Lajmet

Rriten çmimet, ulen pagat

Për ushqim shpenzohen 47 për qind e pagave.

Published

on

Gjatë vitit 2020 në Kosovë, i cili tashmë njihet si viti i pandemisë së koronavirusit, çmimet e konsumit u rritën në vlerën prej 0.2 për qind krahasuar me vitin paraprak. Kështu thuhet në të dhënat që ofron Indeksi i harmonizuar i çmimeve të konsumit, i publikuar nga Agjencia e Statistikave të Kosovës.

Ibish Asllani, shef i Divizionit të statistikave të çmimeve në Agjencinë e Statistikave të Kosovës, thotë për Radion Evropa e lirë, se çmimet e konsumit në periudha të shkurta kohore gjatë vitit 2020, kanë shënuar ndryshime në ngritje dhe zbritje të tyre, por në tërësi ato janë ngritur për 0.2 për qind.

Ngritje të çmimeve, sipas Asllanit, janë shënuar për produktet bazike ushqimore.

“Ngritjet e këtyre çmimeve kanë qenë kryesisht te buka dhe drithërat, rreth 2.3 për qind dhe e kam fjalën për indeksin e tërësishëm të çmimeve të konsumit. Pastaj te mishi ka pasur një ngritje prej 1.8 për qind, qumështi, djathi dhe vezët kanë pasur ngritje 1.8 për qind, pemët kanë pasur ngritje të çmimit prej 5.0 për qind, kafja, çaji dhe kakao kanë pasur ngritje të çmimeve për 5.4 për qind, uji, pijet joalkoolike, lëngjet nga pemët dhe perimet 1.7 për qind”, tha Asllani.

Ai shtoi se ngritje të çmimeve prej 3.4 për qind kanë shënuar sheqeri dhe ëmbëlsirat, ndërkaq duhani 1.3 për qind. Rritje të çmimeve prej 4.4 për qind kanë shënuar produktet mjekësore, aparaturat dhe pajisjet, ndërkaq shërbimet telefonike dhe të telefaksit për 2.2 për qind. Shërbime hoteliere kanë shënuar ngritje prej 2.3 për qind, sigurimet 15.7, pajisjet shtëpiake 1.0 për qind, shërbimet ambulatore 5.8 për qind e të tjera.

Por, sipas Asllanit, gjatë vitit 2020 janë shënuar rënie të çmimeve të perimeve për minus 5.5 për qind, si dhe rënie të çmimeve, të cilat janë shprehur te përdorimi i pajisjeve për transportin personal për minus 12.0 për qind. Në këtë rënie të këtyre çmimeve ka ndikuar rënia e çmimeve të naftës dhe benzinës. Rënie të çmimeve ka pasur edhe te veshjet për minus 1.2 për qind.

Qytetarët: Ngritja e çmimeve ka përkeqësuar mirëqenien

Disa qytetarë në Prishtinë thonë se ngritja e çmimeve për produktet ushqimore, gjatë vitit të kaluar, fillimisht ishte e pahetueshme, por më pas ato u bënë të dukshme. Sipas tyre, rritja e çmimeve ka vazhduar edhe gjatë këtij viti.

Ismet Demiri nga Prishtina, i punësuar në sektorin privat, thotë që pandemia ndikoi që një numër i madh i të punësuarve në këtë sektor të mbeteshin pa punë, ndërkohë që rritja e çmimeve për produktet bazike ushqimore ishte barrë e shtuar për të gjithë.

“Janë ngritur çmimet e produkteve ushqimore, sidomos produkteve nga bujqësia dhe vaji. Me këto ngritje çmimesh po dëmtohet çdo familje, në përgjithësi, e vendit tonë”, tha Demiri.

Hamide Mustafa thotë se është amvise dhe familja e saj jeton nga ndihma sociale që i ofron shteti. Gjendjen financiare të familjes së saj, siç thotë ajo, e ka rënduar ngritja e çmimeve të produkteve ushqimore.

“Sidomos nëpër markete ushqimi dhe pijet, që janë më kryesoret. Burri është i papunë dhe vetëm ndihma sociale nuk na mjaftonte”, theksoi Mustafa.

Mensur Krasniqi, avokat nga Prishtina, thotë që shporta mujore gjatë vitit 2020 ka dalluar nga një vit më herët. Çmimet e ngritura për produktet bazike, sipas tij, kanë goditur të gjithë e sidomos ata të punësuar në sektorin privat, si dhe ata që kanë mbetur pa punë si pasojë e pandemisë.

“Sidomos në pjesë e dytë të vitit 2020 kanë ndryshuar çmimet, sidomos vaji, sheqeri, mishi, pra këto produktet bazike që konsumojnë familjet. Secila pore e shoqërisë është goditur prej pandemisë, por sidomos sektori privat (të punësuarit) është goditur më së shumti. Kjo ka ndikuar që të bie fuqia blerëse dhe në këtë mënyrë, rritja e çmimeve sigurisht që ka vështirësuar mirëqenien si dhe ka përkeqësuar gjendjen ekonomike të familjeve”, tha Krasniqi.

Rënie e pagës mesatare

Sipas të dhënave nga Agjencia e Statistikave të Kosovës, gjatë vitit 2020, paga mesatare ka shënuar rënie. Pagat që merren nga buxheti i Kosovës nuk kanë lëvizur, por në sektorin privat ato kanë shënuar rënie dhe marrë parasysh që sektori privat përfshin shumicën e të punësuarve në vend, kjo ka ndikuar në rënien e nivelit të pagave mesatare në përgjithësi.

Në vitin 2020, pagat mesatare bruto në Kosovë ishin 466 euro, derisa në vitin 2019 ishin 477 euro. Pra, kishte një rënie prej 11 eurosh nga viti paraprak. Kurse, paga neto, në vitin 2020 ishte 416 euro, krahasuar me vitin 2019 e cila ishte 430 euro. Pra, një rënie prej 14 eurosh.

Paga mesatare bruto në sektorin privat, në vitin 2020 ishte 380 euro, derisa në vitin 2019 ishte 411 euro. Pra, kishte një rënie prej 31 eurosh. Ndërsa, paga mesatare neto për vitin 2020 ishte 342 euro, krahasuar me vitin 2019 që ishte 372 euro. Pra, ka shënuar një rënie prej 30 eurosh.

Ibish Asllani thotë se përllogaritja e Indeksit të çmimeve të konsumit bëhet në bazë të strukturës së konsumit. Indeksi i konsumit, sipas tij, ka 12 grupe dhe 88 nëngrupe, në bazë të klasifikimit të konsumit individual.

Për ushqim shpenzohen 47 për qind e pagave

Bazuar në statistikat e regjistruara për vitin 2020, sipas Asllanit, nga të ardhurat që ka një ekonomi familjare, 47 për qind e tyre shpenzohen vetëm për grupin e ushqimit. Kjo normë e lartë e shpenzimeve për grupin e ushqimit, sipas tij, ndikon drejtpërdrejtë në standardin e jetesës të ekonomive familjare në Kosovë.

“Sigurisht që ndikon, kur 47 për qind të të ardhurave i merr vetëm një grup, pra grupi i ushqimit. Tash mbesin edhe 11 grupe. Konsumi është fushë e gjerë, por faktikisht gati se gjysma e të ardhurave shkojnë për grupin e ushqimeve dhe gjysma tjetër mbetet për mbulimin e pjesës tjetër të zhvillimit të jetesës dhe të të gjitha të mirave në kuadër të ekonomisë familjare”, theksoi Asllani.

Kaçaniku: Konsumatori i varfëruar, pasqyrë e shtetit të varfëruar

Udhëheqësi i organizatës joqeveritare “Konsumatori”, Selatin Kaçaniku tha se zhvillimet në vitin e kaluar e kanë vështirësuar jetën e qytetarëve konsumatorë në Kosovë. Ndikimi i pandemisë COVID-19, ka rezultuar me humbje të vendeve të punës në sektorin privat, me ulje të pagave dhe me ngritje të çmimeve. Por, sipas tij, ngritja e çmimeve më tepër është rezultat i menaxhimit të pamjaftueshëm dhe pa eksperiencë të kornizës së tregut dhe të bizneseve.

“Mendoj se në këtë periudhë, duke pasur parasysh edhe faktin që disa individë dhe familje i kanë dhënë deri në 4 mijë euro për shërim nga COVID-i, pa ndihmën e përkrahjen e askujt, atëherë mund të themi që 30 për qind të qytetarëve konsumatorë dhe taksapagues që jetojnë në varfëri dhe një e treta e kësaj përqindje jetojnë në varfëri të skajshme, janë të falimentuar. Ky është një paralajmërim, një ogur i zi për qeverinë, e cila duhet gjithsesi të ndërmarrë masat, sepse qytetari konsumator dhe taksapagues i varfëruar, prezanton dhe shpërfaq dhe identifikon shtetin e varfëruar”, theksoi Kaçaniku.

Ai shtoi se edhe gjatë vitit 2021, çmimet kanë shënuar lëvizje dhe ngritje, duke e rënduar edhe më tej gjendjen e konsumatorëve dhe të ekonomive familjare.

Bota

Kryeministri britanik: Do të shkatërrojmë bandat e kontrabandës së njerëzve

Published

on

Kryeministri britanik, Keir Starmer, deklaroi se qeveria e tij do t’i trajtojë trafikantët e njerëzve si terroristë, duke njoftuar një shtesë prej 75 milionë paund (përkatësisht 97 milionë dollarë) për komandën e sigurisë kufitare. Kjo nismë është pjesë e një strategjie më të gjerë për të luftuar kontrabandën e qenieve njerëzore dhe për të forcuar masat e sigurisë kufitare.

Duke folur në Asamblenë e Përgjithshme të Interpolit në Glasgou, Starmer theksoi rëndësinë e trajtimit të kontrabandës së njerëzve si një kërcënim të sigurisë globale, të ngjashëm me terrorizmin. Ai nënvizoi se kontrabanda e njerëzve është një problem që kërkon një qasje të koordinuar ndërkombëtare dhe bashkëpunim mes vendeve për të ndarë burime dhe taktika.

Kryeministri e lidh këtë nismë me punën e tij të mëparshme në luftën kundër terrorizmit, duke shprehur përkushtimin e tij për të shkatërruar bandat e kontrabandës së njerëzve. Ai shprehu bindjen se është e nevojshme të ndihmohet forcat e sigurisë kufitare me kompetenca të zgjeruara dhe burime të reja, për të mundësuar një luftë më efikase kundër këtij fenomeni.

Shtesa prej 75 milionë paund do të dyfishojë fondin total për komandën kufitare në 150 milionë paund gjatë dy viteve të ardhshme. Këto mjete do të përdoren për të financuar pajisjet e mbikëqyrjes me teknologji të avancuar dhe për të angazhuar 100 hetues specialistë, të cilët do të fokusohen në goditjen e kriminelëve të përfshirë në këtë lloj aktiviteti.

Ndërkohë, sekretarja e Brendshme, Yvette Cooper, e cila ishte e pranishme në ngjarje, theksoi se qeveria do të përpiqet të bëjë përparim sa më shpejt të jetë e mundur në uljen e kalimeve të paligjshme me varka të vogla, por nuk ofroi objektiva specifike ose një kornizë kohore për këtë qëllim.

Starmer përfundoi duke theksuar se misioni i tij si kryeministër është “të shkatërrojë bandat e kontrabandës së njerëzve”, duke shprehur përkushtimin e tij për të mbrojtur qytetarët britanikë dhe për të siguruar që ata të jetojnë në një ambient të sigurt. Me këtë qasje, qeveria britanike synon të forcojë masat për parandalimin e kontrabandës dhe mbrojtjen e jetëve njerëzore./UBTNews/

 

Continue Reading

Bota

Lavrov: Të hapur për dialog me Perëndimin

Published

on

Rusia shpreh gatishmërinë për të dialoguar me Perëndimin dhe do të shqyrtojë çdo propozim në këtë drejtim, deklaroi sot ministri i Jashtëm rus, Sergei Lavrov.

“Ne nuk po mbyllemi nga një dialog me Perëndimin,” tha ai gjatë një simpoziumi ndërkombëtar në Moskë, i cituar nga agjencia Interfax.

Lavrov theksoi se, pavarësisht faktit që Rusia ka nxjerrë përfundime të rëndësishme nga tradhtitë e fqinjëve perëndimorë ndaj premtimeve dhe angazhimeve të tyre, ajo mbetet e hapur për rinovimin e kontakteve.

“Por nëse këto vende janë të gatshëm të rifillojnë bisedimet dhe të ndërtojnë marrëdhënie mbi parimin e një ekuilibri të ndërsjellë interesash, Rusia do të vendosë se si t’i trajtojë oferta të tilla,” shtoi ai.

Continue Reading

Lajmet

Ish-kryeinspektori i AKI-së, Burim Ramadani, zhvilloi në UBT një ligjëratë tematike me studentët për Sigurinë Nacionale

Published

on

UBT mirëpriti ish-kryeinspektorin e Agjencisë Kosovare të Inteligjencës, Burim Ramadanin, që zhvilloi një ligjëratë tematike me studentët e Departamentit të Studimeve të Sigurisë. I shoqëruar nga Prof. Gjon Culaj, Ramadani theksoi rëndësinë e analizës së kërcënimeve dhe sfidave që përballen me sigurinë nacionale të Kosovës.

Gjatë ligjëratës, ata diskutuan për faktorët e brendshëm dhe ata të jashtëm që ndikonin në stabilitetin e vendit, duke nxjerrë në pah situatat e fundit dhe mënyrat se si Kosova mund të përforcojë kapacitetet e saj në fushën e sigurisë. Studentët patën mundësinë të angazhoheshin në një dialog aktiv, duke bërë pyetje dhe duke shprehur mendimet e tyre mbi çështje të ndryshme që lidhen me sigurinë, duke përfshirë ndikimet e geopolitikës dhe rolin e institucioneve të sigurisë.

Ramadani theksoi se, përballë sfidave të shumta, është e domosdoshme që brezi i ri të jetë i informuar dhe i përgatitur për të kontribuar në ruajtjen e sigurisë kombëtare. Kjo ligjëratë ofroi një platformë për diskutime të thelluara mbi rëndësinë e njohurive në fushën e sigurisë, si dhe për nevojën e angazhimit të vazhdueshëm për të përballuar kërcënimet që rrezikojnë paqen dhe stabilitetin e Kosovës.

Ky aktivitet u prit me interes të madh nga studentët, të cilët shprehën vlerësimin e tyre për mundësinë e diskutimit direkt me ekspertë të njohur në fushën e sigurisë. Ligjërata përfundoi me një sesion pyetje-përgjigje, ku studentët shprehën shqetësimet e tyre dhe diskutuan ide për të ardhmen e sigurisë në vend./UBTNews/

 

Continue Reading

Lajmet

Gërvalla për zgjedhjet në SHBA: Nuk shoh sinjal për ndryshim të mbështetjes për Kosovën

Published

on

By

Ministrja e Punëve të Jashtme dhe Diasporës, Donika Gërvalla ka thënë se nuk sheh asnjë sinjal që mund të ketë ndonjë ndryshim të mbështetjes së Shteteve të Bashkuara të Amerikës për Kosovën edhe pas procesit zgjedhor që do të zhvillohet nesër atje.

Kryediplomatja kosovare tha se Kosova e ka mbështetjen nga të dy kampet.

Këto komente, Gërvalla i bëri në një konferencë për medie pas takimit që zhvilloi me zëvendëskryeministrin dhe ministrin e Punëve të Jashtme dhe të Tregtisë, Xavier Bettel.

“Si Republikë e Kosovës e cila përbënë popullin më pro amerikan në botë, dhe një vend për të cilin SHBA-të gjithnjë kanë qenë të rëndësishme pa luftës, gjatë luftës dhe sidomos pas luftës në çështjet e zhvillimit, pavarësisë dhe forcimit të rolit të Kosovës në skenën ndërkombëtare jemi me fat që në Shtetet e Bashkuara kemi pas vazhdimisht mbështetjen e të dy kampeve edhe të kampit republikan edhe të kampit demokrat dhe nuk shoh asnjë sinjal që një gjë e tillë të ketë ndryshuar gjatë rrugës. Prandaj, duke kryer detyra e shtëpisë në Kosovë, duke i quar përpara reformat, agjendën e reformave duke e vendosur sundimin e ligjit në çdo cep të Kosovës, duke luftuar krimin e organizuar atëherë miqësia dhe partneriteti me Amerikën kështu forcohet, nuk forcohet me fjalë , nuk forcohet me deklarata, por forcohet me punë konkrete”, theksoi Gërvalla.

Sa i takon procesit të dialogut, ministrja Gërvalla beson që me përbërjen e re të Komisionit Evropian do të ketë zhvillime në këtë drejtim.

“Shpesh kemi paralajmëruar që dialogu i udhëhequr nga Miroslav Lajçak nuk ka sjell rezultate e dëshiruara apo të premtuara, dhe prandaj shpresojmë shumë që Komisioni i ardhshëm do të kemi së shpejti intervistimet e tyre nga Parlamenti Evropian dhe shpresojmë shumë të filloj punën sa më shpejtë me qëllim që së bashku me Komisionin e ri të shohim se cilat janë mundësitë që do të ofroj procesi i dialogut”, theksoi ajo.

Sa i takon takimeve të shpeshta që kryeministri, Albin Kurti dhe vetë Donika Gërvalla po i zhvillojnë në diasporë, ajo tha se nuk janë pjesë e fushatës, por formë e bashkëbisedimeve me mërgatës.

“Takimet e formës së bashkëbisedimit mes kryeministrit dhe pjesëtarëve të mërgatës, apo ministres së Jashtme dhe Diasporës dhe pjesëtarëve të mërgatës, apo presidentes dhe mërgatës janë një format i cili ka qenë shumë aktiv edhe në vitet 90’të edhe është në një traditë të mirë të bisedave. Ka raste kur takimet zhvillohet nga shoqatat, ka raste si në rastin e djeshëm, kur organizohet nga misionet tonat diplomatike, prandaj është një përzierje varësisht se nga kush vjen iniciativa si vjen dhe është një lidhje e cila është kaq e fort sa që Kosovën e bënë unike në rajonin tonë…varësisht se kush e organizon ai edhe e e financon. Prandaj, nuk kemi hyrë në fazën e fushatës, kur të hyjmë në fazën e fushatës elektorale do ta shihni se shtohet ritmi do të shtohen takimet dhe do të ndryshoj natyrisht edhe gjuha e takimeve dhe e përmbajtjeve të cilat do t’i shërbejnë më shumë një fushate elektorale sesa një bashkëbisedimi me qytetarët”, theksoi Gërvalla.

Lidhur me mënyrën e votimit për diasporën në zgjedhjet e 9 shkurtit, ministrja e Punëve të Jashtme dhe të Diasporës, Donika Gërvalla tha se do të ofrojnë të gjitha mundësitë me qëllim që asnjë qytetarë i Kosovës të mos i imponohet mënyra e votimit.

Continue Reading

Të kërkuara