Kuriozitete

Sekretet në fundin e liqenit më të thellë në botë, Baikal

Interesant është fakti se në shumicën e kohës liqeni është i ngrirë.

Published

on

Njerëzit kanë pasur gjithmonë shumë interes për gjërat më të veçanta në planetin tonë. Liqeni Bajkal është pak më ndryshe. Të qenit liqeni më i thellë dhe më i vjetër në botë, do të ishte zakonisht elementi tërheqës kryesor. Por edhe më interesant është fakti se në shumicën e kohës liqeni është i ngrirë.

Shumë rrallë ky liqen është i shkrirë. Dhe madje edhe atëherë, temperaturat janë sërish aq të ulëta, saqë askush nuk guxonte të bënte ndonjë zhytje për të gjetur fundin. Liqeni vlerësohet se ka një thellësi maksimale prej 1.637 metrash dhe është rreth 25 milionë vjet i vjetër. Ai përmban 1/5 rezervës së ujit të ëmbël në botë, me rreth 23.000 kilometra kub ujë.

Një nga sekretet e fshehura brenda liqenit janë 1000 lloje unike peshqish (të zbuluar deri më tani) që jetojnë në liqen, dhe 245 lloje bimësh ujore që janë gjithashtu unike për atë mjedis. Por shkencëtarët supozojnë se mund të ketë edhe më shumë lloje peshqish në fund të tij, ndoshta edhe krijesa të ndryshme të panjohura.

Vetëm në vitin 2008 një ekip i vogël kërkimor, guxoi të zbriste në fund të liqenit me dy nëndetëse të vogla. Por ai eksploroi vetëm një pjesë të vogël të liqenit gjigant. Në një thellësi të atillë, presioni është aq i madh, saqë oksigjeni mbaron shumë shpejt.

Ka shumë spekulime mbi mënyrën sesi u krijua ky liqen kaq i thellë. Disa thonë se mund të jetë formuar nga një meteorit i madh që u përplas me Tokën 25 milionë vjet më parë. Por ky pretendim nuk është aq i besueshëm, pasi një meteorit me dimensione të tilla do të kishte fuqinë për ta shkatërruar të gjithë planetin.

Nga ana tjetër, një shpjegim më logjik për formimin e këtij liqeni, është lëkundja e fuqishme e pllakave tektonike që shkaktoi një tërmet aq të madh, saqë një mal u nda në dysh dhe në miliona vjet krijoi gradualisht liqenin. Në dimër, trashësia e akullit arrin deri në 6 metra, duke bërë të mundur udhëtimin e sigurt të makinave, pa rrezikuar asnjëherë nga ndonjë plasaritje e mundshme.

Është interesante se si krijesat që jetojnë brenda liqenit kanë evoluar për t’u përshtatur me kushte të tilla ekstreme. Fama e liqenit është zgjeruar edhe nga shumë legjenda, madje disa parahistorike. Thuhet se kur liqeni shkrihet, edhe nëse një varkë guxon të lundrojë në të, për shkak të thellësisë mund të krijohen dallgë të mëdha që krijohen nga hiçi, duke e fundosur atë.

Kjo legjendë u krijua gjatë sundimit të udhëheqësit mongol Xhengiz Khan. Një mister interesant është se në ishullin brenda liqenit u gjet një ndërtim i vjetër shkëmbor me një gjatësi prej 300 metrash. Ai besohet të jetë ndërtuar nga një kult vendas në shekullin V-të, pasi pas këtij ndërtimi ka disa varreza të vjetra.

Një hipotezë tjetër për këtë formacion shkëmbor misterioz, është se ai mund të ketë shërbyer si një mur mbrojtës. Sido që të jetë, formacioni shkëmbor tani është bërë pjesë e liqenit pasi akulli ka bllokuar fundin e formacionit shkëmbor.

Ky formacion shkëmbor është kthyer në një atraksion turistik, edhe pse është shumë e vështirë për t’u arritur për shkak të rrugës së vështirë. Pushteti vendor donte të ndërtonte një rrugë drejt këtij vendi. Por shamanët vendas i ndaluan, pasi kjo do të nënkuptonte mbulimin e varrezave të paraardhësve të tyre.

Një tjetër histori interesante ndodhi në vitin 1982 kur disa peshkatarë vendas lajmëruan policinë, pasi po shihnin drita të forta që vinin nga thellësia e liqenit. Ushtria hyri për të hetuar. Dhjetëra ushtarë u zhytën në liqenin e ngrirë për të parë se nga vinte drita. Thuhet se në 50 metra thellësi ata panë disa krijesa humanoide aliene që e prodhonin këtë dritë.

Tre nga ushtarët u vranë, ndërsa pjesa tjetër doli me shpejtësi në sipërfaqe. Por kjo histori duhet marrë disi me rezerva, pasi besohet se është trilluar nga vendasit. Për më tepër s’ka asnjë provë për ta justifikuar atë ngjarje./syri.net

Continue Reading

Kuriozitete

Vdiq si pasagjer në Titanik, shitet për çmimin marramendës ora e xhepit të tij

Published

on

Një orë xhepi që është “ngrirë në kohë” kur pronari i saj përfundoi thellë në ujë së bashku me anijen Titanic, pritet të dalë në ankand për 80 mijë dollarë. Ramon Gomez, ishte një prej 1.521 pasagjerëve që humbi jetën kur anija goditi ajsbergun dhe u fundos më 1912. Gomez një shtetas nga Urugai, ishte pasagjer në klasin e parë dhe që besohej se ishte hedhur nga anija duke tentuar ta shpëtojë vetën.

Por, doli se trupi i tij u gjet në det një javë më vonë nga anija MacKay-Bennett.

Gjërat i ishin larguar nga trupi me qëllim që t’i dërgohen familjes së tij, përfshirë dhe orën e argjendtë zvicerane Zenith.  Por, ora kishte mbetur e “ngrirë në kohë” në 4:52 të mëngjesit, që ishte dy orë e 33 minuta, pasi ishte fundosur anija.

Familja e tij e mbajti orën për 112 vite, por tani po e shesin në ankand në Wiltshire të Britanisë së Madhe.

Është interesant se Gomez i kishte mbijetuar një katastrofe tjetër me anije, kur zjarri e përfshiu atë në Shtetet e Bashkuara duke e detyruar të hidhet në det.

Continue Reading

Kuriozitete

Pse gratë kanë më shumë të ftohtë se burrat?

Published

on

Nëse jeni jashtë dhe dielli fillon të perëndojë, gratë janë gjithmonë të parat që ankohen se kanë ftohtë. Shkencëtarët më në fund e kanë zgjidhur misterin dhe i janë përgjigjur pyetjes pse është kështu. Ata zbuluan se i njëjti tipar është i pranishëm në shumë zogj dhe gjitarë, me femrat që preferojnë një fole ose strofull komode dhe të ngrohtë, ndërsa meshkujt nuk e shqetësojnë edhe aq dimrin.

Studiuesit besojnë se kjo gjendje e grave i ndalon përplasjet e çifteve, ata zbuluan se e njëjta tipar është e pranishme në shumë lloje zogjsh dhe gjitarësh femra të cilat preferojnë një strofull më të ngrohtë dhe komode.

DrEran Levin nga Universiteti i Tel Avivit tha se burrat dhe gratë temperaturat i ndjejnë ndryshe.

“Burrat dhe gratë e ndiejnë temperaturën ndryshe. Ky ndryshim në ndjesinë termike. Studimi ka treguar se fenomeni nuk është unik për njerëzit, por edhe në mesin e shumë llojeve të shpendëve dhe gjitarëve, femrat preferojnë një mjedis më të ngrohtë sesa meshkujt dhe në periudha të caktuara këto preferenca shkaktojnë ndarje midis dy gjinive”, u shpreh ai.

Ai shtoi se fenomeni lidhet me disa tipare të tjera që shihen tek kafshët dhe njerëzit. P.sh, femrat kanë më shumë gjasa të grumbullohen për ngrohtësi e kur meshkujt mbajnë më shumë distancë dhe i shmangen kontaktit me njëri -tjetrin. /UBT News/

Continue Reading

Kuriozitete

Ja arsyet pse njerëzit nuk respektojnë kufijtë tuaj

Published

on

Vendosja e kufijve është thelbësore për mirëqenien tuaj fizike dhe mendore. Por, sigurisht që të gjithëve na ka ndodhur në jetë që njerëzit rrotull nesh të mos i respektojnë ato. Çfarë të bëjmë atëherë?

