Shëndeti

Rreziqet e frikshme të pijeve ‘slushy’, një gotë e vetme mund ta çojë një fëmijë në koma

Published

6 months ago

on

Rreziqet e fshehura të një përbërësi pak të njohur në një nga pijet më të preferuara të fëmijëve janë zbuluar pas një paralajmërimi alarmues nga ekspertët e shëndetit.

I quajtur glicerol, kjo substancë super e ëmbël është një përbërës i zakonshëm në pijet ‘slushy’—ato pije të ftohta, me ngjyra të ndezura, që shiten shpesh në kinema dhe dyqane lagjeje.

Mjekët kanë paralajmëruar se këto pije mund të shkaktojnë një gjendje potencialisht vdekjeprurëse të quajtur ‘sindroma e dehjes’ tek disa fëmijë. Ekspertët shpjegojnë se ky ëmbëlsues shkakton rënie të rrezikshme të nivelit të sheqerit në gjak brenda minutave, me pasoja fatale.

Sa i rrezikshëm është gliceroli për fëmijët?

Një pije 350ml aq sa një kanaçe Coca-Cola, është e mjaftueshme për të shkaktuar probleme tek fëmijët nën katër vjeç. Për fëmijët e moshës pesë deri në dhjetë vjeç, një e gjysmë pije të tilla mund të kenë efekte të rënda, sidomos nëse konsumohen shpejt.

Raste të fundit alarmante

Mjekët fajësuan pijet ‘slushy’ për 21 raste të shtrimeve në spital të fëmijëve, të cilët kishin nevojë për kujdes mjekësor brenda një ore pas konsumimit të tyre. Vitin e kaluar, këto pije ishin përgjegjëse për rrezikimin e jetës së dy fëmijëve të moshës tre dhe katër vjeç.

Si vepron gliceroli në trupin e fëmijëve?

I njohur si E422 ose glicerinë, ky përbërës përdoret për të parandaluar ngrirjen e pijeve ‘slushy’. Pasi gëlltitet, ai thith ujë e sheqer nga gjaku, para se të përpunohet nga mëlçia dhe veshkat.

Kjo humbje e menjëhershme e lëngjeve dhe sheqerit mund të shkaktojë reaksione serioze dhe potencialisht vdekjeprurëse tek fëmijët e vegjël. Tek të rriturit, sasitë e glicerolit në këto pije janë të vogla për të shkaktuar probleme, pasi trupi i tyre mund ta përpunojë më shpejt.

Trupat më të vegjël të fëmijëve nuk e përballojnë këtë përqendrim, duke shkaktuar ndërtim të rrezikshëm të substancës në organizëm.

Simptomat e rrezikut nga gliceroli:

Lëvizje të pakontrolluara dhe dridhje

Marramendje dhe dobësi

Të përziera dhe të vjella

Kriza epileptike

Rënie në koma (në raste të rënda)

Në disa raste, fëmijë përjetojnë shok trupor, ku sistemi i qarkullimit të gjakut dështon, duke lënë organet jetike pa oksigjen të mjaftueshëm.

Shenjat e shokut përfshijnë:

Lëkurë të zbehtë dhe të ftohtë

Djersitje e tepërt

Frymëmarrje e shpejtë dhe sipërfaqësore

Etje ekstreme dhe lodhje

A ndikon gjenetika?

Disa shkencëtarë dyshojnë se disa fëmijë mund të kenë mutacion gjenetik, që e bën glicerolin shumë më toksik për ta.

Sa glicerol përmbajnë pijet ‘slushy’?

Shumica e pijeve ‘slushy’ përmbajnë rreth 16g glicerol për gotë, nuk ka një sasi maksimale të detyrueshme me ligj që prodhuesit duhet të respektojnë. Shumica e markave nuk e deklarojnë sasinë e glicerolit në etiketat e tyre. Autoritetet britanike nuk i rekomandojnë këto pije për fëmijët nën katër vjeç dhe sugjerojnë një limit prej një pijeje në ditë për fëmijët nga pesë deri në dhjetë vjeç.

Paralajmërimi i ekspertëve

Konsumimi i pijeve ‘slushy’ me glicerol “mund të shkaktojë një sindromë klinike të dehjes nga gliceroli tek fëmijët e vegjël”.

Ekspertët kërkojnë që:

Prindërit dhe mjekët të jenë të vetëdijshëm për këtë rrezik

Organet shëndetësore të japin paralajmërime më të qarta

Fëmijët nën tetë vjeç të shmangin plotësisht këto pije.

