Lajmet

Shqiptarët duan Kushtetutë të qytetarëve, jo të “popullit serb”

Çfarë sugjerojnë përfaqësuesit shqiptarë?

Published

on

Pas thirrjes së zyrtarëve të Serbisë që përfaqësuesit e shqiptarëve të marrin pjesë në ndryshimin e Kushtetutës – pjesës për drejtësinë – shefi i grupit parlamentar SDA Sanxhak – Lugina e Bashkuar, Shaip Kamberi, tha për Radion Evropa e Lirë se ai do të merrte pjesë në propozimet për të ndryshuar këtë pjesë të aktit më të lartë juridik, porse nuk i mbështet ndryshimet e pjesshme.

“Nëse procedura e ndryshimit të Kushtetutës tashmë ka filluar, do të ishte më mirë të ndryshohej e gjithë Kushtetuta, sesa vetëm një pjesë e caktuar”, tha Kamberi, për të shtuar se ndryshimet janë të nevojshme edhe në pjesë të tjera të Kushtetutës, me qëllim harmonizimin e legjislacionit të brendshëm me atë evropian.

Serbia, në kuadër të procesit të integrimit në BE, është zotuar se do të ndryshojë pjesën për drejtësinë në Kushtetutë, për të siguruar pavarësinë e saj.

Në seancën e 7 qershorit, deputetët e Parlamentit të Serbisë miratuan propozimin e qeverisë për të ndryshuar Kushtetutën në këtë pjesë. Referendumi mbi ndryshimet pritet të mbahet në vjeshtë.

Përfaqësuesit e shqiptarëve nga jugu i Serbisë votuan kundër propozimit të qeverisë.

Çfarë sugjerojnë përfaqësuesit shqiptarë?

Kamberi tha se nisma për të ndryshuar Kushtetutën e Serbisë “nuk është e menduar mirë, sepse ajo u referohet ndryshimeve që duhet të harmonizojnë legjislacionin e brendshëm në fushën e drejtësisë dhe ato kanë të bëjnë me Kapitujt 23 dhe 24”.

Sipas tij, i gjithë legjislacioni i brendshëm duhet të harmonizohet me atë evropian, përfshirë Kapitullin 35, i cili u referohet negociatave midis Beogradit dhe Prishtinës.

Kapitulli 35 përfshin të gjithë procesin e normalizimit të marrëdhënieve të Serbisë me Kosovën, përkatësisht zbatimin e marrëveshjeve të arritura në dialogun midis Beogradit dhe Prishtinës.

“Nëse shkon kështu me nga dy-tre kapituj, atëherë do të kalojnë dekada derisa legjislacioni i brendshëm dhe Kushtetuta të harmonizohen me Bashkimin Evropian. Mendoj se nuk duhet shpenzuar as kohë, as energji, as mjete”, tha Kamberi.

Sipas tij, propozim i përfaqësuesve shqiptarë është hapja e një debati publik në nivel kombëtar për çështjen e ndryshimit të Kushtetutës, sepse “debati në kuvend nuk është i mjaftueshëm”.

Duhet të përfshihen të gjithë aktorët, si dhe përfaqësuesit e pakicave, u shpreh Kamberi.

Një ankesë e shqiptarëve me Kushtetutën aktuale të Serbisë është edhe përcaktimi i Serbisë si shtet i popullit serb.

Kamberi, në një fjalim në Kuvendin e Serbisë më 7 qershor, ka përmendur si ilustrim përkufizimin e Kosovës si shtet të të gjithë qytetarëve dhe ka thënë se në Serbi jetojnë shumë pakica.

Kryeministrja e Serbisë, Ana Bërnabiq, ka reaguar ndaj fjalimit të Kamberit, duke thënë se nuk është në rregull që në Kuvendin e Serbisë të përmendet Kushtetuta e Kosovës, sepse për institucionet e Serbisë, “Kosova është krahinë autonome”.

Duke folur për Radion Evropa e Lirë, Kamberi tha se nëse Serbia “konceptohet si një shtet i popullit serb dhe të tjerëve që jetojnë atje, kjo do të thotë që ne kemi popuj të rendit të parë dhe të dytë”.

Thirrje shqiptarëve që të marrin pjesë në ndryshimin e Kushtetutës

Pas seancës së Kuvendit të Serbisë më 7 qershor, ministrja për të Drejtat e Njeriut dhe Pakicave dhe Dialogun Shoqëror në Qeverinë e Serbisë, Gordana Çomiq, u bëri thirrje përfaqësuesve politikë të shqiptarëve që të marrin pjesë në diskutimet dhe vendimet për propozim-ndryshimin e Kushtetutës së Serbisë.

Çomiq tha se përfaqësuesit e shqiptarëve duhet të vendosin se si do të duket gjyqësori dhe si do të ndikojnë ndryshimet në pozicionin e pakicave kombëtare.

Sipas saj, duhet të sqarohet se çfarë do të thotë pavarësia e gjyqësorit dhe çfarë do të thotë detyrimi dhe angazhimi i shtetit për të pasur përfaqësues të pakicave kombëtare në të gjitha shërbimet publike, sepse “kjo është mirë si për shumicën, ashtu edhe për pakicën”.

Kamberi tha se përfaqësuesit e shqiptarëve në Parlamentin e Serbisë do ta shqyrtojnë mundësinë që në seancën për tekstin e ndryshimit të Kushtetutës, të japin komente.

“Kam pasur mundësinë të shikoj vlerësimet e publikut, veçanërisht nga gjyqësori, se çfarë mendojnë ata për propozimin e qeverisë dhe çfarë ndryshimesh duhet të bëhen në fushën e drejtësisë, në mënyrë që gjyqësori të jetë përfundimisht i lirë nga ndikimi politik”, tha Kamberi.

Kryetari i Këshillit Kombëtar Shqiptar në Serbi, Ragmi Mustafa, i tha Radios Evropa e Lirë se shqiptarët kërkojnë më shumë barazi dhe më shumë liri, në mënyrë që t’i gëzojnë të drejtat e tyre individuale dhe kolektive.

“Atë që e ka thënë zoti Kamberi në parlament, ne e mbështesim plotësisht, sepse nuk duhet të ketë ndryshime kozmetike në Kushtetutë, por Kushtetuta duhet të jetë mbrojtja e të gjithë qytetarëve të Republikës së Serbisë”, tha Mustafa.

Në Serbi, sipas regjistrimit të fundit më 2011, 0.08 për qind e popullsisë është shqiptare.

Duke komentuar Kushtetutën, Mustafa tha se pakicat janë qytetarë të klasës së dytë dhe se disa zyrtarë i konsiderojnë shqiptarët si qytetarë të klasës së tretë.

“Pas ndryshimeve në vitin 2001, kur shqiptarët besuan në demokraci dhe në garancitë e bashkësisë ndërkombëtare që në procesin e demokratizimit të Serbisë të kërkojnë të drejtat e tyre civile – kjo nuk ka ndodhur dhe ne nuk besojmë se do të ndodhë ndonjëherë me një mentalitet të tillë në qeveri, ku anëtarët kanë qasje të keqe ndaj shqiptarëve”, tha Mustafa.

Pse po ndryshon Kushtetuta e Serbisë?

Kushtetuta aktuale e Serbisë është miratuar pas një referendumi në tetor të vitit 2006.

Qysh në mars të vitit 2007, Komisioni i Venecias – një organ këshillimor në fushën e së drejtës kushtetuese të Këshillit të Evropës – e ka kritikuar Serbinë dhe ka thënë se Kushtetuta e re “i ka të gjitha tiparet e shkrimit të nxituar, që nuk është afër standardeve të mëparshme”.

Shqetësime janë shprehur edhe për “rolin e madh të Parlamentit në emërimet në gjyqësor”.

Kushtetuta e Serbisë
Kushtetuta e Serbisë

Në raportin e Komisionit Evropian mbi përparimin e Serbisë në rrugën drejt BE-së, të publikuar në tetor të vitit 2020, Serbia është kritikuar për mungesë përparimi në fushën e drejtësisë.

Kryeministrja Bërnabiq ka thënë në fund të tetorit, 2020, se detyra e qeverisë së saj është të përshpejtojë pranimin e Serbisë në Bashkimin Evropian dhe se hapi i parë drejt kësaj është ndryshimi i Kushtetutës në fushën e drejtësisë.

Kryetari i Kuvendit të Serbisë, Ivica Daçiq, tha më 6 qershor se referendumi për ndryshimet në Kushtetutë mund të mbahet në vjeshtën e këtij viti.

