

Shëndeti
Roli që luajnë fibrat në funksionimin e rregullt të tretjes
Fibrat janë një formë e patretshme e karbohidrateve, që gjenden në ushqimet me bazë bimore.
Published
4 years agoon
By
UBT newsEkzistojnë dy lloje fibrash, të tretshme dhe të patretshme, ku secila ka vetitë e veta të dobishme.
Fibrat ndihmojnë sistemin e tretjes dhe ndikojnë në shpejtësinë me të cilën thithni disa lëndë ushqyese.
Megjithëse nuk sigurojnë asnjë vlerë ushqyese, ato lujanë një rol thelbësor dhe ofrojnë shumë përfitime shëndetësore.
AgroWeb.org në këtë artikull, ju njeh me llojet e fibrave, rolin që luajnë në organizëm dhe në cilat ushqime gjenden ato.
Fibrat e tretshme
Fibrat e tretshme, treten në lëngje. Kur konsumoni ushqime të pasura me fibra të tretshme, ato pasi përzihen me lëngun e stomakut kthehen në një masë xhelatinoze.
Fibrat e tretshme në përgjithësi ngadalësojnë procesin e tretjes, duke lejuar trupin të përfitojë plotësisht nga lëndët ushqyese.
Ato gjithashtu ngadalësojnë marrjen e kolesterolit në zorrën e hollë, duke ulur nivelet e kolesterolit në gjak.
Në veçanti, këto fibra minimizojnë rritjen e kolesterolit të keq, që rritet pasi konsumoni ushqime me kolesterol.
Fibrat e tretshme ngadalësojnë thithjen e sheqerit në zorrë, duke parandaluar rritjen e glukozës në gjak pas një vakti me karbohidrate.
Sipas Institutit Kombëtar të Shëndetit, këto efekte mund të ulin rrezikun e zhvillimit të sëmundjeve të zemrës dhe diabetit të tipit dy.
Burimet nga ku mund t’i merrni fibrat e tretshme
Disa fruta dhe perime janë veçanërisht të pasura me fibra të tretshme.
Disa prej tyre janë: portokalli, qitro, limoni, manaferrat, luleshtrydhet, boronicat, mjedrat, mollët, dardhët dhe bananet.
Legumet si bizelet, qiqrat, thjerrëzat dhe fasulet. Në këtë listë mund të shtojmë edhe elbin, tërshërën dhe krundet e tërshërës.
Fibrat e patretshme
Fibrat e patretshme nuk treten në lëngje. Përkundrazi, ato mbeten kryesisht të pandryshueshme teksa lëvizin nëpër sistemin tretës dhe dalin me jashtëqitjen.
Fibrat e patretshme stimulojnë aktivitetin e zorrëve tuaja, duke ndihmuar lëvizjen e ushqimit të tretur përgjatë sistemit tretës. Kjo lloj fibre, ju ndihmon dhe parandalon kapsllëkun.
Konsumimi i tyre mund t’ju ndihmojë të shmangni sëmundjen divertikulare. Një çrregullim inflamator i zorrëve që prek rreth një të tretën e amerikanëve të rritur.
Burimet nga ku mund t’i merrni fibrat e patretshme
Këtu përfshihen shumica e perimeve me gjethe jeshile, si spinaqi, lakra, brokoli, lulelakra dhe lakrat e Brukselit.
Buka, drithërat dhe produktet e pjekura të bëra me miell të plotë, janë burime të shkëlqyera të fibrave të patretshme
Po ashtu arrat, bajamet dhe arrat braziliane sigurojnë fibra të patretshme./AgroWeb.org
Shëndeti
Lakra dhe brokoli zvogëlojnë rrezikun e kësaj sëmundjeje
Published
4 hours agoon
June 2, 2025
Konsumimi i lakrës dhe brokolit ka veti antikancerogjene, të cilat zvogëlojnë rrezikun e kancerit të zorrës së trashë, sipas një studimi të ri shkencor britanik.
Studiuesit në Institutin Francis Crick në Londër, të udhëhequr nga Dr. Gita Stockinger, të cilët publikuan punimin përkatës në revistën mjekësore “Immunity”, sipas BBC-së, zbuluan, përmes eksperimenteve në kafshë dhe në inde mini-zorrësh në laborator, se substancat antikancerogjene prodhohen gjatë tretjes së këtyre perimeve.
Ashtu si lëkura, sipërfaqja e brendshme e zorrëve rigjenerohet vazhdimisht nga qelizat staminale përmes një procesi që zgjat katër deri në pesë ditë dhe i cili ndonjëherë mund të bëhet i pakontrollueshëm, duke rezultuar në inflamacion ose kancer.
Studimi tregon se kur dikush ha perime e brokoli, prodhohen kimikate që, me të arritur në zorrën e trashë, kanë efekt pozitiv në qelizat staminale e mbrojnë sipërfaqen e saj të brendshme, në mënyrë të mund të ripërtërihet pa problem.
Ushqyerja e kafshëve eksperimentale me dieta të pasura me këto substanca i mbrojti kafshët nga kanceri i zorrës së trashë, edhe kur ato kishin gjene me rrezik të lartë për sëmundjen në ADN-në e tyre.
Pa të njëjtën dietë, këto kafshë eksperimentale përfundimisht zhvilluan kancer. Megjithatë, kur kafshët eksperimentale filluan dietën mbrojtëse, përhapja e tumoreve kancerogjene u ndal.
Dr. Stockinger i quajti gjetjet “arsye për optimizëm”, shtoi se ka arsye për të ngrënë më shumë lakër dhe brokoli.

