Lajmet

Shefja e UNEP-it: Traktati për plastikën do të ishte historik për planetin!

“Ky është një moment i madh, një për librat e historisë”, tha ajo.

Published

on

Bota ka një mundësi të rrallë për të pastruar planetin për brezat e ardhshëm duke u bashkuar pas një traktati ambicioz për të trajtuar mbeturinat plastike, tha për AFP-në shefja e mjedisit e OKB-së, përcjell UBT News.

Inger Andersen tha se një traktat global që po negociohet në Nairobi “mban potencialin dhe premtimin për të qenë përparimi më i madh mjedisor shumëpalësh” që nga nënshkrimi i marrëveshjes së Parisit për klimën në 2015.

“Ky është një moment i madh, një për librat e historisë”, i tha AFP-së drejtoresha ekzekutive e Programit të Mjedisit të OKB-së (UNEP) në një intervistë.

Korniza për një marrëveshje ligjërisht të detyrueshme të plastikës është ende duke u hartuar përpara një samiti mjedisor të OKB-së që fillon të hënën në Nairobi, ku edhe ka selinë UNEP.

Ka propozime konkurruese që po shqyrtohen, por më shumë se 50 vende kanë mbështetur thirrjet për një traktat që përfshin kontrolle të reja të ashpra mbi plastikën.

Kjo mund të përfshijë kufizime në prodhimin e plastikës së re, ose heqjen graduale të produkteve me përdorim të vetëm që mbytin oqeanet dhe jetën detare dhe duhet shekuj për t’u prishur.

Delegatët që takohen në Nairobi pritet të bien dakord mbi modelin e gjerë të një traktati dhe të krijojnë një komitet negociues për të finalizuar kushtet, një proces që do të zgjasë të paktën dy vjet.

Andersen tha se ishte shumë herët për të spekuluar rreth detajeve specifike të traktatit, por theksoi se ishte “e pashpresë” të përpiqesh të frenosh mbeturinat plastike pa iu drejtuar burimit.

Rreth 400 milion ton plastikë të re prodhohen çdo vit – një shifër që pritet të dyfishohet deri në vitin 2040, transmeton UBT News.

Më pak se 10 për qind e plastikës riciklohet, pjesa tjetër digjet ose hidhet në tokë ku shpesh përfundon në lumenj dhe derdhet në det më pas lëviz nëpër botë.

Pjesët e mëdha të plastikës janë të rrezikshme për gjitarët dhe krijesat e detit – por edhe kur substanca zbërthehet nga veprimi i detit në mikro-grimca, edhe kjo përthithet nga organizmat e vegjël dhe kalon në zinxhirin ushqimor te peshqit e që më vonë hahen nga njerëzit.

“Nëse vazhdoni të ndotni këtu dhe të pastroni atje, kjo është një punë e përjetshme”, tha Andersen.

Shumë vende, duke përfshirë prodhuesit kryesorë të plastikës si Shtetet e Bashkuara dhe Kina, kanë shprehur mbështetje të përgjithshme për një traktat, por nuk kanë miratuar publikisht ndonjë masë specifike.

Dhjetra korporata të mëdha, duke përfshirë Coca Cola dhe Unilever, kanë bërë thirrje për një traktat global, siç kanë bërë disa nga prodhuesit më të mëdhenj të plastikës në botë.

Por grupet mjedisore kanë paralajmëruar se gjigantët e plastikës po i rezistonin përpjekjeve për të kufizuar prodhimin dhe do të përpiqeshin të drejtonin bisedimet në Nairobi drejt ripërdorimit dhe riciklimit të mbetjeve.

Andersen tha se ajo ishte e inkurajuar nga angazhimet e industrisë – por përpjekjet vullnetare nuk kishin arritur të trajtonin krizën.

Plastika tashmë është aq e përhapur saqë është gjetur brenda peshqve në skutat më të thella të oqeanit, nëpër akullin e detit Arktik dhe në ajrin që ne thithim.

