Disa studentë të Fakultetit të Psikologjisë në UBT, nën udhëheqjen e profesoreshës Dr. Adelina Ahmeti Pronaj, realizuan një vizitë studimore në Qendrën për Zhvillim, me qëllim thellimin e njohurive praktike në fushën e shëndetit mendor dhe shërbimeve multidisiplinare.

Gjatë kësaj vizite, studentët patën mundësinë të njihen nga afër me gamën e gjerë të shërbimeve që ofrohen në qendër, duke përfshirë mbështetjen psikologjike, sociale dhe edukative, të orientuara drejt nevojave të individit dhe familjes. Përmes prezantimeve profesionale dhe diskutimeve të hapura me stafin e qendrës, studentët u njohën me mënyrën se si funksionon bashkëpunimi ndërprofesional në trajtimin e rasteve komplekse në shëndetin mendor.

Një theks i veçantë iu kushtua rëndësisë së punës ekipore mes psikologëve, punëtorëve socialë, pedagogëve dhe profesionistëve të tjerë, si një element kyç për ofrimin e një mbështetjeje gjithëpërfshirëse dhe efektive. Studentët u njohën gjithashtu me praktikat etike, qasjet bashkëkohore të ndërhyrjes dhe sfidat që shoqërojnë punën me individë dhe familje në nevojë.

Kjo përvojë praktike u vlerësua si jashtëzakonisht e vlefshme nga studentët, pasi shërbeu si një urë lidhëse mes teorisë akademike të përvetësuar në auditorë dhe praktikës reale në terren. Vizita nxiti reflektim profesional, rriti ndjeshmërinë shoqërore dhe forcoi përkushtimin e studentëve për të kontribuar në të ardhmen në fushën e shëndetit mendor.

Aktivitete të tilla dëshmojnë angazhimin e UBT-së për t’u ofruar studentëve një arsim cilësor, të orientuar drejt praktikës dhe nevojave reale të shoqërisë, duke i përgatitur ata për sfidat profesionale dhe për rolin e tyre si profesionistë të përgjegjshëm në shërbim të komunitetit.

Kryeministri në detyrë, Albin Kurti thotë se vendimi për ndarjen e shtesave të fundvitit prej 100 euro për fëmijët dhe pensionistët nuk është asgje e re, por e re është se qeverisja e tij do të vazhdojë edhe për një mandat.

Dje qeveria në detyrë e Kosovës ka ndarë nga 100 euro mbështetje për fëmijët dhe pensionistët.

Kurti këtë vendim e komentoi pas përurimit të investimeve dhe punimeve të bëra në stadiumin e komunës se Shtimes. Ai tha se shtesat në kohë festash si qeveri i ka ndarë edhe dy vitet paraprake.

“A kanë qenë ato shtesa edhe vitin e kaluar, a kanë qenë edhe para vitit të kaluar çdo herë para vitit të ri kur kemi dimër dhe kemi festa ne i gëzojmë të moshuarit dhe fëmijët nuk ka asgjë të re në këtë aspekt. E re është qeverisja jonë e cila do të vazhdojë edhe mandatin e tretë”, tha ai.

Vendimi i qeverisë në detyrë për ndarjen e shtesave të fundvitit në vlerë prej 100 euro për fëmijët dhe pensionistët u kritikua duke u konsideruar si vendim për blerje votash meqenëse vendi ndodhet në fushatë zgjedhore.

Kujtojmë se edhe vitin e kaluar qeveria e Kosovës në prag të festave të fundvitit kishte ndarë nga 100 euro për fëmijët dhe pensionistët.

Venezuelianët shkojnë me patinazh në kishë, norvegjezët i fshehin fshesat e tyre dhe katalanasit janë të fiksuar pas jashtëqitjes festive. Le të zbulojmë traditat e çuditshme dhe të mrekullueshme festive në të gjithë botën…

Krishtlindjet në mbarë botën festohen në një mori mënyrash. Edhe pse varja e kalendarëve të Adventit, ngrënia e darkave me gjel deti të pjekur dhe pritja që Babagjyshi të mbyllë oxhakun janë pjesë të njohura të sezonit festiv në vendet e botës, disa kombe dhe rajone kanë tradita më unike. Këtu, ne kemi zgjedhur disa nga traditat më të çuditshme, por të mrekullueshme të Krishtlindjeve në të gjithë globin.

Harrojeni gjelin e Krishtlindjeve. Për shumë japonezë, darka tradicionale e Krishtlindjeve është pula e skuqur. Për shkak të një kombinimi të furrave të vogla japoneze dhe një fushate të zgjuar marketingu që bind vendasit se pula e skuqur është një festë tradicionale amerikane e Krishtlindjeve, duhet të bëhen rezervime për të ngrënë në një KFC në Ditën e Krishtlindjeve. Gjatë periudhës para Krishtlindjeve, statujat e Kolonel Sandersjashtë pikave japoneze të KFC-së veshin veshje të Babagjyshit. Pula shërbehet në paketim të veçantë festiv. Kërkesa është e tillë që është krijuar një shërbim online: porositni paraprakisht kovën tuaj familjare të Krishtlindjeve dhe ju vijnë në shtëpi.

(Shutterstock)

Norvegjezët besojnë se nata e Krishtlindjeve përkon me mbërritjen e shpirtrave të këqij dhe shtrigave. Është logjike atëherë që pronarët e shtëpive norvegjeze i fshehin të gjitha fshesat e tyre para se të shkojnë të flenë.

Në fund të fundit, asgjë nuk e prish Krishtlindjen më shpejt sesa të gjesh fshesën tënde të thyer në këmbët e një peme, të shkatërruar nga ndonjë shtrigë që shëtit në një kalë.

(Shutterstock)

Në javën para Krishtlindjeve, venezuelianët marrin pjesë në një shërbesë kishtare të përditshme të quajtur Misa de Aguinaldo(Mesha e mëngjesit të hershëm).

Në kryeqytet, Karakas, është zakon të udhëtosh në shërbesën kishtare me patina.

Në të vërtetë, kjo praktikë është kaq e përhapur, sa shumë rrugë në kryeqytet janë të mbyllura deri në orën 8 të mëngjesit për t’u siguruar besimtarëve të Krishtlindjeve një kalim të sigurt.

(Shutterstock)

Në Austri, Shën Nikolla ka një homolog të lig të quajtur Krampus. Ai është polici i keq, një krijesë e ngjashme me demon me një detyrë: të ndëshkojë fëmijët e këqij para Krishtlindjeve.

Njerëz të veshur me kostume djallëzore enden rrugëve, duke mbajtur zinxhirë dhe një shportë për rrëmbimin e fëmijëve veçanërisht të këqij dhe për t’i çuar ata në ferr. Është sigurisht një mënyrë për t’i mbajtur fëmijët larg rrugëve.

(Shutterstock)

Mirë se vini në traditën e çuditshme katalanase të ‘trurit të jashtëqitjes’.

Vendasit në Katalonjë krijojnë një personazh nga një trung, duke vizatuar një fytyrë mbi të dhe duke i vënë një kapelë. Pastaj kalojnë dy javë duke e ‘ushqyer’ me fruta, arra dhe ëmbëlsira.

Në prag të Krishtlindjeve, e gjithë familja e rrah trungun me shkopinj dhe këndon një këngë tradicionale që përkthehet si ‘nëse nuk bën keq, do të të rrah me shkop’, derisa trungu të nxjerrë të gjitha ëmbëlsirat e tij. Është e vështirë të kuptohet pse kjo traditë nuk është përhapur diku tjetër.

Ata gjithashtu i dekorojnë skenat e tyre të lindjes me figura të vogla qeramike që bëjnë jashtëqitje. Zakonisht personazhe të njohur, shpesh të nxjerra nga lajmet e atij viti, figurat gjithmonë i kanë pantallonat rreth kyçeve të këmbëve.

(Shutterstock)

Yule e do këtë dhi gjigante. Kjo traditë e pazakontë të paktën ka një histori të gjatë. Origjina e saj fillon në shekullin e 11-të, me përmendjen e një figure dhie “me madhësinë e një njeriu” që shoqëronte Shën Nikollën. Tani, është bërë shumë më e madhe.

Qytetet në të gjithë Suedinë ndërtojnë “Dhitë e Krishtlindjeve” çdo vit, me më të famshmen që është në Gävle, një strukturë me dru që shpesh arrin një lartësi marramendëse prej 40 metrash.

Fatkeqësisht, ajo tërheq njerëz që duan ta shndërrojnë atë në një zjarr gjigant, dhe ekspozita është shkatërruar për fat të keq rreth 36 herë që nga viti 1966.

(Shutterstock)

Sa e pastër është shtëpia juaj?

Në Guatemalë, pastërtia është vërtet pranë Perëndishmërisë. Vendasit besojnë se djalli dhe shpirtra të tjerë të këqij jetojnë në cepat e errët dhe të ndyrë të shtëpisë suaj.

Prandaj, ata e kalojnë javën para Krishtlindjeve duke pastruar, duke mbledhur mbeturina dhe pastaj duke i grumbulluar të gjitha në një grumbull të madh jashtë. Më në fund, një shëmbëlltyrë e djallit vendoset sipër dhe e gjithë gjëja vihet në zjarr.

Quhet La Quema del Diablo, “Djegia e Djallit”. Ideja për guatemalanët është të djegin të gjitha të këqijat e vitit të kaluar dhe të fillojnë një vit të ri nga hiri.

(Shutterstock)

Të zbukurosh korridoret me… rrjeta merimange?

Përveç xhinglave standarde, dritave të zanave dhe zbukurimeve, ukrainasve u pëlqen të hedhin edhe një merimangë artificiale dhe një rrjetë mbi pemë.

Tradita ka origjinën në një përrallë të vjetër të një gruaje të varfër që nuk kishte mundësi të dekoronte pemën e saj dhe u zgjua në mëngjesin e Krishtlindjeve për të zbuluar se një merimangë e kishte mbuluar atë me një rrjetë të mrekullueshme e të shkëlqyeshme.

Është për fat të mirë. Nuk ka të bëjë me mirëmbajtjen e dobët të shtëpisë.

(Shutterstock)

Darka me të afërm të vdekur. Gjatë “consodës”, festës tradicionale të Krishtlindjeve në Portugali, familjet ndonjëherë caktojnë vende shtesë në tryezën e ngrënies për të afërmit e vdekur.

Mendohet se kjo praktikë do të sigurojë fat të mirë për familjen. Në disa zona, thërrimet lihen edhe në vatër. Dhe mendonit se ushqyerja e të gjithë të afërmve tuaj të gjallë ishte mjaft e vështirë?

(Shutterstock)

Ku ndihmësja e vogël e Babagjyshit është një shtrigë e vjetër…

I paaftë për të provuar në mënyrë përfundimtare ekzistencën e Babagjyshit, Vatikani vendosi të mbështeste diçka me të cilën kishin pasur shumë marrëdhënie: një shtrigë të vjetër të quajtur La Befana, e cila u shpërndan dhurata fëmijëve në Itali.

Historia thotë se tre burrat e mençur e ftuan shtrigën t’i shoqëronte për të parë foshnjën Jezus. Ajo tha se ishte shumë e zënë dhe legjenda lindi.

(Shutterstock)

Një çift mblesësh.

Në prag të Krishtlindjeve, gratë e pamartuara çeke qëndrojnë me shpinë nga dera dhe hedhin njërën nga këpucët e tyre mbi shpatull.

Nëse bie me majën e këmbës nga dera, do të thotë se ato do të martohen brenda vitit. Nëse bie me thembrën nga dera, ato do të jenë edhe një vit beqare.

(Shutterstock)

Mbushni çizmet tuaja.

Mbrëmjen e 5 dhjetorit, fëmijët gjermanë lënë një çizme ose një këpucë jashtë derës së dhomës së tyre të gjumit.

Në mëngjes, nëse kanë qenë të mirë, do të zgjohen dhe do të gjejnë këpucët plot me ëmbëlsira. Nëse nuk kanë qenë të mirë, do të gjejnë vetëm një degë.

Sigurisht, është më mirë të lini jashtë palën më të re të këpucëve që keni – mundësisht, të saponxjerra nga kutia.

(Shutterstock)

Burimi: wanderlustmagazine.com/Shutterstock

Kosova dhe Serbia duhet t’i “normalizojnë” marrëdhëniet mes vete, tha kryeministri në detyrë i Kosovës, Albin Kurti, në një intervistë për agjencinë e lajmeve AFP, disa ditë para mbajtjes së zgjedhjeve të parakohshme parlamentare. Megjithatë, ai tha se ky proces është i vështirë.

Kurti është në pushtet që nga viti 2021 dhe dy vjet pasi mori pushtetin, arriti Marrëveshjen për rrugën drejt normalizimit të raporteve dhe Aneksin e zbatimit të saj, por marrëveshja ende nuk është zbatuar.

“Ne duhet t’i normalizojmë raportet me Serbinë”, tha Kurti. “Por, normalizimi i raporteve me një fqinj që ka regjim autoritar dhe që nuk të njeh, dhe po ashtu nuk i pranon krimet e kryera gjatë luftës, është shumë i vështirë”, shtoi ai.

Tensionet mes dy vendeve vazhdimisht janë të larta dhe një rikthim i trazirave do t’i ofronte Rusisë mjete për ta destabilizuar Kosovën.

“Ne kemi një marrëveshje për normalizim”, tha Kurti duke iu referuar marrëveshjes së vitit 2023, të arritur nën ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian.

“Ne duhet ta zbatojmë, që nënkupton njohje të ndërsjellë mes shteteve, të paktën njohje de facto”.

Kjo marrëveshje, me 11 nene, veç tjerash parasheh një nivel të vetëmenaxhimit për komunitetin serb në Kosovë, njohje të ndërsjellë të simboleve shtetërore, që Serbia të mos bllokojë anëtarësimin e Kosovës në organizata ndërkombëtare, dhe kërkon nga Prishtina dhe Beogradi që t’i zbatojnë, po ashtu, të gjitha marrëveshjet e mëhershme të arritura gjatë dialogut.

Por, për të rinisur dialogu, Serbia “duhet ta dorëzojë Millan Radoiçiqin”, tha Kurti, duke iu referuar ish-nënkryetarit të Listës Serbe, i cili ka marrë përgjegjësinë për sulmin e armatosur ndaj Policisë së Kosovës në Banjskë më 2023.

Kurti tha se shpreson që “BE-ja, Franca dhe Gjermania do t’i bëjnë presion” Serbisë që ta dorëzojë Radoiçiqin, ndaj të cilit dhe disa personave të tjerë Kosova ka ngritur aktakuzë për sulmin në Banjskë.

Që nga shtatori i vitit 2023, disa ditë para sulmit të armatosur në Banjskë, nuk është mbajtur asnjë rund i nivelit të lartë në Bruksel, teksa bisedimet në nivel kryenegociatorësh kanë vazhduar, por nuk kanë prodhuar ndonjë marrëveshje.

Serbia po ashtu nuk ka ndërprerë raportet me Rusinë, pavarësisht luftës në Ukrainë, dhe Beogradi varet nga energjia ruse.

“Ka shumë lidhje” mes dy shteteve, tha Kurti, dhe nëse Rusia vendos ta destabilizojë rajonin, “në marshin e saj drejt Evropës Perëndimore, mund të llogarisë në Serbinë si aleat. Dhe, kjo është shqetësuese për shtetin tonë. Por, ne po punojmë me partnerët tanë për të parandaluar një gjë të tillë”.

Kosova, që shpreson t’i bashkohet NATO-s, së voni ka hequr tarifat ndaj produkteve amerikane dhe është pajtuar që të pranojë deri në 50 migrantë nga shtetet e treta që do të dëbohen nga SHBA-ja. Deri më tani, në Kosovë ka arritur vetëm një migrant.

“Nuk po kërkojmë asnjë ndihmë financiare në këmbim”, tha Kurti. “Ne po e bëjmë këtë për të ndihmuar SHBA-në, që është partnerja, aleatja dhe mikja jonë”, shtoi Kurti, i cili nuk e përjashtoi mundësinë e arritjeve të marrëveshjeve të ngjashme edhe me vendet evropiane.