Studiuesit theksojnë se sasia e glicerolit në një pije mund të jetë e ndryshme, duke e bërë të vështirë përcaktimin e dozës sigurt. Marka si Slush Puppie tashmë e kanë hequr glicerolin nga produktet e tyre, pas këtyre paralajmërimeve.

Gliceroli gjendet në produkte si makarona të gatuara paraprakisht, oriz dhe drithëra, por në sasi të vogla, duke mos paraqitur rrezik për fëmijët. Pijet ‘slushy’ me glicerol mshkaktojnë dehje të rrezikshme tek fëmijët e vegjël.

Më të prekurit janë ata nën katër vjeç, prindërit duhet të kufizojnë ose shmangin plotësisht këto pije për fëmijët e tyre Ekspertët theksojnë: “Nuk ka asnjë përfitim ushqimor nga këto pije e nuk rekomandohen si pjesë e një diete të ekuilibruar.” /UBT News/

Related Topics:
Continue Reading

Shëndeti

Zbulim i ri për hipertensionin: Ilaçi inovativ që mund të mposhtë ‘vrasësin e padukshëm’

Published

21 minutes ago

on

September 8, 2025

By

Ky ilaç është shpallur si përparimi më premtues në trajtimin e hipertensionit gjatë dekadave të fundit, pasi ndihmon pacientët te të cilët presioni i gjakut mbetet rrezikshëm i lartë pavarësisht terapisë standarde.

Ilaçi ul ndjeshëm tensionin te pacientët me nivele të rrezikshme, edhe pse marrin ilaçe ekzistuese. Ky është hap që ndihmon në trajtimin e rasteve dhe rezistente ndaj trajtimit. Rreth gjysma e 1,3 miliardë rasteve me hipertension në botë konsiderohen rezistente ndaj trajtimit.

Këta pacientë përballen me rrezik shumë më të madh për infarkt, goditje në tru, sëmundje të veshkave dhe vdekje të parakohshme.

Studiuesit kanë treguar se një pilulë e re e quajtur është në gjendje të ulë tensionin arterial dhe redukton rrezikun e sëmundjeve të zemrës.

Rezultatet e provës klinike

Në një studim klinik të fazës III, me 800 pacientë nga 214 klinika në mbarë botën, u vërtetua se pas 12 javësh, pacientët që morën baxdrostat – 1 mg ose 2 mg një herë në ditë, kishin ulje të presionit sistolik prej rreth 9-10 mmHg më shumë se grupi placebo.

Rreth 40% e pacientëve arritën vlera të shëndetshme të tensionit, krahasuar me më pak se 20% te ata që morën placebo.

“Arritja e një uljeje të presionit sistolik prej pothuajse 10 mmHg me baxdrostat në provën BaxHTN është emocionuese, sepse ky nivel uljeje lidhet me rrezik dukshëm më të vogël për infarkt, goditje në tru, insuficiencë kardiake dhe sëmundje të veshkave”, theksoi dr. Brian Williams, bashkautor i studimit nga University College London.

Ai shtoi: “Te pacientët me hipertension rezistent, shtimi i baxdrostatit 1 mg ose 2 mg një herë në ditë mbi terapinë standarde solli një ulje klinikisht të rëndësishme të presionit sistolik, e cila u ruajt deri në 32 javë, pa efekte anësore të paparashikuara.”

Roli i hormonit aldosteron

Studimi nxori në pah rolin e një hormoni kyç në raste të hipertensionit të vështirë për t’u kontrolluar. Aldosteroni ndihmon veshkat të ruajnë ekuilibrin e kripës dhe ujit, duke rregulluar presionin e gjakut.

Tek disa pacientë prodhohet tepricë aldosteroni, gjë që bën trupin të mbajë më shumë lëngje e të rritet tensioni. Për dekada, kontrolli i këtij hormoni me ilaçe ishte sfidë. Baxdrostat vepron duke bllokuar prodhimin e aldosteronit dhe kështu ndikon drejtpërdrejt në një nga shkaktarët kryesorë të tensionit të lartë rezistent.

“Rreth gjysma e pacientëve me hipertension nuk e kanë nën kontroll; kjo është vlerësim konservativ, sidomos se objektivi për presion optimal tani është më i ulët se më parë. Rezultatet tregojnë se ky ilaç potencialisht ndihmon gjysmë miliardi njerëz në botë dhe rreth 10 milionë vetëm në Mbretërinë e Bashkuar”, shtoi dr. Williams.

Ky zbulim konsiderohet një nga hapat më të rëndësishëm në dekada për trajtimin e hipertensionit, duke ofruar shpresë për miliona pacientë që nuk arrijnë ta kontrollojnë presionin e gjakut me terapinë standarde.

Continue Reading

Shëndeti

Studimi: Ananasi ndihmon kundër plakjes

Published

2 hours ago

on

September 8, 2025

By

Për të përfituar vlerat e tij ushqyese duhet ta konsumojmë të freskët. Ananasi i takon familjes Bromeliaceae, me origjinë nga vendet e Amerikës së Jugut, Tajlandës dhe Filipineve. Sot gjendet lehtësisht në të gjitha dyqanet dhe supermarketet dhe në çdo sezon.

Ananasi ka shumë vlera ushqyese: është i njohur për efektet e dobishme në tretje, kundër mbajtjes së ujit dhe riaktivizimit të mikrocirkulacionit lokal, me efekte të rëndësishme për të luftuar celulitin.

Megjithëse ka shije të ëmbël, fruti përmban pak kalori vetëm 42 për 100 gram tul, dhe për këtë arsye është i përshtatshëm për dietat me kalori të ulët. I pasur me ujë dhe ka furnizim të caktuar të karbohidrateve në formën e sheqernave – Glukozës, saharozës dhe fruktozës.

Ndërkohë, është i varfër me fibra, ndërsa është burim i mirë i vitaminës C dhe kaliumit dhe magnezit.

Ananasi është i dobishëm për shkak të bromelain, grup enzimash që luajnë një funksion të rëndësishëm të stimulimit të tretjes dhe metabolizmit. Kjo substancë gjendet te fruti, por sidomos në kërcell.

Ananasi ka veti të mira anti-plakje e përdoret në kozmetikë, duke shfrytëzuar vetitë hidratuese dhe zbutëse, në preparatet për të zbutur lëkurën dhe për disa produkte pastrimi.

Vlera e tij më e njohur është e lidhur me vetitë anti-inflamatore të bromelainit në luftimin e mbajtjes së ujit dhe në neutralizimin e celulitit.

Continue Reading

Shëndeti

Si ndikon aktiviteti fizik te rrudhat?

Published

3 hours ago

on

September 8, 2025

By

Aktiviteti fizik ka një ndikim të jashtëzakonshëm në shëndetin e lëkurës e mund të ndihmojë në parandalimin e rrudhave duke përmirësuar qarkullimin e gjakut e rritur furnizimin me oksigjen dhe lëndë ushqyese për qelizat e lëkurës.

Ushtrimi i rregullt stimulon prodhimin e kolagjenit, një proteinë që mban lëkurën të fortë dhe elastike, duke reduktuar shfaqjen e linjave të holla dhe rrudhave.

Po ashtu, aktiviteti fizik ndihmon në uljen e stresit, duke parandaluar rritjen e niveleve të kortizolit, një hormon që mund të dëmtojë kolagjenin dhe elastinën e lëkurës, duke kontribuar në plakjen e parakohshme.

Ushtrimet aerobike, si vrapimi e noti, rrisin qarkullimin e gjakut, duke ndihmuar në shpërndarjen e oksigjenit dhe lëndëve ushqyese në të gjithë trupin, përfshirë lëkurën, dhe mund të rrisin ndjeshëm pamjen e lëkurës.

Aktiviteti fizik ndihmon në rregullimin e nivelit të sheqerit në gjak, duke parandaluar glikacionin, proces që dëmton fibrat e kolagjenit dhe përshpejton plakjen. Ndërsa ushtrimet janë të dobishme për shëndetin e lëkurës, është e rëndësishme të kujdeseni për të pas aktivitetit, duke aplikuar produkte hidratues dhe mbrojtës nga dielli për të parandaluar dëmet nga ekspozimi i tepërt ndaj kushteve të jashtme.

Aktiviteti fizik ndihmon në kontrollin e peshës trupore e reduktimin e inflamacionit, faktorë që ndikon në shëndetin e lëkurës dhe formimin e rrudhave.

 

Continue Reading

Shëndeti

Nervoza dhe zemërimi: Jo vetëm shoqërues të depresionit, por edhe shenja të dëmtimeve tjera

Published

4 hours ago

on

September 8, 2025

By

Ndryshimet e humorit nuk janë pasojë e frikës apo tekave tona. Nervoza, edhe zemërimi pa arsye, janë pjesë përbërëse e disa sëmundjeve. Mjekët thonë se këto ndryshime të humorit nuk janë gjithmonë rezultat i frikës apo tekave të pacientit, por edhe i mekanizmave të caktuar që ndonjëherë formojnë gjendjen tonë shpirtërore.

Këto simptoma nuk janë domosdoshmërisht pjesë e sëmundjeve psikiatrike. Irritimi dhe shpërthimet e zemërimit, kur personi i sëmurë është i ashpër edhe ndaj vetes, mund të jenë shenja të dëmtimeve serioze organike.

Goditja në tru

Deficit neurologjik për shkak të dëmtimit të enëve të gjakut në tru, që pengon furnizimin me oksigjen dhe ushqyes në pjesë të trurit. Ajo shfaqet papritur; personi nuk është i vetëdijshëm për atë që ndodh dhe është normale që pacienti të ndihet i shqetësuar kur kalon faza akute e fillon rehabilitimi. Përveç frikës nga një goditje e dytë, nuk është e pazakontë që pacienti të përjetojë ndryshime të papritura të humorit, sidomos nëse goditja ka dëmtuar pjesë të trurit që kontrollojnë emocionet. Pacienti mund të ndihet i shqetësuar, i frustruar, i dekurajuar, por edhe të reagojë me zemërim të madh, ndonjëherë pa një “arsye të dukshme.”

Sëmundja e Alzheimerit

Forma më e shpeshtë e demencës është e Alzheimerit, e cila shoqërohet me ndryshime të personalitetit. Një person që ka qenë i qetë dhe me shumë takt, papritmas bëhet i irrituar, i shqetësuar dhe nervoz pa një shkak të qartë. Nervoza nuk është shenja e parë e kësaj sëmundjeje, e cila dobëson aftësitë intelektuale dhe shkathtësitë sociale. Shenjat e hershme janë të fshehura në mënyrën e të folurit të pacientit.

Autizmi

Autizmi është një çrregullim kompleks i zhvillimit që zakonisht vihet re gjatë tre viteve të para të jetës. Personat me këtë çrregullim reagojnë shumë keq ndaj situatave të paparashikuara. Ata preferojnë rutinën e përditshme, dhe çdo ndryshim i befasishëm mund të shkaktojë pakënaqësi të madhe, zemërim, madje edhe vetëdëmtim.

Depresioni

Një gjendje komplekse psikike që në disa raste dobëson sistemin imunitar. Stresi i përditshëm, në punë, financiar dhe familjar, ndikon fuqishëm në organizëm. Nervoza pa arsye apo zemërimi nuk janë vetëm pasojë e stresit, por maskë për depresionin. Gjendja e shqetësimit, pagjumësia, irritimi i ndërruar me lot që pengojnë funksionimin normal mund të jenë arsye për të kërkuar ndihmën e një specialisti.

Diabeti

Një sëmundje kronike që kërkon disiplinë të lartë dhe angazhim të pacientit, që mund të jetë burim stresi dhe ankthi. Rënia e papritur e sheqerit në gjak ndikon në sjellje e manifestohet me nervozizëm dhe zemërim Një problem i veçantë është se simptomat e rënies së sheqerit si: nauzea, rrahje të shpejta të zemrës, ndjenja e uri, djersitje, dridhje, marramendje e dobësi, shfaqen papritur dhe pa paralajmërim.

Dështimi i mëlçisë

Kur mëlçia nuk është në gjendje të largojë toksinat në mënyrë efikase, grumbullohen në trup e ndikojnë në tru. Kjo shkakton ndryshime të humorit dhe nervozizëm. Simptomat më të zakonshme të dështimit akut të mëlçisë janë lodhje e madhe, humbje oreksi, nauzea, dhimbje në pjesën e sipërme të djathtë të barkut dhe urinë me ngjyrë të errët.

Menopauza

Periudhë ndryshimesh në trupin e gruas, që përjetohen në mënyra të ndryshme nga çdo femër. Shfaqen valë të nxehtësisë, pagjumësi e shtim peshe. Disa gra mund të mos kenë asnjë nga këto simptoma, ose mund të jenë të lehta dhe të padukshme. Ndryshimet hormonale në menopauzë shkaktojnë reagime emocionale të forta, nervozizëm dhe shpërthime të papritura të zemërimit.

Përgatiti: A.Z. /UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara