Shëndet
Rreziqet e frikshme të pijeve ‘slushy’, një gotë e vetme mund ta çojë një fëmijë në koma
Published
9 months agoon
By
UBT NewsRreziqet e fshehura të një përbërësi pak të njohur në një nga pijet më të preferuara të fëmijëve janë zbuluar pas një paralajmërimi alarmues nga ekspertët e shëndetit.
I quajtur glicerol, kjo substancë super e ëmbël është një përbërës i zakonshëm në pijet ‘slushy’—ato pije të ftohta, me ngjyra të ndezura, që shiten shpesh në kinema dhe dyqane lagjeje.
Mjekët kanë paralajmëruar se këto pije mund të shkaktojnë një gjendje potencialisht vdekjeprurëse të quajtur ‘sindroma e dehjes’ tek disa fëmijë. Ekspertët shpjegojnë se ky ëmbëlsues shkakton rënie të rrezikshme të nivelit të sheqerit në gjak brenda minutave, me pasoja fatale.
Sa i rrezikshëm është gliceroli për fëmijët?
Një pije 350ml aq sa një kanaçe Coca-Cola, është e mjaftueshme për të shkaktuar probleme tek fëmijët nën katër vjeç. Për fëmijët e moshës pesë deri në dhjetë vjeç, një e gjysmë pije të tilla mund të kenë efekte të rënda, sidomos nëse konsumohen shpejt.
Raste të fundit alarmante
Mjekët fajësuan pijet ‘slushy’ për 21 raste të shtrimeve në spital të fëmijëve, të cilët kishin nevojë për kujdes mjekësor brenda një ore pas konsumimit të tyre. Vitin e kaluar, këto pije ishin përgjegjëse për rrezikimin e jetës së dy fëmijëve të moshës tre dhe katër vjeç.
Si vepron gliceroli në trupin e fëmijëve?
I njohur si E422 ose glicerinë, ky përbërës përdoret për të parandaluar ngrirjen e pijeve ‘slushy’. Pasi gëlltitet, ai thith ujë e sheqer nga gjaku, para se të përpunohet nga mëlçia dhe veshkat.
Kjo humbje e menjëhershme e lëngjeve dhe sheqerit mund të shkaktojë reaksione serioze dhe potencialisht vdekjeprurëse tek fëmijët e vegjël. Tek të rriturit, sasitë e glicerolit në këto pije janë të vogla për të shkaktuar probleme, pasi trupi i tyre mund ta përpunojë më shpejt.
Trupat më të vegjël të fëmijëve nuk e përballojnë këtë përqendrim, duke shkaktuar ndërtim të rrezikshëm të substancës në organizëm.
Simptomat e rrezikut nga gliceroli:
Lëvizje të pakontrolluara dhe dridhje
Marramendje dhe dobësi
Të përziera dhe të vjella
Kriza epileptike
Rënie në koma (në raste të rënda)
Në disa raste, fëmijë përjetojnë shok trupor, ku sistemi i qarkullimit të gjakut dështon, duke lënë organet jetike pa oksigjen të mjaftueshëm.
Shenjat e shokut përfshijnë:
Lëkurë të zbehtë dhe të ftohtë
Djersitje e tepërt
Frymëmarrje e shpejtë dhe sipërfaqësore
Etje ekstreme dhe lodhje
A ndikon gjenetika?
Disa shkencëtarë dyshojnë se disa fëmijë mund të kenë mutacion gjenetik, që e bën glicerolin shumë më toksik për ta.
Sa glicerol përmbajnë pijet ‘slushy’?
Shumica e pijeve ‘slushy’ përmbajnë rreth 16g glicerol për gotë, nuk ka një sasi maksimale të detyrueshme me ligj që prodhuesit duhet të respektojnë. Shumica e markave nuk e deklarojnë sasinë e glicerolit në etiketat e tyre. Autoritetet britanike nuk i rekomandojnë këto pije për fëmijët nën katër vjeç dhe sugjerojnë një limit prej një pijeje në ditë për fëmijët nga pesë deri në dhjetë vjeç.
Paralajmërimi i ekspertëve
Konsumimi i pijeve ‘slushy’ me glicerol “mund të shkaktojë një sindromë klinike të dehjes nga gliceroli tek fëmijët e vegjël”.
Ekspertët kërkojnë që:
Prindërit dhe mjekët të jenë të vetëdijshëm për këtë rrezik
Organet shëndetësore të japin paralajmërime më të qarta
Fëmijët nën tetë vjeç të shmangin plotësisht këto pije.
Studiuesit theksojnë se sasia e glicerolit në një pije mund të jetë e ndryshme, duke e bërë të vështirë përcaktimin e dozës sigurt. Marka si Slush Puppie tashmë e kanë hequr glicerolin nga produktet e tyre, pas këtyre paralajmërimeve.
Gliceroli gjendet në produkte si makarona të gatuara paraprakisht, oriz dhe drithëra, por në sasi të vogla, duke mos paraqitur rrezik për fëmijët. Pijet ‘slushy’ me glicerol mshkaktojnë dehje të rrezikshme tek fëmijët e vegjël.
Më të prekurit janë ata nën katër vjeç, prindërit duhet të kufizojnë ose shmangin plotësisht këto pije për fëmijët e tyre Ekspertët theksojnë: “Nuk ka asnjë përfitim ushqimor nga këto pije e nuk rekomandohen si pjesë e një diete të ekuilibruar.” /UBT News/
Shëndet
Ish-anesteziologu francez dënohet me burgim të përjetshëm për helmimin e 30 pacientëve
Published
4 hours agoon
December 19, 2025By
UBTnews
Një ish-anesteziolog francez është dënuar me burgim të përjetshëm pasi u shpall fajtor për helmimin e qëllimshëm të 30 pacientëve, 12 prej të cilëve humbën jetën.
Frédéric Péchier, 53 vjeç, u dënua të premten pas përfundimit të një gjyqi katërmujor në qytetin lindor të Besançon, në një nga rastet më të rënda të keqpërdorimit mjekësor të regjistruara ndonjëherë në Francë.

Sipas hetimeve dhe aktakuzës, Péchier kishte futur substanca kimike si klorur kaliumi ose adrenalinë në qeset e infuzionit të pacientëve, duke shkaktuar arreste kardiake ose hemorragji të papritura gjatë ndërhyrjeve kirurgjikale.
Viktima më e re ishte një fëmijë katërvjeçar, i cili i mbijetoi dy arresteve kardiake gjatë një operacioni rutinë të bajameve në vitin 2016. Viktima më e moshuar ishte 89 vjeç.
“Ju jeni Doktor Vdekja. Një helmues, një vrasës. Ju turpëroni gjithë profesionin mjekësor”, deklaruan prokurorët gjatë seancave përmbyllëse, duke shtuar se ai “e kishte kthyer klinikën në një varrezë”.
Sipas prokurorisë, Péchier shpesh nuk ishte anestezisti kryesor në operacione. Ai dyshohet se mbërrinte herët në klinikë për të manipuluar qeset e infuzionit, ndërsa më pas, kur pacientët pësonin komplikacione, ndërhynte vetë për t’u paraqitur si “shpëtimtari”.
Në 12 raste, ndërhyrja erdhi shumë vonë ose nuk ndodhi fare, duke përfunduar me vdekjen e pacientëve.
Hetimi nisi në vitin 2017, kur në qesen e infuzionit të një pacienteje u gjet një tepricë e rrezikshme kloruri kaliumi. Autoritetet zbuluan një model alarmues “ngjarjesh serioze të padëshiruara” në klinikën private Saint-Vincent në Besançon.
Ndërsa mesatarja kombëtare për vdekje nga arresti kardiak nën anestezi ishte 1 në 100 mijë, në këtë klinikë shifra ishte më shumë se gjashtë herë më e lartë. Anomalia u zhduk kur Péchier u largua përkohësisht dhe u rikthye sapo ai u kthye në klinikë. Pas pezullimit të tij nga profesioni në vitin 2017, rastet u ndalën përfundimisht.
Gjatë gjyqit, Péchier mohoi vazhdimisht akuzat, duke deklaruar se kishte respektuar “betimin e Hipokratit”. Megjithatë, dëshmia e tij ndryshoi disa herë dhe ai pranoi se mund të ketë pasur “një helmues tjetër” në klinikë.
Psikologu i gjykatës e përshkroi atë si një person me personalitet të dyfishtë, i aftë të shfaqej i respektueshëm në publik, por edhe të shkaktonte dëme të mëdha.
Tani, Péchier pritet të kalojë të paktën 22 vite pas hekurave. Ai ka 10 ditë kohë për të apeluar vendimin.
“Është fundi i një makthi”, tha Sandra Simard, një nga pacientet që i mbijetoi helmimit. Një tjetër i mbijetuar, Jean-Claude Gandon, u shpreh: “Tani mund të kemi një Krishtlindje më të qetë”./BBC
Shëndet
Kur dieta dhe pesha nuk mjaftojnë, arsyeja e fshehur e kolesterolit të lartë
Published
3 days agoon
December 16, 2025By
UBT News
Studimet tregojnë se nivelet e kolesterolit në gjak ndikohen më shumë nga gjenet sesa nga ushqimi, pesha apo aktiviteti fizik.
Mëlçia prodhon shumicën e kolesterolit dhe kjo prodhimtari kontrollohet nga gjenet, ndaj disa persona ka kolesterol LDL të lartë edhe pse jetojnë shëndetshëm.
Edhe pse faktorët e stilit të jetesës si ushqimi i pashëndetshëm, mungesa e aktivitetit fizik, mbipesha dhe stresi janë shkaktarë të shpeshtë, forma e trashëguar – hiperkolesterolemia familjare (FH) – përbën rreth 5% të rasteve dhe është më e rrezikshme.
Ajo shfaqet herët dhe shpesh nuk përmirësohet vetëm me dietë.
FH shkaktohet nga mutacione gjenetike që pengojnë largimin e kolesterolit LDL nga gjaku, duke rritur ndjeshëm rrezikun për infarkt ose goditje në tru në moshë të re, shpesh pa simptoma.
Ekspertët theksojnë se pamja e jashtme nuk garanton shëndet të mirë.
Kontrolli i profilit lipidik të paktën një herë në vit, pasi kolesteroli i lartë nuk dhemb, por dëmton në heshtje zemrën dhe enët e gjakut. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Si ta kuptoni nëse trupi juaj ka mungesë të vitaminës D?
Published
4 days agoon
December 15, 2025By
UBT News
Vitamina D është thelbësore për shëndetin e kockave, pasi ndihmon trupin të përthithë kalciumin dhe kontribuon në forcimin e tyre.
Ajo luan rol të rëndësishëm në rritjen dhe zhvillimin e qelizave, ul inflamacionin dhe mbështet funksionimin e sistemit imunitar.
Kur trupi ka mungesë të vitaminës D, mund të shfaqen disa shenja paralajmëruese.
Djersitje e tepruar
Djersitja e pazakontë, sidomos gjatë dimrit, lidhet me mungesën e vitaminës D, pasi trupi ka vështirësi në rregullimin e temperaturës.
Lodhje e vazhdueshme
Ndjenja e lodhjes, edhe pas gjumit të mjaftueshëm, si dhe marramendja, janë shenja të shpeshta të mungesës së kësaj vitamine.
Ndryshime në humor
Mungesa e saj lidhet me ndjenja trishtimi e depresioni, pasi ndikon në prodhimin e hormoneve të mirëqenies si serotonina dhe dopamina.
Dhimbje në kocka dhe muskuj
Dhimbjet në kyçe, kocka dhe muskuj janë shenjë e niveleve të ulëta të vitaminës D, veçanërisht te personat me probleme reumatike.
Si ta furnizoni trupin me vitaminë D?
Ekspozimi i moderuar në diell ndihmon prodhimin e vitaminës D, duke përdorur gjithmonë mbrojtje nga rrezet UV.
Përveç kësaj, vitamina D merret edhe nga ushqimi, si: peshqit e yndyrshëm (salmon, sardele, ton), vezët, qumështi dhe produktet e bulmetit, kërpudhat, drithërat dhe lëngu i portokallit. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Çfarë të hani para gjumit për një natë më të qetë?
Published
4 days agoon
December 15, 2025By
UBT News
Nëse vetëm mendimi për gjumin të shqetëson, ajo që ha mund të ketë ndikim të madh. Gjumi cilësor ndihmon shëndetin e trurit, forcon sistemin imunitar dhe ul rrezikun për sëmundje kronike.
Edhe pse rekomandohen 7–8 orë gjumë çdo natë, shumë njerëz e kanë të vështirë ta arrijnë këtë.
Përveç zakoneve të mira të gjumit, edhe ushqimi luan rol kyç.
Ja 9 ushqime dhe pije që mund të ndihmojnë për gjumë më të mirë:
Bajamet – të pasura me magnez, vitamina B dhe melatoninë.
Gjeli i detit – përmban triptofan që nxit përgjumjen.
Çaji i kamomilit – ka efekt qetësues dhe ndihmon kundër pagjumësisë.
Kivi – përmban serotonin dhe antioksidantë.
Lëngu i qershisë së thartë – burim natyral i melatoninës.
Peshqit e yndyrshëm – të pasur me vitaminë D dhe omega-3.
Arrat – ndihmojnë rregullimin e ciklit të gjumit.
Çaji i lules së pasionit – ul stresin dhe nxit relaksimin.
Orizi i bardhë – karbohidratet mund të ndihmojnë rënien në gjumë kur konsumohet me masë. /A.Z/UBT News/
Këshilli i Evropës do të vëzhgojë zgjedhjet në Kosovë
Elezi: Për tri ditë janë shpërndarë me sukses 93% e pakove me fletëvotime për votimin me postë të diasporës
Qeveria miraton vendime preliminare për shpronësime në disa projekte infrastrukturore
Nëse kualifikohet në botëror, Kosova fiton rreth 10.5 milionë dollarë
Gjilani ndalon përdorimin e fishekzjarreve
Paris Saint-Germain fiton trofeun e gjashtë sezonal pas një drame penalltish ndaj Flamengos
TikTok nënshkruan marrëveshje për ndarjen e aseteve në ShBA
Mbappe dhe Endrick udhëhoqën sulmin e Real Madrid në Copa del Rey
REL: SHBA-ja kërkon zbatimin e Marrëveshjes së Ohrit mes Kosovës dhe Serbisë
Të kërkuara
-
Aktualitet2 months agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Lajmet3 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Rajoni3 months agoUBT shpall thirrjen për Konferencën Ndërkombëtare të Gjuhës dhe Kulturës 2025
-
Vendi3 months agoNë UBT diplomon ushtaraku i FSK-së, Major Vilson Musaj