Sipas psikologes klinike Bethany Ruby, vendosja e kufijve personalë është linja që vendosim në raport me nivelet e rehatisë. Por, ky është momenti për të kuptuar pse njerëzit nuk i respektojnë kufijtë tuaj qofshin ato fizik, psikologjik etj.

Ju u tregoni të tjerëve çfarë të ndryshojnë, jo atë që nevojitet – Kur vendosni kufij duhet të jeni të kujdesshëm. Mos harroni se përcaktimi i kufijve nuk përdoret për të ndryshuar të tjerët, por për të shprehur nevojat tuaja. Jini të qartë për to dhe kujtojuni të tjerëve se ku janë kufijtë tuaj.

Qeshni me nevojat tuaja – Nuk është çudi pse njerëzit nuk ju dëgjojnë kur qeshni ose kërkoni falje për kufijtë tuaj. Duhet të ndiheni të sigurt kur shprehni nevojat apo dëshirat tuaja, duke rritur vetëvlerësimin dhe jo vetëm.

Nuk merrni përgjegjësi për zbatimin e kufijve tuaj – Mos harroni se vendosja dhe mbajtja e kufijve është përgjegjësia juaj. Kjo lidhet me vendosjen e standardeve në jetë. Mos prisni deri në minutën e fundit për të përforcuar kufijtë. Bëni menjëherë kur dikush tenton t’i zhvendosë ato.

Më shumë kritikoni se flitni për kufijtë – E gjeni veten duke e humbur “fillin” e bisedës rrugës? Atëherë, sigurohuni mos të ndodhë. Para një bisede, shkruani pikat kryesore e vendosni një alarm. Lërini vetes disa minuta për të shpjeguar situatën përpara se të kaloni te pika kryesore.

Nuk interesoheni nëse njerëzit vërtet kanë interes për kufijtë tuaj – Nuk mund t’i detyroni njerëzit të respektojnë kufijtë tuaj, nëse vetë nuk i zbatoni dhe respektoni ato. Sigurohuni që të vendosni kufizime dhe pasoja kur bëhet fjalë për to.

Nuk u besoni instinkteve tuaja – Kur luftoni për të krijuar kufij, është thelbësore t’i krijoni ato kufij nga e para. Ju mund të kapeni pas idesë së zbatimit të kufijve, por çfarë ndodh nëse ato nuk përputhen me nevojat tuaja? Atëherë, besojini thjesht instinktit. /UBT News/

Continue Reading

Kuriozitete

Si të flasimme fëmijët për tragjeditë që ata shohin në media?

Published

on

Të rriturit janë mësuar aq shumë të shohin lajme për tragjedi të mëdha në televizion, saqë, në një farë mënyre, ne bëhemi imun ndaj tyre. Por a jeni ndalur së menduari për ndikimin që mund të kenë tek fëmijët imazhet e regjistruara pas një sulmi terrorist , një tërmeti, një bombardimi ose një kamp refugjatësh, për të mos përmendur skenat potencialisht më të afërta, të tilla si një aksident trafiku ose një zjarr në një shtëpi?

Uria, dhimbja, frika, mjerimi, vdekja, gjaku, shkatërrimi janë pamje tragjedish të transmetuara nga mediat dhe këto gjëra do të zgjojnë dyshime dhe kuriozitet tek fëmijët, por edhe frikë, madje ankth të mundshëm.

Fëmijët janë të rrethuar nga lajme tragjike

Është interesante të ngremë dyshim të arsyeshëm që nuk mund ta injorojmë. Nëse nuk i lejoni fëmijët të shikojnë filma ku ka dhunë, vdekje, seks apo shkatërrim, pse i lejoni të shikojnë lajmet pa e ditur se çka transmetojnë, duke e ditur se mund të shfaqen imazhe dhe lajme të ndjeshme? Shmangia e kësaj nuk është nën kontrollin tonë dhe, që në një moshë të caktuar, fëmijët fillojnë të dinë çfarë po ndodh sepse e dëgjojnë në rrugë, në shkollë ose në bisedat e të rriturve.