“Ne duhet të kuptojmë se plastika është pjesë e jetës sonë – ne e përdorim atë në ndërtim, në mjekësi, në vende ku kemi nevojë. Por ne e përdorim atë edhe në vende ku nuk kemi nevojë”, tha ajo.

Protokollet e kaluara globale kishin hequr gradualisht merkurin dhe substancat që shkatërronin ozonin, dikur të zakonshme në mallrat shtëpiake, duke treguar se ishte e mundur të arrihet konsensus përtej kufijve dhe të nxiste ndryshime në mbarë ekonominë.

Tashmë sasia e plastikës që hyn në rrugët ujore të botës pritet të trefishohet deri në vitin 2040 nëse nuk ndërmerren veprime drastike.

“Ne nuk kemi dhjetë vjet për ta bërë këtë, ne duhet ta bëjmë atë, dhe shpejt”, tha Andersen.

Një propozim traktati nga Ruanda dhe Peruja ka tërhequr mbështetjen më të madhe përpara samitit të OKB-së, me 27 anëtarë të Bashkimit Evropian midis dhjetëra bashkë-sponsorizuesve.

Teksti është ende duke u negociuar, si dhe dy projekt-rezoluta të tjera të traktatit./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

KQZ dhe Komisioni i Venecias mbajnë punëtori për zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit

Published

on

By

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve në bashkëpunim me Komisionin e Venecias të Këshillit të Evropës organizoi punëtorinë për mësimet nga zgjedhjet e fundit për Kuvendin e Kosovës, të cilat u mbajtën më 9 shkurt 2025.

Gjatë kësaj punëtorie, ku morën pjesë anëtarë dhe zyrtarë të KQZ-së, përfaqësues të institucioneve të ndryshme (Avokati i Popullit, Paneli Zgjedhor për Ankesa dhe Parashtresa dhe Agjencioni për Parandalimin e Korrupsionit) u trajtuan çështje të ndryshme nga zgjedhjet e 9 shkurtit, me theks të veçantë zgjidhjen e kontesteve zgjedhore dhe monitorimin, dokumentimin dhe sanksionimin e keqpërdorimit të burimeve shtetërore.

Në hapje të punëtorisë, kryesuesi i KQZ-së, Kreshnik Radoniqi shprehu mirënjohje për Komisionin e Venecias për prezencën e tyre në vendin tonë, si një dëshmi e qartë e përkushtimit të përbashkët për të mbështetur standardet demokratike, transparencën dhe sundimin e ligjit në proceset zgjedhore në Kosovë dhe më gjerë.

Po ashtu, kryesuesi Radoniqi shpalosi ecurinë e procesit të fundit zgjedhor dhe sfidat me të cilat është përballur KQZ dhe për mësimet që të bëhen përmirësimet e nevojshme për proceset e ardhshme zgjedhore.

Ndërkaq, nga Sekretariati i Komisionit të Venecias, Michael Janssen falënderoi KQZ-në për këtë organizim të përbashkët dhe shprehu rëndësinë e trajtimit të rekomandimeve.

Punëtoria e organizuar është në përputhje me praktikën standarde të Komisionit të Venecias, i cili zakonisht ofron asistencë para ose pas zgjedhjeve gjatë të cilave merr pjesë në misione vëzhgimi të Asamblesë Parlamentare të Këshillit të Evropës (PACE). Qëllimi i takimit është të ndihmojë në analizën paszgjedhore dhe të kontribuojë në forcimin e integritetit dhe funksionalitetit të proceseve zgjedhore në Kosovë.

Në zgjedhjet e fundit për Kuvendin e Kosovës, një delegacion i Asamblesë Parlamentare të Këshillit të Europës (PACE) ka qëndruar në Kosovë me qëllim që të vlerësojë fushatën zgjedhore dhe klimën politike para zgjedhjeve parlamentare të cilat u mbajtën më 9 shkurt 2025.

Continue Reading

Lajmet

KQZ: Fillon periudha për aplikim të partive për zgjedhjet lokale

Published

on

By

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) ka hapur zyrtarisht periudhën për aplikim të subjekteve politike që synojnë të marrin pjesë në zgjedhjet lokale të 12 tetorit 2025. Afati për aplikim do të zgjasë 49 ditë, deri më 13 gusht.

Zëdhënësi i KQZ-së, Valmir Elezi, ka bërë të ditur se për të lehtësuar këtë proces, aplikimi do të mund të bëhet online përmes platformës elektronike të KQZ-së.

“Duke filluar nga sot, subjektet politike mund të aplikojnë për certifikim për pjesëmarrje në zgjedhje. Gjatë kësaj periudhe, ato duhet të dorëzojnë edhe listën me emrat e kandidatëve për kryetarë të komunave dhe për kuvendet komunale”, tha Elezi.

Ai shtoi se vendimi për llojin e pjesëmarrjes dhe për komunat ku do të garojnë i mbetet në dorë secilit subjekt politik. “Subjektet politike mund të vendosin nëse duan të garojnë vetëm për kryetar komune, për kuvend komunal ose për të dyja”, deklaroi Elezi.

Continue Reading

Lajmet

Falsifikim parash në Prishtinë, arrestohet një person

Published

on

By

Njësia për Hetimin e Krimeve Ekonomike në Prishtinë ka ndaluar një person nën dyshimin për prodhim të parasë së falsifikuar. Sipas raportit 24-orësh të Policisë së Kosovës, i dyshuari është arrestuar pas një pune operative hetimore.

Me urdhër të prokurorit, është kryer bastisje në banesën e të dyshuarit, ku janë sekuestruar materiale të ndryshme që shërbenin për prodhimin e kartëmonedhave false. Në mesin e provave të konfiskuara janë: 135 fletë formati A4 me fotokopje të kartëmonedhave të ndryshme, një xham me holograme të prera, një skalper dhe vizore, katër ngjitës, shirit izolues, një printer, një telefon dhe një shumë parash në vlerë prej rreth 4,796 euro.

Pas intervistimit, me vendim të prokurorit, i dyshuari është dërguar në mbajtje.

Continue Reading

Lajmet

Gjashtë raste dhune në familje brenda një dite, tre të dyshuar në mbajtje

Published

on

By

Në raportin 24-orësh të Policisë së Kosovës janë evidentuar gjithsej gjashtë raste të dhunës në familje në qytete të ndryshme të vendit. Rastet përfshijnë dhunë fizike dhe psikike, ndërsa në disa prej tyre janë ndërmarrë masa ligjore ndaj të dyshuarve.

Në Prishtinë janë regjistruar dy raste. Në një rast, një grua ka raportuar se bashkëshorti i saj ka ushtruar dhunë psikike ndaj saj pas një mosmarrëveshjeje. Palët janë shoqëruar në stacionin policor dhe rasti është proceduar në procedurë të rregullt. Në një rast tjetër, një burrë është arrestuar pasi dyshohet se ka sulmuar fizikisht partneren me të cilën bashkëjeton. I njëjti është dërguar në mbajtje me vendim të prokurorit.

Në Ferizaj, është arrestuar një person pasi nëna e tij ka raportuar se i dyshuari, nën ndikim të alkoolit, kishte fyer dhe shtyrë atë. Pas intervistimit, i dyshuari është dërguar në mbajtje.

Në Pejë, është raportuar se një grua ka qenë viktimë e keqtrajtimit fizik nga i dashuri i saj. I dyshuari nuk është gjetur në vendbanimin e tij dhe rasti është duke u hetuar.

Në Vitomiricë, është arrestuar një person nën dyshimin se kishte ushtruar dhunë psikike ndaj babait të tij. I njëjti është dërguar në trajtim psikiatrik dhe më pas i është caktuar masa e ndalimit për 48 orë me vendim të prokurorit.

Në Mitrovicën e Jugut, është raportuar se një grua ka qenë viktimë e dhunës nga bashkëshorti i saj. Është bërë bastisje në shtëpinë e të dyshuarit, por nuk është gjetur ndonjë provë dhe nuk është raportuar për ndonjë arrestim.

Continue Reading

Të kërkuara