Continue Reading

Lajmet

Kosova nënshkruan Marrëveshje për Tregti të Lirë me EFTA-n

Published

on

By

Kosova ka nënshkruar Marrëveshje për Tregti të Lirë me shtetet e Asociacionit Evropian për Tregti të Lirë (EFTA), ku bëjnë pjesë Islanda, Lihtenshtajni, Norvegjia dhe Zvicra.

Në ceremoninë e nënshkrimit në Davos të Zvicrës, anëtarët e EFTA-s dhe kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, thanë se kjo marrëveshje do të sjellë përfitime të dyanshme.

Marrëveshja u arrit pas më shumë se dy vjetësh negociata dhe sipas kryesueses së EFTA-s, Cecilie Myrseth, Kosova është vendi i parë në rajonin e Ballkanit Perëndimor që në këtë marrëveshje, me kërkesë të saj, ka përfshirë edhe shërbimet.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, tha se me këtë marrëveshje hapet kapitulli i përforcimit i raporteve ekonomike, por edhe i avancimit të raporteve tregtare mes shtetit të tij dhe anëtarëve të EFTA-s.

Marrëveshja që nënshkruajmë sot themelon një kornizë për marrëdhënie tregtare midis shteteve të EFTA-s dhe Kosovës si dhe do të krijojë mundësi të reja duke i dhënë Kosovës qasje në tregjet e EFTA-s. Këtu hapen mundësi të reja eksporti për bizneset tona dhe integrim më i thellë në kornizën ekonomike evropiane, duke na mundësuar që të garojmë në një shkallë të gjerë”, tha Kurti gjatë ceremonisë së nënshkrimit.

Kryeministri kosovar tha se është i bindur se kjo marrëveshje do të sjellë përfitime për bizneset, industritë dhe qytetarët.

Kryesuesja e EFTA-s, Cecilie Myrseth, tha se kjo marrëveshje është arritje e madhe për integrimin e Kosovës në sistemin global.

Jam e bindur se kjo do të shtyjë përpara rritjen ekonomike, duke krijuar mundësi për bizneset e reja dhe qytetarët në të dyja palët”, tha ajo.

Vitin e kaluar, Kosova ka shënuar rritje ekonomike prej rreth 4 për qind dhe rënie të inflacionit. Por, shteti përballet me nivel të lartë të importit, krahasuar me atë të eksportit.

Myrseth nga EFTA tha se viteve të fundit, tregtia mes shteteve të EFTA-s është rritur shumë dhe ka arritur në mbi 176 milionë euro.

Me lidhjen e Marrëveshjes për Tregti të Lirë mund të presim që tregtia të rritet edhe më shumë”, theksoi ajo.

EFTA tha se përveç shërbimeve financiare janë përfshirë edhe të drejtat e pronësisë intelektuale.

Kosova tha se me marrëveshja të tilla synon të tërheqë investitorët e huaj që të investojnë në vend.

EFTA është krijuar më 1960 me synimin që të promovojë tregtinë e lirë.

Marrëveshja për Tregti të Lirë, që Kosova nënshkroi me EFTA-n, ofron mundësi të shumta, përfshirë për importimin dhe eksportimin e mallrave.

Konsumatorët dhe kompanitë mund të përfitojnë nga çmime më të lira, ndërkaq kompanitë vendore mund t’i shesin produktet e tyre në tregjet e huaja me më shumë lehtësi.

Marrëveshje për Tregti të Lirë Kosova ka nënshkruar edhe me vendet e Evropës Qendrore (CEFTA). Kjo marrëveshje, ku bëjnë pjesë shtetet e Ballkanit Perëndimor dhe Moldavia, synon rritjen e tregtisë së mallrave dhe shërbimeve, eliminimin e barrierave tregtare mes palëve dhe tërheqjen e investimeve./REL/

Continue Reading

Bota

Kroatët në luftë me ‘çmimet e larta’, bëjnë thirrje për bojkot të marketeve

Published

on

Në Kroaci, qytetarët po përdorin fuqinë e rrjeteve sociale për të kërkuar uljen e çmimeve të ushqimeve, duke organizuar një bojkot të gjerë të dyqaneve. Më 24 janar, ata kanë ftuar qytetarët të mos blejnë asgjë dhe të trajtojnë atë ditë si një ditë pushimi, në një përpjekje për të ushtuar presion mbi shitësit dhe bizneset.

Bojkoti është shpërndarë gjerësisht përmes platformave si WhatsApp, Reddit dhe Facebook, ku qytetarët shpresojnë të ndikojnë në çmimet e larta të ushqimeve që kanë ngjallur shqetësim në vend. “Në Kroaci ka bojkot kundër çmimeve të larta të ushqimeve. Njerëzve u kërkohet të mos blejnë asgjë atë ditë, absolutisht asgjë”, thuhet në mesazhet që qarkullojnë në rrjetet sociale.

Shumë nga ata që e mbështesin bojkotin, po ashtu sjellin shembuj nga vende të tjera, si Mbretëria e Bashkuar, ku bojkotet kanë çuar në uljen e çmimeve të karburanteve, dhe Itali, ku qytetarët ndërprenë pirjen e kafesë në kafene për shkak të çmimeve të larta pas hyrjes së euros.

Ky bojkot ka shkaktuar debate, me disa që besojnë se një ditë bojkot nuk është mjaftueshëm për të bërë ndryshim dhe sugjerojnë që protesta të zgjasë për një javë. Ftesa për bojkot ka pasuar një periudhë të rritjes së çmimeve, që ka ndikuar fort te buxheti i qytetarëve të zakonshëm./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

Agjencia e Kosovës për Forenzikë merr donacion për ekspertiza të ADN-së

Published

on

By

Agjencia e Kosovës për Forenzikë ka pranuar sot pajisje në formë donacioni për ekspertizë të ADN-së, si pjesë e programit “Zgjidhja e rasteve të personave të zhdukur nga lufta në Kosovë”.

Programi implementohet nga ICMP dhe mbështetet nga BE përmes Ambasadës së Suedisë – programi Agjencia Suedeze për Bashkëpunim Ndërkombëtar për Zhvillim dhe Ambasada e Italisë në Prishtinë.

Ministri i Punëve të Brendshme, Xhelal Sveçla tha se me pranimin e këtij donacioni do të lehtësohet procesi i zbulimit përmes ADN-së, në mënyrë që të bëhet identifikimi i personave të zhdukur përmes mbetjeve mortore.

Pajisjet e pranuara nga ICMP për ekspertiza të ADN-së janë teknologjia e fundit në këtë fushë dhe do të ndikojnë në ngritjen dhe përmirësimin e kapaciteteve të Agjencisë së Kosovës për Forenzikë, në fushën e hetimit kriminal dhe ekspertizës forenzike sipas standardeve ndërkombëtare ISO17025-2017.

Ky projekt si objektiv kryesor e ka fuqizimin e kapaciteteve vendore në çështjen e testimit të ADN-së lidhur me identifikimin e personave të zhdukur. Vlera totale e kontingjentit të pajisjeve është rreth 38 mijë euro

Agjencia e Kosovës për Forenzikë që nga viti 2020 është duke marrë pjesë në projektin rajonal te ICMP-së, që ka për objektiv fuqizimin e kapaciteteve vendore në çështjen e testimit të ADN-së lidhur me identifikimin e personave të zhdukur.

Kujtojmë, edhe 26 vjet pas përfundimit të luftës nuk dihet ende për fatin e mbi 1600 personave në Kosovë.

Continue Reading

Bota

Zgjidhet kryetari i ri i Kuvendit të Greqisë, si u ndanë votat në Parlamentin e vendit fqinj

Published

on

Nikitas Kaklamanis u zgjodh kryetar i ri i Kuvendit të Greqisë me 247 vota, pas një mbështetje të gjerë nga shumica e deputetëve në Parlament. Kandidatura e tij u mbështet nga partitë ND, PASOK, SYRIZA, Hellenic Solution, spartanët dhe shumica e deputetëve të pavarur. Nga ana tjetër, KKE, Niki, E Majta e Re dhe Pleussi Eleftherias ishin të pranishëm, por nuk votuan për Kaklamanis. Në votim munguan disa deputetë, përfshirë Dimitris Natsios, Rallia Christidou dhe Nikos Vrettos.

Kaklamanis, i cili u propozua për këtë post nga kryetari i partisë Demokracia e Re, Kyriakos Mitsotakis, pas dorëheqjes së Kostas Tasoulas, shprehu falënderimet e tij pas shpalljes së rezultatit. Ai e cilësoi zgjedhjen e tij si një moment të rëndësishëm në karrierën e tij politike, duke e quajtur një “gëzim, nder dhe përgjegjësi të madhe”./UBTNews/

Continue Reading

Të kërkuara