Kuriozitete

Shkencëtari i ri bullgar me kërkime inovative mbi trajtimin mjekësor

Stefanov është një doktorant i specializuar në mjekësinë molekulare në Universitetin e Bazelit.

Published

on

Një hulumtues shkencor i ri bullgar po bënë hulumtime për terapitë e së ardhmes në Institutin Federal Zviceran të Teknologjisë në Cyrih (ETH Zürich). Kohët e fundit, Bozhidar-Adrian Stefanov dhe kolegët e tjerë të tij bënë një zbulim mjekësor që mund të ndryshojë trajtimin e pacientëve me çrregullime metabolike, siç është diabeti.

Stefanov është një doktorant i specializuar në mjekësinë molekulare në Universitetin e Bazelit. Ai ka hulumtuar një metodë për përdorimin e nxehtësisë për të kontrolluar qelizat njerëzore dhe për t’i bërë ato të kenë funksione të reja.

Njëqind vjet më parë, ilaçet bazoheshin në molekula të vogla, ndërsa shumë nga ilaçet e sotme janë të natyrës biologjike, të përbëra nga peptide ose proteina, tha Stefanov për BTA.

Vitet e fundit ka pasur shumë terapi revolucionare, të bazuara në injektimin e llojeve të ndryshme të proteinave dhe antitrupave, që janë gjithashtu proteina. Megjithatë, këto terapi kanë një problem të madh, e ajo është se ilaçet duhet t’u injektohen pacientëve çdo ditë. Kjo është arsyeja pse në 10-15 vitet e fundit janë zhvilluar terapi të bazuara në qeliza të modifikuara, në vend të injeksioneve, sipas shkencëtarit të ri bullgar.

Ai dha si shembull përdorimin e qelizave T njerëzore, të cilat tani përdoren në mjedisin klinik dhe është një nga historitë e suksesit në këtë fushë. Qelizat nxirren nga pacienti dhe riprogramohen për të kuruar kancerin. Ky hulumtim është inovativ dhe ekipi i Stefanov ishte i pari që zhvilloi një metodë që përdor nxehtësinë për të kontrolluar qelizat. Për t’u menaxhuar, qelizat duhet të kenë makina molekulare në to – proteina, të cilat ndjejnë rritjen e temperaturës, tha ai. Ai dhe ekipi i tij po eksperimentojnë me një implant nënlëkuror. “Trupi ushqen qelizat, ndërsa ne përdorëm një pajisje elektronike për të rregulluar temperaturën e implantit, gjë që përmirëson saktësinë. Kjo është një metodë jo-invazive për dërgimin e proteinave terapeutike në trup” Stefanov përmbledhë punën e tij kërkimore. Rezultatet janë publikuar në revistën prestigjioze të Wiley’s Advanced Science.

Është mjaft e vështirë të parashikohet se kur do të arrijnë rezultatet tek pacientët, sepse kjo lloj teknologjie është e re dhe ky proces mund të zgjasë 10 apo edhe 20 vjet. Ajo që është e rëndësishme është garantimi i sigurisë së njerëzve, tha ai.

Shkencës duhet t’i jepet një shans dhe ajo duhet të financohet, tha Stefanov, duke shtuar se ai beson se shteti duhet të sigurojë një financim të tillë. Ka gjithashtu shumë komunikim që duhet të bëhet dhe shkencëtarët t’i tregojnë publikut se për çfarë dhe si po punojnë./BTA/

Kuriozitete

Koleksioni 100 milionë dollarësh i monedhave del në ankand

Published

on

Një grumbull monedhash, shumica e të cilave ishin groposur nëntokë për më shumë se 50 vjet, pritet të arrijnë shumën prej 100 milionë dollarësh në ankand, sipas ekspertëve.

Koleksioni “The Traveller”, që mendohet se është koleksioni më i shtrenjtë i monedhave ndonjëherë, do të shitet përgjatë tri vjetëve të ardhshme – me shitjen e parë që bëhet më 20 maj.

Cilido qoftë rezultati, është historia e origjinës së monedhave që vlerësohet e mahnitshme.

Janë monedha nga mbi 100 territore përreth globit, duke nisur nga kohët e lashta te epoka moderne. Por, gjëja më e jashtëzakonshme është se shumica e monedhave ishin  të groposura për gjysmë shekulli, shkroi CNN.

Koleksionuesi ka filluar t’i blejë monedhat që në vitin 1929. Ai kishte interes për monedhat, historinë prapa tyre dhe sa të rralla ishin. Përgjatë kohës ai kishte në pronësi të veten rreth 15,000 monedha.

Ai udhëtoi nga Amerika në Evropë dhe monedhat i mori me vete kudo. Gjatë regjimit nazist të Hitlerit në Gjermani, koleksionisti duket se e ndjeu kërcënimin dhe monedhat e paketuara me kujdes i groposi në tokë – ku mbetën për pesë dekada.

Kur më në fund ato u morën nga pasardhësit e tij, monedhat u prezantuan te një shtëpi ankandesh.

Continue Reading

Kuriozitete

Pse duhet të vendosni sodë buke në frigorifer?

Published

on

Frigoriferi, ashtu si shumë pajisje tjera shtëpiake, luan rol të rëndësishëm në ruajtjen e ushqimeve dhe organizimin e hapësirës në kuzhinë.

Megjithatë, ndonjëherë përballemi me një problem të zakonshëm, por të bezdisshëm: aromat e pakëndshme.

Një eksperte ka ndarë një truk, të cilin mund të mos e dini, që ju ndihmon të largoni çdo aromë të padëshiruar në frigorifer.

Për të luftuar aromat e padëshiruara, influencerja e njohur si Georgia ndau një truk të thjeshtë që përdor vetëm një përbërës natyral.

Ajo pohon se soda e bukës është zgjidhja juaj më e mirë. Thjesht shtoni një sasi të madhe sode buke në një tas dhe vendoseni në frigorifer.

Soda e bukës është konsiderohet si një nga mjetet më të mira natyrore për pastrimin e sendeve të ndryshme në shtëpinë tuaj, por gjithashtu funksionon si deodorant i fuqishëm.

Si një substancë alkaline, soda e bukës ndihmon në eliminimin e çdo ere të keqe ose të padëshiruara duke neutralizuar aromat acidike.

Kjo bëhet përmes një reaksioni kimik, duke ndryshuar nivelin e pH të erës dhe duke lëshuar komponime më me pak aromë.

Me fjalë të tjera, soda e bukës funksionon njësoj si shumë freskues të ajrit.

Continue Reading

Kuriozitete

Fenomen i pazakontë në brigjet e Floridas, pse uji i detit kthehet në ngjyrë të kuqe?!

Published

on

Një studim i ri ka hedhur dritë mbi shkakun e baticave të kuqe që për vite kanë prekur bregdetin e Floridës, duke shkaktuar dëme mjedisore dhe kosto të mëdha për autoritetet lokale.

Për herë të parë, shkencëtarët kanë identifikuar me dhjetëra viruse të lidhur me këto fenomene e kanë zbuluar se shkaktohen nga rritja masive e algave.

Ngjyra e kuqe e ujit vjen si rezultat i kombinimit të rrymave të detit, lëndëve ushqyese dhe temperaturave të larta, të cilat stimulojnë shumimin e algave.

Baticat e kuqe janë shqetësim i madh për Floridën, pasi shkaktojnë probleme shëndetësore tek peshqit, shpendët dhe njerëzit. Për pasojë, shumë plazhe janë detyruar të mbyllen në vitet e fundit.

Jean Lim, studiuese në Kolegjin e Shkencave Detare në Universitetin e Floridës Jugore, e cilësoi këtë zbulim si një përparim të madh, që mund të ndihmojë shkencëtarët të parashikojnë kur do të ndodhin këto fenomene.

“Ne e dimë se viruset luajnë një rol kyç në dinamikën e lulëzimit të algave të dëmshme, por nuk kishim informacion mbi viruset e lidhura me Karenia brevis,” tha ajo për The Independent. “Tani që kemi identifikuar disa viruse në baticat e kuqe, mund të studiojmë ndikimin e tyre në këto fenomene.”

Florida përjeton baticat e kuqe pothuajse çdo vit, në fund të verës dhe në fillim të vjeshtës. Sipas Komisionit të Peshkimit dhe Kafshëve të Egra në Florida, këto fenomene zgjasin nga tre deri në pesë muaj dhe mund të shtrihen në qindra kilometra katrorë.

Studimi, përdori teknikën e metagjenomikës virale për të analizuar ADN-në e mostrave të mbledhura nga baticat e kaluara.

Shkencëtarët shpresojnë që ky zbulim të ndihmojë në parashikimin dhe kontrollin e këtij fenomeni në të ardhmen.

Continue Reading

Kuriozitete

Sot është dita e parë e pranverës: A e dini pse ka vite që vjen më herët?

Published

on

Sot është ekuinoksi pranveror, kur sipas astronomisë shënohet dita e parë e pranverës.

Në kohën e ekuinoksit, dy hemisferat e Tokës marrin rrezet e diellit në mënyrë të barabartë. Shpesh thuhet se nata dhe dita janë të barabarta në gjatësi. Në fakt, fjala ekuinoks vjen nga latinishtja aequus (e barabartë) dhe nox (natë).

Edhe pse shumë njerëz mësuan në shkollë se pranvera fillon më 21 mars, në dy dekadat e fundit pranvera na vjen më 20 mars.

Ekspertët kanë zbuluar se pranvera ka ardhur një ditë më herët për njëzet vjet, për shkak të dy metodave të ndryshme për përcaktimin e fillimit dhe fundit të stinëve: meteorologjike dhe astronomike.

Meteorologët vëzhgojnë uljen dhe ngritjen e temperaturës dhe gjendjen e atmosferës dhe stina meteorologjike është e koordinuar sipas kalendarit dhe çdo stinë zgjat tre muaj. Me këtë metodë pranvera zgjat nga 1 marsi deri më 31 maj.

Metoda e dytë bazohet në stinët astronomike dhe i referohet pozicionit të orbitës së Tokës në raport me Diellin.

Kalendari astronomik përcakton stinët sipas asaj se kur boshti i rrotullimit të Tokës është në 23,5 gradë në raport me orbitën rreth Diellit, kështu që vitet e fundit pranvera erdhi më 20 mars, e simbolizon rilindjen e Hemisferës Veriore të Tokës kur gjithçka në natyrë po zgjohet.

Shumë kultura kanë festivale pranverore, por Japonia, India dhe Nepali dallohen. Ardhja e pranverës festohet me valle e këngë dhe pjesëmarrësit e festivalit i hedhin ngjyra të ndryshme njëri-tjetrit. Festat shënojnë gjithashtu fitoren e së mirës mbi të keqen.

Continue Reading

Të kërkuara