Shëndeti

Ruani shëndetin e syve: Identifikimi dhe parandalimi i faktorëve të rrezikut

Published

on

Shëndeti i syve është aspekt i rëndësishëm i mirëqenies sonë, por shumë shpesh e injorojmë deri sa të shfaqen probleme.

Ka faktorë rreziku që ndikojnë në shëndetin e syve, përfshirë moshën, gjenetikën, ekspozimin ndaj dritës së diellit dhe përdorimin e dëmshëm të ekraneve për periudha të gjata. Është thelbësore të kuptojmë këta faktorë për të mbrojtur shëndetin vizual.

Mosha e gjenetika janë dy faktorë që ndikojnë në shëndetin e syve, ndryshimet që ndodhin me kalimin e moshës çojnë në sëmundje si katarakti e degjenerimi makular. Një histori familjare e sëmundjeve të syve rrit rrezikun e zhvillimit të këtyre kushteve.

Nëse keni anëtarë të familjes që vuajnë nga sëmundje të tilla, është e rëndësishme të bëni kontrolle të rregullta e të jeni të vetëdijshëm për shenjat e hershme të problemeve vizuale. Ekspozimi ndaj diellit është problem serioz, rrezatimi UV dëmton retinën e rrit mundësinë e zhvillimit të sëmundjeve si katarakti e degjenerimi makular. Përdorimi i syzeve me mbrojtje UV është mënyrë e thjeshtë për të mbrojtur sytë. Kjo veprimtari preventive është e rëndësishme verës, kur jemi në mjedise të hapura.

Përdorimi i ekraneve moderne, si telefonat e kompjuterët ka ndikim negativ. Përdorimi i vazhdueshëm i pajisjeve shkakton lodhje dhe tharje të syve e përkeqësim të shikimit. Ka rregull të njohur, që quhet 20-20-20: çdo 20 minuta, shikoni diçka në distancë 20 metra për 20 sekonda. Ky zakon ndihmon në lehtësimin e lodhjes së syve por si të kujdesemi për sytë?

Kontrolli i rregullt është thelbësor, vizitat te okulisti janë të rëndësishme për parandalim të problemit. Një kontroll i thjeshtë identifikon problemet e mundëson trajtim. Mbrojtja nga dielli është aspekt i rëndësishëm i kujdesit. Përdorni syze që filtrojnë rrezet UV. Jo vetëm që kjo i mbron sytë nga dëmtimi, por parandalon shfaqjen e rrudhave rreth syve.

Një dietë e pasur me vitamina është esenciale për sytë. Ushqimet që janë të pasura me vitaminë A, C dhe E, si karotat dhe domatet ndihmojnë në ruajtjen e syve.  Përveç kësaj, shmangia e duhanit është element thelbësor në ruajtjen e shëndetit të syve.

Pirja e duhanit rrit rrezikun e zhvillimit të degjenerimit makular dhe kataraktit. Nëse jeni duhanpirës, kërkoni ndihmë për të lënë duhanin; shëndeti juaj, duke përfshirë shëndetin e syve tuaj, do të përfitojë ndjeshëm. Përmes kujdesit të duhur dhe këndvështrim të përgjegjshëm ndaj stilit të jetesës, është e mundur të mbani sytë tuaj të shëndetshëm dhe të parandaloni probleme që shfaqen me kalimin e kohës.

Kujdesi për shëndetin e syve është investim në mirëqenien afatgjatë, nuk është kurrë vonë për të filluar të merremi seriozisht me këtë. /UBT News/

Shëndeti

Katër ushqimet që i zhbllokojnë arteriet në mënyrë natyrale

Published

on

Shëndeti i zemrës është thelbësor, dhe fatmirësisht natyra na ka dhuruar ushqime që ndihmojnë në pastrimin e arterieve dhe parandalimin e bllokimeve.

Nëse keni për qëllim ta keni një zemër të shëndetshme, atëherë keni parasysh se ekziston një numër i madh i ushqimeve të cilat mund t’ju ndihmojnë që në mënyrë natyrale t’i zhbllokoni arteriet, ta ulni shtypjen e gjakut dhe ta zvogëloni inflamacionin.

Shumica prej këtyre ushqimeve përmbajnë yndyra të shëndetshme, antioksidues dhe përbërës tjerë që nuk janë të mirë vetëm për zemrën, por edhe për lëkurën, flokët, prodhimin e hormoneve, etj.

Ja një listë me ushqime që ndihmojnë në zhbllokimin e arterieve në mënyrë natyrale:

Asparagusi

Një nga perimet më të mira për pastrimin e arterieve, është i mbushur me fibra, minerale, vitaminë K, B1, B2, C dhe E. Ndihmon edhe në uljen e shtypjes së gjakut dhe parandalon trashjen e gjakut që mund të shkaktojë probleme serioze kardiovaskulare.

Avokado

Herën e ardhshme kur përgatitni sallatë apo sandviç, konsideroni t’i shtoni disa rriska avokado. Konsumimi ditor i saj rezulton në kolesterinë të përmirësuar me zvogëlim të triglicerideve dhe LDL-s për 22% dhe 11% rritje në HDL (që ndryshe njihet si kolesteroli i ‘mirë’).

Brokoli

Perime tjetër e mbushur me vitaminë K e cila ndihmon në parandalimin e gëlqerëzimit apo forcimit të arterieve.

Farat ‘chia’

Kur përfshihen në ushqim, farat Chia të mbushura me fibra dhe acid alfa-linolenik mund të ndihmojnë në pastrimin e arterieve duke e rregulluar shtypjen e gjakut, duke e zvogëluar kolesterolin e keq, duke i zvogëluar trigliceridet dhe duke e rritur kolesterolin e mirë.

Përveç këtyre ushqimeve, edhe kanella, vaji i kokosit dhe kafja janë të mahnitshme për një zemër të shëndetshme.

Continue Reading

Shëndeti

Përfitimet shëndetësore të pirjes së ujit para gjumit

Published

on

Uji ndihmon në rikthimin e lëngjeve të humbura përmes metabolizmit, frymëmarrjes, djersitjes dhe largimit të mbeturinave.

Ju ndihmon të mos mbinxeheni, lubrifikon nyjet, mban lëkurën të shëndetshme dhe është thelbësor për tretjen e duhur. Është thelbësore të konsumoni ujë çdo ditë, megjithatë shumica e njerëzve nuk i përmbushin qëllimet e tyre ditore.

Sipas disa vlerësimeve shkencore, rreth 75% e njerëzve janë të dehidratuar kronikisht. Një studim në Journal Health & Fitness ACSM zbuloi se edhe dehidratimi delikat prej rreth 2% mund të shkaktojë lodhje, dhimbje koke, vështirësi në përqendrim, marramendje dhe më shumë.

Pra, në përpjekje për të rritur përfitimet shëndetësore të ujit, pasi ato nuk janë të hidratuar siç duhet gjatë gjithë ditës, shumë njerëz pinë ujë para gjumit. Duket si një strategji e mirë për t’ju ndihmuar të plotësoni nevojat tuaja për ujë, por gjithashtu mund të rezultojë mbrapsht.

Siç e përmendëm, shumë njerëz mund të mos pinë mjaftueshëm lëngje ditën ose mund të mos konsumojnë mjaftueshëm ushqime të pasura me ujë për të mbushur boshllëqet. Zakoni i pirjes së ujit para gjumit ju ndihmon të plotësoni nevojat për lëngje në minutat e fundit të ditës.

Për disa njerëz, pirja e ujit para gjumit mund t’i ndihmojë të flenë më mirë, duke i mbajtur ata më të freskët dhe më të rehatshëm.

Meqenëse temperatura luan një rol të madh në aftësinë tuaj për të fjetur mirë, kjo mund të jetë padyshim një përfitim.

Continue Reading

Shëndeti

Ndryshimet klimatike e përkeqësojnë alergjinë nga poleni

Published

on

Personat që vuajnë nga alergjitë sezonale po përballen me më shumë polen dhe për periudha më të gjata, për shkak të ngrohjes globale. Por, ekspertët paralajmërojnë se kjo krizë klimatike po shkakton edhe ngjarje ekstreme të alergjive, duke përfshirë edhe ato që rrezikojnë jetën, ka raportuar BBC.

Më 21 nëntor të vitit 2016, në Melbourne të Australisë, rreth orës 18:00, ajri u bë i rrezikshëm për jetën. Njerëz, që nuk kishin pasur më herët probleme me frymëmarrjen, përfunduan në spital.

Ambulancat nuk arrinin t’i shërbenin të gjithë pacientëve, ndërsa 10 vetë humbën jetën.

Një studente 20-vjeçare vdiq në oborrin e shtëpisë, ndërsa prindërit përpiqeshin ta shpëtonin.

Ngjarja u identifikua si “astma nga stuhitë”, një fenomen kur grimcat e polenit shpërbëhen nga stuhitë me shi dhe shtrihen në ajër në formë të imët, duke hyrë në mushkëritë e njerëzve dhe duke shkaktuar reaksione të forta alergjike.

“Ka qenë një ngjarje masive. E paprecedentë. Katastrofale”, ka treguar profesori Paul Beggs nga Macquarie University, i cili e ka studiuar këtë fenomen në detaje.

Po pse po ndodh kjo më shpesh tani?

Sipas shkencëtarëve, ndryshimet klimatike zgjerojnë sezonin e polenit dhe po rrisin intensitetin e tij.

“Ngrohja e dimrave, fillimi i hershëm i pranverës dhe zgjatja e vjeshtës po bëjnë që njerëzit të jenë të ekspozuar ndaj polenit për më gjatë”, ka thënë Elaine Fuertes, studiuese në Imperial College në Londër.

Sidomos një bimë është kthyer në “armikun numër 1” për alergjitë: ambrozia. Një bimë mund të lëshojë një miliard grimca poleni. Në SHBA, mbi 50 milionë njerëz vuajnë nga alergjia ndaj saj.

Fuertes paralajmëron se “sezoni do të nisë më herët, do të zgjasë më shumë e do jetë më intensiv për ata që kanë simptoma, ndërsa do të rritet rreziku për sensibilizim të njerëzve që më parë nuk kishin alergji”.

Rritja e dyoksidit të karbonit

Nivelet më të larta të dyoksidit të karbonit në atmosferë po bëjnë që bimët të prodhojnë më shumë polen dhe atë në mënyrë më agresive.

“Sa herë që rrisnim dyoksidin e karbonit, bimët e ambrozisë rriteshin më shumë dhe prodhonin më shumë polen”, ka thënë profesori Lewis Ziska nga Universiteti i Columbias. Madje, ka prova që ky polen është më alergjik sesa më parë.

Kjo është krizë globale dhe pritet të përkeqësohet. Përveç SHBA-së dhe Australisë, edhe në Evropë numri i personave me alergji nga ambrozia është rritur ndjeshëm. Në Hungari, 60% janë të ndjeshëm ndaj saj, në Danimarkë 20% dhe në Holandë 15%.

Një studim ka parashikuar që deri në vitin 2050, sasia e polenit nga ambrozia do të katërfishohet, ndërsa sezoni i polenit do të zgjasë deri në dy muaj më shumë. Zjarret e shpeshta pyjore, të lidhura me ndryshimet klimatike, përkeqësojnë simptomat e alergjive dhe astmës.

Çfarë mund të bëhet rreth kësaj çështje?

Ekspertët sugjerojnë disa zgjidhje:

Ulja e emetimeve të karbonit është mënyra më e mirë për ta parandaluar përkeqësimin.

Largimi i bimëve problematike si ambrozia ka dhënë rezultate. Në vitet ’30, qyteti i Chicagos punësoi qindra persona për të shkulur ambrozitë, dhe prodhimi i polenit u përgjysmua. Evropa, Berlini dhe Zvicra kanë marrë masa konkrete për të gjetur dhe eliminuar këtë bimë.

Planifikimi i kujdesshëm urban, duke shmangur mbjelljen e pemëve që prodhojnë shumë polen në qytete. Monitorimi i përditshëm i nivelit të alergjenëve në ajër, që njerëzit të informohen për temperaturat apo reshjet.

“Ne kemi studimet që tregojnë se kjo po ndikon në shëndetin e njerëzve, dhe kjo është vetëm fillimi”, ka përfunduar Beggs.

Continue Reading

Shëndeti

Ulni tensionin e lartë me këto metoda natyrale

Published

on

Tensioni i lartë i gjakut prek pothuajse gjysmën e të rriturve në SHBA dhe mbi 1.28 miliardë njerëz në mbarë botën. Nëse nuk kontrollohet, ai rrit ndjeshëm rrezikun për sëmundje kardiovaskulare dhe goditje në tru.

Ekzistojnë mënyra natyrale për të ulur tensionin, edhe pa përdorimin e medikamenteve.

Ecja dhe aktiviteti fizik i rregullt

Ushtrimet janë ndër mënyrat më të mira për të ulur tensionin e lartë të gjakut. Aktiviteti ndihmon zemrën të punojë më me efikasitet dhe të pompojë gjakun me më pak përpjekje, duke ulur presionin mbi arteriet.

Rekomandim:

Bëni të paktën 150 minuta aktivitet fizik në javë (si ecja e shpejtë), ose 75 minuta në javë aktivitet intensiv (si vrapi).

Përfundim: Ecja për 30 minuta çdo ditë ndihmon në uljen e tensionit. Aktiviteti më i shpeshtë jep rezultate edhe më të mira.

Reduktimi i konsumit të kripës

I përhapur globalisht për shkak të konsumit të lartë të ushqimeve të përpunuara. Studime të shumta e lidhin marrjen e lartë të natriumit me rritjen e tensionit të gjakut dhe me rrezikun e goditjes në tru.

Këshilla: Zëvendësoni ushqimet e përpunuara me produkte të freskëta. Përdorni erëza dhe barishte në vend të kripës për shije.

Përfundim: Shumë udhëzime për uljen e tensionit rekomandojnë reduktimin e natriumit, veçanërisht për ata që janë të ndjeshëm ndaj tij.

Kufizimi i konsumit të alkoolit

Alkooli rrit tensionin e gjakut e shton rrezikun për sëmundje kronike. Edhe pse disa studime sugjerojnë se sasi të vogla mund të kenë efekte mbrojtëse për zemrën, këto përfitime shpesh kompensohen nga efektet negative.

Përfundim: Edhe një sasi e vogël alkooli mund të rrisë tensionin e gjakut – prandaj, kufizimi i konsumit është i rekomanduar.

Reduktimi i kafeinës (nëse jeni të ndjeshëm)

Kafeina shkakton rritje të menjëhershme të tensionit, sidomos nëse konsumohet pak para matjes. Por, nuk ka shumë prova që shkakton rritje të qëndrueshme të tensionit. Personat që pinë rregullisht kafe kanë rrezik më të ulët për sëmundje të zemrës, përfshirë hipertensionin.

Përfundim: Kafeina mund të shkaktojë rritje të përkohshme të tensionit, por nuk ndikon tek të gjithë në të njëjtën mënyrë.

Menaxhoni stresin 

Një faktor kyç në rritjen e tensionit të gjakut. Kur jeni vazhdimisht të stresuar, trupi mbetet në gjendje “lufto ose ik”, duke rritur rrahjet e zemrës dhe duke ngushtuar enët e gjakut. Stresi çon në zakone të dëmshme si konsum i lartë i alkoolit ose ushqimeve të përpunuara.

Përfundim: Menaxhimi i stresit përmes teknikave të relaksimit është thelbësor për uljen e tensionit.

Menaxhoni peshën (nëse është e nevojshme)

Humbja e peshës, veçanërisht te personat mbipeshë, ndihmon në përmirësimin e ndjeshëm të shëndetit të zemrës. Humbja e vetëm 5% të peshës trupore mund të ulë ndjeshëm tensionin e gjakut. Kombinimi i humbjes në peshë me ushtrime fizike sjell përfitime të shtuara, duke ndihmuar enët e gjakut të funksionojnë më mirë dhe duke e bërë më të lehtë për zemrën pompimin e gjakut.

Përfundim: Humbja e peshës ka ndikim të drejtpërdrejtë në uljen e tensionit dhe përmirësimin e funksionit kardiovaskular.

Continue Reading

Të kërkuara