Si rrallëherë në historinë e pasluftës së Kosovës, institucionet shtetërore, aktualisht, nuk kanë asnjë kontratë aktive lobimi në Shtetet e Bashkuara. Njohësit e politikave vendore dhe ndërkombëtare paralajmërojnë se kjo rrezikon ta lërë Kosovën nën hije dhe “pa një vend në tavolinë”.

Që nga viti 1992, Kosova ka pasur pothuajse vazhdimisht kompani lobimi, të kontraktuara për të shtyrë përpara agjendën dhe interesat e saj në SHBA, shkruan REL.

Për momentin, asnjë kontratë e tillë nuk listohet si aktive në ueb-faqen e Aktit të Regjistrimit të Agjentëve të Huaj (FARA) të Departamentit amerikan të Drejtësisë.

Deri vitin e kaluar, Ministria e Punëve të Jashtme dhe Diasporës (MPJD) e Kosovës i ka pasur dy marrëveshje të tilla, por ato tani kanë skaduar.

Edhe pse ministrja e Jashtme, Donika Gërvalla, ka thënë se do të shqyrtohet vazhdimi i atyre kontratave njëvjeçare, një gjë e tillë nuk është bërë.

Analistja politike, Donika Emini, paralajmëron se institucionet e Kosovës nuk duhet të mbështeten vetëm në diplomacinë konvencionale – pra përmes ambasadave e konsullatave – veçanërisht në kohën kur, siç thotë, “tensionet gjeopolitike po përshkallëzohen dhe përçarjet transatlantike po thellohen”.

“Kosova kërkon e pret mbështetje politike nga SHBA-ja pa ofruar asgjë në këmbim. Uashingtoni nuk është një vend ku vlerësohesh vetëm për vullnetin e mirë; është një fushëbetejë e influencës, ku lobimi, partneritetet strategjike dhe aftësia diplomatike përcaktojnë se kush zë vend në tavolinë”, thotë për Radion Evropa e Lirë Emini, nga Grupi Këshillëdhënës në Evropë për Politika të Ballkanit.

Dhe, kush po zë vend në tavolinë? Serbia, thotë Emini.

Ajo argumenton se, përderisa Kosova nuk po arrin ta prezantojë veten si “kontribuuese e vlefshme në rendin e ri global”, Serbia “është pozicionuar si një aktore transaksionale, duke ofruar bashkëpunim ekonomik dhe duke shfrytëzuar burimet e saj natyrore”.

“Nëse Kosova nuk modernizon qasjen e saj diplomatike, rrezikon të bëhet një lojtare dytësore në politikën rajonale, me fatin e saj të diktuar gjithnjë e më shumë nga të tjerët, jo vetëm nga SHBA-ja, por edhe nga rivalët e saj rajonalë, të cilët janë shumë më agresivë, strategjikë dhe transaksionalë në angazhimin e tyre me Uashingtonin”, shton Emini.

Aktualisht, institucionet shtetërore të Serbisë kanë pesë kontrata lobimi aktive në SHBA. Institucionet e Kosovës s’kanë treguar nëse do të nënshkruhen kontrata të tilla tani, pas ndërrimit të administratës në SHBA./REL/

Sot, Instituti GAP publikoi raportin e titulluar “Fuqizimi i bizneseve në pronësi të grave dhe pakicave etnike në Kosovë përmes tregtisë elektronike”. Ky raport ofron një analizë të përdorimit të e-tregtisë nga bizneset mikro, të vogla dhe të mesme në pronësi të grave dhe pakicave etnike në Kosovë.

Sipas GAP-it, gjetjet janë bazuar në të dhëna të mbledhura përmes një ankete gjithëpërfshirëse me 757 biznese, si dhe informacione nga fokus grupe dhe intervista individuale të mbajtura me pronarë/e të këtyre bizneseve.

“Gjetjet tregojnë se 57% e bizneseve në pronësi të grave dhe 56% e bizneseve në pronësi të pakicave etnike në Kosovë kanë prezencë online. Megjithatë, jo të gjitha prej tyre e shfrytëzojnë këtë mundësi për tregti elektronike (e-tregti), me vetëm 28% të bizneseve në pronësi të grave dhe 49% të bizneseve në pronësi të pakicave etnike që përfshihen në shitje online. Platformat e rrjeteve sociale mbeten mjetet kryesore për promovim dhe ndërveprim me klientët”, thuhet në raport.

GAP njofton po ashtu se shumica e bizneseve në pronësi të grave dhe pakicave etnike të cilat përdorin tregtinë elektronike operojnë në sektorin e tregtisë me shumicë dhe pakicë.

“Sa i përket gjenerimit të të ardhurave, gjetjet e anketës tregojnë se këto biznese gjenerojnë më pak se 25% të gjithsej të ardhurave të tyre përmes e-tregtisë. Megjithëse pjesëmarrja e tyre në e-tregti po rritet gjithnjë e më shumë, përfitimi përmes e-tregtisë mbetet relativisht i ulët”, thuhet në raport.

Më tej thuhet se raporti gjithashtu thekson se pandemia e COVID-19 ka përshpejtuar ndjeshëm përdorimin e e-tregtisë, me platforma të integruara që ndihmuan në përmirësimin prezencën dhe rritjen e shitjeve për një numër të konsiderueshëm biznesesh.

“Raporti thekson nevojën e vazhdueshme për mbështetje në fusha të tilla si marketingu digjital, zhvillimi i faqeve të internetit dhe përmirësimi i aftësive për menaxhimin e rrjeteve sociale”, thuhet në komunikatë.

Instituti GAP i bën thirrje institucioneve lokale dhe ndërkombëtare për të mbështetur këto biznese përmes programeve të personalizuara të trajnimeve, subvencioneve për shërbime profesionale marketingu dhe lehtësimin e partneriteteve me platforma të e-tregtisë.

“Këto masa do të ndihmojnë në fuqizimin ekonomik të bizneseve të grave dhe pakicave etnike, duke kontribuar në një ekonomi më gjithëpërfshirëse dhe më të qëndrueshme në Kosovë”, thuhet në komunikatë.