Lajmet

Rriten çmimet, ulen pagat

Për ushqim shpenzohen 47 për qind e pagave.

Published

on

Gjatë vitit 2020 në Kosovë, i cili tashmë njihet si viti i pandemisë së koronavirusit, çmimet e konsumit u rritën në vlerën prej 0.2 për qind krahasuar me vitin paraprak. Kështu thuhet në të dhënat që ofron Indeksi i harmonizuar i çmimeve të konsumit, i publikuar nga Agjencia e Statistikave të Kosovës.

Ibish Asllani, shef i Divizionit të statistikave të çmimeve në Agjencinë e Statistikave të Kosovës, thotë për Radion Evropa e lirë, se çmimet e konsumit në periudha të shkurta kohore gjatë vitit 2020, kanë shënuar ndryshime në ngritje dhe zbritje të tyre, por në tërësi ato janë ngritur për 0.2 për qind.

Ngritje të çmimeve, sipas Asllanit, janë shënuar për produktet bazike ushqimore.

“Ngritjet e këtyre çmimeve kanë qenë kryesisht te buka dhe drithërat, rreth 2.3 për qind dhe e kam fjalën për indeksin e tërësishëm të çmimeve të konsumit. Pastaj te mishi ka pasur një ngritje prej 1.8 për qind, qumështi, djathi dhe vezët kanë pasur ngritje 1.8 për qind, pemët kanë pasur ngritje të çmimit prej 5.0 për qind, kafja, çaji dhe kakao kanë pasur ngritje të çmimeve për 5.4 për qind, uji, pijet joalkoolike, lëngjet nga pemët dhe perimet 1.7 për qind”, tha Asllani.

Ai shtoi se ngritje të çmimeve prej 3.4 për qind kanë shënuar sheqeri dhe ëmbëlsirat, ndërkaq duhani 1.3 për qind. Rritje të çmimeve prej 4.4 për qind kanë shënuar produktet mjekësore, aparaturat dhe pajisjet, ndërkaq shërbimet telefonike dhe të telefaksit për 2.2 për qind. Shërbime hoteliere kanë shënuar ngritje prej 2.3 për qind, sigurimet 15.7, pajisjet shtëpiake 1.0 për qind, shërbimet ambulatore 5.8 për qind e të tjera.

Por, sipas Asllanit, gjatë vitit 2020 janë shënuar rënie të çmimeve të perimeve për minus 5.5 për qind, si dhe rënie të çmimeve, të cilat janë shprehur te përdorimi i pajisjeve për transportin personal për minus 12.0 për qind. Në këtë rënie të këtyre çmimeve ka ndikuar rënia e çmimeve të naftës dhe benzinës. Rënie të çmimeve ka pasur edhe te veshjet për minus 1.2 për qind.

Qytetarët: Ngritja e çmimeve ka përkeqësuar mirëqenien

Disa qytetarë në Prishtinë thonë se ngritja e çmimeve për produktet ushqimore, gjatë vitit të kaluar, fillimisht ishte e pahetueshme, por më pas ato u bënë të dukshme. Sipas tyre, rritja e çmimeve ka vazhduar edhe gjatë këtij viti.

Ismet Demiri nga Prishtina, i punësuar në sektorin privat, thotë që pandemia ndikoi që një numër i madh i të punësuarve në këtë sektor të mbeteshin pa punë, ndërkohë që rritja e çmimeve për produktet bazike ushqimore ishte barrë e shtuar për të gjithë.

“Janë ngritur çmimet e produkteve ushqimore, sidomos produkteve nga bujqësia dhe vaji. Me këto ngritje çmimesh po dëmtohet çdo familje, në përgjithësi, e vendit tonë”, tha Demiri.

Hamide Mustafa thotë se është amvise dhe familja e saj jeton nga ndihma sociale që i ofron shteti. Gjendjen financiare të familjes së saj, siç thotë ajo, e ka rënduar ngritja e çmimeve të produkteve ushqimore.

“Sidomos nëpër markete ushqimi dhe pijet, që janë më kryesoret. Burri është i papunë dhe vetëm ndihma sociale nuk na mjaftonte”, theksoi Mustafa.

Mensur Krasniqi, avokat nga Prishtina, thotë që shporta mujore gjatë vitit 2020 ka dalluar nga një vit më herët. Çmimet e ngritura për produktet bazike, sipas tij, kanë goditur të gjithë e sidomos ata të punësuar në sektorin privat, si dhe ata që kanë mbetur pa punë si pasojë e pandemisë.

“Sidomos në pjesë e dytë të vitit 2020 kanë ndryshuar çmimet, sidomos vaji, sheqeri, mishi, pra këto produktet bazike që konsumojnë familjet. Secila pore e shoqërisë është goditur prej pandemisë, por sidomos sektori privat (të punësuarit) është goditur më së shumti. Kjo ka ndikuar që të bie fuqia blerëse dhe në këtë mënyrë, rritja e çmimeve sigurisht që ka vështirësuar mirëqenien si dhe ka përkeqësuar gjendjen ekonomike të familjeve”, tha Krasniqi.

Rënie e pagës mesatare

Sipas të dhënave nga Agjencia e Statistikave të Kosovës, gjatë vitit 2020, paga mesatare ka shënuar rënie. Pagat që merren nga buxheti i Kosovës nuk kanë lëvizur, por në sektorin privat ato kanë shënuar rënie dhe marrë parasysh që sektori privat përfshin shumicën e të punësuarve në vend, kjo ka ndikuar në rënien e nivelit të pagave mesatare në përgjithësi.

Në vitin 2020, pagat mesatare bruto në Kosovë ishin 466 euro, derisa në vitin 2019 ishin 477 euro. Pra, kishte një rënie prej 11 eurosh nga viti paraprak. Kurse, paga neto, në vitin 2020 ishte 416 euro, krahasuar me vitin 2019 e cila ishte 430 euro. Pra, një rënie prej 14 eurosh.

Paga mesatare bruto në sektorin privat, në vitin 2020 ishte 380 euro, derisa në vitin 2019 ishte 411 euro. Pra, kishte një rënie prej 31 eurosh. Ndërsa, paga mesatare neto për vitin 2020 ishte 342 euro, krahasuar me vitin 2019 që ishte 372 euro. Pra, ka shënuar një rënie prej 30 eurosh.

Ibish Asllani thotë se përllogaritja e Indeksit të çmimeve të konsumit bëhet në bazë të strukturës së konsumit. Indeksi i konsumit, sipas tij, ka 12 grupe dhe 88 nëngrupe, në bazë të klasifikimit të konsumit individual.

Për ushqim shpenzohen 47 për qind e pagave

Bazuar në statistikat e regjistruara për vitin 2020, sipas Asllanit, nga të ardhurat që ka një ekonomi familjare, 47 për qind e tyre shpenzohen vetëm për grupin e ushqimit. Kjo normë e lartë e shpenzimeve për grupin e ushqimit, sipas tij, ndikon drejtpërdrejtë në standardin e jetesës të ekonomive familjare në Kosovë.

“Sigurisht që ndikon, kur 47 për qind të të ardhurave i merr vetëm një grup, pra grupi i ushqimit. Tash mbesin edhe 11 grupe. Konsumi është fushë e gjerë, por faktikisht gati se gjysma e të ardhurave shkojnë për grupin e ushqimeve dhe gjysma tjetër mbetet për mbulimin e pjesës tjetër të zhvillimit të jetesës dhe të të gjitha të mirave në kuadër të ekonomisë familjare”, theksoi Asllani.

Kaçaniku: Konsumatori i varfëruar, pasqyrë e shtetit të varfëruar

Udhëheqësi i organizatës joqeveritare “Konsumatori”, Selatin Kaçaniku tha se zhvillimet në vitin e kaluar e kanë vështirësuar jetën e qytetarëve konsumatorë në Kosovë. Ndikimi i pandemisë COVID-19, ka rezultuar me humbje të vendeve të punës në sektorin privat, me ulje të pagave dhe me ngritje të çmimeve. Por, sipas tij, ngritja e çmimeve më tepër është rezultat i menaxhimit të pamjaftueshëm dhe pa eksperiencë të kornizës së tregut dhe të bizneseve.

“Mendoj se në këtë periudhë, duke pasur parasysh edhe faktin që disa individë dhe familje i kanë dhënë deri në 4 mijë euro për shërim nga COVID-i, pa ndihmën e përkrahjen e askujt, atëherë mund të themi që 30 për qind të qytetarëve konsumatorë dhe taksapagues që jetojnë në varfëri dhe një e treta e kësaj përqindje jetojnë në varfëri të skajshme, janë të falimentuar. Ky është një paralajmërim, një ogur i zi për qeverinë, e cila duhet gjithsesi të ndërmarrë masat, sepse qytetari konsumator dhe taksapagues i varfëruar, prezanton dhe shpërfaq dhe identifikon shtetin e varfëruar”, theksoi Kaçaniku.

Ai shtoi se edhe gjatë vitit 2021, çmimet kanë shënuar lëvizje dhe ngritje, duke e rënduar edhe më tej gjendjen e konsumatorëve dhe të ekonomive familjare.

Lajmet

Regjistrimet në UBT: Nga 10 vende të lira në 5 drejtimet më të kërkuara!

Published

on

UBT njofton me kënaqësi se, pas një numri të jashtëzakonshëm të interesuarish për regjistrimet e vitit akademik 2024-2025, kanë mbetur nga 10 vende të lira në pesë drejtimet më të kërkuara. Kjo është një mundësi e shkëlqyer për studentët që dëshirojnë të fillojnë studimet në fusha me perspektivë të madhe punësimi.

Drejtimet me vende të lira përfshijnë: Inxhinierinë e Energjisë, programi fokusohet në teknologjitë e reja të energjisë dhe efikasitetin energjetik, duke përgatitur profesionistë të kualifikuar për të kontribuar në zhvillimin e qëndrueshëm të burimeve energjetike dhe për sfidat e industrisë energjetike.

Shkenca të Ushqimit dhe Bioteknologji, programi ofron një kuptim të thellë të proceseve që lidhen me prodhimin dhe përpunimin e ushqimit, si dhe përdorimin e bioteknologjisë për të përmirësuar cilësinë dhe sigurinë ushqimore. Studentët do të angazhohen në kërkime dhe aplikime praktike.

Inxhinieri Ndërtimore dhe Infrastrukturë, një ndër drejtimet më të kërkuara në treg, i përgatit studentët për të kontribuar në projektimin, ndërtimin dhe menaxhimin e infrastrukturës publike dhe private. Ata do të studiojnë struktura, materiale ndërtimi dhe teknikën e menaxhimit të projekteve.

Juridik, programi ofron një edukim të thellë në fushën e së drejtës dhe procedurave ligjore, përgatitjes së profesionistëve që do të kontribuojnë në fushën e drejtësisë dhe mbrojtjes së të drejtave të qytetarëve.

Inxhinieri e Mekatronikës, ky program integron inxhinierinë mekanike dhe elektronike për zhvillimin e sistemeve automatizimi, duke ofruar mundësi të shkëlqyera për inovacion dhe zhvillim teknologjik.

Të gjitha këto drejtime ofrojnë mundësi të shkëlqyera për zhvillimin profesional dhe akademik, duke e bërë UBT-në një nga zgjedhjet më të mira për ata që dëshirojnë të ndjekin një karrierë të suksesshme në fushat përkatëse.

Regjistrimet për këto drejtime janë duke vazhduar, dhe të gjithë ata që janë të interesuar janë të inkurajuar të aplikojnë sa më shpejt. Për më shumë informacion mbi procedurat e aplikimit dhe dokumentacionin e nevojshëm, ju lutemi vizitoni faqen zyrtare të UBT-së. Mos e humbisni këtë mundësi për të ndërtuar të ardhmen tuaj akademike në një nga universitetet me rankimin më të lartë për cilësi në rajon!/UBTNews/

 

Continue Reading

Bota

A do të përfshihet SHBA drejtpërdrejtë në luftë në Lindjen e Mesme?

Published

on

Sipas një analize nga VOA, tensionet në Lindjen e Mesme po rriten, me shqetësime të thella mbi mundësinë e përfshirjes së drejtpërdrejtë të Shteteve të Bashkuara në konflikt. Presidenti Joe Biden ka paralajmëruar Izraelin të mos lejojë që lufta në Gazë, kundër Hamasit të mbështetur nga Irani, të përhapej në Liban dhe ndaj Iranit. Megjithatë, Izraeli ka intensifikuar sulmet ndaj Hezbollahut dhe ka premtuar hakmarrje ndaj Iranit.

Izraeli raportoi se ka goditur objektiva të Hezbollahut, ndërsa sulmet izraelite në Damask rezultuan me vrasjen e tre civilëve. Të martën, Irani lëshoi 180 raketa ndaj Izraelit, duke shkaktuar dëme dhe viktima.

Biden diskutoi situatën me liderët e Grupit të Shtatë, duke theksuar se Izraeli ka të drejtë të përgjigjet, por se përgjigja duhet të jetë proporcionale. Ai theksoi se nuk do ta mbështeste një sulm të mundshëm të Izraelit ndaj objekteve bërthamore të Iranit.

Disa analistë, si Aaron David Miller, paralajmërojnë se një përshkallëzim i mëtejshëm mund të sjellë hakmarrje nga Irani që do të prekte interesat amerikane, si sulmet ndaj objekteve të prodhimit të naftës në Arabinë Saudite apo forcimin e grupeve pro-iraniane në Irak dhe Siri.Shtetet e Bashkuara janë angazhuar tashmë në operacione për interceptimin e raketave iraniane, por mbetet e paqartë nëse Biden do të autorizojë sulme direkte ndaj Iranit. Ekspertë si Brian Katulis theksojnë se SHBA ka vepruar kryesisht si vëzhgues, duke u përpjekur të kufizojë pasojat e konfliktit.

Në mesin e gjithë kësaj, lideri suprem i Iranit, Ali Khamenei, ka fajësuar SHBA dhe vendet evropiane për konfliktet në rajon, duke thënë se largimi i tyre do të ndihmonte në zhdukjen e përplasjeve. Shtëpia e Bardhë ka njoftuar se do të vendosen sanksione të tjera ndaj Iranit, duke theksuar që tensionet mbeten të larta dhe pa një zgjidhje të qartë./UBTNews/

 

 

Continue Reading

Lajmet

Në Zveçan vendosen tabela informuese në gjuhën shqipe, atë serbe dhe angleze

Published

on

By

Kryetari i Komunës së Zveçanit, Ilir Peci, ka bërë të ditur se pas 25 vitesh janë vendosur tabelat informuese në shqipe dhe në gjuhët e tjera në këtë qytet.

Në një postim në Facebook, ai ka deklaruar se të gjitha këto shenja informuese janë thelbësore për banorët dhe për të gjithë komunitetet që jetojnë në Zveçan.

“Ato gjithashtu do t’u ofrojnë ndihmë vizitorëve nga e gjithë Kosova dhe më gjerë, duke treguar se kjo është një zonë ku diversiteti dhe bashkëjetesa janë vlera të çmuara. Bashkëpunimi ynë për të arritur këtë hap, gjithashtu shpreh angazhimin tonë të vazhdueshëm për promovimin e gjuhëve zyrtare në hapësirat publike”, ka thënë Peci.

Continue Reading

Lajmet

Rusia thotë se ballafaqimi i saj me Perëndimin është i pashembullt në histori

Published

on

By

Ballafaqimi i tanishëm mes Rusisë dhe Perëndimit për Ukrainën është i pakrahasueshëm në histori, si dhe një gabim i cili mund të çojë drejt katastrofës, ka thënë një diplomat i lartë rus të enjten.

Ai i bëri këto komente kur u pyet rreth krahasimeve mes ballafaqimit të tanishëm dhe Krizës Kubane të Raketave më 1962.

Lufta tashmë dyvjeçare e gjysmë në Ukrainë, lufta më e madhe tokësore në Evropë prej Luftës së Dytë Botërore, e ka nxitur një ballafaqim të madh mes Rusisë dhe Perëndimit, dhe zyrtarë rusë thonë se ballafaqimi tani po futet në etapën më të rrezikshme deri më sot.

Diplomatët rusë në të kaluarën kanë nxjerrë krahasime me krizën e vitit 1962 kur superfuqitë e Luftës së Ftohtë thuhet të kenë qenë shumë afër luftës bërthamore ndërkombëtare, pasi Moska vendosi fshehurazi raketa në Kubë.

Por, zëvendësministri i Jashtëm rus, Sergei Ryabkov, tha për gazetarë të enjten se “çfarë po ndodh [tani] nuk ka ngjashmëri me të kaluarën”.

Ryabkov, i cili është mbikëqyrës i kontrollit të armëve dhe marrëdhënieve me Amerikën Veriore, tha për gazetarë në Moskë se rreziku i përleshjeve me armë mes fuqive bërthamore nuk duhet të nënvlerësohet.

“Ne jemi duke ecur nëpër territor të pashkelur më parë ushtarak dhe politik”, tha ai.

Ryabkov tha se një gabim në këtë kohë mund të shkaktojë fatkeqësi të madhe, tha se dyshon nëse ata në Perëndim janë në gjendje t’i “kuptojnë pasojat e rrugës që kanë marrë”.

Ka javë që Rusia i paralajmëron Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e tyre se, nëse ata i japin leje Ukrainës të godasë thellë brenda tokës ruse me raketa perëndimore, atëherë Moska do ta cilësojnë këtë si përshkallëzim të madh.

Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, ka kohë që u lutet aleatëve ta lejojnë Ukrainën t’i përdorë armët me të cilat ata e furnizojnë për sulme brenda Rusisë.

Presidenti i Rusisë, Vladimir Putin, tha më 12 shtator se Perëndimi do të futej në një lufte të drejtpërdrejtë me Rusinë, nëse do ta lejonte Ukrainën të kryejë sulme në tokën ruse me raketa me rreze të gjatë veprimi të prodhuara nga Perëndimi.

Putini e ndryshoi doktrinën bërthamore të Rusisë për ta ulur pragun e përdorimit të armëve të tilla nga Moska në përputhje me situatën.

Zelensky i ka kërkuar Perëndimit t’i kalojë dhe shpërfillë të ashtuquajturat “vija të kuqe” të Rusisë, dhe disa vende perëndimore i kanë bërë thirrje SHBA-së ta bëjë pikërisht këtë.

Rusia, fuqia më e madhe bërthamore në botë, thotë se kjo është marrëzi./REL

Continue Reading

Të kërkuara