Lajmet

​Rastet e dhunës në familje, GLPS kërkon zbatim të ligjit

Published

on

Rreth tre mijë raste të dhunës në familje janë raportuar nga korriku i vitit të kaluar deri në qershor të këtij viti. Prej tyre 79 për qind e viktimave janë gra, ndërkaq 21 për qind burra. 

Kështu tregon raporti “Trajnimi institucional i rasteve të dhunës në familje korrik 2023 – qershor 2024” nga Grupi për Studime Juridike dhe Politike. Mes tjerash, GLPS u bën thirrje institucioneve që të ndërmarrin masa për sigurimin e zbatimit të plotë të Ligjit për Mbikëqyrjen Elektronike të Personave.

Renata Bajrami nga Grupi për Studime Juridike dhe Politike theksoi se gjatë kësaj periudhe, Prokurori i Shtetit ka ngritur 2 mijë e 635 aktakuza për veprat e dhunës në familje.

“Gjatë periudhës korrik 2023 dhe qershor 2024 në Policinë e Kosovës janë raportuar 2 mijë e 856 raste të dhunës në familje, që në kushte të tjera do të thotë rritje prej 4.4 për qind krahasuar me vitin e kaluar kur ishin raportuar 2 mijë e 735 raste. Nëse e vështrojmë numrin e rasteve absolute dhe nga tabela mund të vërehet se Prishtina dominon sa i përket numrit të rasteve të raportuara….Nga 2 mijë e 856 raste të raportuara, 79 për qind e viktimave janë gra, vetëm 21 për qind janë burra. Ndërsa, nga 571 të arrestuar 92,55 për qind janë burra, ndërsa 7.5 për qind janë gra. Sa i përket numrit të personave të dyshuar kemi një vlerë prej 88 për qind burra dhe 12 për qind gra”, deklaroi ai.

Gjatë kësaj periudhe, Bajrami shtoi se Prokurori i Shtetit ka raportuar 2 mijë e 815 kallëzime penale për dhunë në familje.

Po ashtu Bajrami tha se nga gjykatat vendore u nevojiten 262 ditë që të zgjidhen lëndët e pranuara.

“Qeveria e Kosovës, Ministria e Punëve të Brendshme dhe Ministria e Drejtësisë të ndërmarrin masa për sigurimin e zbatimit të plotë të Ligjit për Mbikëqyrjen Elektronike të Personave të cilëve u kufizohet lëvizja me vendim të gjykatës. Rritja e efikasitetit të policisë përmes krijimit të strategjive të përshtatura për parandalimin e rasteve të dhunës në familje, të krijohet një databazë institucionale e ngjashme me sistemin në Spanjë ku do të përfshinte Policinë, Prokurorinë, Gjykatat dhe Qendrat për Punë Sociale. Kjo databazë veç tjerash do të mundësonte ndjekjen e rasteve të dhunës në familje në kohë reale duke përmirësuar kështu koordinimin mes institucioneve dhe duke ofruar mbështetje më efektive për viktimat përmes vlerësimit të rrezikut”, shtoi Bajrami.

Grupi për Studime Juridike dhe Politike ka rekomanduar që të sigurohet zbatimi i Kodit Penal nga ana e gjykatave dhe prokurorive, duke aplikuar politikë më të ashpër ndëshkimore.

Udhëheqësi i Ekipit për të Drejtat Themelore dhe Sundimin e Ligjit nga Zyra e BE-së në Kosovë, Nicola Scaramuzzo tha se rastet e dhunës në familje janë çështje urgjente e të drejtave të njeriut në Kosovë.

“Kosova siç ishte shkruar edhe në raportin vjetor, në raportin e fundit të Bashkimit Evropian për Kosovën, ka krijuar një kornizë solide ligjore në përputhje me standardet evropiane për të luftuar dhunën në familje, duke përfshirë një të rëndësishme, ka pasur gjithashtu përditësime të rëndësishme në vitin ’23 dhe gjithashtu legjislacionin primar dhe dytësor. Kjo përfshin përafrimin e ligjeve kombëtare me Konventën e Stambollit, përcaktimin e dhunës në familje si vepër penale në kodin penal dhe miratimin e ligjit për parandalimin dhe ndjekjen penale nga dhuna në familje, dhuna ndaj grave dhe dhuna me bazë gjinore. Zbatimi i plotë i legjislacionit mbetet problem dhe shkruhet në raport, ka zbatim të pabarabartë të ligjit, veçanërisht në sigurimin e politikave adekuate për dhunën online, femicidin”, tha ai.

Ndërkaq, gjyqtari në Gjykatën e Apelit, Dardan Kodolli tha se rastet e dhunës në familje po trajtohen me prioritet.

“Kur flitet për rastet e dhunës në familje dhe trajtimi me prioritet është si një lloj paradigmi fillestar. Nëse shikoni edhe aktet që ka nxjerrë ky ligj gjyqësor, këto raste janë të prioritizuara dhe me gjitha mundësitë përfundohen brenda afateve kohore. Ta zëmë, rastet e dhunës në familje nuk e di ndonjë rast në aspektin civil që një kërkesë e ka tejkaluar afatin 15 ditor të trajtimit siç e parasheh ligji”, theksoi ai.

Prokurorja në Prokurorinë Themelore, Vjosa Bytyçi tha se gjykatat duhet të zbatojnë udhëzuesin për politikë ndëshkimore.

“Prokurori i Shtetit, prokurorët që merren me këto raste të dhunës në familje çdo herë e potencojnë edhe në gjykata që duhet gjykata të fillojë ta zbatojë shumë më shumë udhëzuesin për politikë ndëshkimore. Po ashtu edhe tek rrethanat rënduese për të cilët thatë më herët që gjykata nuk merr për bazë recidivizmin dhe aktgjykimet, shumë raste Prokuroria e Shtetit dhe prokurorët që merren me këto raste interesohen tek Këshilli Gjyqësor dhe kërkon evidenca për të pandehurit dhe gjithherë propozohen si rrethana rënduese”, përfundoi ajo.

Nga 2 mijë e 856 raste të raportuara për dhunë në familje, 27 raste përfshijnë prindërit si autorë të dhunës në familje, 46 mes vëllezërve dhe motrave dhe 15 janë raste kur fëmijët janë autorë.

Lajmet

Kriteret dhe përbërja e kandidatëve për deputetë në Kosovë

Published

on

By

Zgjedhjet e jashtëzakonshme parlamentare të 28 dhjetorit nxorrën lista kandidatësh që përfshijnë figura politike me përvojë, emra të rinj dhe personalitete nga fusha të ndryshme si arti, gazetaria, mjekësia e fusha të tjera.

Si antarësime të reja konsiderohen edhe ata që më parë ishin deputetë të një partie tjetër, si Ardian Kastrati, Shkumbin Demaliaj, Andin Hoti.

Gjithashtu shumë kandidatë të zgjedhjeve lokale që dështuan të zgjidhen kryetar komunash në zgjedhjet lokale po tentojn të fitojnë postin e deputetit në zgjedhjet parlamentare si Refki Suma, Arbër Ismajli, Bekë Berisha, Vildane Latifi, Hajrullah Çeku dhe Uran Ismaili.

Kjo tregon se partitë politike po përdorin strategji të ndryshme për të arritur votuesit në të gjithë vendin.

Sipas ligjit për zgjedhjet në Kosovë, kandidatët për deputetë përzgjidhen nga partitë politike, koalicionet ose nismat qytetare, dhe jo nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ). Çdo subjekt politik paraqet një listë kandidatësh te KQZ-ja, e cila verifikohet për përputhshmëri me ligjin zgjedhor.

Lista duhet të plotësojë kriteret ligjore, përfshirë përfaqësimin gjinor, ku të paktën 30% e kandidatëve duhet të jenë nga gjinia tjetër. Përfaqësimi i grave edhe këto zgjedhje vazhdon të mbetet përreth limiteve të kuotës gjinore të përcaktuar me ligj.

Përveç kritereve ligjore, partitë vendosin edhe kriteret e brendshme të përzgjedhjes, duke marrë parasysh angazhimin dhe aktivitetin në parti, eksperiencën profesionale, popullaritetin mes qytetarëve, si dhe balancimin gjeografik dhe gjinor. Kjo siguron që lista e kandidatëve të përfshijë një kombinim të profileve të ndryshme dhe të përfaqësojë qytete dhe zona rurale.

Edhe pse sistemi zgjedhor në Kosovë është proporcional dhe i bazuar në lista kombëtare pa ndarje zyrtare rajonale, përfaqësimi gjeografik mbetet një element i rëndësishëm për partitë gjatë përzgjedhjes së kandidatëve. Kandidatët shpesh identifikohen më shpesh me komunat ose zonat ku janë aktivë, duke reflektuar lidhjen e tyre lokale me votuesit.

Në zgjedhjet e mëparshme parlamentare të 9 shkurtit 2025, partitë kryesore mbajtën lista që përfshinin një përzierje të figurave të njohura dhe emrave lokalë nga qytete e zona rurale, gjë që ndikoi në mënyrën se si partitë u përpoqën të siguronin përfaqësim të gjerë në të gjithë vendin./FjollaGashi

Continue Reading

Lajmet

Supremja konfirmon se pensionet nuk mund të suspendohen nga akte nënligjore

Published

on

By

Gjykata Supreme ka marrë një vendim të rëndësishëm në mbrojtje të të drejtave të pensionistëve, duke konfirmuar se këto të drejta nuk mund të kufizohen përmes rregullave nënligjore dhe se barra e verifikimit nuk mund t’u ngarkohet qytetarëve, por institucioneve përgjegjëse.

Lajmin e ka bërë të ditur hulumtuesi i Institutit të Kosovës për Drejtësi (IKD), Naim Jakaj, i cili ka vlerësuar se aktgjykimi përbën një hap të madh për mbrojtjen e të drejtave sociale, sigurinë juridike dhe zbatimin e parimit se suspendimi i pensionit duhet të jetë masa e fundit dhe jo masa e parë.

Gjykata ka konfirmuar se të drejtat e pensionistëve nuk mund të kufizohen me rregulla nënligjore dhe se barra e verifikimit nuk mund t’u ngarkohet qytetarëve”, ka shkruar Jakaj.

Në aktgjykim, Gjykata Supreme ka theksuar se “suspendimi i pagesës së pensionit duhet të jetë masa e fundit (ultima ratio) dhe jo e para”, duke konstatuar se dispozitat e Udhëzimit Administrativ nr. 05/2015, që e trajtojnë moslajmërimin si shkak të domosdoshëm për suspendim dhe e shoqërojnë atë me pasoja materiale të pakthyeshme, janë të kundërligjshme.

Sipas Gjykatës, ligji ka paraparë një mekanizëm që mbështetet në verifikim aktiv nga ana e Ministrisë dhe jo në vendosjen e një barre disproporcionale ndaj pensionistëve, duke riafirmuar se përgjegjësia për verifikim dhe zbatim të ligjit u takon institucioneve shtetërore dhe jo qytetarëve përfitues të pensioneve.

Continue Reading

Lajmet

​Ekstradohet nga Zvicra për në Kosovë i kërkuari me urdhër-arrest ndërkombëtar

Published

on

By

Policia e Kosovës në koordinim dhe bashkëpunim me njësitet tjera relevante të Policisë së Kosovës dhe institucionet e drejtësisë, sot ka bërë ekstradimin e shtetasit kosovar nga Zvicra për në Republikën e Kosovës.

I dyshuari ishte arrestuar nga autoritetet zvicerane pasi që i njëjti kërkohej me urdhër-arrest ndërkombëtar të lëshuar nga institucionet e drejtësisë së Kosovës për veprën penale kanosje.

Ekstradimi u realizua falë bashkëpunimit mes institucioneve midis dy shteteve. I dyshuari pas ekstradimit u është dorëzuar njësiteve përkatëse të policisë në rajonin e Prizrenit për vazhdim të procedurave të mëtejme ligjore.

Continue Reading

Lajmet

Osmani në takim me Costa: Mirëpresim heqjen e pjesshme të masave të BE-së, synojmë largimin e plotë të tyre

Published

on

By

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, gjatë qëndrimit në Bruksel është takuar me Presidentin e Këshillit të Bashkimit Evropian, António Costa.

Presidentja Osmani ka shkruar:

Në Bruksel u mirëprita nga Presidenti i Këshillit të Bashkimit Evropian, António Costa.

Mirëpresim vendimin e BE-së për heqjen e pjesshme të masave, përderisa shpresojmë e punojmë që, sa më parë, ato të hiqen në tërësi. Republika e Kosovës ka dëshmuar konstruktivitet, bashkëpunim e përputhshmëri të plotë me politikën e jashtme e të sigurisë të Bashkimit Evropian.

Në takim potencova se Kosova ka përmbushur të gjitha kushtet e përcaktuara nga vetë BE, sado që ato ishin të padrejta, prandaj nuk ka asnjë arsye që të pengohet e shtyhet heqja e masave të tjera të mbetura. Në anën tjetër, shpresojmë që sa më parë, të kemi përkrahjen e të gjitha shteteve anëtare që edhe Kosova, bazuar në merita, të marrë statusin e kandidatit për anëtarësim në Bashkimin Evropian.

Continue Reading

Të kërkuara