

Teknologji
Roli i ChatGPT në shëndetësi, ndihmë apo rrezik?
Published
3 weeks agoon
By
UBT NewsNjë artist në Gjermani përfundoi në spital pas një pickimi nga një insekt, duke shfaqur simptoma që mjekët nuk mund t’i lidhin mes tyre. Pas një muaji trajtimesh të pasuksesshme, ai futi historinë mjekësore në ChatGPT, i cili sugjeroi diagnozën tularemia (ose ethet e lepurit).
Diagnoza rezultoi e saktë dhe rasti u publikua më pas në një studim shkencor, sipas raportimit të VOX.
Nga ana tjetër, në SHBA, një pacient me shenja psikoze ndjeki këshillat e ChatGPT për alternativa të kripës së tryezës.
Chatboti i kishte sugjeruar natrium bromid, substancë që përdoret për pastrimin e pishinave. Pas tre muajsh, pacienti përfundoi në repart psikiatrik për tri javë. Ky kontrast tregon qartë se ChatGPT mund të ndihmojë në raste të ndërlikuara, por jep edhe këshilla të rrezikshme.
Përdorimi i inteligjencës artificiale kërkon kujdes. Dr. Roxana Daneshjou, profesoreshë dhe hulumtuese në Shkollën e Mjekësisë të Stanfordit, paralajmëron: “Duhet të jemi shumë të kujdesshëm në përdorimin e tij për qëllime mjekësore, sidomos kur nuk kemi njohuritë çfarë është e saktë dhe çfarë jo. Kur është i saktë, funksionon shumë mirë, por kur është i gabuar, pasojat mund të jenë katastrofike.”
Një problem tjetër është se ata janë “servilë”, duke dhënë atë që përdoruesi do të dëgjojë, edhe nëse është e pasaktë. Daneshjou sugjeron përdorimin e “Dr. Google”, që ofron informacione të verifikuara nga institucione si Mayo Clinic dhe Harvard Medical School.
Megjithatë, ChatGPT mund të shërbejë si mjet ndihmës, ndihmon pacientët të kuptojnë shënimet e mjekut, të përgatisin pyetje për vizitën e radhës, ose të interpretojnë rezultatet e analizave. Më 2023, një studim tregoi se chatbotët japin përgjigje cilësore dhe empatike.
Një çështje tjetër është privatësia: ChatGPT nuk është i mbrojtur nga HIPAA, ligji amerikan për privatësinë e të dhënave shëndetësore.
Informacioni që futet mund të ruhet, të përdoret për trajnime dhe teorikisht mund të shfaqet në përgjigje për dikë tjetër.
Sipas një raporti të Elsevier, gjysma e mjekëve kanë përdorur një mjet AI dhe një në pesë e ka përdorur për të kërkuar një mendim të dytë.
Studimet tregojnë se ChatGPT mund të japë diagnoza më të sakta se mjekët, megjithëse kombinimi i të dyjave është më i fuqishëm.
Adam Rodman, mjek në Beth Israel Deaconess Medical Center dhe instruktor në Harvard Medical School, sugjeron:
“Pacientët duhet të flasin hapur me mjekët për përdorimin e modeleve të mëdha gjuhësore, dhe po ashtu edhe mjekët duhet të flasin me pacientët për këtë. Një bisedë transparente mund të bëjë komunikimin shumë më produktiv.” /A.Z/UBT News/
Teknologji
Shitet një Yamaha XT500 e vitit 1986, me zero kilometra
Published
34 minutes agoon
October 14, 2025By
UBT News
Yamaha XT500 e vitit 1986 nuk është thjesht një motoçikletë klasike është ikonë e vërtetë e motoçiklizmit aventuresk.
E pajisur me një motor me katër kohë dhe një cilindër 499 cc, XT500 ofron 27 kuaj fuqi në 5,900 rpm.
Ka transmision me pesë marshe, arrin shpejtësi maksimale prej 132 km/orë, dhe peshon vetëm 155 kilogramë.
Motoçikleta është me ftohje ajri dhe frena tambure, tipike për epokën e saj.
Ky model u prodhua në Japoni në vitin 1986 dhe u dërgua në sallonin prestigjioz Leuridan Motos et Cycles në Paris.
Ajo që e bën këtë ekzemplar unik është fakti se nuk është shpaketuar e as drejtuar ndonjëherë. Në dokumentet franceze, motoçikleta rezulton e regjistruar në vitin 1988 — me kilometrazh zero.
Pas gati katër dekadash ruajtjeje perfekte, kjo Yamaha XT500 do të dalë në ankand nga RM Sotheby’s më 18 tetor, në Mynih.
Vlerësimet tregojnë se çmimi mund të arrijë deri 25,000 euro, një shumë që dëshmon vlerën historike dhe koleksionuese të këtij modeli.
E prodhuar për aventura, por e mbetur e paprekur, Yamaha është sot më shumë se mjet, është copë historie që s’ka njohur kurrë asfaltin. /A.Z/UBT News/
Teknologji
Holanda godet ndikimin kinez në teknologji, merr kontrollin e prodhuesit të çipave Nexperia
Published
2 hours agoon
October 14, 2025By
UBT News
Qeveria holandeze ka marrë nën kontroll prodhuesin e çipave të kompjuterëve Nexperia, i cili është në pronësi kineze, duke shtuar tensionet me Pekinin në mes të një lufte globale për teknologjinë dhe pronën intelektuale — sidomos në sektorin e gjysmëpërçuesve.
Në një deklaratë të publikuar të dielën mbrëma, qeveria holandeze njoftoi ndërhyrjen në kompaninë Nexperia me seli në Holandë, e cila prodhon çipa për industrinë e automobilave dhe për pajisje elektronike të konsumit.
Autoritetet në Amsterdam përdorën për herë të parë fuqitë e tyre sipas një ligji të njohur si “Akti i Disponueshmërisë së Mallrave”, duke përmendur shqetësime për mundësinë e transferimit të teknologjisë te kompania mëmë kineze, Wingtech.
Pas këtij vendimi, aksionet në bursën e Shangait ranë me 10% të hënën. Qeveria holandeze tha se nuk do marrë pronësinë e Nexperia-s, por do të ketë kompetencë të bllokojë apo përmbysë vendime të menaxhmentit që konsiderohen të dëmshme për interesin kombëtar. Aktivitetet e përditshme të prodhimit do të vazhdojnë normalisht.
Kjo lëvizje vjen në një moment kur Donald Trump po forcon presionin ndaj kompanive kineze të teknologjisë, duke paralajmëruar tarifa deri në 100% mbi eksportet kineze si pjesë e luftës tregtare mes dy fuqive.
Edhe pse Amerika dhe Holanda bashkëpunojnë në kontrollin e eksporteve të industrisë së çipave, një zëdhënës i Ministrisë holandeze të Çështjeve Ekonomike deklaroi se vendimi ndaj Nexperia-s është marrë në mënyrë të pavarur dhe “koha është thjesht rastësore”.
Në dhjetor 2024, SHBA e kishte futur Wingtech në “listën e subjekteve” të ndaluara për shkak të rolit të dyshuar në përpjekjet e qeverisë kineze për të blerë kompani me aftësi të ndjeshme në prodhimin e gjysmëpërçuesve.
Wingtech reagoi ndaj ndërhyrjes së qeverisë holandeze, duke e quajtur atë “një veprim të tepruar të nxitur nga paragjykime gjeopolitike”.
Kompania pretendoi se drejtues jo-kinezë të Nexperia-s kanë tentuar të ndryshojnë strukturën e kapitalit të firmës përmes procedurave ligjore, veprim që e përshkroi si “kapje të fshehtë të pushtetit”. Wingtech njoftoi se po konsultohet me juristë dhe po kërkon mbështetje nga autoritetet kineze për të “mbrojtur të drejtat dhe interesat e saj legjitime”.
Nexperia, e blerë nga Wingtech për 3.63 miliardë dollarë më 2018, theksoi se vepron në përputhje me të gjitha ligjet dhe rregulloret përkatëse. Në deklaratën e saj, qeveria holandeze përmendi se çështja lidhet me “njohuri thelbësore teknologjike” që kanë rëndësi strategjike për sigurinë ekonomike të Holandës dhe të Evropës.
“Humbja e këtyre aftësive paraqet rrezik për sigurinë ekonomike holandeze dhe evropiane,” – thuhet në deklaratë. /A.Z/UBT News/
Teknologji
ChatGPT – Aplikacioni më i shkarkuar globalisht për shtatë muaj me radhë
Published
19 hours agoon
October 13, 2025By
UBT News
ChatGPT ka qenë aplikacioni më i shkarkuar në botë për shtatë muaj me radhë, duke ruajtur vendin e parë si në Google Play ashtu edhe në App Store nga marsi deri në shtator 2025, sipas të dhënave të Appfigures.
Sipas analizave, aplikacioni i OpenAI është shkarkuar rreth 410.8 milionë herë në mbarë botën që nga fillimi i vitit, duke lënë pas rivalët kryesorë si Gemini i Google me 131.1 milionë shkarkime.
DeepSeek ka 79.2 milionë, Grok ka 46.6 milionë, Perplexity me 43.1 milionë, dhe Meta AI me vetëm 16.9 milionë shkarkime.
Drejtori ekzekutiv i OpenAI, Sam Altman, ka bërë të ditur se ChatGPT tashmë numëron mbi 800 milionë përdorues aktivë në javë, ndërsa platforma përpunon më shumë se 2.5 miliardë mesazhe çdo ditë — që përkthehet në rreth 29,000 mesazhe për sekondë. /A.Z/UBT News/
Teknologji
Samsung ndjek gjurmët e Apple? Ja çfarë pritet nga seria e re Galaxy S26
Published
20 hours agoon
October 13, 2025By
UBT News
Sipas raporteve të shumta, Samsung duket se po ndjek hapat e Apple dhe po merr frymëzim nga seria e re e iPhone 17.
Në një imazh të publikuar së fundmi, i cili tregonte njësitë model të Galaxy S26, u vu re një opsion ngjyre shumë i njohur — një nuancë portokalli që ngjalli menjëherë krahasime me produktet e Apple.
Burime të ndryshme theksojnë se Samsung po përgatitet të sjellë disa ndryshime të dukshme në dizajn. Së pari, Galaxy S26 Ultra pritet të ketë skaje më të rrumbullakosura se paraardhësi i tij, Galaxy S25 Ultra.
Së dyti, Galaxy S26 Edge do të ketë një modul të ri të kamerës së pasme që, sipas rrjedhjeve, ngjan shumë me atë të iPhone 17 Pro.
Megjithatë, këto ndryshime nuk janë të mjaftueshme për të thënë se Samsung po “kopjon” Apple. Sa i përket versionit të shumëpërfolur portokalli, rezulton se ai nuk është i vërtetë.
Në faqen e tij në Weibo, burimi i njohur Ice Universe sqaroi se imazhi që qarkulloi ishte i manipuluar — dikush e kishte modifikuar për ta bërë të dukej sikur Galaxy S26 Ultra do të vinte edhe në ngjyrë portokalli. /A.Z/UBT News/

Jennifer Aniston: Nuk dua të adoptoj, dua ADN-në time! Aktorja flet për përpjekjet e pasuksesshme për t’u bërë nënë

Lansohen “Kosova Music Rights Society” për të drejtat autoriale në Kosovë

Kurti: Ende s’kam zhvilluar komunikime për qeveri, por po e bëjmë një plan

Ndërpritet seanca ndaj Nagip Krasniqit, mungon dëshmitari

Shitet një Yamaha XT500 e vitit 1986, me zero kilometra

Ndeshja Itali-Izrael zhvillohet nën masa të rrepta sigurie

Rektori Hajrizi në vizitë zyrtare në Portugali

Shpallet lista e artistëve pjesëmarrës në Festivalin e 64-t të Këngës në RTSH

Aleanca shqiptare, forca e dytë në Graçanicë
Të kërkuara
-
Vendi2 months ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Lajmet3 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Lajmet nga UBT1 month ago
Votoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
-
Rajoni3 weeks ago
Policia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT