Lajmet

Rruga më e shpejtë drejt paqes në Ukrainë

Rusia po shkakton një krizë globale ushqimore, duke i bllokuar portet e Ukrainës.

Published

3 years ago

June 28, 2022

Betim Gashi

Nga András Tóth–Czifra

“Center for European Policy Analysis”

Disa elementë të dobësisë perëndimore janë krijuar nga qeveria ruse. Përveç rajonit ukrainas të Donbasit, ku ka nisur një betejë e përgjakshme, dhe Ukrainës Jugore, e cila po përballet me plaçkitje dhe rrëmbime në shkallë industriale nën pushtimin rus, teatri i tretë i luftës është tani pa asnjë diskutim hapësira e informacionit në demokracitë perëndimore.

Rusia po shkakton një krizë globale ushqimore, duke i bllokuar portet e Ukrainës, duke grabitur drithërat e Ukrainës, dhe duke bombarduar tokat bujqësore dhe infrastrukturën bujqësore të këtij vendi. Po ashtu, ajo po përhap narrativën se kriza ushqimore dhe inflacioni në rritje të shpejtë në Evropë dhe SHBA u shkaktuan nga sanksionet perëndimore.

Ajo po nxit frikën se do ta përshkallëzojë më tej luftën, duke e kërcënuar Lituaninë për shkak të “bllokadës” ndaj enklavës së Kaliningradit, të cilën Kremlini e shpiku, dhe duke u përpjekur të minojë besimin midis Ukrainës dhe mbështetësve të saj perëndimorë, dhe përhapjes së thashethemeve të pabaza se Polonia dëshiron ta pushtojë Ukrainën Perëndimore.

Moska ka reduktuar dërgesat e gazit përmes gazsjellësit “Nord Stream” dhe “Turk Stream”, si dhe ka pezulluar dërgesat e gazit në disa vende anëtare të BE-së. Si gjithmonë, lufta informative e Kremlinit nuk do të funksiononte pa padurimin, hapësirën e shkurtër të vëmendjes dhe ankthin në demokracitë perëndimore, të cilat Rusia i njeh shumë mirë.

Madje, ajo ka mësuar t’i shfrytëzojë ato në avantazhin e vet. Të kombinuara së bashku, ato kanë nxitur zëra që u bëjnë thirrje vendimmarrësve të ndryshojnë rrugën ose fokusin. Zyrtarët e qeverisë amerikane flasin në mënyrë anonime për shqetësimin e tyre për “dëmet anësore” më të mëdha se sa pritej nga sanksionet.

Ndërkohë disa analistë të ekstremit të djathtë dhe të majtë, nënkuptojnë në mënyrë të rreme se ndihma ushtarake dhe humanitare që i është dhënë Ukrainës (54 miliardë dollarë në rastin e SHBA-së, apo rreth 1 për qind e buxhetit federal), është disi e krahasueshme me koston e paketës financiare të stimulit të brendshëm.

Në Evropë, diskursi është strukturuar gabimisht si një debat midis ithtarëve të “paqes”, dhe kundërshtarëve të tyre që duan vazhdimin e luftës, si nga politikanët jo liberalë po ashtu edhe nga analistë liberalë (edhe pse sigurisht me thekse të ndryshme). Ky debati nxjerr shpesh në pah sesa pak kuptohet Rusia.

Për shembull, kriza e gazit ishte tërësisht e parashikueshme. Meqë Rusia nuk ka më një aksion në tregun evropian të gazit, ajo përballet vetëm me kosto dhe përfitime afatshkurtra, dhe mund t’i maksimizojë përfitimet politike dhe shumë të mundshme financiare nëpërmjet reduktimit të dërgesave të gazit.

Megjithatë, ka pak planifikim të dukshëm për emergjencën që kemi përballë, madje edhe në komunikim. Retorika e ekzagjeruar e Rusisë për një “bllokadë” në Kaliningrad (nuk preken pasagjerët dhe mallrat që nuk janë në listën e sanksioneve), diktohet kryesisht nga faktorë të brendshëm.

Ky rajoni përballet në shtator me zgjedhjet lokale, ndërsa ka nisur tashmë edhe një krizë ekonomike. Megjithatë, BE-ja nuk ka dhënë një përgjigje të fortë ndaj deklaratës provokuese të Moskës. Paaftësia për t`iu përgjigjur sfidës së Kremlinit është shumë shqetësuese, pasi ka gjeneruar një sërë mendimesh plot ankth dhe të argumentuara shumë dobët.

Shumë prej tyre vijnë nga analistët, që fatmirësisht nuk janë në gjendje të marrin vendime, por që megjithatë e diktojnë ende debatin publik. Disa prej tyre kanë sugjeruar që Perëndimi duhet të ushtrojë presion ndaj Ukrainës që të heqë dorë nga një pjesë e territorit, me qëllim parandalimin e një krizë globale ushqimore.

Të tjerë kanë argumentuar heqjen e sanksioneve ndaj Rusisë, pasi ato nuk kanë arritur ta bindin Moskën që t’i japë fund luftës. Dhe ca të tjerë, deklarojnë se negociatat duhet të fillojnë përpara një afati të caktuar. Këtyre argumenteve u mungojnë zakonisht përgjigjet për pyetjet e rëndësishme në lidhje me kostot dhe përfitimet, apo detajet e proceseve që mbrojnë.

Për shembull, marrim çështjen e rikthimit sa më shpejt të palëve në tryezën e bisedimeve. Kur e vënë theksin tek urgjenca, por nuk përshkruajnë se çfarë duhet të ndodhë përpara fillimit të bisedimeve, këta analistë apo zyrtarë sugjerojnë në mënyrë të hapur se tashmë janë pjekur kushtet për bisedime, kur në fakt kjo nuk është e vërtetë.

Kjo nga ana tjetër mund të çojë lehtësisht në argumentin, se nëse nuk fillojnë negociatat, një Perëndimi kërkues dhe Ukraina janë fajtorë për rezultatin, duke e dobësuar pozitën e Kievit. Zyrtarët rusë po e përdorin tashmë këtë argument. Por në vend të kësaj, diskutimi duhet të fokusohet tek kushte dhe procesi.

Të kuptosh se si mund ta detyrosh Rusinë që të dëmshpërblejë Ukrainën për shkatërrimet që i ka sjellë, ose të pohosh se kjo e fundit ka të drejtë të rimarrë kontrollin mbi kufijtë e saj të vitit 2014, do ta forcojë shumë më tepër pozitën e Ukrainës dhe Perëndimit se sa diskutimet boshe për kufijtë.

Apo merrni debatin për lëshimet territoriale, të përkohshme apo të përhershme qofshin. Edhe nëse Bashkimi Evropian dhe SHBA-ja mund ta detyrojnë Ukrainën të bjerë dakord, në këmbim të dhënies fund të luftimeve, kjo zgjidhje do të refuzohej pothuajse me siguri në një referendum popullor, dhe do ta dobësonte qeverinë e Zelenskyy, gjë që nuk do jetë në interesin e Perëndimit.

Siç tregoi përvoja e 8 viteve të para të luftës (kur Rusia u lejua de fakto ta pushtonte Krimenë dhe disa pjesë të Donbasit), lëshimet territoriale vetëm sa i japin mundësi Rusisë të rigrupohet dhe më pas ta përshkallëzojë luftën. Këtë herë, rreziqet do të ishin shumë më të larta, pasi dështimi i dytë për të vepruar, do të dëmtonte më tej normat ndërkombëtare, dhe do të inkurajonte shtetet e tjera autoritare të veprojnë njëlloj si Moska.

Problemi është se këto kosto janë afatgjata dhe të vështira për t’u llogaritur. Ndërsa kostot e krizës ushqimore dhe energjetike, si dhe nevojat financiare të Ukrainës janë të matshme dhe afatshkurtra. Ky ekuacion i ezauron nervat e politikanëve që mendojnë sipas cikleve zgjedhore.

Gjithsesi, vendimmarrësit duhet të imagjinojnë kostot e paqëndrueshmërisë së përhershme në Evropën Qendrore dhe Lindore, ndërprerjen e tregtisë globale, luftëra të ngjashme pushtuese që shpërthejnë gjetkë, dhe më shumë gjasa zhdukjen e çdo mundësie kuptimplotë për të ruajtur shkallën e bashkëpunimit ndërkombëtar, të nevojshëm për të trajtuar problemin e ndryshimeve klimatike.

Kjo do të thotë sipas të gjitha llogarive, mënyra më e shkurtër dhe më e lirë për të arritur një zgjidhje të qëndrueshme në Ukrainë duhet të jetë sigurimi i mjeteve – ushtarake, financiare dhe diplomatike – që Ukraina të diktojë kushtet e fitores së saj mbi Rusinë – edhe nëse kjo do të thotë një rikthim në kufijtë e vitit 2014. Gjestet simbolike të rëndësishme dhe të mirëpritura, si vizita e javës së kaluar e presidentit francez dhe rumun, kancelarit gjermane dhe kryeministrit italian në Kiev, dhe tentativat për të zhbllokuar eksportet ukrainase, duhet të pasohen nga hapa vendimtarë.

Kjo do të thotë dhënien e statusit të kandidatit për në BE për Ukrainën dhe Moldavinë, dhe konfirmimin se Lituania po zbaton në Kaliningrad sanksionet e vendosura nga BE. Dërgesat e armëve dhe sanksionet duhet të rriten sa më shpejt që të jetë e mundur.

Kryeqytetet perëndimore nuk kanë luksin të shpërqendrohen në këtë fazë të luftës. Ato duhet të pranojnë se duhet paguar një çmim i lartë për një rikthim të shpejtë tek normaliteti relativ. Ata duhet të përqendrohen tek komunikimi i kësaj të vërtete tek votuesit, të cilët po ushqehen gjithnjë e më shumë me gënjeshtrën se janë qeveritë e tyre dhe që po kryejnë luftën, dhe jo Rusia.

Shënim:András Tóth–Czifra, anëtar i Qendrës për Analizën e Politikave Evropiane.

Lajmet

Gazetari i BBC në Beograd tregon se çfarë ndodhi sot në Parlamentin e Serbisë

Published

12 minutes ago

March 4, 2025

UBTNews

Me gaz lotsjellës dhe vezë u tentua të pengohet mbajtja e seancës në Kuvendin e Serbisë. Ky kaos ndodhi pasditen e së martës, teksa opozita u ngrit nga ulëset dhe aktivizoi mjetet piroteknike në sallën plenare. Gazetari i shërbimit serb të BBC, Grujica Andriq tregon, se çfarë ndodhi dhe si është situata atje.

Andriq thotë se paraprakisht ai ishte i pranishëm në protestën e studentëve, nxënësve dhe qytetarëve të tjerë para objektit të Kuvendit të Serbisë.

“Në zyrën tonë byro në Beograd e cila është afër parlamentit, unë isha përpara parlamentit, kur studentët e universitetit, nxënësit e shkollës të mesme dhe qytetarët e Beogradit u mblodhën të protestojnë ndaj qeverisë. Një nga kolegët, është në objektin e parlamentit duke raportuar nga seanca. Është seanca e parë e asamblesë këtë vit dhe deputetët serbë priteshin të votojnë në 62 pikat e agjendës. U besua se një nga pikat kryesore do të jetë dorëheqja e kryeministrit serb, Milosh Vuçeviq, i cili lajmëroi se do të largohet më 28 janar, por në fund koalicioni qeverisës njoftoi se nuk do të jetë agjenda për sot. Pra, ajo pjesë e protestës e deputetëve të opozitës, si dhe protestat e qytetarëve dhe studentëve para asamblesë”, tregon gazetari Andriq.

Opozita kundërshtoi miratimin e rendit të ditës, i cili u miratua nga deputetët e koalicionit qeverisës.

Ai theksoi se një nga arsyet e ndërprerjes së seancës ishte për shkak se opozita ka insistuar të diskutojë katër kërkesat e studentëve nga Universiteti i Serbisë.

“Opozita u mundua të ndërprenë seancën duke përdorur zjarr sinjalizues, duke hedhur granata të tymit, duke përdorur gaz lotsjellës. Ata thanë se nuk duan të marrin pjesë në seancë për shkak të agjendës. Ata paraqitën transparencë kundër regjimit dhe bënin zë gjatë kohës kur deputetët e partisë qeverisëse flisnin. Për momentin, seanca vazhdoi me fjalimet e deputetëve të koalicionit qeverisës, opozita nuk po merr pjesë në diskutim, por janë në dhomë dhe po përpiqen të ndërprenë fjalimet…. Arsyeja kryesore është se nuk pajtohen me agjendën, në të cilën një nga pikat nuk është dorëheqja e kryeministrit dhe kryeministri është larguar gjatë protestave kundër qeverisë. Arsyeja kryesore për protestat, të cilat po ndodhin që nga më shumë se katër muaj, është stacioni hekurudhor në Novi Sad, ku ka ndodhur aksident më shumë se katër muaj më parë ku janë vrarë 15 njerëz”, shton ai.

Gazetari nga Serbia tregon se kryetarja e Kuvendit të Serbisë, Ana Bërnabiq po “akuzon opozitën që punon me Albin Kurtin”.

“Kur bëhet fjalë për pritshmëritë është pak larg për të parashikuar. Duke u bazuar në agjendën, deputetët duhet të votojnë në 62 pika të agjendës. Për momentin, puna në agjendë nuk ka filluar akoma, pra është vetëm diskutim, është e vështirë të parashikohet….Koalicioni qeverisës, duke përfshirë kryetaren e parlamentit, Ana Bërnabiq, e cila ka qenë kryeministre e Serbisë më parë. Ata akuzuan opozitën që po punonte me Albin Kurtin për të destabilizuar Serbinë. Është akuzë që partia dhe koalicioni qeverisës serb përdorin shpesh”, përfundoi ai.

Në këtë seancë është dashur të miratohej edhe dorëheqja e kryeministrit të Serbisë, Millosh Vuçeviq, të cilin e ofroi më 28 janar. Kjo u bë pas presionit të studentëve, të cilët organizuan disa herë protesta.

Tash e disa muaj në Serbi po kërkohet përgjegjësi për shembjen e çatisë së stacionit të trenit në Novi Sad, ku humbën jetën 15 njerëz.

Lajmet

KQZ-ja pret të përfundojë numërimi i votave gjatë ditës së nesërme

Published

48 minutes ago

March 4, 2025

UBTNews

Në mëngjesin e sotshëm (e martë), në Qendrën e Numërimit dhe Rezultateve në Prishtinë, ka filluar numërimi i votave me kusht dhe votave të personave me nevoja të veçanta. Ndërkaq, zëdhënësi i KQZ-së, Valmir Elezi, në një konferencë për media tha se pritet që të përfundojnë më 5 mars të këtij viti.

Sa i përket numërimit të votave nga votimi jashtë Kosovës, përmes postës, Elezi tha se janë duke u numëruar 10 kuti të fundit, proces i cili do të përmbyllet sot në ora 16:00, raporton KosovaPress.

“Ka filluar procesi i numërimit të votave me kusht dhe pastaj edhe votave të personave me nevoja të veçanta. Numërimi i këtyre votave të fundit, do të bëhet gjatë ditës së sotme dhe presim që të përmbyllet deri ditën e nesërme, e mërkurë… Sa i përket numërimit të votave nga votimi jashtë Kosovës, respektivisht përmes postës, sot janë duke u numëruar të fundit, 10 kuti të fundit në të cilat ka fletëvotime dhe ky proces do të mbyllet deri në orën 16:00”, tha Elezi.

Ndërsa, rreth përleshjeve që po ndodhin çdo ditë në QNR, tashmë një gjë e zakonshme, Elezi shtoi se çdo palë që ka diskutime për pavlefshmërinë apo vlefshmërinë e fletëvotimeve të drejtohen në PZAP.

Lajmet

Këto janë votat e LDK-së në tetë komunat që udhëheq në nivel lokal

Published

1 hour ago

March 4, 2025

UBTnews

Lidhja Demokratike e Kosovës, sipas rezultateve preliminare të KQZ-së për zgjedhjet e 9 shkurtit, nuk udhëheq në asnjërën prej tetë komunave që qeverisë në nivel lokal.

Partia e Lumir Abdixhikut në Prishtinë, Pejë, Istog, Obliq, Lipjan dhe Junik, renditet e dyta në zgjedhje parlamentare, ndërkaq në Dragash dhe Fushë Kosovë, është e treta.

LDK-ja në kryeqytet sipas rezultateve preliminare të KQZ-së, renditet e dyta me 25.5 për qind apo 30138 vota. Po ashtu, edhe në votat me postë është e dyta me 28.16 për qind apo 1326 vota, sipas rezultateve të fundit të publikuara më 3 mars në ora 23:37, në faqen e KQZ-së, raporton KosovaPress.

Në anën tjetër, në Pejë, LDK-ja renditet e dyta me 27.64 për qind apo 12 mijë e 318 vota, kurse edhe në votat me postë ,ajo është e dyta me 40.36 për qind apo 1326 vota.

Kurse në Istog, LDK-ja ka marrë 34.57 për qind apo 6023 vota duke u renditur e dyta pas Lëvizjes Vetëvendosje. Në këtë komunë, LDK-ja qëndron e para sa i përket votave me postë me 42 për qind apo 796 vota.

Në votat e rregullta në komunën e Obliqit, LDK-ja renditet e dyta me 23,17 për qind apo 3016 vota. Po ashtu, edhe në votat me postë është e dyta me 30.3 për qind apo 119 vota.

Në komunën e Fushë Kosovës, LDK-ja ka grumbulluar 4488 vota apo 19.35 për qind, duke u renditur e treta pas LVV-së dhe PDK-së. Kurse në votat me postë, LDK-ja ka marrë 335 vota apo 28.84 për qind.

E dyta renditet edhe në Lipjan, pasi në zgjedhje e 9 shkurtit ka grumbulluar 8362 vota apo 27.93 për qind, derisa në votat me postë ka 32.89 për qind po ashtu e dyta.

LDK-ja në Dragash renditet e treta në votat e rregullta, pasi ka grumbulluar vetëm 2519 vota apo 22.79 për qind, kurse në votat me postë është e dyta me 20.36 për qind.

Në komunën e fundit që udhëheqin në nivel lokal, në atë të Junikut, LDK-ja ka marrë 549 vota duke u renditur e dyta me 30.12 për qind. Në këtë komunë, LDK-ja, qëndron e para sa i përket votave me postë, pasi ka grumbulluar 247 vota apo 46 për qind.

Lajmet

Kaq vota ka marr AAK-ja në komunat që qeverisë

Published

1 hour ago

March 4, 2025

UBTnews

Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës e cila në këto zgjedhje parlamentare ka garuar në koalicion me Nisma Socialdemokrate, Konservatorët, Intelektualët sipas rezultateve preliminare ka arritur ti fitoj 7.46 për qind apo 63 mijë e 35 vota.

AAK-ja poashtu prinë në disa komuna në të cilat edhe qeverisë.

Sipas rezultateve preliminare të publikuara nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve, AAK-ja prin në Deçan me 7 mijë e 276 vota ose 50.69 për qind. Derisa në votat me postë ka marr 320 vota apo 15.70 për qind të cilat janë publikuar më 03 mars në ora 23:37.

Në Gjakovë AAK ka marr 7 mijë e 735 apo 19.15 për qind të votave të rregullta ndërsa 363 vota apo 8.90 për qind janë rezultatet e votave me postë.

Në Klinë AAK-ja ka marr 3 mijë e 882 apo 23.84 për qind të votave të rregullta ndërsa votat përmes postës janë 169 vota apo 10.86 për qind.

Rahoveci është komuna e radhës ku AAK-ja ka marr 3 mijë e 761 vota apo 17.85 për qind të votave të rregullta derisa në votat përmes postës ka marr 80 vota apo 3.79 për qind.

Derisa në Suharekë AAK ka marr 4 mijë e 799 vota të rregullta apo 18.34 për qind. Ndërsa nga votimi me postë ka marr 77 vota apo 2.81 për qind.

Në Qendrën e Numërimit dhe Rezultateve po vazhdon numërimi i votave përmes postës.

Sipas përditësimit të rezultateve të Komisionit Qendror të Zgjedhjeve, deri më 3 mars në ora 23:37 janë numëruar 90.37 për qind e votave.