Në jetën e përditshme, ndjenja e lodhjes është diçka që përjetojmë qoftë pas një dite të ngarkuar, një nate pa gjumë, apo nga stresi.
Por, përtej një pushimi të shkurtër apo një filxhani kafe, çfarë mund të bëjmë realisht për ta përballuar lodhjen në mënyrë të shëndetshme dhe efektive?
Kupto burimin e lodhjes
Para se të veprojmë, është e rëndësishme të kuptojmë pse ndihemi të lodhur. A është fizike (mungesë gjumi, aktivitet fizik i tepërt), mendore (stres, ankth, mbingarkesë) apo emocionale (trishtim, demotivim)?. Njohja e shkakut është hapi i parë drejt zgjidhjes.
Fli mjaftueshëm dhe me cilësi
Gjumi është baza e energjisë sonë. Mungesa e gjumit ose gjumi jo cilësor ndikon drejtpërdrejt në përqendrimin, disponimin dhe kapacitetin tonë fizik.
Rekomandohet:
Të flesh 7–9 orë çdo natë. Të ndjekësh një rutinë të qëndrueshme gjumi. Të shmangësh pajisjet elektronike 1 orë para gjumit.
Lëvizi trupin, edhe kur nuk ke energji. Aktiviteti fizik, edhe në formën e një ecjeje 10-minutëshe, ndihmon trupin të çlirojë endorfina, hormonet e mirëqenies. Ironikisht, lëvizja na jep më shumë energji sesa pushimi i vazhdueshëm.
Ushqehu në mënyrë të balancuar
Ajo që hamë ka ndikim të drejtpërdrejtë në energjinë tonë.
Ja disa këshilla:
Ha më shumë fruta, perime. proteina të lehta.
Shmang ushqimet e përpunuara dhe sheqernat e tepërta.
Mos anashkalo mëngjesin.
Pusho në mënyrë aktive.
Përveç gjumit, trupi dhe mendja kanë nevojë për pushim gjatë ditës.
Kjo nuk do të thotë vetëm të rrish shtrirë, por të bësh diçka që të relakson:
Meditim ose frymëmarrje e thellë
Dëgjimi i muzikës relaksuese
Leximi i një libri të lehtë
Një bisedë me një mik të afërt
Menaxho stresin
Stresi i pandërprerë është një nga shkaktarët kryesorë të lodhjes kronike.
Praktika si joga, meditimi, shkrimi i ditarit apo edhe thjesht të thuash “jo” kur nuk mundesh, ndihmojnë të ruash energjinë mendore.

Bajamet janë ndër arrorët më të mirë për organizmin. Ato janë të pasura me magnez, kalium, fibër dhe proteinë, të cilat janë shumë të rëndësishme për mbarëvajtjen e funksionit të shumë organeve në trupin e njeriut.
Këto fruta të thata duhen konsumuar rregullisht për të ofruar një larmi përfitimesh duke nisur që nga ulja e kolesterolit e deri tek rënia në peshë.
Këto përfitime merren edhe duke konsumuar një sasi të vogël bajamesh çdo ditë. Duke ngrënë 4 bajame në ditë, trupi i merr 6 përfitime direkte.
Zemër e fortë
Antioksidantët, flavonoidët dhe vitamina E tek bajamet ulin rrezikun e shfaqjes së sëmundjeve të zemrës dhe e bëjnë atë më të fortë.
Ekspertët thonë se ngrënia e rregullt e bajameve ul rrezikun e atakut në zemër me 50 përqind.
Kolesterol i ulët
Bajamet janë burim i shkëlqyer i vitaminës E dhe kjo e fundit është një antioksidant i fuqishëm. Antioksidantët mbrojnë qelizat nga dëmtimet e shkaktuara prej radikaleve të lira, ulin kolesterolin në gjak, pastrojnë enët e gjakut dhe pengojnë aterosklerozën.
Mendje e mprehtë
Antioksidantët dhe substancat tjera që gjenden tek bajamet janë të rëndësishme për shëndetin e trurit. Konsumi ditor i bajameve përmirëson aktivitetin dhe funksionet e trurit dhe e bën atë më të mprehtë.
Kockat dhe dhëmbët
Bajamet përmbajnë fosfor, ky mineral i bën kockat dhe dhëmbët më të fortë. Njerëzit që vuajnë nga osteoporoza duhet të konsumojnë bajame çdo mëngjes.
Mbipesha
Bajamet përmbajnë fibër e cila ju mban të ngopur për shumë gjatë duke penguar ngrënien e tepërt. Fibra rregullon tretjen e pengon akumulimin e depozitave dhjamore. Ekspertët thonë se nëse njeriu ha bajame të paktën dy herë në javë ka 30% më shumë gjasa për të mos shtuar në peshë.
Sheqernat në gjak
Këto arrorë janë të domosdoshëm për uljen e nivelit të sheqerit në gjak dhe të rëndësishëm për shëndetin e diabetikëve. Bajamet dhe nën produktet e tyre rekomandohen kundër diabetit nga shumë ekspertë të fushës.
Shëndeti
A luan çaji jeshil rolin e Ozempic-ut për humbjen e peshës?
Published
6 hours agoon
June 2, 2025
Çaji jeshil është vlerësuar për vetitë e dobishme anti-oksidante që përmban dhe së fundmi, influencuesit e kanë promovuar atë si një Ozempik natyral. Ekspertët thonë se ndonëse disa pretendime janë të ekzagjeruara, ky çaj mund të jetë edhe më i mirë për ne sesa mendohej më parë.
Gjethet e çajit jeshil përmbajnë katechina, të cilat mbrojnë qelizat nga dëmtimi ndërsa plaken. Pavarësisht nga ndjeshmëria ndaj kafeinës, s’duhet të hezitoni për të pirë 2 deri në 4 filxhanë çaj të gjelbër në ditë. Ndër përfitimet e çajit jeshil është edhe shëndeti i përmirësuar zemrës.
Kërkimet kanë lidhur konsumimin e çajit të gjelbër me uljen e rrezikut me 25% për sëmundje të zemrës apo vdekshmërinë që mund të vijnë prej tyre. Elementet në çajin e gjelbër janë të njohur për mbrojtjen ndaj sëmundjeve kardiovaskulare dhe faktorëve të tyre të rrezikut, si presioni i lartë të gjakut.
Flavonoidët në çajin e gjelbër kanë treguar se zvogëlojnë rrezikun ndaj diabetit. Çaji është po aq i mirë për mendjen sa dhe për trupin, pasi është i njohur si përmirësues i humorit.
“Shkencërisht, ka përbërës bioaktivë në çajin e gjelbër që e mbajnë mendjen të përqendruar dhe të qetë,” tha Maggie Moon, një eksperte e ushqimit për shëndetin e trurit.
Ndikimi i çajit jeshil në humbjen e peshës
“Ushqimi i bimëve të çajit nuk është si një ilaç. Nuk do të ketë një efekt të jashtëzakonshëm,” thotë Carol Johnston, profesore e ushqimit në universitetin shtetëror të Arizonës.
Ajo rekomandon që njerëzit të vazhdojnë të pinë çaj ndërsa menaxhojnë pritshmëritë e tyre: “Një humbje e ngadaltë dhe e moderuar në peshë është lloji më i shëndetshëm i humbjes në peshë. Mos prisni të humbni 4.5 kg në dy javë. Ky është një proces që zgjat gjatë gjithë jetës.”

Panairi i 25-të i librit në Prishtinë, nis javën e ardhshme

Netflix gjen një tjetër hit britanik “Dept Q” – fansat e adhurojnë dhe kërkojnë sezonin e dytë

Hapet edicioni i dytë i Javës së Artit dhe Dizajnit në UBT

Lakra dhe brokoli zvogëlojnë rrezikun e kësaj sëmundjeje

Microsofti do të investojë 400 milionë dollarë në inteligjencën artificiale në Zvicër

Çfarë duhet të bëjmë kur ndihemi të lodhur?

Dardanët vazhdojnë përgatitjet për dy ndeshjet miqësore

Katër bajame në ditë, përfitime direkte në organizëm

WhatsApp-i përditëson opsionet e Statusit
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT1 month ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet2 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Kulturë2 months ago
Shkëlqeu me rolin e tij në ‘Kontesha Arduini’, intervistë me Mirsad Ferati
-
Kulturë2 months ago
27 marsi/Dita Ndërkombëtare e Teatrit! Mitrovica sjell shfaqjen “Kontesha Arduini”, histori magjepëse që nuk duhet humbur