Lajmet

Rriten çmimet, ulen pagat

Për ushqim shpenzohen 47 për qind e pagave.

Published

on

Gjatë vitit 2020 në Kosovë, i cili tashmë njihet si viti i pandemisë së koronavirusit, çmimet e konsumit u rritën në vlerën prej 0.2 për qind krahasuar me vitin paraprak. Kështu thuhet në të dhënat që ofron Indeksi i harmonizuar i çmimeve të konsumit, i publikuar nga Agjencia e Statistikave të Kosovës.

Ibish Asllani, shef i Divizionit të statistikave të çmimeve në Agjencinë e Statistikave të Kosovës, thotë për Radion Evropa e lirë, se çmimet e konsumit në periudha të shkurta kohore gjatë vitit 2020, kanë shënuar ndryshime në ngritje dhe zbritje të tyre, por në tërësi ato janë ngritur për 0.2 për qind.

Ngritje të çmimeve, sipas Asllanit, janë shënuar për produktet bazike ushqimore.

“Ngritjet e këtyre çmimeve kanë qenë kryesisht te buka dhe drithërat, rreth 2.3 për qind dhe e kam fjalën për indeksin e tërësishëm të çmimeve të konsumit. Pastaj te mishi ka pasur një ngritje prej 1.8 për qind, qumështi, djathi dhe vezët kanë pasur ngritje 1.8 për qind, pemët kanë pasur ngritje të çmimit prej 5.0 për qind, kafja, çaji dhe kakao kanë pasur ngritje të çmimeve për 5.4 për qind, uji, pijet joalkoolike, lëngjet nga pemët dhe perimet 1.7 për qind”, tha Asllani.

Ai shtoi se ngritje të çmimeve prej 3.4 për qind kanë shënuar sheqeri dhe ëmbëlsirat, ndërkaq duhani 1.3 për qind. Rritje të çmimeve prej 4.4 për qind kanë shënuar produktet mjekësore, aparaturat dhe pajisjet, ndërkaq shërbimet telefonike dhe të telefaksit për 2.2 për qind. Shërbime hoteliere kanë shënuar ngritje prej 2.3 për qind, sigurimet 15.7, pajisjet shtëpiake 1.0 për qind, shërbimet ambulatore 5.8 për qind e të tjera.

Por, sipas Asllanit, gjatë vitit 2020 janë shënuar rënie të çmimeve të perimeve për minus 5.5 për qind, si dhe rënie të çmimeve, të cilat janë shprehur te përdorimi i pajisjeve për transportin personal për minus 12.0 për qind. Në këtë rënie të këtyre çmimeve ka ndikuar rënia e çmimeve të naftës dhe benzinës. Rënie të çmimeve ka pasur edhe te veshjet për minus 1.2 për qind.

Qytetarët: Ngritja e çmimeve ka përkeqësuar mirëqenien

Disa qytetarë në Prishtinë thonë se ngritja e çmimeve për produktet ushqimore, gjatë vitit të kaluar, fillimisht ishte e pahetueshme, por më pas ato u bënë të dukshme. Sipas tyre, rritja e çmimeve ka vazhduar edhe gjatë këtij viti.

Ismet Demiri nga Prishtina, i punësuar në sektorin privat, thotë që pandemia ndikoi që një numër i madh i të punësuarve në këtë sektor të mbeteshin pa punë, ndërkohë që rritja e çmimeve për produktet bazike ushqimore ishte barrë e shtuar për të gjithë.

“Janë ngritur çmimet e produkteve ushqimore, sidomos produkteve nga bujqësia dhe vaji. Me këto ngritje çmimesh po dëmtohet çdo familje, në përgjithësi, e vendit tonë”, tha Demiri.

Hamide Mustafa thotë se është amvise dhe familja e saj jeton nga ndihma sociale që i ofron shteti. Gjendjen financiare të familjes së saj, siç thotë ajo, e ka rënduar ngritja e çmimeve të produkteve ushqimore.

“Sidomos nëpër markete ushqimi dhe pijet, që janë më kryesoret. Burri është i papunë dhe vetëm ndihma sociale nuk na mjaftonte”, theksoi Mustafa.

Mensur Krasniqi, avokat nga Prishtina, thotë që shporta mujore gjatë vitit 2020 ka dalluar nga një vit më herët. Çmimet e ngritura për produktet bazike, sipas tij, kanë goditur të gjithë e sidomos ata të punësuar në sektorin privat, si dhe ata që kanë mbetur pa punë si pasojë e pandemisë.

“Sidomos në pjesë e dytë të vitit 2020 kanë ndryshuar çmimet, sidomos vaji, sheqeri, mishi, pra këto produktet bazike që konsumojnë familjet. Secila pore e shoqërisë është goditur prej pandemisë, por sidomos sektori privat (të punësuarit) është goditur më së shumti. Kjo ka ndikuar që të bie fuqia blerëse dhe në këtë mënyrë, rritja e çmimeve sigurisht që ka vështirësuar mirëqenien si dhe ka përkeqësuar gjendjen ekonomike të familjeve”, tha Krasniqi.

Rënie e pagës mesatare

Sipas të dhënave nga Agjencia e Statistikave të Kosovës, gjatë vitit 2020, paga mesatare ka shënuar rënie. Pagat që merren nga buxheti i Kosovës nuk kanë lëvizur, por në sektorin privat ato kanë shënuar rënie dhe marrë parasysh që sektori privat përfshin shumicën e të punësuarve në vend, kjo ka ndikuar në rënien e nivelit të pagave mesatare në përgjithësi.

Në vitin 2020, pagat mesatare bruto në Kosovë ishin 466 euro, derisa në vitin 2019 ishin 477 euro. Pra, kishte një rënie prej 11 eurosh nga viti paraprak. Kurse, paga neto, në vitin 2020 ishte 416 euro, krahasuar me vitin 2019 e cila ishte 430 euro. Pra, një rënie prej 14 eurosh.

Paga mesatare bruto në sektorin privat, në vitin 2020 ishte 380 euro, derisa në vitin 2019 ishte 411 euro. Pra, kishte një rënie prej 31 eurosh. Ndërsa, paga mesatare neto për vitin 2020 ishte 342 euro, krahasuar me vitin 2019 që ishte 372 euro. Pra, ka shënuar një rënie prej 30 eurosh.

Ibish Asllani thotë se përllogaritja e Indeksit të çmimeve të konsumit bëhet në bazë të strukturës së konsumit. Indeksi i konsumit, sipas tij, ka 12 grupe dhe 88 nëngrupe, në bazë të klasifikimit të konsumit individual.

Për ushqim shpenzohen 47 për qind e pagave

Bazuar në statistikat e regjistruara për vitin 2020, sipas Asllanit, nga të ardhurat që ka një ekonomi familjare, 47 për qind e tyre shpenzohen vetëm për grupin e ushqimit. Kjo normë e lartë e shpenzimeve për grupin e ushqimit, sipas tij, ndikon drejtpërdrejtë në standardin e jetesës të ekonomive familjare në Kosovë.

“Sigurisht që ndikon, kur 47 për qind të të ardhurave i merr vetëm një grup, pra grupi i ushqimit. Tash mbesin edhe 11 grupe. Konsumi është fushë e gjerë, por faktikisht gati se gjysma e të ardhurave shkojnë për grupin e ushqimeve dhe gjysma tjetër mbetet për mbulimin e pjesës tjetër të zhvillimit të jetesës dhe të të gjitha të mirave në kuadër të ekonomisë familjare”, theksoi Asllani.

Kaçaniku: Konsumatori i varfëruar, pasqyrë e shtetit të varfëruar

Udhëheqësi i organizatës joqeveritare “Konsumatori”, Selatin Kaçaniku tha se zhvillimet në vitin e kaluar e kanë vështirësuar jetën e qytetarëve konsumatorë në Kosovë. Ndikimi i pandemisë COVID-19, ka rezultuar me humbje të vendeve të punës në sektorin privat, me ulje të pagave dhe me ngritje të çmimeve. Por, sipas tij, ngritja e çmimeve më tepër është rezultat i menaxhimit të pamjaftueshëm dhe pa eksperiencë të kornizës së tregut dhe të bizneseve.

“Mendoj se në këtë periudhë, duke pasur parasysh edhe faktin që disa individë dhe familje i kanë dhënë deri në 4 mijë euro për shërim nga COVID-i, pa ndihmën e përkrahjen e askujt, atëherë mund të themi që 30 për qind të qytetarëve konsumatorë dhe taksapagues që jetojnë në varfëri dhe një e treta e kësaj përqindje jetojnë në varfëri të skajshme, janë të falimentuar. Ky është një paralajmërim, një ogur i zi për qeverinë, e cila duhet gjithsesi të ndërmarrë masat, sepse qytetari konsumator dhe taksapagues i varfëruar, prezanton dhe shpërfaq dhe identifikon shtetin e varfëruar”, theksoi Kaçaniku.

Ai shtoi se edhe gjatë vitit 2021, çmimet kanë shënuar lëvizje dhe ngritje, duke e rënduar edhe më tej gjendjen e konsumatorëve dhe të ekonomive familjare.

Aktualitet

UBT feston me ceremoni solemne gradimin e Gjeneratës së 22-të të studentëve

Published

on

Në një atmosferë solemne dhe plot emocion, UBT ka shënuar ceremoninë e gradimit të Gjeneratës së 22-të të studentëve, duke i dhuruar Kosovës dhe rajonit një brez të ri profesionistësh, inovatorësh dhe liderësh të ardhshëm. Ceremonia u zhvillua në Sallën “1 Tetori” në Prishtinë, në dy sesione, për të mirëpritur me nderim e krenari qindra të diplomuar të programeve Bachelor dhe Master në fusha të ndryshme.

Studentët, të entuziazmuar për këtë arritje të madhe akademike, përmbyllën një kapitull të rëndësishëm të jetës së tyre, për të nisur tashmë një rrugëtim të ri profesional e shoqëror.

Në këtë ngjarje, Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, shprehu krenarinë dhe gëzimin e tij për suksesin e studentëve, duke i përgëzuar për punën e palodhur dhe përkushtimin e treguar gjatë viteve të studimeve.

“Ky është një moment krenarie, reflektimi dhe gëzimi. Ju tashmë keni treguar se me disiplinë, vullnet dhe dije mund të arrini gjithçka. Si gjenerata e 22-të e UBT-së, ju do të mbani mbi supe përgjegjësinë për të qenë ambasadorë të dijes, inovacionit dhe vlerave që përfaqëson ky institucion”, tha Rektori Hajrizi.

Në mesin e të pranishmëve ishin edhe përfaqësues të trupit diplomatik. Ambasadori i Francës në Kosovë, Olivier Guérot, uroi studentët për suksesin e tyre, ndërsa e pranishme ishte edhe përfaqësuesja e Ambasadës së Italisë në Kosovë, Refaela Rittuci.

Ceremonia u pasurua me fjalimet e ish-studentëve të UBT-së që ndanë përvojat e tyre të suksesshme.

Fortesa Kllokoqi, alumni e Fakultetit të Shkencave Mjekësore, ndau rrugëtimin e saj nga studimet në Infermieri dhe Shkencat Paramjekësore në UBT, deri te puna e saj aktuale në Spitalin United.

“Rruga ime nuk ka qenë gjithmonë e lehtë, por ka qenë gjithmonë e vlefshme. UBT më mësoi se me punë, pasion dhe mbështetje, çdo ëndërr mund të bëhet realitet. Sot jam krenare që si ish-studente e këtij institucioni po kontribuoj drejtpërdrejt në kujdesin shëndetësor”.

Nga ana tjetër, arkitekti i njohur dhe themeluesi i Maden Group, Ideal Vejsa, foli për rrugëtimin e tij profesional pas përfundimit të studimeve Master në UBT. Ai theksoi se sfidat janë pjesë e natyrshme e profesionit, por janë ato që e bëjnë punën më kreative. “Çdo projekt është një mundësi për të testuar ide të reja dhe për të lënë gjurmë. Kjo është diçka që e mësova në UBT dhe që më ka shoqëruar në çdo hap të karrierës sime”, tha Vejsa.

Fjalë mirënjohjeje dhanë edhe disa nga studentët e diplomuar.

Marigona Doberlluka, nga Fakulteti i Psikologjisë, tha se UBT nuk është vetëm vend studimi, por edhe një hapësirë e shëndetshme dhe frymëzuese për zhvillim personal e profesional.

“Këtu mësuam se sfidat nuk janë pengesa, por mundësi për të zbuluar potencialin tonë të vërtetë. UBT është vendi ku ëndrrat marrin formë”, theksoi ajo.

Ndërsa Beatrisë Shabanaj, nga Fakulteti Menaxhment, Biznes dhe Ekonomi, e cila së shpejti do të vazhdojë studimet Master në Frankfurt me bursën prestigjioze Deutschlandstipendium, u shpreh:

“Ky institucion më ka dhënë dije, vlera dhe guxim për të synuar më lart. Sot e ndaj këtë sukses me profesorët, prindërit dhe kolegët e mi, duke besuar se secili prej nesh do të vazhdojë të bëjë ndryshim në shoqëri”.

Një moment i veçantë i ceremonisë ishte betimi solemn i studentëve, i udhëhequr nga Rinor Rexhaj dhe Fjona Sylejmani, si dhe betimi i Hipokratit i udhëhequr nga Mjellma Çollaku, duke simbolizuar përkushtimin e të diplomuarve për t’i shërbyer dijes, shëndetit dhe vendit me ndershmëri e përgjegjësi.

Atmosfera u gjallërua edhe nga interpretimet muzikore të studentëve të Fakultetit të Muzikës Moderne, Prodhimit Digjital dhe Menaxhimit: Eda Lecaj me “I will survive”, Leona Ferati me “Firework” dhe Genta Selmani me “We are the Champions”.

Ceremonia kulmoi me hedhjen e kapelave në ajër, një moment i shumëpritur dhe simbol i përfundimit të një periudhe të mbushur me punë, përkushtim dhe sakrifica. Me këtë gjest, Gjenerata e 22-të e UBT-së nisi zyrtarisht kapitullin e ri të jetës së saj.

UBT, me dy dekada përvojë dhe arritje, po dëshmon edhe një herë se mbetet lider kryesor i arsimit, inovacionit dhe zhvillimit në Kosovë dhe rajon.

Continue Reading

Lajmet

Vendimi i ShBA-së, PDK: Dëmi më i madh politik, diplomatik dhe strategjik i Kurtit

Published

on

By

Partia Demokratike e Kosovës ka reaguar pas vendimit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës për të pezulluar pa afat Dialogun Strategjik me Kosovën, duke thënë se ky proces i cili ishte menduar të forconte marrëdhëniet tona ekonomike, politike, diplomatike dhe të mbrojtjes.

Sipas PDK-së, ky zhvillim i rëndë është pasojë e drejtpërdrejtë e veprimeve të pamatura dhe të papërgjegjshme të Qeverisë në largim dhe kryeministrit në largim, Albin Kurti.

“Sjellja e tij ka cenuar besimin dhe partneritetin me aleatin tonë më të madh dhe më të rëndësishëm strategjik, ShBA-në, vendin që ka qenë dhe mbetet mbështetësi më i madh i lirisë, pavarësisë dhe shtetndërtimit të Kosovës. Ky është dëmi më i madh politik, diplomatik dhe strategjik që i është shkaktuar Republikës së Kosovës në 25 vitet e lirisë së saj, duke cenuar drejtpërdrejt raportet me aleatin tonë kryesor dhe duke e vënë në pikëpyetje besueshmërinë ndërkombëtare të shtetit tonë. Për më shumë se dy dekada, marrëdhëniet e Kosovës me ShBA-në kanë qenë të pakontestueshme, të bazuara mbi vlera të përbashkëta të lirisë, paqes dhe demokracisë. Sot, për shkak të një qeverisjeje që ka zgjedhur konfliktin mbi bashkëpunimin dhe populizmin mbi përgjegjësinë, këto raporte po vendosen në rrezik”, thuhet në deklaratën e PDK-së.

Partia Demokratike e Kosovës rithekson se marrëdhënia me ShBA-të është interes jetik dhe kombëtar i Kosovës, i pakrahasueshëm dhe i pazëvendësueshëm. Ne mbetemi të përkushtuar për ta ruajtur, forcuar dhe zgjeruar këtë partneritet në çdo rrethanë.

“Qytetarët e Kosovës e dinë se aty ku ka qenë PDK në qeverisje, marrëdhëniet me ShBA kanë qenë gjithmonë të konsoliduara dhe në rritje. Prandaj, ky dëm që i është shkaktuar Kosovës nga Qeveria në largim duhet të shërbejë si thirrje alarmi për të gjithë: partneriteti me Shtetet e Bashkuara nuk është një çështje e zakonshme politike, por themeli i sigurisë, zhvillimit dhe të ardhmes sonë. Partia Demokratike e Kosovës do të vazhdojë të angazhohet që ky partneritet të mbetet i pathyeshëm dhe gjithmonë në funksion të interesave të popullit të Kosovës. Kosova është e popullit të saj, i cili ka ndërtuar lirinë e vet me mbështetjen vendimtare të Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Përtej gabimeve të një qeverie të përkohshme, besimi i qytetarëve të Kosovës në miqësinë dhe partneritetin me ShBA-të ka qenë dhe do të mbetet i pathyeshëm, sepse kjo lidhje është më e fortë se çdo interes i përkohshëm politik dhe është rrënjosur thellë në historinë dhe të ardhmen tonë të përbashkët”, thuhet në deklaratë..

Pas sanksioneve të Bashkimit Evropian dhe tani vendimit të Shteteve të Bashkuara për pezullimin e Dialogut Strategjik, është bërë krejtësisht e qartë se vendi po rrëshqet në një drejtim të rrezikshëm për shkak të një qeverie të papërgjegjshme. Kjo është koha e fundit që të gjitha forcat politike properëndimore, me vetëdije shtetformuese, të bashkohen dhe t’i japin Kosovës një qeveri të përgjegjshme, e cila e rikthen vendin në rrugëtimin e sigurt të integrimit euroatlantik – aspiratë e përhershme e popullit të Kosovës./KP

Continue Reading

Lajmet

Abdixhiku pritet në Ambasadën Amerikane pas pezullimit të Dialogut Strategjik

Published

on

By

Kryetari i Lidhjes Demokratike të Kosovës, Lumir Abdixhiku, është parë sot duke hyrë në Ambasadën e Shteteve të Bashkuara në Prishtinë, vetëm pak minuta pas vendimit të SHBA-së për pezullimin e Dialogut Strategjik me Kosovën.

Abdixhiku ka mbërritur në objekt rreth orës 15:00, ku pritet të zhvillohet një takim me përfaqësues të ambasadës amerikane.

Para këtij takimi, kreu i LDK-së reagoi përmes një postimi në Facebook, ku theksoi se “është koha të bëhemi bashkë, t’i japim fund kësaj çmendurie politike”./UBTnews

Continue Reading

Lajmet

SHBA pezullon dialogun strategjik me Kosovën për një kohë të pacaktuar

Published

on

By

Ambasada e Shteteve të Bashkuara në Prishtinë ka njoftuar të premten se Uashingtoni ka vendosur të pezullojë për një periudhë të pacaktuar dialogun strategjik me Kosovën.

Në deklaratën e publikuar nga Ambasada thuhet se ky vendim është marrë për shkak të shqetësimeve rreth veprimeve të Qeverisë në detyrë, të cilat, sipas SHBA-së, kanë kontribuar në rritjen e tensioneve dhe paqëndrueshmërisë, duke vështirësuar bashkëpunimin produktiv mbi prioritetet e përbashkëta.

Ne mbetemi të përkushtuar për të çuar përpara interesat e përbashkëta të Shteteve të Bashkuara dhe popullit të Kosovës. Marrëdhënia jonë me Kosovën bazohet në një qëllim të përbashkët: forcimin e paqes dhe stabilitetit si bazë për prosperitet të ndërsjellë ekonomik. Fatkeqësisht, veprimet dhe deklaratat e fundit nga Kryeministri në detyrë Kurti kanë paraqitur sfida për progresin e bërë gjatë shumë viteve”, thuhet në deklaratë.

Dialogu strategjik kishte për synim forcimin e lidhjeve ekonomike dhe diplomatike mes dy vendeve, në interes të qytetarëve.

Continue Reading

Të kërkuara