Lajmet

Shqipëri: Fushata risi në formë, jo në përmbajtje

Published

on

Fushata elektorale në Shqipëri është në kulmin e saj, por diskursi politik zhvillohet jo me përballje konceptesh politike, por mbetet në nivelin e sulmeve të personalizuara mes kundërshtarëve politik, sipas ekspertëve.

Shqipëria është në prag të Zgjedhjeve Parlamentare 2021, që do të zhvillohen pas 10 ditësh, më 25 prill. Partia Socialiste (PS) e drejtuar nga kryeministri Edi Rama, kërkon një mandat të tretë qeverisës. Partia Demokratike, (PD) e drejtuar nga Lulzim Basha, që kryeson koalicionin opozitar, kërkon ta marrë ajo drejtimin  e vendit, pas 8 vitesh në opozitë.

Në Komisionin Qendor të Zgjedhjeve (KQZ) janë regjistruar për të garuar 46 subjekte politike dhe tre koalicione, mes të cilave “Aleanca për Ndryshim” me 12 parti, e kryesuar nga PD. Procesi zgjedhor për Parlamentaret 2021 po zhvillohet me një Kod Zgjedhor, që ka pësuar  ndryshime dhe është përmirësuar, sipas rekomandimeve të OSBE/ODIHR-it.

Fushatë në kohë pandemie

Fushata zgjedhore për Parlamentaret 2021 ka arritur në pikun e vet dhe ka shpalosur tanimë  karakteristikat e saj. Eksperti për sistemet zgjedhore, Kristaq Kume thotë për DW, se kjo fushatë ka risi në formë, por jo në përmbajtje. “Në kushtet e pandemisë COVID-19, mungojnë takimet dhe mitingjet e mëdha të subjekteve politike me votuesit, gjë që ka sjellë risi në mënyrën sesi kjo fushatë po zhvillohet. Po përdoret gjerësisht teknologjia e informacionit dhe komunikimit, sidomos media dhe rrjetet sociale nga lidershipi i dy forcave kryesore në garë. Por kjo risi nuk shoqërohet me risi në përmbajtje, në sjelljen e subjekteve politike në garë në raport me votuesin. Votuesi po bombardohet me informacione për kundërshtarin politik jo për programet qeverisëse të subjektit politik, që kërkon votën e tij. Fushata po karakterizohet nga varfëri idesh, objektivash për mirëqeverisjen dhe tepri deklaratash: maxhoranca socialiste për mbajtjen me ꞔdo kusht të pushtetit, PD për ardhjen me çdo kusht në pushtet,” thotë për DW, Kristaq Kume.

Pritshmëritë  e votuesve

Në këtë synim, dy partitë kryesore, PS dhe PD kanë edhe përqasje të ndryshme për të fituar votën e zgjedhësve: PS fokusohet në prezantimin e arritjeve në rindërtimin e banesave të shkatërruara nga tërmeti i 26 nëntorit 2019, vaksinimi masiv anti COVID-19, të projekteve të mëdha në infrastrukturë, porte, aeroporte, autostrada me premtimet se këto të fundit do të nxisin fuqishëm zhvillimin dhe punësimin. PD fokusohet në situatën e vështirë social – ekonomike, papunësinë, ekonominë jo të shëndetshme, emigrimin e rinisë, besimin e pakët në sistemin e drejtësisë dhe premtimet se vetëm ajo mund ta ndryshojë situatën për mirë.

Por a u përgjigjen këto përqasje pritshmërive të votuesve për alternativa qeverisëse që përmirësojnë jetën e tyre, që i japin perspektiva jete rinisë për të mos braktisur vendin? “Jo, nuk u përgjigjen”, thotë eksperti Aleksander Çipa për DW. “Votuesit janë përballë zgjedhjes së imponuar të një force të majtë me shumë probleme në 8 vitet e qeverisjes së saj por me kapacitete negociuese, lojë në tregun rajonal të pandemisë, ekonomisë së izolimeve të befta, tronditjeve gjeo – diplomatike në rajon. Nga ana tjetër kanë një forcë të djathtë politike, që kapacitetin e saj e destinon më shumë për konstatime dhe pohime dhe jo për një ofertë bindëse projekti dhe ndryshimi strukturor,” thotë për DW, Aleksandër Çipa.

Ai thekson, se vendi “ka nevojë për rotacion politik. Por opozita nuk ka ende kredibilitet si qeverisje e re për ndryshim, pasi në mënyrë thelbësore nuk është as e re, as e aftë për të sjellë ndryshimin.”

Rotacionin e pushtetit përmes votës së qytetarëve në Shqipëri, prej 29 vitesh, e kanë kryer në 8 zgjedhje parlamentare dy forcat e mëdha politike: PS dhe PD. Që të dyja  kanë qeverisur me dy mandate katërvjeꞔare dhe kanë qenë në opozitë secila për 8 vite rrjesht.

“Elitat politike në Shqipëri, historikisht, qarkullojnë me shumë ngadalësi. Në turin aktual elektoral dy partitë kryesore më shumë po orientohen kah forca e ballafaqimit të aktorëve të kandiduar sesa nga nevoja për risi dhe ndryshim të thellë të lidershipit. Konservatorizmi i lidershipeve politike lidhet me status quo-në dhe kapjen e sistemit prej interesave private  në dëm të atyre publike, që është një problem i kahershëm në Shqipëri,” thotë Aleksandër Çipa.

Sipas ekspertit Kume: “Shqipëria ka nevojë për qarkullim të elitave politike. Jemi në momentin kur në procesin e zhvillimit demokratik të vendit dhe shoqërisë duhet të realizohet një hop cilësor. Këtë e kanë të vështirë ta bëjnë kryesisht dhe vetëm partitë që kanë rreth tridhjetë vite që funksionojnë në Shqipëri. Ka nevojë të madhe për forca dhe energji të reja politike”.

Forcat e reja politike

Prurjet e reja në politikë i kanë mundësuar listat e hapura, një nga ndryshimet shumë të rëndësishme në Ligjin Zgjedhor të  Shqipërisë, në zbatim të rekomandimeve të OSBE/ODIHR-it. Në skenën politike dhe pjesëmarrjen në zgjedhjet parlamentate të 25 prillit kanë hyrë katër parti të reja: Nisma ” Thurrja”, “Lëvizja për Ndryshim”, “Lëvizja Demokratike Shqiptare”, “Bindja Demokratike”. Krahas tyre lëvizja “Vetëvendosja” në Tiranë, që vazhdon të jetë organizatë jo fitimprurëse  e shoqërisë civile, merr pjesë në zgjedhje me tre kandidatë të pavarur.

Analisti Aleksandër Çipa thotë për DW, se pritshmëritë e zgjedhësve nuk mund t’i plotësojnë këto parti, sepse “ato po shfaqen me një pjesëmarrje anemike në fushatën zgjedhore, nuk paraqesin valenca të larta politike dhe ligjërimore.”

Listat e hapura krijojnë mundësi edhe që zgjedhësit të shprehen për kandidatët për deputetë me vota parapëlqyese. “Përfitimi nga kjo mundësi është e papërfillshme. Listat e hapura do të duhej të sillnin edhe garën elektorale mes vetë kandidatëve për deputetë të të njëjtit subjekt politik jo vetëm mes subjekteve politike. Zhvillimi i fushatës, ku lidershipi i forcave politike kryesore në garë është  në mënyrë ekskluzive aktori kryesor, e bën të pamundur garën mes kandidatëve të së njëjtës forcë politike. Kjo mënyrë, që pamundëson garën elektorale mes kandidatëve të së njëjtës forcë politike, nuk është në linjë me standardet e zhvillimit të fushatës zgjedhore në një shoqëri demokratike,” thotë për DW, Kristaq Kume.

Ai thekson se ndryshimet në Ligjin Zgjedhor nuk mbështesin kandidatët e pavarur për deputetë. “Kandidatët e pavarur, që garojnë vetëm në një njësi zgjedhore, për të marrë mandatin e deputetit u duhet të kapin një prag të dyfishtë: atë lokal dhe kombëtar, pra të marrin mbi 13 mijë vota,” thotë për DW, Kristaq Kume.

Boiken Abazi, drejtues i Lëvizjes “Vetëvendosja” në Tiranë, thotë për DW se ”kapja e pragut lokal dhe kombëtar nga kandidatët e pavarur është absurde. Kjo do të thotë që secili kandidat të marrë 16 mijë vota në një njësi zgjedhore, gjë është e vështirë, por gjithsesi jo e pamundur”.

Parlamentaret 2021: më pak rini në listat e kandidatëve për deputetë

Sipas të dhënave zyrtare nga Instituti i Statistikave, të rinjtë dhe të rejat në Shqipëri përbëjnë 1/3 e popullsisë me të drejtë vote. Por prania e tyre në lisat e kandidatëve për deputetë të subjekteve politike në zgjedhjet parlamentare të 25 prillit nuk i përgjigjet këtij realiteti.

Në një studim të organizatës jo fitimprurëse “Qëndresa Qytetare” me seli në Tiranë, konstatohet që përfaqësimi i rinisë në listat e kandidatëve për deputetë të tri partive kryesore politike, PS, PD dhe Lëvzja Socialiste për Integrim, (LSI) është ulur pothuajse me 50%, nga 104 kandidatë në zgjedhjet parlamentare 2017 në 54 në zgjedhjet parlamentare 2021, kur mosha mesatare për rininë në listat e partive politike rezulton të jetë 26 vjeç.

PD konstatohet të jetë forca politike me më pak të rinj dhe të reja në listat e saj të kandidatëve për deputetë,  vetëm me 3.2 %,  kurse LSI me më  shumë nga  të gjitha, me 22.2 %. PS nuk ka asnjë kandidat për deputet në listat e saj që të jetë në moshën e rinisë. Një reduktim i tillë i rinisë e bën edhe më të vështirë daljen e elitave të reja politike. (DW)

Continue Reading

Lajmet

​Rama: Kryeqyteti ka caktuar lokacionin për monumentin e komandantit Adem Jashari

Published

on

By

Kryetari i Prishtinës, Përparim Rama tha të mërkurën se kryeqyteti e ka caktuar lokacionin për monumentin e komandantit legjendar, Adem Jashari. Sipas komunës, shtatorja do të vendoset në rrugën “Agim Ramadani”, në një hapësirë e cila do të shndërrohet në shesh dhe do të emërtohet “Adem Jashari”.

Rama shkroi në Facebook se familja Jashari e ka dhënë pëlqimin për lokacionin.

“Ky monument do të qëndrojë si dëshmi e përjetshme e lavdisë dhe heroizmit të tij”, shkroi Rama.

Komuna e Prishtinës të mërkurën përmes seancës solemne, kujtoi dhe nderoi sakrificën e familjes Jashari.

Aty, Rama ndau mirënjohje për familjen Jashari si simbol të sakrificës.

“Mirënjohja e dorëzuar familjes Jashari nuk është thjesht një simbol, por një zotim i Kryeqytetit se sakrifica e tyre do të mbetet përherë në themelin e shtetit tonë, në ndërgjegjen kombëtare dhe, mbi të gjitha, në zemrat tona”, tha Rama.

Në Kosovë ka nisur sot Epopeja e lavdishme e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, e cila kulmon më 7 mars në atë që njihet si “Nata e Zjarreve”.

Continue Reading

Lajmet

Delegacioni kosovar konfirmon heqjen e Kosovës nga agjenda e Komitetit Politik të KiE-së

Published

on

By

Kërkesa e Kosovës për të qenë mysafire speciale në Komitetin për Çështje Politike dhe Demokraci të Asamblesë Parlamentare të Këshillit të Evropës u hoq nga rendi i ditës të mërkurën, konfirmoi delegacioni i Kosovës pranë KiE-së.

Kjo kërkesë ishte në rendin e ditës së takimit të Komitetit, i cili po mbahet në Francë, përkatësisht në Paris.

Ariana Musliu Shoshi – pjesë e delegacionit të Kosovës ka shkruar se me kërkesë të kryetarit të Grupit të Partisë Popullore Evropiane, Pablo Hispan, u votua për shtyrjen e kësaj pike nga rendi i ditës.

Këtë shtyrje, Musliu Shoshi Musliu e cilësoi si “një zhvillim të papritur”.

Në fillim të takimit, me kërkesë të kryetarit të Grupit të EPP, Pablo Hispán, u votua për shtyrjen e kësaj pike nga rendi i ditës, një zhvillim i papritur që nuk ishte paraparë as në grupet politike dhe as si mundësi. Kjo situatë tregon nevojën për mobilizim si shtet, në bashkëpunim me aleatët tanë, për të krijuar një strategji të qartë që do të sigurojë realizimin e prioriteteve dhe agjendave tona në arenën ndërkombëtare”, shkruan Shoshi Musliu në Facebook.

Më herët, për një gjë të tillë raportoi edhe kryetarja e Kuvendit të Serbisë, Ana Bërnabiq.

Gjatë seancës së Kuvendit të Serbisë, ajo tha se është njoftuar nga shefja e delegacionit serb në Asamblenë Parlamentare të Këshillit të Evropës, Bilana Pantiq, shkruan rel.

Këshilli i Evropës është organizatë lidere në mbrojtjen e të drejtave të njeriut. Anëtarësimi eventual do t’i ndihmonte Kosovës, mes tjerash, në fushën e sundimit të ligjit, dhe luftimin e korrupsionit.

Continue Reading

Lajmet

​UNMIK-u shënon Ditën Ndërkombëtare të Gruas në Kosovë

Published

on

By

Misioni i Kombeve të Bashkuara në Kosovë (UNMIK) organizoi aktivitete për të shënuar 25 vjetorin e Ditës Ndërkombëtare të Gruas. Duke ndjekur temën globale të këtij viti, “Për të gjitha gratë dhe vajzat: të drejta, barazi, fuqizim”, u zhvilluan aktivitete të ndryshme duke filluar me lojën Ragbi, ku morën pjesë shumë ekipe, për të vazhduar pastaj me mbjelljen e pemëve.

Aty morën pjesë shefja e misionit të UNMIK-ut, Caroline Ziadeh dhe ish-presidentja e Kosovës Atifete Jahjaga.

Aktivitetet u fokusuan në nxitjen e iniciativave që u japin grave dhe vajzave mundësi të barabarta dhe të drejtën për të qenë pjesë aktive e ndryshimeve shoqërore.

Shefja e misionit të UNMIK-ut, Caroline Ziadeh, tha se është një ditë shumë e veçantë sepse ky vit sipas saj lidhet me përvjetorin e 25-të të adoptimit të thirrjes së vendimit të Këshillit së Sigurisë. Ziadeh theksoi rëndësinë e këtij vendimi që është i bazuar në mbrojtjen e grave dhe vajzave që të sigurohet pjesëmarrja e barabartë dhe kuptimplotë në të gjitha hapësirat publike. 

“Ne po festojmë sot një ditë të grave shumë të veçantë, sepse ky vit lidhet me përvjetorin e 25-të të adoptimit e thirrjes së vendimit të Këshillit së Sigurisë, 1325. Thirrja e këtij vendimi është i bazuar në mbrojtjen e grave dhe vajzave që të sigurohet pjesëmarrja e barabartë dhe kuptimplotë në hapësira publike dhe jam shumë e nderuar që të kem këtu figurën udhëheqëse, Atifete Jahjaga, ish presidentja. Jashtë kemi dëgjuar se është një shembull frymëzues për të gjithë, ajo është një shembull frymëzues për dedikimin e saj për përparimin e agjendës të grave në paqe dhe sigurinë dhe fuqizimin ekonomik dhe ajo është çfarë ne bëjmë në KB”, tha ajo.

Pjesëmarrëse në këtë aktivitet ishte edhe ish presidentja e Kosovës Atifete Jahjaga, e cila tha se megjithëse kanë avancuar sa i përket të drejtave të vajzave dhe grave prapë ka shumë hapësirë pwr pwrmirwsime.

“Kosova dhe vendet e rajonit jemi një shoqëri patriarkale, kemi ecur përpara por ka shumë hapësirë që të përmirësohemi sidomos në fuqizimin e rolit të vajzave dhe grave në shoqërinë tonë, kemi ligje të avancuara por nuk jemi aq mirë në implementimin e tyre. Kemi përfaqësim të konsiderueshëm edhe në nivelin e institucioneve qendrore të institucioneve lokale. Këtë kuotën që e kemi parashikuar me ligj ne duhet ta bëjmë si një normë të përditshme në shoqërinë kosovare”, potencoi Jahjaga.

Ndërsa Visare Berisha, partnerja implementuese e UNMIK-ut në Kosovë tha se këto aktivitete planifikojnë që ti bëjnë edhe vitet e ardhshme. Berisha tha se i kemi kampionët gjinorë, që gjatë vitit të kaluar kanë demonstruar mbështetje të madhe në arritjet e barazisë gjinore.

“Ky është viti i dytë që e shënojmë ditën ndërkombëtare të grave në këtë mënyrë dhe planifikojmë të vazhdojmë edhe në vitet tjera. I kemi genders champions apo kampionët gjinorë, gjatë vitit që e lamë pas kanë demonstruar mbështetje të madhe në arritjen e barazisë gjinore, kontribut në zhvillimin e barazisë”, tha ajo.

Përmes këtij organizimi, UNMIK ripërsëriti përkushtimin e tij për të mbështetur fuqizimin e grave dhe vajzave në Kosovë, duke inkurajuar për një të ardhme ku të drejtat dhe mundësitë janë të barabarta për të gjithë.

Continue Reading

Lajmet

Ndërpritet seanca fillestare ndaj të dyshuarve për spiunazh

Published

on

By

Seanca gjyqësore ndaj të pandehurve Bedri Shabani dhe Muharrem Qerimit të dyshuar për spiunazh për Agjencinë Serbe të Sigurisë dhe Informacionit (BIA) është ndërprerë të mërkurën duke u shtyrë për 17 mars në ora 09:00.

Avokati i Bedri Shabanit, Besnik Berisha ka thënë se klienti i tij nuk mund të deklarohet në seancën e sotme, kjo për shkak siç tha ai nevojitet kohë të lexojë aktakuzën.

“Nuk jemi kundër të lexohet, por deklarimi i të akuzuarit është i pamundur për shkak se siç e konstatoi gjykata pak minuta para se ju të hyni në sallë atij i është dorëzuar një kopje e aktakuzës e cila përveç se është voluminoze kërkon analizë e sqarime edhe nga mbrojtja prej tij dhe anasjelltas. Kështu marrë parasysh të drejtën e tij para se të deklarohet të njofton për akuzat që rëndojnë dhe ta kuptojë secilën pretendent të ngritur ndaj tij. Kam frikë se sot nuk kemi kushte për të vijuar më tutje, sepse është e pamundur që brenda këtij afati të shkurtër akuza të lexohet e studiohet. Kisha një takim blic para se të hyjë këtu dhe ma konfirmoj që ka nevojë të marrë aktakuzën me vete, të lexojë dhe të takohet bashkë pasi ku të ketë mundësinë të lexojë, tek pastaj t’i jepet mundësia të deklarojë lidhur me fajësinë apo pafajësinë”, tha Berisha.

Me ç’rast kryetari i trupit gjykues, Rrahman Beqiri tha se duke qenë se i akuzuari ka të drejtë të njihet me aktakuzë, Gjykata nxjerr vendim me të cilin ndërpritet seanca e shqyrtimit fillestar dhe e radhës caktohet për 17 mars në ora 09:00.

“Duke qenë se i akuzuari ka te drejtë që të njihet me aktakuzën marrë parasysh propozimin e tij se nevojitet kohë të lexojë aktakuzën, gjykata nxjerr vendim se ndërpritet seanca e shqyrtimit fillestar, caktohet seanca e radhës për 17 mars ora 9:00 në këtë Gjykatë”, tha ai.

Derisa i akzuzuari tjetër, Muharrem Qerimi deklaroi se e ka kuptuar aktakuzën.

“E kam kuptuar aktakuzën plotësisht dhe s’kam asgjë të paqartë”, tha Qerimi.

Ndërkaq, prokurori, Bekim Kodraliu ka thënë se aktakuza është vuluminoze dhe kanë shumë prova, derisa konsideroi se ka qenë kohë e mjaftueshme për lexim të aktakuzës, që të akuzuarit të deklarohen rreth fajësisë sot.

Megjithatë, u pajtua se mund t’i jepet të akuzuarve kohë që të lexojnë aktakuzën dhe më pas të deklarohen.

Kujtojmë se, Prokuroria Speciale e Republikës së Kosovës (PSRK) më 19 shkurt 2025 ka ngritur aktakuzë ndaj Bedri Shabanit dhe Muharrem Qerimit, për vepren penale “Spiunazh”.

Të njëjtit dyshohen se i kanë dhënë informacione Shërbimit Sekret Serb (BIA), mbi Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës (UÇK), masakrat në Kosovë, Agjencinë Kosovare të Inteligjencës, Policinë e Kosovës e Inspektoratin Policor të Kosovës.

Në viti 2024 janë arrestuar dy persona, Bedri Shabani dhe Muharrem Qerimi, të cilët dyshohet se kanë bashkëpunuar me BIA-n serbe. Arrestimi i tyre ishte bërë i mundur pas zbulimit nga Agjencia Kosovare e Inteligjencës (AKI).

Continue Reading

Të kërkuara