Shëndeti

Roli që luajnë fibrat në funksionimin e rregullt të tretjes

Fibrat janë një formë e patretshme e karbohidrateve, që gjenden në ushqimet me bazë bimore.

Published

on

Ekzistojnë dy lloje fibrash, të tretshme dhe të patretshme, ku secila ka vetitë e veta të dobishme.

Fibrat ndihmojnë sistemin e tretjes dhe ndikojnë në shpejtësinë me të cilën thithni disa lëndë ushqyese.

Megjithëse nuk sigurojnë asnjë vlerë ushqyese, ato lujanë një rol thelbësor dhe ofrojnë shumë përfitime shëndetësore.

AgroWeb.org në këtë artikull, ju njeh me  llojet e fibrave, rolin që luajnë në organizëm dhe në cilat ushqime gjenden ato.

Fibrat e tretshme

Fibrat e tretshme, treten në lëngje. Kur konsumoni ushqime të pasura me fibra të tretshme, ato pasi përzihen me lëngun e stomakut kthehen në një masë xhelatinoze.

Fibrat e tretshme në përgjithësi ngadalësojnë procesin e tretjes, duke lejuar trupin të përfitojë plotësisht nga lëndët ushqyese.

Ato gjithashtu ngadalësojnë marrjen e kolesterolit në zorrën e hollë, duke ulur nivelet e kolesterolit në gjak.

Në veçanti, këto fibra minimizojnë rritjen e kolesterolit të keq, që rritet pasi konsumoni ushqime me kolesterol.

Fibrat e tretshme ngadalësojnë thithjen e sheqerit në zorrë, duke parandaluar rritjen e glukozës në gjak pas një vakti me karbohidrate.

Sipas Institutit Kombëtar të Shëndetit, këto efekte mund të ulin rrezikun e zhvillimit të sëmundjeve të zemrës dhe diabetit të tipit dy.

Burimet nga ku mund t’i merrni fibrat e tretshme

Disa fruta dhe perime janë veçanërisht të pasura me fibra të tretshme.

Disa prej tyre janë: portokalli, qitro, limoni, manaferrat, luleshtrydhet, boronicat, mjedrat, mollët, dardhët dhe bananet.

Legumet si bizelet, qiqrat, thjerrëzat dhe fasulet. Në këtë listë mund të shtojmë edhe elbin, tërshërën dhe krundet e tërshërës.

Fibrat e patretshme

Fibrat e patretshme nuk treten në lëngje. Përkundrazi, ato mbeten kryesisht të pandryshueshme teksa lëvizin nëpër sistemin tretës dhe dalin me jashtëqitjen.

Fibrat e patretshme stimulojnë aktivitetin e zorrëve tuaja, duke ndihmuar lëvizjen e ushqimit të tretur përgjatë sistemit tretës. Kjo lloj fibre, ju ndihmon dhe parandalon kapsllëkun.

Konsumimi i tyre mund t’ju ndihmojë të shmangni sëmundjen divertikulare. Një çrregullim inflamator i zorrëve që prek rreth një të tretën e amerikanëve të rritur.

Burimet nga ku mund t’i merrni fibrat e patretshme

Këtu përfshihen shumica e perimeve me gjethe jeshile, si spinaqi, lakra, brokoli, lulelakra dhe lakrat e Brukselit.

Buka, drithërat dhe produktet e pjekura të bëra me miell të plotë, janë burime të shkëlqyera të fibrave të patretshme

Po ashtu arrat, bajamet dhe arrat braziliane sigurojnë fibra të patretshme./AgroWeb.org

Shëndeti

Dalin rezultatet/Sa orë duhet të qëndrojmë në telefon?

Published

on

Në një botë gjithnjë e më të digjitalizuar, shumica kalojnë orë të tëra para ekraneve të telefonave, kompjuterëve dhe pajisjeve tjera. Por, sa është shumë? Mjekët dhe ekspertët e shëndetit të syve ngrejnë alarm se përdorimi i tepërt i këtyre pajisjeve mund të ketë pasoja serioze për shëndetin tonë fizik dhe mendor.

Rekomandimet për përdorimin e pajisjeve digjitale

Një nga këshillat kryesore është të bëjmë pauza të shkurtra pas çdo periudhe 20 minutash përdorimi të një ekrani. Ky është njohur si rregulli i “20-20-20”, sugjeron që pas çdo 20 minutash përdorimi të telefonit a kompjuterit, të shikojmë një objekt në distancë prej 20 metra për të paktën 20 sekonda.

Ky veprim ndihmon në reduktimin e lodhjes së syve dhe përmirëson fokusin, specialistët rekomandojnë për të mbajtur balancë të shëndetshme, adoleshentët dhe të rriturit nuk duhet të kalojnë më shumë se 2-3 orë në ditë para ekraneve. Kjo periudhë rritet kur bëhet fjalë për punë të nevojshme për shkollë apo profesion.

Pasojat e shfrytëzimit të tepërt të pjisjeve digjitale

Këto orë të shumta para ekranit mund të shkaktojnë probleme, si lodhje të syve, përkeqësim të vizionit, dhimbje koke dhe probleme të përqendrimit. Qëndrimi i tepërt para ekraneve ndikon negativisht në shëndetin mendor, duke çuar në ankth, stres dhe depresion, sidomos kur përdorimi është i shoqëruar me ngarkesë emocionale si p.sh., rrjetet sociale. Përveç kësaj, mungesa e aktivitetit fizik për shkak të qëndrimit ulur çon në obezitet e probleme me shëndetin kardiovaskular

Si të reduktojmë kohën përpara ekraneve?

Ekspertët sugjerojnë disa mënyra për të reduktuar përdorimin e pajisjeve digjitale dhe për të ruajtur një ekuilibër më të shëndetshëm në jetën tonë:

Vendosni kufizime:Përdorni aplikacione që monitorojnë dhe kufizojnë kohën që kaloni para ekranit.

Pauza aktive: Përdorni pauzat për të bërë aktivitet fizik, si ecje, shtrirje apo ushtrime të thjeshta.

Shpërndarja e kohës: Organizoni ditën me kohë të dedikuar për aktivitete offline, si leximi, kalimi kohë me familjen apo miqtë, dhe ushtrime fizike.

Lidhjet shoqërore jashtë ekranit: Merrni pjesë në aktivitete shoqërore jashtë dhe mundësitë për të marrë frymë fresh. /UBT News/

 

Continue Reading

Shëndeti

Mos e mbani asnjëherë teshtimën tuaj!

Published

on

Tani që jemi në mes të sezonit të ftohtë e të viruseve të ndryshme, duhet të kujdesemi edhe për t’iu shmangur gripit më të keq me të cilin kemi luftuar ndonjëherë, ama situata e pandemisë na ka bërë të frikësohemi nga një teshtimë në publik. Për këtë arsye shpesh mundoheni ta mbani duke mbyllur gojën dhe hundën. Shumica e bëjnë këtë nga mirësjellja dhe respekti. Por, çka nëse vazhdojmë të mbytemi nga teshtitjet tona?

Teshtitja në ambiente të mbyllura me shumë njerëz është arsye e shkëlqyer për t’i mbajtur të gjithë sytë nga ju, por a do të thotë kjo se është mirë ta mbani atë?

Teshtitja është mënyra si sistemi i frymëmarrjes largon irrituesit si poleni, pluhuri ose mikrobet. Sipas Shoqatës Amerikane të Pulmonarëve, dhjetëra mijëra pika kërcejnë nga hunda me shpejtësi deri në 160 km/orë, shumë njerëzve duket se u vjen turp të teshtinin e përmbahen, gjë që mbart rreziqe.

Obstruksioni i rrugëve të frymëmarrjes gjatë teshtitjes mund të rrisë presionin e ushtruar mbi to me 20 herë gjatë teshtitjeve.

Janë disa arsye pse nuk duhet të mbani teshtitjen:

Mbajtja e forcës së teshtitjes çon në ndjenjë të peshës shtesë në gjoks. “Duke shtrydhur diafragmën, muskuli i kraharorit që na ndihmon të marrim frymë ka më shumë gjasa të ndiejë më shumë presion në gjoks dhe madje edhe në brinjë”, tha Jason Abramowitz, një otolaringolog në New Jersey.

Thyerja e daulles është ndërlikim i mundshëm i teshtitjes së moderuar. “Hunda dhe veshët janë të lidhur me tubin Eustachian”, shpjegon doktor Abramowitz, duke shtuar se “rritja e presionit nga mbajtësja e teshtitjes transmetohet në vesh, duke dëmtuar daullen e veshit”.

Mbajtja e teshtitjes drejton përmbajtjen e hundës drejt veshëve, duke rritur shanset për transmetimin e mikrobeve, për rrjedhojë rrezikun e otitit. Rekomandohet që teshtima të mos mbahet. Ndaj kujdesemi të teshtijmë në këndin e brendshëm të bërrylit, përdorni peshqir letre që e hedhim në koshin e plehrave dhe i lajmë duart pas teshtitjes për të shmangur shpërndarjen e pikave. /UBT News/

Continue Reading

Shëndeti

Kujdes nga djersitja gjatë natës, trupi po përpiqet të ju paralajmëroj diçka!

Published

on

Përvoja e djersitjes gjatë natës është e njohur për shumë gra, veçanërisht ato që i afrohen menopauzës. Këto rritje të papritura të temperaturës gjatë gjumit shoqërohen me djersitje të bollshme të fytyrës dhe pjesës së sipërme të trupit. Ky fenomen mund të ndikojë seriozisht në cilësinë e gjumit dhe të prishë shëndetin e përgjithshëm.

Çfarë janë djersitjet e natës?

Termi “djersitje natën” i referohet rritjes së papritur të temperaturës së trupit gjatë gjumit, të shoqëruar me djersitje të bollshme të fytyrës dhe të pjesës së sipërme të trupit. Këto djersitje mund të zgjasin nga disa deri 10 minuta e pasohen nga ndjesia e të ftohtit pasi temperatura kthehet në nivele normale.

Shkaqet e mundshme të djersitjeve të natës

Ndryshimet hormonale: Djersitjet e gjumit janë gjatë tranzicionit të menopauzës, pasi ndryshimet hormonale ndikojnë në termorregullimin e trupit.

Mjekimi: Disa medikamente, të tilla si antidepresantët dhe neuroleptikët, mund të shkaktojnë djersitje gjatë natës si efekt anësor.

Faktorët psikologjikë: Ankthi dhe stresi mund të ndikojnë në rregullimin e temperaturës së trupit.

Ndryshimet në gjumë: Ndryshimet e papritura në zakonet e gjumit mund të ndikojnë në shfaqjen e djersitjeve gjatë natës.

Si të menaxhoni djersitjet e natës?

Rregulloni temperaturën e dhomës: Sigurohuni të jetë ideale për të fjetur duke kufizuar numrin e jorganëve në shtrat e zgjedhur rroba të lehta për gjumë.

Shmangni alkoolin dhe ushqimet pikante: Shmangni pirjen e alkoolit para gjumit dhe ushqimet pikante që mund të ndikojnë në termorregullimin e trupit.

Teknikat e relaksimit: Aplikoni teknika si joga ose ushtrime të frymëmarrjes para gjumit për të reduktuar ankthin dhe stresin.

Nëse djersitjet e natës janë të shpeshta ose shkaktojnë shqetësime të rënda, është e rëndësishme të konsultoheni me mjekun, djersitjet e natës mund të ndikojnë seriozisht në cilësinë e jetës tuaj dhe është e rëndësishme të gjeni mënyrën e duhur për t’i menaxhuar ato në mënyrë efektive. /UBT News/

Continue Reading

Shëndeti

Këto shenja të fytyrës zbulojnë herët autizmin

Published

on

Si prind t’i nuk do të besosh kurrë se fëmija juaj ka një problem. Por, kur bëhet fjalë për autizmin, zbulimi i hershëm-idealisht përpara moshës 18 muajshe bën një diference të madhe. Pavarësisht moshës mos humb shpresë. Trajtimi mund të reduktojë efektet e shqetësimit dhe të ndihmojë fëmijën tuaj të mësojë, rritet dhe të lulëzojë.

Autizmi mund të diagnostikohet herët tek një fëmijë, nga një deri në dy vjeç e gjysmë, pretendojnë dy studime të reja dhe se kur fëmijët përqendrojnë shikimin e tyre teksa shohin ndërveprimin social të të tjerëve, mund të zbulojë shoqërinë e tyre dhe aftësitë verbale.

Në studimin e parë, të botuar në JAMA Network Open , studiuesit ekzaminuan 1089 fëmijë të moshës një deri 2.5 vjeç nga Children’s Healthcare of Atlanta me simptoma që sugjerojnë çrregullime të spektrit të autizmit ose faktorë gjenetikë që predispozojnë për çrregullimin neurozhvillues. 519 ishin të diagnostikuar.

Eksperimenti përfshinte shikimin e 14 videove afërsisht një minutëshe të ndërveprimeve të ndryshme sociale midis foshnjave. Kamerat speciale gjurmuan kokën e syrit të fëmijëve të testuar me një shpejtësi prej 120 herë në sekondë për të regjistruar mikrolëvizjet ndërsa ata shikonin filmat. Të dhënat më pas u ngarkuan në një kompjuter për t’u kontrolluar nga një program i krijuar posaçërisht për të zbuluar çrregullimet e autizmit.

Krahasuar me diagnozat standarde të mjekëve, metoda e gjurmimit të lëvizjes së syrit ishte 86% e saktë në identifikimin e çrregullimit.

Shnjat dhe simptomat e autizmit variojnë po ashtu dhe efektet, disa fëmijë me autizëm kanë çregullime mesatare, të tjerë probleme më të mëdha për të kaluar.  Por çdo fëmijë në spektrin autik ka problem, në këto tre fusha:

  • Komunikimi verbal dhe jo verbal;
  • Ndërveprimi me të tjerë dhe botën jashtë;
  • Mendimi dhe sjellja fleksibël. /UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara