Lajmet

Shkencëtarët thonë se kanë zgjidhur misterin e mpiksjes së gjakut pas marrjes së AstraZeneca

Published

on

Shkencëtarët në Gjermani thonë se ata kanë sqaruar shkakun e shfaqjes së rrallë të mpiksjes së gjakut të lidhur me vaksinat e koronavirusit Oxford / AstraZeneca dhe Johnson and Johnson dhe besojnë se vaksinat mund të ndryshohen për të anashkaluar plotësisht një reagim të tillë, shkruan Financial Times.

Rolf Marshalek, një profesor në Universitetin Goethe në Frankfurt, i cili ka kryer hulumtime mbi këtë gjendje të rrallë që nga marsi, tha se kërkimi i tij tregoi se problemi ishte në vektorët adenoviralë që të dy vaksinat përdorin për të dhënë thumba të virusit Sars-Cov-2 në trup.

Mekanizmi i lindjes nënkupton që vaksinat dërgohen nga të ashtuquajturat proteina ‘biçikletë’ në bërthamën e qelizës, sesa në lëngun citosol të gjetur brenda qelizës në të cilën virusi normalisht prodhon proteina, thanë Marshalek dhe shkencëtarë të tjerë në një letër të botuar të mërkurën.

Kur ato hyjnë në bërthamën qelizore, pjesë të caktuara të proteinës thumb bashkohen ose ndahen, duke krijuar versione të mutuara, të cilat nuk mund të lidhen me membranën qelizore ku bëhet imunizimi i rëndësishëm. Proteinat pluskuese të mutuara ekskretohen në trup, gjë që shkakton mpiksjen e gjakut në afërsisht një në 100,000 njerëz, sipas teorisë së Marshalek.

Në të kundërt, vaksinat me bazë mARN, të tilla si ato të zhvilluara nga BioNTech / Pfizer dhe Moderna, shpërndajnë materialin gjenetik të proteinës thumb në lëngun qelizor dhe ajo kurrë nuk hyn në bërthamë.

Kur gjenet e virusit gjenden në bërthamë, ato mund të krijojnë disa probleme,” tha Marshalek për Financial Times.

Një reagim i rrallë i mpiksjes së gjakut që ndërhyri në vaksinimin AstraZeneca dhe Johnson u raportua në 309 nga 33 milionë njerëz që morën vaksinën AstraZeneca në Britani të Madhe, duke shkaktuar 56 vdekje. Në Evropë, të paktën 142 njerëz kishin mpiksje gjaku nga 16 milionë të vaksinuar.

Si përgjigje, përdorimi i AstraZeneca është kufizuar ose ndërprerë në më shumë se dhjetëra vende. Johnson and Johnson filluan prezantimin e vaksinës së saj në Evropë me një paralajmërim në paketimin e saj në prill pas një vonese të shkurtër për shkak të frikës nga mpiksjet.

Por Marshalek beson se ekziston një ‘rrugëdalje’ e drejtpërdrejtë nëse ata që zhvillojnë vaksina ndryshojnë sekuencën e proteinës thumb për të parandaluar ndarjen e saj.

Proteina thumb në vaksinën Johnson and Johnson ishte tashmë më pak e prirë për ‘bashkim’ sesa proteina thumb në vaksinën AstraZeneca, duke e bërë reagimin më pak të shpeshtë, sipas Marshalek. Në SHBA, tetë nga 7.4 milionë marrës të vaksinës Johnson and Johnson raportojnë një reagim të rrallë.

Johnson and Johnson tani po përpiqet të optimizojë vaksinën e saj,” tha ai.

Marshalek tha se laboratori i tij nuk kishte diskutuar ende gjetjet e tij me AstraZeneca.

“AstraZeneca nuk na ka kontaktuar akoma, kështu që ne nuk kemi biseduar me ta, por nëse ata flasin, ne mund t’u themi atyre se çfarë të bëjnë për të zhvilluar një vaksinë më të mirë,” tha ai.

Johnson and Johnson thotë:’ Ne mbështesim kërkimin dhe analizën e vazhdueshme të kësaj ngjarje të rrallë ndërsa punojmë me profesionistë mjekësorë dhe autoritete globale të shëndetit. Ne shpresojmë të rishikojmë dhe shkëmbejmë të dhënat tuaja sa më shpejt që ato të bëhen të disponueshme. “

Disa shkencëtarë kanë paralajmëruar se teoria e Marshalek është një nga të shumta dhe se dëshmitë e mëtejshme janë të nevojshme për të vërtetuar pretendimet e tij.

Ende nuk ka prova për të treguar një lidhje shkakësore midis bashkimit të proteinave thumb dhe trombozës,” tha Johan Oldenburg, një profesor i mjekësisë së transfuzionit në Universitetin e Bonit.

Kjo është ende një hipotezë për t’u provuar nga të dhënat eksperimentale“, sipas tij.

Marshalek tha se ai paraqiti gjetjet e laboratorit të tij në Institutin Paul-Erlick të qeverisë gjermane dhe organit këshillues të vendit për vaksinimin dhe imunizimin.

Ata ishin të befasuar nga gjetjet tona, pasi që askush nuk po mendonte për problemin e bashkimit,” tha ai.

Aktualitet

Vrasja e rëndë në Gjilan, shkon në tre numri i viktimave

Published

on

Rasti i rëndë i të shtënave me armë zjarri që ndodhi sot rreth orës 12:32 në rrugën “Ibrahim Rugova” në Gjilan ka marrë përmasa edhe më tragjike.

Burime të Telegrafit bëjnë të ditur se pas dy viktimave të vdekur në vendin e ngjarjes, ka humbur jetën edhe personi i tretë i cili ishte në mesin e dy të plagosurve.

Jozyrtarisht është raportuar se në vendin e ngjarjes kanë mbetur të vdekur babë e birë, S.H dhe E.H.

I dyshuari është në arrati dhe i njohur për policinë. Hetimet janë në zhvillim e sipër.

Në vendin e ngjarjes janë parë forca të shumta policore dhe ekipe forenzike.

Autoritetet kanë bllokuar zonën për disa orë, ndërsa Prokuroria ka nisur hetimet për zbardhjen e motivit të krimit.

Continue Reading

Lajmet

​OpenAI mposht Grok-in e Elon Musk në turneun e shahut me AI

Published

on

OpenAI, krijuesi i ChatGPT, ka mundur Grok-in e Elon Musk-ut në finalen e një turneu për të shpallur lojtarin më të mirë të shahut me inteligjencë artificiale (AI).

Historikisht, kompanitë teknologjike shpesh kanë përdorur shahun për të vlerësuar përparimin dhe aftësitë e një kompjuteri, me makinat moderne të shahut që janë praktikisht të pamposhtura edhe nga lojtarët më të mirë njerëzorë, raporton BBC.

Por kjo garë nuk përfshinte kompjuterë të dizajnuar posaçërisht për shah ai u zhvillua mes programeve të AI që janë krijuar për përdorim të përditshëm.

Modeli o3 i OpenAI doli fitues pa humbje në turne dhe mundi në finale modelin Grok 4 të xAI, duke shtuar tensionin në rivalitetin në vazhdim mes dy kompanive. Musk dhe Sam Altman, të dy bashkëthemelues të OpenAI, pretendojnë se modelet e tyre të fundit janë më të zgjuarat në botë.

Modeli Gemini i Google mori vendin e tretë në turne, pasi mundi një model tjetër të OpenAI.

Megjithatë, këto AI, edhe pse të talentuara në shumë detyra të përditshme, janë ende duke u përmirësuar në shah – me Grok që bëri disa gabime gjatë ndeshjeve të fundit, përfshirë humbjen e herë pas hershme të mbretëreshës së tij.

“Derisa arriti në gjysmëfinale, dukej sikur asgjë nuk do ta ndalë Grok 4 drejt fitimit të ngjarjes”, tha Pedro Pinhata, një gazetar i Chess.com, në mbulimin e tij.

“Pavarësisht disa momenteve të dobësisë, AI e X dukej larg më e fortë si lojtar shahu… Por iluzioni u shemb në ditën e fundit të turneut”.

Ai tha se loja “e pakonceptueshme” dhe “gabimet” e Grok i mundësuan o3 që të merrte një sërë fitoreve të bindshme.

“Grok bëri shumë gabime në këto ndeshje, por OpenAI jo”, tha mjeshtri i madh i shahut Hikaru Nakamura gjatë transmetimit të tij live në finalen.

Para finales së të enjtes, Musk kishte thënë në një postim në X se suksesi paraprak i xAI-së në turne ishte një “efekt anësor” dhe se ata “nuk kanë shpenzuar pothuajse aspak përpjekje për shah”.

Continue Reading

Aktualitet

Vendimi i gjykatës: Popoviq dëbohet nga Kosova

Published

on

By

Igor Popoviq është shpallur fajtor dhe është dënuar nga Gjykata Themelore në Prishtinë me gjobë prej 3 mijë eurosh dhe me masën plotësuese të dëbimit nga territori i Kosovës për një periudhë dyvjeçare, pas arritjes së marrëveshjes për pranimin e fajësisë me Prokurorinë Speciale të Republikës së Kosovës.

Sipas aktakuzës së ngritur më 4 gusht 2025 nga PSRK-ja , Igor Popoviq, ndihmësdrejtor në të ashtuquajturën Zyrë për Kosovën në Qeverinë e Serbisë, me dashje dhe me qëllim ka nxitur dhe përhapur publikisht urrejtje dhe mos durim midis grupeve etnike.

Në atë mënyrë që i njëjti me datën 18 korrik 2025, rreth orës 12:00 në Rahovec ka mbajtur një fjalim publik me të cilin i është drejtuar një mase të gjerë të qytetarëve, ku mes tjerash ka përdorur gjuhë me përmbajtje nxitëse dhe urrejtëse.

Kryetari i trupit gjykues, gjyqtari Kujtim Krasniqi, tha se i akuzuari Igor Popoviq, me është shpallur fajtor për veprën penale “nxitja e përçarjes dhe mosdurimit” nga neni 141, paragrafi 1 i Kodit Penal të Republikës së Kosovës.

Sipas tij, gjykata, në përputhje me dispozitat penale dhe procedurale, e ka dënuar Popoviqin me 6 muaj burgim, dënim i cili, me pëlqimin e të akuzuarit, zëvendësohet me gjobë në shumën prej 3 mijë eurosh.

Krasniqi tha se gjykata ka shqiptuar edhe dënim plotësues, dëbimin e Popoviqit nga territori i Republikës së Kosovës dhe ndalimin e hyrjes së tij për një periudhë prej dy vitesh.

I akuzuari Igor Popoviq me shënime personale si në shkresë të lëndës është fajtor për veprën penale nxitja e përqarjes dhe mos durimit nga neni 141, paragrafi 1 i kodit penal të Republikës së Kosovës. Andaj gjykata konform dispozitave penale dhe procedurale të njëjtin e gjykon me dënim me burgim me kohëzgjatje prej 6 muajve, i cili dënim me pëlqimin e të akuzuarit zëvendësohet me dënim me gjobë në shumën prej 3 mijë eurove… Koha e kaluar në masën e paraburgimet nga data 18.07.2025 deri më datën 08.08.2025 i llogaritet në dënimin me burgim të shqiptuar. Po ashtu, Gjykata i shqipton edhe dënim plotësues. Urdhërohet dëbimi i të pandehurit Igor Popoviq nga territori i Republikës së Kosovës dhe i ndalohet hyrja për dy vite”, tha Krasniqi.

Mëngjesin e sotëm, më 8 gusht, Prokuroria Speciale i propozoi gjykatës që ndaj Popoviqit të shqiptohet i njëjtit dënim, sipas marrëveshjes, për veprën penale për të cilën akuzohet, gjashtë muaj burgim, i cili të zëvendësohet me gjobë në shumën prej 3 mijë eurosh.

Sot, prokurorja e rastit, Fikrije Krasniqi-Zejnullahu i propozoi gjykatës që ndaj Popoviqit të shqiptohet edhe dënimi plotësues – dëbimi nga territori i Kosovës për një afat prej dy vitesh, për çka palët janë pajtuar.

Avokati i Popoviq, Millosh Delliviq tha se i qëndrojnë mbrapa marrëveshjes së arritur me Prokurorinë Speciale.

Kujtojmë se arrestimi i Popoviq ndodhi pas mbajtjes së një fjalimi në Hoçë të Madhe të Rahovecit, ku ai u shpreh kundër Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.

Prokuroria vlerësoi se përmes këtyre deklaratave, Popoviq ka ndikuar negativisht në marrëdhëniet ndërmjet komuniteteve, duke nxitur mosbesim dhe tensione ndëretnike, dhe duke rrezikuar bashkëjetesën në shoqërinë kosovare.

Continue Reading

Aktualitet

​Qeveria në detyrë merr këto vendime në mbledhjen e radhës

Published

on

By

Qeveria në detyrë e Kosovës ka mbajtur sot mbledhje elektronike në të cilën ka marrë disa vendime.

Kabineti qeveritar në detyrë ka miratuar vendimin për shqyrtim të mëtejmë të kërkesës me vetiniciativë për shpronësim për interes publik të pronave të paluajtshme të cilat janë të nevojshme për realizimin e Projektit Infrastrukturor për Interes Publik- Ndërtimi i Urës mbi lumin Ibër që lidh Mitrovicën e veriut dhe Mitrovicën e jugut.

Po ashtu, janë caktuar zonat e shërbimit për ofruesit e shërbimeve të ujit në Kosovë, si dhe është miratuar ndryshimin e Statutit të Kompanisë Rajonale të Ujësjellësit “Mitrovica” sipas vendimit të bordit të drejtorëve.

Continue Reading

Të kërkuara