Duhet të sqarohen të gjitha dyshimet që i lindin fëmijës e të jemi të vëmendshëm ndaj reagimit, pasi edhe nëse ai nuk thotë asgjë, pamjet ndikojnë tek ai. Nëse tema nuk trajtohet, fëmija ka frikë dhe ankth. Mijëra ide mund të lindin në kokën tuaj që nëse nuk sqarohen në kohë, mund të jenë të dëmshme për fëmijën.

Ide për t’u shpjeguar fëmijëve tragjeditë që shohin në media

Fëmijët e vegjël nuk kanë aftësinë për të kuptuar atë që shohin në kontekstin e tij, aq më pak e dinë nëse është apo jo burim i besueshëm informacioni. Sa i përket adoleshentëve, megjithëse janë të aftë për të kuptuar ngjarjet, ende përballen me sfida si formimi i mendimit për këtë temë. Pavarësisht sa vjeç është fëmija ndikohet emocionalisht nga lajmi i tragjedisë. Idetë e mëposhtme do t’i ndihmojnë të rriturit që të kenë sa më të lehtë komunikimin.

Ji i sinqertë

Fëmijët duhet të kuptojnë çka po ndodh rreth tyre që të ndihen të sigurt. Nëse janë të vetëdijshëm për atë, duhet ta sqarojnë atë. Në varësi të moshës së tyre, ka gjëra që ata mund t’i kuptojnë dhe të tjera që nuk do t’i kuptojnë. Nuk duhet t’u jepni atyre më shumë informacion sesa duhet, por t’i sqaroni dyshimet. Nuk është e këshillueshme të “rivizatoni” skenën dhe ta ktheni në ngjarje që duket si trillim me qëllimin për t’i mbrojtur ata nga emocionet e tyre negative dhe frika/

Ndihmoni të ndajnë ndjenjat e tyre

Lajmet dhe imazhet nuk prekin të gjithë fëmijët në mënyrë të barabartë. Kjo është arsyeja pse ata duhet të inkurajohen të ndajnë ndjenjat e tyre, të shprehin frikën e të pyesin çdo gjë që ngre dyshime. Nëse fëmija ndikohet emocionalisht, duhet ta lini ta shprehë dhe të përballet me të. Nuk fitojmë asgjë, mundohem ta fsheh ose ta shpërfill, se frika dhe dyshimet mbeten aty. Nëse nuk mund të shmangej më parë, duhet të përballemi me pasojat.

Lërini të jetojnë emocionet e tyre

Ndjenjat negative janë normale. Fëmijët duhet të përballen herët a vonë për të mësuar t’i kapërcejnë ato. Nëse fëmija zemërohet, qan a ndihet i dobët, duhet të ndihmohet të përjetojë ato emocione. Nuk bëhet fjalë për ta lënë atë vetëm, por për ta lejuar të ketë përvojën, duke e ndihmuar ta kuptojë e ta kapërcejë atë. Është koha për t’i mësuar të kanalizojnë emocionet e tyre e të mos i ftojnë t’i shpërfillin ato. Është koha për t’u ofruar atyre një përqafim dhe fjalë të ngrohta.

Jini të vëmendshëm ndaj ndryshimeve në sjellje dhe/ose qëndrim

Nëse jemi të vetëdijshëm se kanë dëgjuar lajmin e një tragjedie ose parë imazhe të saj apo jo, nëse fëmija shfaq ndryshime të papritura në sjellje, frikë natën, qëndrime të dhunshme ose nëse ai duket i trishtuar, merreni parasysh. se mund të jetë për këtë arsye. Duhet të flisni me fëmijën, të përpiqeni ta “mashtroni” pse është i tillë, pa u inatosur me të, pa ndëshkime apo kërcënime. Duke gjetur origjinën e frikës së tij, mund ta ndihmojmë ta kuptojë atë. /UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara