Lajmet

Respektimi i sovranitetit dhe integritetit territorial të Ukrainës

Pushtimi i Rusisë dhe agresioni i vazhdueshëm ka shkaktuar pasoja të tmerrshme te aq shumë njerëz.

Published

on

Nga Jeffrey M. Hovenier

Gjatë forumit të Grave, Paqes dhe Sigurisë të mbajtur në Prishtinë para disa javësh, iu bashkova duartrokitjeve të qindra pjesëmarrësve kur presidentja Osmani i dekoroi gratë e Ukrainës me Medaljen Presidenciale të Meritave. Të gjithë u prekëm nga fjalët e deputetes së Parlamentit të Ukrainës, Yevgenia Kravchuk, e cila e pranoi këtë medalje në emër të tyre. Z-nja Kravchuk rrëfeu se si sulmi brutal, i pajustifikueshëm i presidentit Putin ka prekur – dhe vazhdon të prekë – jetët e të gjithëve në Ukrainë. Ajo i përshkroi sulmet e tmerrshme ajrore në qytetet paqësore të Ukrainës dhe se si fëmijët ukrainas po rriten në kohë lufte – në vend se të shkojnë në shkollë, ata zgjodhën për të shkuar në strehimore nga bombardimet. Në fakt, z-nja Kravchuk vuri në pah se në çastin kur po fliste para nesh në Prishtinë, vajza e saj ishte në strehimore për tu mbrojtur nga sulmet ajrore.

Pushtimi i Rusisë dhe agresioni i vazhdueshëm ka shkaktuar pasoja të tmerrshme te aq shumë njerëz. Ne do të vazhdojmë të mbrojmë sovranitetin e Ukrainës në Kombet e Bashkuara dhe të ofrojmë mbështetje për popullin e Ukrainës përderisa Rusia po bën gjithçka në fuqinë e saj për ta minuar atë sovranitet: dëbime të detyruara dhe operacione „filtrimi”, vrasjen pa gjyq të civilëve, kërcënime të vazhdueshme ndaj jetëve dhe mjeteve të jetesës, dhe instalim të satelitëve rusë. Dhe ne do të vazhdojmë të punojmë me aleatët dhe partnerët tanë për të imponuar kosto Rusisë.

Shtetet e Bashkuara mirëpritën dënimin e shpejtë të Kosovës të pushtimit të paprovokuar dhe të pabazë të Kremlinit dhe shprehjen e solidaritetit të plotë me popullin e Ukrainës. Kosova i hapi dyert për ukrainasit që gjetën strehim këtu, përfshirë gazetaret ukrainase që tani banojnë në Kosovë, shumë prej të cilave ishin në skenë për të pranuar medaljen nga Presidentja Osmani. Këto gazetare vazhdojnë që me trimëri të bëjnë të mundur që njerëzit anembanë botës kanë qasje në informata të besueshme dhe të sakta për atë që po ndodh në Ukrainë.

Kosova gjithashtu menjëherë u rreshtua me sanksionet e SHBA-së dhe BE-së në mbështetje të Ukrainës. duke shfaqur sërish përkushtimin e saj për të qenë pjesë e botës së demokracive të lira dhe sovrane.

Përkushtimi ynë ndaj Ukrainës është i hekurt. Veprimet e Kremlinit në Ukrainë paraqesin sulm të drejtpërdrejtë ndaj Kartës së OKB-së dhe parimeve të saj kryesore: sovraniteti, integriteti territorial, paqja dhe siguria për të gjitha shtetet – të mëdha e të vogla. Shtetet e Bashkuara dhe partnerët e aleatët tanë i kanë mbështetur prej kohësh këto parime, të cilat janë themeli i rendit ndërkombëtar të ndërtuar dhe mbështetur nga vende anembanë botës që nga fundi i Luftës së Dytë Botërore. Duke i sfiduar këto parime, Rusia kërkon të minojë vetë sistemin ndërkombëtar.

Presidenti Biden ka thënë: “Bota ka dërguar porosi të qartë: Rusia nuk mund ta fshijë një shtet sovran nga harta. Rusia nuk mund t’i ndryshojë kufijtë me forcë. Rusia nuk mund të kapë territorin e një vendi tjetër si të vetin”.

Referendumet e fundit fiktive të Kremlinit nuk ishin gjë tjetër veçse pretekst i rremë për të tentuar aneksimin e pjesëve të Ukrainës me forcë. Këto dredhi propagandistike ishin tentim për të maskuar përpjekjen e kotë të Rusisë për të rrëmbyer tokë në Ukrainë. „Rezultatet” u sajuan në Moskë – ato nuk u mblodhën në Ukrainë dhe ato tregojnë vullnetin e Moskës, jo vullnetin e lirë të Ukrainës dhe popullit të saj. Rusia i detyroi qytetarët e Ukrainës, të bllokuar nga ushtria ruse, për të votuar nën tytat e pushkëve. Më 30 shtator, Rusia u përpoq të mbrohej nga llogaridhënia dhe përgjegjësia duke vënë veton në rezolutën e Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara që dënonte të ashtuquajturat „referendume” dhe përpjekjet për aneksim. Por Rusia ishte e izoluar – asnjë vend i vetëm nuk votoi krah Rusisë.

Ne kurrë nuk do t’i njohim këto zona si pjesë të ndonjë vendi tjetër përveç Ukrainës dhe do ta mbështesim Ukrainën për aq kohë sa të duhet. Ndërsa Ukraina rifiton kontrollin mbi më shumë territor të saj dhe përderisa dalin në shesh pasojat e tmerrshme në njerëz nga agresioni i Rusisë, Kremlini po nxiton dëshpërimisht të largojë vëmendjen e botës nga humbjet e tij ushtarake dhe krimet e luftës.

Veprimet e presidentit Putin vetëm se e kanë izoluar më tej Rusinë dhe kanë forcuar vendosmërinë ndërkombëtare për të qëndruar përkrah Ukrainës. Kërcënimi i tij me shpërthim bërthamor, referendumet e rreme, mobilizimi i detyruar dhe shtypja e gjerë – dhe ndonjëherë e dhunshme – e rusëve që ushtrojnë të drejtat e tyre për t’u shprehur kanë elektrizuar publikun, por jo në mënyrën që ai synonte.

Në reagim, Shtetet e Bashkuara dhe aleatët dhe partnerët tanë, përfshirë Kosovën, po vendosin kosto të shpejtë dhe të rëndë që synojnë zyrtarët e qeverisë ruse, anëtarët e familjeve të tyre, zyrtarët ushtarakë rusë dhe bjellorusë dhe rrjetet e prokurimit të mbrojtjes, duke përfshirë furnizuesit ndërkombëtarë që mbështesin kompleksin ushtarako-industrial të Rusisë. Nga kufizimet për viza e deri te sanksionet, veprimet nga e tërë qeveria e SHBA-së vazhdojnë t’i shtojnë masat e gjera ekonomike të vendosura ndaj Rusisë për t’i kërkuar përgjegjësi për luftën e paprovokuar në Ukrainë.

Populli i Ukrainës, publikisht dhe vazhdimisht, ka shprehur dëshirën e tij për të ardhme të lirë dhe demokratike. Ata janë të vendosur të mbesin të pavarur dhe sovran. Ukrainasit po luftojnë trimërisht. Ata po luftojnë dhe po iu bëjnë ballë përpjekjeve të Rusisë për të ndryshuar me forcë brutale kufijtë e njohur ndërkombëtarisht të Ukrainës.

Ne do të vazhdojmë të qëndrojmë bashkë me partnerët tanë, përfshirë Kosovën, në mbrojtjen e parimeve thelbësore të Kartës së OKB-së. Dhe do të vazhdojmë të ndihmojmë popullin e Ukrainës dhe t’i ofrojmë mbështetje për t’i ndihmuar ata të mbrojnë veten dhe territorin e tyre kundër pushtimit të paligjshëm të Rusisë.

Bota

Banka e Japonisë rrit normat e interesit në nivelin më të lartë në 17 vjet

Published

on

Banka e Japonisë (BOJ) ka vendosur të rrisë normën bazë të interesit në 0.5%, duke e çuar atë në nivelin më të lartë në 17 vjet, nga 0.25% që ishte deri më tani. Kjo lëvizje është një përpjekje për të menaxhuar inflacionin dhe për të siguruar një rimëkëmbje të qëndrueshme të ekonomisë japoneze.

Guvernatori i Bankës së Japonisë, Kazuo Ueda, gjatë një konference për media pas takimit të bordit, theksoi se ekonomia është duke u rimëkëmbur gradualisht, megjithatë, pasiguritë mbeten, sidomos për shkak të inflacionit jashtë vendit dhe luhatjeve të këmbimit valutor. Ai pranoi se do të mund të ishin të nevojshme rritje shtesë të normave të interesit, nëse kushtet ekonomike vazhdojnë të kërkojnë këtë.

Të dhënat e fundit të çmimeve tregojnë se inflacioni në Japoni po mbetet afër objektivit të Bankës së Japonisë prej 2%, me një rritje të çmimeve të konsumit për vitin 2024 që pritet të arrijë midis 2.5% dhe 3%, dhe një stabilizim të pritshëm në 2% deri në vitin 2026. Megjithatë, një shqetësim afatgjatë mbetet rritja e pagave, e cila po ndihmon në mbështetjen e këtij vendimi dhe është një faktor i rëndësishëm për të siguruar një “cikël pozitiv” të çmimeve dhe pagave.

Rritja e normës ka pasur ndikim në tregjet financiare, me një rënie të çmimeve të aksioneve që ndodhi menjëherë pas njoftimit, megjithatë indeksi Nikkei 225 u rikuperua më pas. Po ashtu, dollari amerikan ra në vlerën e 155.41 jen, një zhvillim që reflekton reagimin e tregut ndaj politikës së re monetare.

Për më tepër, Banka e Japonisë është duke monitoruar efektet e politikave tregtare të presidentit amerikan Donald Trump dhe sfidat e brendshme të ekonomisë japoneze, përfshirë mangësinë e fuqisë punëtore dhe pritshmëritë për rritjen e pagave. E gjithë kjo ndikon në mjedisin makroekonomik dhe kursin e këmbimit të jenit./UBTNews/

Continue Reading

Bota

352 shkolla mbyllen në Bangkok për shkak të ndotjes së ajrit

Published

on

Në Bangkok, më shumë se 352 shkolla janë mbyllur për shkak të niveleve alarmante të ndotjes së ajrit. Kjo masë ka qenë e nevojshme pas rritjes dramatike të ndotjes në kryeqytetin e Tajlandës, që ka detyruar autoritetet lokale të marrin masa të menjëhershme për të mbrojtur shëndetin e fëmijëve dhe stafit shkollor.

Sipas të dhënave të IQAir, Bangkoku është renditur ndër qytetet më të ndotura në botë, duke zënë vendin e tetë për ndotjen e ajrit, që është një shqetësim serioz për qytetarët e tij. Ndotja e ajrit ka arritur nivele të tilla që është bërë e pamundur të vazhdohet me aktivitetet normale në shkolla, dhe për këtë arsye, autoritetet kanë vendosur të mbyllin shkollat për të parandaluar rrezikun ndaj shëndetit të nxënësve, stafit dhe qytetarëve në përgjithësi.

Ky vendim ka ndodhur pas një periudhe të rënduar ndotjeje që ka nisur të premten, ku më shumë se 250 shkolla u mbyllën, ndërsa të tjera u kërkuan të punonin nga shtëpia. Qytetarëve u është rekomanduar të shmangin përdorimin e automjeteve dhe të kufizojnë aktivitetet jashtë shtëpisë për të minimizuar ekspozimin ndaj ajrit të ndotur.

Ndotja e ajrit në Bangkok është e përkeqësuar nga faktorë natyrorë dhe njerëzorë. Gjatë muajve të dimrit, ajri i ftohtë dhe i ngadaltë krijon kushte të pafavorshme për shpërndarjen e gazrave të dëmshëm dhe tymit nga djegia e kontrolluar, që vijnë nga fermat dhe industrinë e ndotur. Kjo shkakton bllokimin e ajrit të ndotur dhe e bën të vështirë pastrimin natyror të tij, duke krijuar një mjedis të dëmshëm për shëndetin.

Problemi i ndotjes së ajrit nuk është një fenomen i izoluar për Bangkokun, pasi edhe shumë qytete të tjera të Azisë Juglindore, përfshirë edhe Tajlandën, përballen me të njëjtën sfidë. Ndotja e ajrit ka ndikime të drejtpërdrejta në shëndetin e popullatës, duke shkaktuar probleme të frymëmarrjes, sëmundje të zemrës dhe ndikime negative tek fëmijët, siç janë astma dhe alergjitë.

Në përpjekje për të përballuar këtë krizë, autoritetet lokale kanë intensifikuar masat për të monitoruar ndotjen dhe për të kufizuar përdorimin e automjeteve, që janë një burim kryesor i ndotjes. Megjithatë, kjo krizë mjedisore kërkon masa të mëtejshme dhe një angazhim afatgjatë për të përmirësuar cilësinë e ajrit në Bangkok dhe për të mbrojtur shëndetin e qytetarëve të tij./UBTNews/

 

Continue Reading

Lajmet

Serbët e veriut të Mitrovicës në mbështetje të protestës në Beograd

Published

on

Rreth 100 qytetarë serbë në veri të Mitrovicës mbajtën një minutë heshtje për 15 minutat në nderim të 15 viktimave të tragjedisë së Novi Sadit, ndodhur gati tre muaj më parë, dhe në kundërshtim me represionin dhe torturat politike të regjimit aktual në Serbi. Ky aksion u realizua si një shenjë solidariteti me protestën e gjerë që po zhvillohet sot në Beograd dhe qytete të tjera të Serbisë, ku qindra mijëra qytetarë po mbështesin studentët që kërkojnë një shoqëri më të drejtë dhe më të mirë.

Protesta në Mitrovicë u organizua nga Sërgjan Gjorgjeviq, një qytetar nga veriu i Mitrovicës, i cili inkurajoi bashkëqytetarët të merrnin pjesë në këtë aksion përmes rrjeteve sociale. Ai shkroi: “Jeta është shumë e shkurtër për ta shënuar frika”. Pjesëmarrësit mbanin pankarta me mbishkrime si “Më së vështiri është ta zgjosh njeriun, i cili bën sikur fle” dhe “dora e përgjakur”, ndërsa u dëgjuan brohoritje kundër presidentit të Serbisë, Aleksandar Vuçiq, duke thënë “Vuçiq në burg”.

Ndërkohë, parlamenti studentor i Universitetit të Prishtinës në veri të Mitrovicës, i cili ka seli në këtë qytet, shpalli qëndrim kundër protestës. Ata shpallën se “Ai që ju mbështet, po na vret” dhe i bëri thirrje studentëve të distancoheshin nga politikanët që kërkojnë “copëtimin e Serbisë”, duke përfshirë kryeministrin e Kosovës, Albin Kurti.

Tragjedia e Novi Sadit ndodhi më 1 nëntor të vitit të kaluar, kur shembja e çatisë në stacionin e trenit të qytetit shkaktoi vdekjen e 15 personave. Pas kësaj ngjarjeje, protesta janë zhvilluar çdo ditë në Serbi, duke kërkuar përgjegjësi për ngjarjen dhe hetime për sulmet ndaj studentëve, si dhe përfundimin e represionit dhe torturave politike./UBTNews/

 

Continue Reading

Lajmet

Stuhi e fuqishme godet Britaninë dhe Irlandën, mbyllen shkollat dhe anulohen dhjetëra fluturime

Published

on

Britania e Madhe dhe Irlanda po përballen me një ndërprerje masive të udhëtimeve pas stuhisë së fuqishme “Eowyn”, e cila ka shkaktuar anulime të dhjetëra fluturimeve dhe mbyllje shkollash. Agjencia e motit në Mbretërinë e Bashkuar ka lëshuar një paralajmërim me kod të kuq për erërat që po paraqesin “rrezik për jetën” në Irlandën e Veriut dhe pjesë të Skocisë.

Erërat e fuqishme, që arrijnë deri në 161 kilometra në orë në disa zona bregdetare, kanë shkaktuar pengesa të mëdha, duke detyruar mbylljen e dhjetëra shkollave, përfshirë të gjitha shkollat në Glasgow dhe Edinburg. Mbi 30 fluturime janë anuluar në Aeroportin Heathrow të Londrës dhe 28 fluturime në Edinburg, ndërsa Aeroporti i Glasgowit dhe ai i Belfastit kanë pasur gjithashtu shumë fluturime të pezulluara.

Shërbimi Kombëtar i Hekurudhave ka paralajmëruar për ndërprerje të shërbimeve në Skoci dhe në pjesë të Anglisë veriore, duke u kërkuar udhëtarëve të shmangin udhëtimet. Po ashtu, Irlanda po përballet me një stuhi të një shkalle të jashtëzakonshme, me erëra rekord deri në 183 kilometra në orë në qarkun Galway, shpejtësia më e lartë e regjistruar ndonjëherë në vend.

Stuhia ka shkaktuar gjithashtu ndërprerje të furnizimit me energji elektrike për rreth 560,000 objekte në Irlandë dhe ka detyruar anulimin e më shumë se 30 fluturimeve në Aeroportin e Dublinit. Autoritetet po i këshillojnë qytetarët të qëndrojnë në shtëpi dhe të shmangin udhëtimet gjatë kalimit të stuhisë./UBTNews/

Continue Reading

Të kërkuara