2 months ago
Profesori i UBT-së fiton grant prestigjioz kërkimor në Universitetin Çarls të Pragës