Shëndeti

Sekretet e panjohura të karrotës

Karrotat përbëhen nga 88 përqind ujë.

Published

on

Të egra apo të buta, karrotat janë perimet më të famshme të kuzhinës në mbarë botën. Ato renditen gjithashtu në listën e perimeve përgjithësisht të pëlqyera nga konsumatorët. Vlerat shëndetësore dhe ushqimore të saj janë të njohura, por karrota ka edhe disa sekrete që AgroWeb i zbulon për ju.

1. Karrotat kanë origjinën nga Afganistani

Karrota e parë e kultivuar në histori është zbuluar në Afganistan në vitin 900 para erës sonë. 100 vjet më vonë, kjo perime u shpërnda në të gjithë Lindjen e Mesme dhe në Afrikën e Veriut. Që aty udhëtoi në Spanjë dhe në vitin 1300 para erës sonë çeli në kopështet e Evropës së Veriut madje edhe në Kinë.

2. Karrotat mund t’i lësh nëntokë gjithë dimrin

Ekzistojnë disa perime të cilat nuk rezistojnë gjatë nën tokë. Por jo karrota. Karrotën mund ta lësh nëntokë gjithë dimrin, dhe nuk e gjen gjë, mjafton që bima të mbulohet më një lloj plehu që e mbron atë nga ngrica. Në këtë rast fermerët gjenden përpara dy zgjedhjeve: të presin të vijë pranvera, ose të nxjerrin karrotat në dimër. Nëse zgjedhin këtë të fundit, përqendrimi i sheqerit tek karrota është më i lartë dhe ato bëhen më të ëmbla.

3. Karrotat përbëhen nga 88 përqind ujë

Është e vërtetë. Shumë njerëz përtypin karrota në përpjekje për të ngrënë shëndetshëm dhe për të shuar urinë. Në të vërtetë po shuajnë edhe etjen. Kjo nuk është një gjë e keqe, sidomos po të krahasosh faktin që trupi i njeriut përbëhet nga 60% ujë.

4. Karrotat janë shumëngjyrëshe

Harroje ngjyrën portokalli. Karrotat mund t’i gjesh në ngjyrat e saj natyrale: të bardhë, të verdhë dhe ngjyrë vjollcë e errët. Karrotat e para të zbuluara në botë kanë qenë në ngjyrë të bardhë si rrepat ose vjollcë. Karrotat ngjyrë portokalli që njohim sot, janë rezultat i një mutacioni gjenetik që ktheu lëkurën ngjyrë vjollcë të karrotës në një portokalli të ndezur. Në botë numërohen 20 lloje karrotash, ndaj nuk është çudi që ato t’i gjejmë në ngjyra të ndryshme.

5. Karrotat e gatuara janë më të mira se ato të gjalla

Procesi i gatimit të karrotës ndihmon në çlirimin e një sasie më të madhe të beta karotenit. Nëse ha karrotën të gjallë atëherë merr vetëm 3% të kësaj substance të domosdoshme, por kur karrota është e gatuar dhe e ngrohtë, merr 40% të beta karotenit. Për kuzhinierët karrotat janë një bekim por edhe një mallkim. Karrotat janë të pabindshme. Ato mund ta ëmbëlsojnë ose hidhërojnë së tepërmi një pjatë dhe mund t’i ndryshojnë shijen siç ndodh edhe me limonin. Karrotat mund t’i përdorësh si për gatimet me kripë ashtu edhe ato të ëmbla, me një rezultat fantastik!

6. Karrotat kanë burimin më të pasur të beta karotenit
Beta karoteni është një element i nevojshëm që u jep frutave dhe perimeve atë pigmentin e verdhë dhe portokalli që më pas transformohet në vitaminën A që është shumë e nevojshme. Beta karoteni ndoshta nuk të ndihmon të shohësh shkëlqyeshëm në errësirë, por ndihmon me shikimin, forcon sistemin imunitar dhe përmirëson shëndetin e lëkurës.

7. Karrotat kanë fara 

A të ka shkuar ndërmend që karrotat kanë fara? Epo ja që kanë. Karrota vetë nuk prodhon një farë tradicionale. Ajo është rrënja e lules së karrotës. Procesi i rritjes së karrotës zgjat dy vjet. Ajo që ne njohim si perime vilet në vitin e parë. Nëse e lëmë karrotën nën tokë edhe në vitin e dytë, atëherë përveç perimes do të marrim edhe lulen me farat e karrotës.

8. Karrotat kanë sheqer
Nëse kishe vendosur që të hiqje dorë nga sheqeri duke ngrënë perime të shëndetshme siç është edhe karrota, mirë bën por duhet të dish që karrota përmban katër lloj sheqernash- sukroza,glukoza,ksyloza dhe fruktoza. Për fat të mirë, ëmbëlsia e karrotës nuk rrit nivelin e karbohidratit në të, ndaj mund ta shijosh më së miri. Sepse përveç sheqernave merr një dozë të mirë me vitamin A, C,K, B6 si dhe magnez, kalcium, fibër dhe potas.

Vlerat e karrotës

Vlerat shëndetësore dhe ushqimore të karrotës janë fantastike duke nisur që nga ulja e kolesterolit deri tek parandalimi i humbjes së kujtesës. Një nga përfitimet e rëndësishme të karrotës është edhe fakti që mbrojnë sytë nga simptoma të shkaktuara nga mungesa e vitaminës A. Megjithatë nuk duhet të keqkuptohemi, karrota përmirëson shikimin por nuk i shëron sytë nga ëmundjet ekzistuese! Ndër të tjera, beta karoteni që gjendet në shumë perime të tjera, por veçanërisht tek karrotat mbron sistemin nervor. Një studim i Harvardit tregoi se marrja e të paktën 50 miligramë beta karoten në ditë, vonon plakjen e trurit me 1 deri në 1.5 vjet.

A e dini se:

Karrota më e gjatë në botë u zbulua në vitin 2007. Ajo ishte plot 5,839 metra e gjatë.

Karrota më e rëndë në botë u zbulua në vitin 1998. Ajo peshonte 9 kilogramë.

Një njeri konsumon mesatarisht plot 10,866 karrota gjatë gjithë jetës.

Qyteti i Holtville në Kaliforni të Shtetet e Bashkuara është vetëshpallur Kryeqyteti i Karrotës në botë. Çdo vit, në Kaliforni mbahet festivali i Karrotës.

Shekuj më parë, karrota është përdorur nga anglo-saksonët si përbërësi kryesor në pijet medicinale kundër çmendurisë dhe djallit.

Elita Iraniane në vitet 1870 konsumonte karrota të zhytura në sheqer si një afrodiziak.

Nëse sheh një karrotë në ëndërr, do të thotë që do të kesh begati dhe shëndet të mirë. Nëse personi që sheh në ëndërr karrotën është një vajzë, kjo do të thotë që ajo do të martohet shpejt dhe do të sjellë në jetë fëmijë trima

Karrotat si karburant! Shkencëtarët besojnë që karrotat do të përdoren si burim për karburantet bio në të ardhmen. Sipas tyre do të duhen 6000 karrota që makina të ecë 1.6 kilometra./AgroWeb.org/

Shëndeti

Vitamina D mund të ngadalësojë plakjen

Published

on

Një studim i publikuar në “The American Journal of Clinical Nutrition” sugjeron se suplementet me vitaminë D mund të ngadalësojnë procesin e plakjes, duke ndihmuar në ruajtjen e telomerëve, që janë pjesët mbrojtëse në fund të kromozomeve.

Shkurtimi i telomerëve është proces natyral që ndodh me kalimin e moshës, por mund të lidhet me rrezik më të lartë për sëmundje të ndryshme dhe madje edhe me jetëgjatësinë.

Kur telomerët bëhen shumë të shkurtër, qelizat ndalojnë së shumuari (senescencë) ose vdesin (apoptozë). Të dyja këto gjendje kontribuojnë në plakje dhe sëmundje të lidhura me moshën”, ka shpjeguar doktori David Cutler, mjek familjar në “Providence Saint John’s Health Center” në Santa Monica, Kaliforni, për Medical News Today.

Studiuesit kanë përdorur të dhëna nga studimi “VITAL”, që ka përfshirë mijëra të rritur në SHBA që morën suplemente me vitaminë D3, acide yndyrore omega-3, ose placebo për rreth pesë vjet.

Studimi ishte i kontrolluar, i rastësishëm dhe nuk dihej kush merrte suplement dhe kush placebo. Në analizë janë përfshirë mbi 1,000 pjesëmarrës që kanë dhënë mostra gjaku në fillim të studimit dhe më pas, pas dy dhe katër vjetësh pas nisjes së studimit.

Rezultatet: Vitamina D ndihmon, omega -3 jo

-Pjesëmarrësit që morën vitaminë D patën vetëm shkurtim minimal të telomerëve pas dy dhe katër vjetësh.

-Në krahasim, grupi që mori placebo kishte shkurtim të dukshëm të telomerëve në të njëjtat periudha kohore.

-Suplementet me omega-3 nuk treguan ndonjë efekt të rëndësishëm në gjatësinë e telomerëve.

Analiza e mëtejshme tregoi se:

-Vitamina D kishte efekt më të fortë te personat që nuk merrnin ilaçe për kolesterol.

-Efekti ishte  më i dukshëm te pjesëmarrësit afroamerikanë.

-Ata që nuk ishin obezë përfitonin më shumë nga vitamina D në ruajtjen e telomerëve.

-Omega – 3 nuk ndikonte në efektin e vitaminës D.

Kufizimet e studimit

Studiuesit kanë theksuar se kjo ishte analizë dytësore mbi të dhëna ekzistuese, ndaj nuk ishte studimi i projektuar posaçërisht për këtë qëllim. Ata kanë deklaruar se pjesa më e madhe e pjesëmarrësve ishin të bardhë dhe mbi 50 vjeç, ndaj rezultatet nuk mund të merren parasysh për çdo grup.

-Kishte mungesë të të dhënave për rreth 37% të pjesëmarrësve pas katër vjetësh, çka mund të ketë ndikuar në rezultatet.

-U analizuan vetëm telomerët në qelizat e bardha të gjakut, jo në inde të tjera të trupit.

“Studimi përfshiu një numër relativisht të vogël pjesëmarrësish, u fokusua vetëm në leukocite dhe nuk vlerësoi ndikimin konkret në shëndet. Prandaj, ndikimi klinik që mund të nxjerrim është i kufizuar”, ka thënë doktori David Cutler.

A mund të ngadalësojë plakjen me 3 vjet?

Ruajtja e telomerëve që u vu re te grupi me vitaminë D mund të përkthehet në rreth 3 vjet më pak plakje biologjike.

“E dimë se vitamina D ndihmon kockat, sistemin imunitar dhe redukton inflamacionin. Tani kjo lidhet me ruajtjen e telomerëve, me ngadalësimin e plakjes dhe parandalimin e sëmundjeve. Është mbresëlënëse!”, ka thënë doktori Yoshua Quinones, mjek internist dhe bashkëpunëtor në LabFinder.com.

Nëse konfirmohet, suplementet ditore të vitaminës D janë çelës për të reduktuar rrezikun e sëmundjeve të lidhura me moshën. “Mund të çojnë në udhëzime mjekësore dhe të jenë të rëndësishme për mjekësinë parandaluese”, shtoi ai.

Ekspertët kanë theksuar se vitamina D është e tretshme në yndyrë, ndaj mund të grumbullohet në trup dhe të shkaktojë toksicitet nëse merret në sasi të mëdha.

“Ndërsa 2,000 njësi në ditë ka gjasa të jenë të sigurta, doza të larta të vitaminës D mund të dëmtojnë veshkat dhe të shkaktojnë efekte të tjera anësore”, ka paralajmëruar Cutler.

Continue Reading

Shëndeti

Gjashtë ushqimet më të mira kundër fryrjes së stomakut

Published

on

Dhimbjet e barkut, gazrat dhe fryrja janë simptoma të një tretjeje problematike por edhe pasoja të ushqyerjes së keqe.

Ka ushqime të caktuara të cilat shkaktojnë fryrje të stomakut por edhe gazra të vazhdueshme dhe një ndjesi parehatie të madhe. Në shumë raste, fryrja eliminohet falë konsumit të ushqimeve dhe pijeve të caktuara të shëndetshme për tretjen.

Cilat janë ushqimet që eliminojnë fryrjen e stomakut?

Kivi – Një frut i pasur me fibër. Ekspertët thonë se ngrënia e dy frutave në ditë për katër javë eliminon konstipacionin dhe fryrjet e stomakut.

Çaji i nenexhikut – Ky çaj është përdorur prej shekujsh për të përmirësuar tretjen, suplementët e nenexhikut konsumohen për katër javë. Në këtë mënyrë do të përgjysmojnë simptomat e problemeve me tretjen e shfryjnë stomakun.

Bananja – Ky frut është burim i pasur i fibrës e cila ushqen bakteret e mira në stomak e përmirëson tretjen. Gratë që hanë dy banana në ditë për 2 muaj me rradhë kanë një bark më të sheshtë.

Kefiri – Përmban një enzimë të rëndësishme që shpërbën laktozën, një sheqernë tek qumështi që shkakton probleme me stomakun. Pirja e kefirit zgjidh problemet me tretjen dhe eliminon fryrjen dhe gazrat me të paktën 70%.

Xhenxhefili – Xhenxheri është përdorur prej mijëra vitesh për të qetësuar stomakun dhe përmirësuar tretjen. Ai qetëson muskujt e lejon trupin të nxjerrë gazrat me lehtësi. Xhinxheri, një prej përbërësve kryesorë të këtij zhardhoku, ofron përfitime të shkëlqyera për stomakun dhe tretjen.

Pjepri – Ka aftësi çliruese dhe ndihmon në eliminimin e ujrave të tepërt nga organizmi. Ai shfryn stomakun dhe shërben si një zëvendësues natyral i elektroliteve sepse është shumë i pasur me kalium.

Continue Reading

Shëndeti

Ushqimet që i luftojnë infeksionet në trup

Published

on

Përveç medikamenteve, në raste virozash apo infeksionesh të ndryshme rekomandohen ushqime dhe bimë mjekësore që funksionojnë më së miri.

Xhenxhefili – Përmirëson metabolizmin e lufton dëmin oksidues në trup, Përbërësit e tij janë efikasë për të luftuar inflamacionin e dëmshëm si në rastin e kolitit, veshkave, diabetit. Konsumi i 3 gramëve xhenxhefil pluhur në ditë është efikase për të përmirësuar reagimet anti-inflamatore të trupit.

Speci i kuq djegës – Ky spec përmban kapsaicinë, një substancë me aftësi të mëdha kundër inflamacionit, përmban flavonoidë e ushqyes tjerë që shënjestrojnë sëmundjet në nivel qelizor, shkatërrojnë radikalet e lira që shkaktojnë organizmin. Konsumi i 100 mg spec shërben për të korrur këto përfitime.

Kanella – Një nga përbërësit e kanellës pengon proteinat që shkaktojnë inflamacion në trup, ky përbërës njihet si cinnamaldehyde, është efikas kundër sëmundjeve që shkaktohen nga inflamacioni. Këto vlera janë të pranishme nëse njeriu konsumon 1-1.5 gramë kanellë në ditë.

Farat e karafilit – Përmbajnë eugenol që pengon enzimat që shkaktojnë reagime inflamatore në trup, vaji i këtyre farave është ideal kundër inflamacionit dhe mjafton një pikë e tij për të lyer zonën e inflamuar në trup.

Sherebela – Përmban acid carnosik dhe cornosol, dy substanca që përmirësojnë metabolizmin e largojnë radikalet që shkaktojnë inflamacion në trup. Njeriu mund të konsumojë 300-600 mg sherebelë në ditë. Nëse keni sherebelë të freskët përdorni 4 deri 6 gramë në ditë.

Rozmarina – Përmban përbërës të ngjashëm me sherebelën, por dallon falë acidit rosmarinik që luan efekt stabilizues në suplemente farmaceutikë. Përbërësit e rozmarinës pengojnë trupin të lëshojë reagime vetë-dëmtuese kundër inflamacionit. Njeriu mund të konsumojë 4-6 gramë rozmarinë të freskët në ditë kundër simptomave të artritit reumatoid. Dozat e duhura të vajit esencial të rozmarinës variojnë nga 0.1 deri në 1 ml në ditë.

Piperi i zi – Piperina që gjendet tek piperi i zi lehtëson shumë prej simptomave të artritit, një prej sëmundjeve auto-inflamatore. Doza e rekomanduar ditore besohet të 20 mg piperinë ose një majë luge çaji me piper të zi.

Çaji jeshil – Disa filxhanë çaji jeshil në ditë ofrojnë shumë lehtësim për pacientët që vuajnë nga artriti dhe zbusin simptomat e inflamacionit.

Ushqime të tjera – Ushqime të tjera të rekomanduara kundër inflamacionit janë frutat e pyllit, lakra e kuqe, fasulet, arrat, legumet dhe vaji i ullirit.

Continue Reading

Shëndeti

Këto ushqime ju mbajnë të ngopur më gjatë

Published

on

Nëse ndjeni uri menjëherë pas një vakti, duhet të mendoni për ushqimet që po hani. Domethënë, disa ushqime nuk ju bëjnë të ngopur dhe është më mirë t’i zëvendësoni ose t’i kombinoni ato me ushqime që ofrojnë një ndjesi ngopjeje.

Doktori Franklin Joseph ndau një listë ushqimesh që rekomandon për këdo që do të ndihet i ngopur për më gjatë dhe të humbasë peshë.

Ai thotë se të ndihesh vazhdimisht i uritur nuk është shenjë dobësie, por shpesh është çështje e asaj që ke në pjatë.

“Çelësi për të ngrënë më pak ushqim pa shqetësime është zgjedhja e ushqimeve që ju mbajnë të ngopur për më gjatë. Këto pesë gjëra funksionojnë me biologjinë tuaj, duke ju ndihmuar të ndiheni të ngopur dhe në kontroll pa pasur nevojë të numëroni kaloritë”, tha ai.

Ai shtoi se të hash më pak kalori nuk do të thotë të hash porcione më të vogla. Kjo do të thotë të zgjidhni ushqime që ju ndihmojnë të qëndroni të ngopur. Në këtë mënyrë ju humbni peshë pa luftuar vazhdimisht me urinë.

Tërshërë

Një nga ushqimet më të mira për kontrollin e oreksit. Është plot me fibra të tretshme, që ngadalësojnë tretjen e ju ndihmojnë të qëndroni të ngopur më gjatë. Beta-glukani në tërshërë gjithashtu stabilizon sheqerin në gjak, duke parandaluar rëniet e energjisë që shkaktojnë dëshirën për të ngrënë.

Thjerrëza dhe fasule

Të pasura me fibra dhe proteina bimore, thjerrëzat dhe fasulet janë ushqime që ngadalësojnë tretjen. Në përgjithësi, vaktet me bishtajore çojnë në ulje të urisë më vonë gjatë ditës, sepse ato marrin më shumë kohë për t’u tretur, për të fryrë stomakun dhe për të aktivizuar hormonet natyrore të ngopjes së trupit.

Perime të papërpunuara

Karrotat, selinoja, kastraveci dhe speci mund të mos duken si zgjedhje të mira, por ato janë një armë sekrete për këdo që përpiqet të hajë më pak. Perimet e papërpunuara kanë një sasi të lartë fibrash dhe shumë pak kalori. Kërcitja dhe përtypja gjithashtu ndihmojnë në nxitjen e sinjaleve të ngopjes në tru.

Vezë

Janë të ngopura falë përmbajtjes së lartë të proteinave. Fillimi i ditës me vezë, qofshin të ziera, të ziera pa lëvozhgë apo të fërguara, zvogëlon sasinë e ushqimit që hani gjatë pjesës tjetër të ditës.

Kokoshka

Kokoshkat u renditën në listë, por për sa kohë që nuk ishin të spërkatura me gjalpë ose sheqer sipër. Kokoshkat kanë pak kalori, por volum. Është një meze e shkëlqyer që të jep një ndjesi kënaqësie dhe të ndihmon të qëndrosh i ngopur.

Continue Reading

Të kërkuara